Leikjavæðing læsis: Hvernig við getum snúið við blaðinu með virkri foreldraþátttöku og tækninýjungum í lestrarkennslu Guðmundur Björnsson skrifar 6. desember 2023 13:00 Nýlegar niðurstöður úr PISA könnuninni undirstrika mikilvægi þess að endurskoða nálgun okkar á menntun barna á Íslandi. Kennarar eru hornsteinn menntunar. Við þurfum að gera þeim kleift að efla sig í faglegri þróun til að tryggja að þeir séu vel í stakk búnir til að beita bestu fræðsluaðferðum og takast á við síbreytilelgar tækninýjungar. Því við þurfum að setja í forgang námsaðferðir sem byggja á gagnrýnni hugsun, lausn vandamála og sköpunargáfu með tæknilausnir á lofti, til að undirbúa börnin okkar sem best út í lífið. En þrátt fyrir að við eigum frábæra kennara, þá þarf einnig að horfa til ábyrgðar foreldra í menntun barna sinna. Hættum að líta allar áttir eftir sökudólgum og einhendum okkur í að laga þetta. Hér á eftir er bent á nokkrar leiðir til bóta. Foreldraþátttaka og stuðningur við foreldra: Grundvöllur bættrar menntunar Sjálfskoðun foreldra: Það er ekki skólans eins að ala upp börnin okkar og mennta. Foreldrar þurfa nú virkilega að íhuga eigið hlutverk í menntun barna sinna. Spurningar eins og „Er ég að lesa nóg fyrir barnið mitt?", „Sit ég með barninu mínu þegar það er að æfa heimalestur“ og „Hversu oft förum við á bókasafnið saman?", eru mikilvægar í þessu samhengi. Hættum að fela okkur á bak við lélegar afsakanir um tímaskort. Hann er nægur, þetta er einungis spurning um tímastjórnun og forgangsröðun. Börnin okkar eru það mikilvægasta sem við eigum. Punktur! Dregið úr tæknitruflunum: Í stafrænum heimi er nauðsynlegt fyrir foreldra að setja tækin til hliðar og veita börnum sínum fulla athygli, sérstaklega við heimanám og lestrartíma. Einnig til að sýna börnunum gott fordæmi, að lífið er ekki í símanum. Fræðsluátak , námskeið fyrir foreldra og aukin samvinna við skóla: Auka þarf fræðslu fyrir foreldra um mikilvægi lesturs og hvernig hægt er að hvetja börnin til að lesa. Vinnustofur og námskeið geta hjálpað foreldrum í að vera virkari þátttakendur í lestrarnámi barna sinna, barnauppeldi og tímastjórnun. Leita þarf leiða fyrir foreldra til að vinna enn nánar með skólum, til að skapa samræmt námsumhverfi heima og í skóla. Uppbygging samfélagsnets fyrir foreldra: Stofna ætti foreldraráðgjöf og stuðningshópa þar sem foreldrar geta fengið ráðgjöf og deilt reynslu og aðferðum um hvernig best sé að hvetja börn til lesturs. Sérstaklega er þetta mikilvægt fyrir foreldra með annað móðurmál en íslensku. Leikjavæðing og tækninýjungar í lestrarkennslu Leikjavæðum lestur: Í stað þess að líta á lestur sem skyldu, breytum við honum í leik og áskorun. Með því að leikjavæða lestur og gera hann að spennandi athöfn, hvetjum við börn til að taka þátt af áhuga. Umbunarkerfi: Innleiðum kerfi sem umbunar öllum börnum fyrir lestur. Þetta getur verið í formi stafrænna merkja eða verðlauna sem þau safna fyrir lestur bóka, þátttöku í lestraráskorunum eða árangur í skilningsprófum. Samstarf við unga frumkvöðla: Hvetjum unga frumkvöðla til að taka þátt í þróun lestrarappa. Þetta getur verið með samstarfi við háskóla, hugbúnaðarfyrirtæki eða í gegnum samkeppnir og viðburði um appaþróun. Þróun lestarappa: Búum til spennandi lestraröpp/leiki sem keppa við vinsældir leikja eins og Fortnite og FIFA. Já, setjum markið hátt! Þessi öpp gætu innihaldið gagnvirka söguþræði, leiki og verkefni sem hvetja til lesturs og skilnings. Auk um útgáfa á rafrænum barnabókum: Þrýsta á að hið opinbera styðji við útgáfu skemmtilegra og fræðandi barnabóka í rafrænu formi. Við eigum frábæra barnabókahöfunda, setjum þá á launaskrá hjá hinu opinbera! Í rafrænu formi væri einnig auðveldara að bæta við skýringum á erfiðum og flóknum orðum og jafnvel mætti setja inn erlendar þýðingar, svo börn með annað móðurmál ættu auðveldara með skilning. Umhugsunarvert væri jafnvel að bjóða upp á ókeypis barnabækur fyrir grunnskólabörn til að stuðla að jafnrétti í aðgengi að lesefni. Langtímabætur fyrir íslenskt samfélag Með þessum heildstæðu aðgerðum munum við án efa sjá árangur í bættum lesskilningi og auknum áhuga á lestri meðal íslenskra barna. Foreldraþátttakan, samhliða tækninýjungum í lestrarkennslu, mun stuðla að fróðara og læsara samfélagi. Þetta mun ekki aðeins leiða til betri árangurs í lestri, heldur einnig aukinni þátttöku og ábyrgð foreldra í menntun barna sinna, sem er grundvallaratriði í því að byggja upp sterkt menntakerfi fyrir framtíðar kynslóðir á Íslandi. Höfundur er háskólakennari. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skóla - og menntamál Grunnskólar PISA-könnun Mest lesið Ráðherrann Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Það er allt í lagi að vera þú sjálfur - Opið bréf til Snorra Mássonar Kári Stefánsson Skoðun Nándarhryðjuverk er mannréttindabrot sem fær lítil viðbrögð frá samfélaginu Birna Sól Daníelsdóttir, Helga Benediktsdóttir,Telma Lísa Elmarsdóttir Skoðun Willum Þór – fyrir konur Heiðdís Geirsdóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Hjördís Guðný Guðmundsdóttir Skoðun Af hverju kýs ég Samfylkinguna? Guðmundur Ingi Þóroddsson Skoðun Annarra manna peningar eru peningar okkar allra Davíð Þór Jónsson Skoðun Hver er munurinn á Viðreisn og Samfylkingu? Soffía Svanhvít Árnadóttir Skoðun Krónan eða evran? Kostir og gallar Hilmar Þór Hilmarsson Skoðun Bannað að lækna sykursýki II Lukka Pálsdóttir Skoðun Foreldrar, ömmur og afar þessa lands - áskorun til ykkar! Ragnheiður Stephensen Skoðun Skoðun Skoðun Ráðherrann Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Nándarhryðjuverk er mannréttindabrot sem fær lítil viðbrögð frá samfélaginu Birna Sól Daníelsdóttir, Helga Benediktsdóttir,Telma Lísa Elmarsdóttir skrifar Skoðun Willum Þór – fyrir konur Heiðdís Geirsdóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Hjördís Guðný Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Af hverju kýs ég Samfylkinguna? Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Uppeldi, færni til framtíðar - fór í skúffu stjórnvalda! Una María Óskarsdóttir skrifar Skoðun Við sem förum til Tenerife - Vaxta og húsnæðispyntingar á almenningi komið frá lífeyrissjóðum og leigufélögum Hreinn Pétursson skrifar Skoðun Hvar eru málefni barna og ungs fólks? Gunnar E. Sigurbjörnsson skrifar Skoðun Þetta með verðgildin Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Stöndum með trans börnum og foreldrum þeirra! Birna Guðmundsdóttir,Elín Oddný Sigurðardóttir,Ynda Eldborg skrifar Skoðun Ég á ‘etta, ég má ‘etta Jón Ármann Steinsson skrifar Skoðun Dómsmálið sem gæti kippt grunninum undan Heidelberg-verksmiðjunni Jón Hjörleifur Stefánsson skrifar Skoðun Viljum við sósíalisma? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Það er allt í lagi að vera þú sjálfur - Opið bréf til Snorra Mássonar Kári Stefánsson skrifar Skoðun Rjúfum kyrrstöðu í vegaframkvæmdum um allt land G.Svana Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Lýðheilsa bænda Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson skrifar Skoðun Hvenær á að skattleggja lífeyri? Inn eða út? Ragnar Þór Ingólfsson skrifar Skoðun Glasið er hálffullt Ingveldur Anna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Skilvirkari og einfaldari stjórnsýsla í þágu almennings Guðlaugur Þór Þórðarson skrifar Skoðun Gervilíf Geir Gunnar Markússon skrifar Skoðun Málsvari hinsegin samfélagsins og mannréttinda Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Framtíð til sölu Júlíus Kristjánsson skrifar Skoðun Kona, vertu ekki fyrir! Elín Björg Jónsdóttir,Halldóra Sigríður Sveinsdóttir,Hrafnhildur Lilja Harðardóttir skrifar Skoðun Hagsmunir Evrópu í orkumálum stangast á við okkar hagsmuni Magnús Gehringer skrifar Skoðun Eitt lag enn með Lilju Hópur óperusöngvara skrifar Skoðun Skaðsemi vindtúrbínuvera á íslenska náttúru Anna Sofía Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Hver er munurinn á Viðreisn og Samfylkingu? Soffía Svanhvít Árnadóttir skrifar Skoðun Kennarinn sem hvarf Álfhildur Leifsdóttir skrifar Skoðun Hamborgarhryggur - minnst viðeigandi jólamaturinn Óskar H. Valtýsson skrifar Skoðun Annarra manna peningar eru peningar okkar allra Davíð Þór Jónsson skrifar Skoðun Fasismi er að trenda – erum við að sofna á verðinum? Guðni Freyr Öfjörð skrifar Sjá meira
Nýlegar niðurstöður úr PISA könnuninni undirstrika mikilvægi þess að endurskoða nálgun okkar á menntun barna á Íslandi. Kennarar eru hornsteinn menntunar. Við þurfum að gera þeim kleift að efla sig í faglegri þróun til að tryggja að þeir séu vel í stakk búnir til að beita bestu fræðsluaðferðum og takast á við síbreytilelgar tækninýjungar. Því við þurfum að setja í forgang námsaðferðir sem byggja á gagnrýnni hugsun, lausn vandamála og sköpunargáfu með tæknilausnir á lofti, til að undirbúa börnin okkar sem best út í lífið. En þrátt fyrir að við eigum frábæra kennara, þá þarf einnig að horfa til ábyrgðar foreldra í menntun barna sinna. Hættum að líta allar áttir eftir sökudólgum og einhendum okkur í að laga þetta. Hér á eftir er bent á nokkrar leiðir til bóta. Foreldraþátttaka og stuðningur við foreldra: Grundvöllur bættrar menntunar Sjálfskoðun foreldra: Það er ekki skólans eins að ala upp börnin okkar og mennta. Foreldrar þurfa nú virkilega að íhuga eigið hlutverk í menntun barna sinna. Spurningar eins og „Er ég að lesa nóg fyrir barnið mitt?", „Sit ég með barninu mínu þegar það er að æfa heimalestur“ og „Hversu oft förum við á bókasafnið saman?", eru mikilvægar í þessu samhengi. Hættum að fela okkur á bak við lélegar afsakanir um tímaskort. Hann er nægur, þetta er einungis spurning um tímastjórnun og forgangsröðun. Börnin okkar eru það mikilvægasta sem við eigum. Punktur! Dregið úr tæknitruflunum: Í stafrænum heimi er nauðsynlegt fyrir foreldra að setja tækin til hliðar og veita börnum sínum fulla athygli, sérstaklega við heimanám og lestrartíma. Einnig til að sýna börnunum gott fordæmi, að lífið er ekki í símanum. Fræðsluátak , námskeið fyrir foreldra og aukin samvinna við skóla: Auka þarf fræðslu fyrir foreldra um mikilvægi lesturs og hvernig hægt er að hvetja börnin til að lesa. Vinnustofur og námskeið geta hjálpað foreldrum í að vera virkari þátttakendur í lestrarnámi barna sinna, barnauppeldi og tímastjórnun. Leita þarf leiða fyrir foreldra til að vinna enn nánar með skólum, til að skapa samræmt námsumhverfi heima og í skóla. Uppbygging samfélagsnets fyrir foreldra: Stofna ætti foreldraráðgjöf og stuðningshópa þar sem foreldrar geta fengið ráðgjöf og deilt reynslu og aðferðum um hvernig best sé að hvetja börn til lesturs. Sérstaklega er þetta mikilvægt fyrir foreldra með annað móðurmál en íslensku. Leikjavæðing og tækninýjungar í lestrarkennslu Leikjavæðum lestur: Í stað þess að líta á lestur sem skyldu, breytum við honum í leik og áskorun. Með því að leikjavæða lestur og gera hann að spennandi athöfn, hvetjum við börn til að taka þátt af áhuga. Umbunarkerfi: Innleiðum kerfi sem umbunar öllum börnum fyrir lestur. Þetta getur verið í formi stafrænna merkja eða verðlauna sem þau safna fyrir lestur bóka, þátttöku í lestraráskorunum eða árangur í skilningsprófum. Samstarf við unga frumkvöðla: Hvetjum unga frumkvöðla til að taka þátt í þróun lestrarappa. Þetta getur verið með samstarfi við háskóla, hugbúnaðarfyrirtæki eða í gegnum samkeppnir og viðburði um appaþróun. Þróun lestarappa: Búum til spennandi lestraröpp/leiki sem keppa við vinsældir leikja eins og Fortnite og FIFA. Já, setjum markið hátt! Þessi öpp gætu innihaldið gagnvirka söguþræði, leiki og verkefni sem hvetja til lesturs og skilnings. Auk um útgáfa á rafrænum barnabókum: Þrýsta á að hið opinbera styðji við útgáfu skemmtilegra og fræðandi barnabóka í rafrænu formi. Við eigum frábæra barnabókahöfunda, setjum þá á launaskrá hjá hinu opinbera! Í rafrænu formi væri einnig auðveldara að bæta við skýringum á erfiðum og flóknum orðum og jafnvel mætti setja inn erlendar þýðingar, svo börn með annað móðurmál ættu auðveldara með skilning. Umhugsunarvert væri jafnvel að bjóða upp á ókeypis barnabækur fyrir grunnskólabörn til að stuðla að jafnrétti í aðgengi að lesefni. Langtímabætur fyrir íslenskt samfélag Með þessum heildstæðu aðgerðum munum við án efa sjá árangur í bættum lesskilningi og auknum áhuga á lestri meðal íslenskra barna. Foreldraþátttakan, samhliða tækninýjungum í lestrarkennslu, mun stuðla að fróðara og læsara samfélagi. Þetta mun ekki aðeins leiða til betri árangurs í lestri, heldur einnig aukinni þátttöku og ábyrgð foreldra í menntun barna sinna, sem er grundvallaratriði í því að byggja upp sterkt menntakerfi fyrir framtíðar kynslóðir á Íslandi. Höfundur er háskólakennari.
Nándarhryðjuverk er mannréttindabrot sem fær lítil viðbrögð frá samfélaginu Birna Sól Daníelsdóttir, Helga Benediktsdóttir,Telma Lísa Elmarsdóttir Skoðun
Willum Þór – fyrir konur Heiðdís Geirsdóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Hjördís Guðný Guðmundsdóttir Skoðun
Skoðun Nándarhryðjuverk er mannréttindabrot sem fær lítil viðbrögð frá samfélaginu Birna Sól Daníelsdóttir, Helga Benediktsdóttir,Telma Lísa Elmarsdóttir skrifar
Skoðun Willum Þór – fyrir konur Heiðdís Geirsdóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Hjördís Guðný Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Við sem förum til Tenerife - Vaxta og húsnæðispyntingar á almenningi komið frá lífeyrissjóðum og leigufélögum Hreinn Pétursson skrifar
Skoðun Stöndum með trans börnum og foreldrum þeirra! Birna Guðmundsdóttir,Elín Oddný Sigurðardóttir,Ynda Eldborg skrifar
Skoðun Dómsmálið sem gæti kippt grunninum undan Heidelberg-verksmiðjunni Jón Hjörleifur Stefánsson skrifar
Skoðun Það er allt í lagi að vera þú sjálfur - Opið bréf til Snorra Mássonar Kári Stefánsson skrifar
Skoðun Kona, vertu ekki fyrir! Elín Björg Jónsdóttir,Halldóra Sigríður Sveinsdóttir,Hrafnhildur Lilja Harðardóttir skrifar
Nándarhryðjuverk er mannréttindabrot sem fær lítil viðbrögð frá samfélaginu Birna Sól Daníelsdóttir, Helga Benediktsdóttir,Telma Lísa Elmarsdóttir Skoðun
Willum Þór – fyrir konur Heiðdís Geirsdóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Hjördís Guðný Guðmundsdóttir Skoðun