Þurfi að verða hluti af menningunni að takast á við loftslagsbreytingar Hallgerður Kolbrún E. Jónsdóttir skrifar 18. október 2023 23:35 Veðuröfgar munu aðeins aukast á næstu árum vegna loftslagsbreytinga. Vísir/Vilhelm Það stefnir í að veðurfar á Íslandi í lok þessarar aldar verði gjörólíkt því sem hefur verið frá landnámi. Sérfræðingur í umhverfismannfræði segir að samfélagið allt muni breytast með breyttu loftslagi. Taka þurfi á breytingunum strax og líta björtum augum á verkefnið framundan Öfgar í veðurfari, náttúruhamfarir og jökulrýrnun er meðal þeirra áhrifa sem þegar er farið að gæta á Íslandi vegna loftslagsbreytinga. Fram kemur í nýrri skýrslu vísindanefndar um loftslagsbreytingar, sem kom út í dag, að jöklar muni rýrna um fjörutíu til fimmtíu prósent fyrir lok aldarinnar ef okkur tekst að fylgja markmiðum Parísarsamkomulagsins. Hlýrra veðri fylgja meiri þurrkar og öfgafyllri úrkoma sem getur leitt til náttúruhamfara á borð við aurskriða og gróðurelda, eins og þegar er farið að aukast hérlendis.Sömuleiðis mun lífríki Íslands breytast með komu nýrra tegunda, sem getur haft í för með sér aukin heilsufarsvandamál til dæmis vegna komu sjúkdómsbera og fjölgunar frjókorna í lofti. Allt þetta hefur auðvitað áhrif á samfélagið. Helga Ögmundardóttir, dósent við Háskóla Íslands og sérfræðingur í umhverfismannfræði. Hún segir fólk ekki mega gefast upp þó loftslagsverkefnið virðist stórt.Vísir/Einar „Menninguna, atvinnuvegi, afkomumöguleika og samskipti við umheiminn. Við finnum fyrir þessu strax og þetta á bara eftir að aukast í framtíðinni,“ segir Helga Ögmundardóttir, sérfræðingur í umhverfismannfræði og einn skýrsluhöfunda. „Við þurfum að hugsa um þetta þannig að þetta er ekki eitthvað sem við getum ýtt á undan okkur, við verðum að takast á við þetta núna.“ Fram kemur í skýrslunni að veðurfar á Íslandi verði fyrir lok aldarinnar gjörólíkt því sem hefur verið hingað til. „Þetta náttúrulega varðar það hvernig við hugsum um náttúruna, sjáum hana og skiljum hana. Við verðum að skilja nýja tegund af náttúru svo að segja,“ segir Helga. „Við þurfum fyrst og fremst að viðurkenna að þetta er að gerast. Við þurfum að tala miklu meira um þetta og tala um hvaða gildismat við höfum á þessum náttúrufyrirbærum sem við höfum ekki bara til að njóta heldur til að nýta. Þetta er hreinlega það sem við borðum og klæðum okkur í og byggjum líf okkar á.“ Fólk geti fylgst vonleysi við að hugsa um þetta en líta verði á þetta verkefni sem áskorun. „Það þarf að vera ákveðinn vilji og hluti af menningunni okkar að takast á við þetta,“ segir Helga. „Ég held að þetta sé bara skemmtilegt. Mér finnst þetta skemmtilegt og ég vona að fólki finnist það. Af því að þetta er nauðsynlegt, þetta er ekki val.“ Loftslagsmál Umhverfismál Tengdar fréttir Líf íslensk landbúnaðar hangir á bláþræði Það hefur legið fyrir um tíma að staða bænda hafi farið versnandi á síðustu árum, staðan hefur verið margrædd en lítið að gert. Veruleikinn er sá að afkoma bænda hefur verið með öllu óviðunandi frá árinu 2020, rekstrargrundvöllurinn er hverfandi með hverjum mánuði, nýliðun er lítil sem engin og bændur kalla ítrekað eftir aðgerðum til að koma starfsgreininni aftur í fyrra horf. 17. október 2023 13:31 Segir algjörlega ábyrgðarlaust að tala gegn aukinni orkuvinnslu Forstjóri Landsvirkjunar sakar þá sem tala gegn aukinni orkuvinnslu um algjört ábyrgðarleysi. Staðan í orkumálum sé grafalvarleg og landsmenn þurfi að gera sér grein fyrir því hvað orkuskortur þýði. 11. október 2023 21:00 Gætum neyðst til að kaupa loftslagskvóta fyrir milljarða Guðlaugur Þór Þórðarson, umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra, segir að ef Íslendingar standi ekki við alþjóðlegar skuldbindingar sínar í loftslagsmálum fyrir árið 2030 gætu þeir neyðst til að kaupa loftslagsheimildir fyrir einn til tíu milljarða króna á ári. Þetta kom fram í ávarpi ráðherrans á haustfundi Landsvirkjunar í morgun. 11. október 2023 12:21 Mest lesið Vaktin: Bílaplanið þakið hrauni Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Telur Bláa lónið öruggt vegna varnargarðanna Innlent Samfylkingin bætir við sig í fyrsta sinn síðan í maí og Píratar úti Innlent „Þetta var bara besta stund kosningabaráttunnar til þessa“ Innlent Segir komið fram við sig eins og glæpamann fyrir að vilja vera heima í Grindavík Innlent Kort af staðsetningu gossprungunnar Innlent Magnaðar myndir sýna Grindavíkurveg undir hrauni Innlent Refsing Jaguars þyngd verulega Innlent Siðanefndin klofin í máli Gaetz en gögn farin að leka Erlent Fleiri fréttir Gætu kosið strategískt þegar svo margir flokkar eru á mörkunum Funda áfram hjá sáttasemjara á morgun „Fólki er frekar misboðið“ Gosið gætið varað í nokkrar vikur Endalok goshrinunnar teygist inn á mitt næsta ár Bílaplan á bólakafi, könnun og frambjóðanda misboðið Höfðu ekki áhyggjur af lóninu sjálfu Skilorðsbundinn dómur yfir strætóbílstjóra staðfestur Veit ekki hver getur tekið við gögnunum Refsing Jaguars þyngd verulega Sjálfstæðisflokkur og Miðflokkur takist á í bergmálshelli Samið um sjálfstæða leikskóla í Reykjavík Vilja byggja vísindasetur fyrir almenning í Háskólabíói Útlit fyrir að varnir Bláa lónsins haldi Hart tekist á um fyrirætlanir Heidelberg í Þorlákshöfn Bein útsending: Hver er sýn flokkanna á lífskjör eldra fólks? Verkföll boðuð í fjórum grunnskólum í janúar „Þetta var bara besta stund kosningabaráttunnar til þessa“ Komust langt að gosinu því það gleymdist að loka veginum Nýsköpun eða „rándýr aðgangur“?: 300.000 króna heilskimun aftur á boðstólnum Telur Bláa lónið öruggt vegna varnargarðanna Káfaði á konu á salerni skemmtistaðar Segir komið fram við sig eins og glæpamann fyrir að vilja vera heima í Grindavík „Ekki rólegur með hraunið ofan á“ Samfylkingin bætir við sig í fyrsta sinn síðan í maí og Píratar úti Varar við sprengjum á svæðinu við gosstöðvarnar Glóðvolg könnun og hraun rennur enn á ný Gandri fær grænt ljós Magnaðar myndir sýna Grindavíkurveg undir hrauni Loftslagsáætlun Íslands sögð ómarkviss og bjartsýn úr hófi fram Sjá meira
Öfgar í veðurfari, náttúruhamfarir og jökulrýrnun er meðal þeirra áhrifa sem þegar er farið að gæta á Íslandi vegna loftslagsbreytinga. Fram kemur í nýrri skýrslu vísindanefndar um loftslagsbreytingar, sem kom út í dag, að jöklar muni rýrna um fjörutíu til fimmtíu prósent fyrir lok aldarinnar ef okkur tekst að fylgja markmiðum Parísarsamkomulagsins. Hlýrra veðri fylgja meiri þurrkar og öfgafyllri úrkoma sem getur leitt til náttúruhamfara á borð við aurskriða og gróðurelda, eins og þegar er farið að aukast hérlendis.Sömuleiðis mun lífríki Íslands breytast með komu nýrra tegunda, sem getur haft í för með sér aukin heilsufarsvandamál til dæmis vegna komu sjúkdómsbera og fjölgunar frjókorna í lofti. Allt þetta hefur auðvitað áhrif á samfélagið. Helga Ögmundardóttir, dósent við Háskóla Íslands og sérfræðingur í umhverfismannfræði. Hún segir fólk ekki mega gefast upp þó loftslagsverkefnið virðist stórt.Vísir/Einar „Menninguna, atvinnuvegi, afkomumöguleika og samskipti við umheiminn. Við finnum fyrir þessu strax og þetta á bara eftir að aukast í framtíðinni,“ segir Helga Ögmundardóttir, sérfræðingur í umhverfismannfræði og einn skýrsluhöfunda. „Við þurfum að hugsa um þetta þannig að þetta er ekki eitthvað sem við getum ýtt á undan okkur, við verðum að takast á við þetta núna.“ Fram kemur í skýrslunni að veðurfar á Íslandi verði fyrir lok aldarinnar gjörólíkt því sem hefur verið hingað til. „Þetta náttúrulega varðar það hvernig við hugsum um náttúruna, sjáum hana og skiljum hana. Við verðum að skilja nýja tegund af náttúru svo að segja,“ segir Helga. „Við þurfum fyrst og fremst að viðurkenna að þetta er að gerast. Við þurfum að tala miklu meira um þetta og tala um hvaða gildismat við höfum á þessum náttúrufyrirbærum sem við höfum ekki bara til að njóta heldur til að nýta. Þetta er hreinlega það sem við borðum og klæðum okkur í og byggjum líf okkar á.“ Fólk geti fylgst vonleysi við að hugsa um þetta en líta verði á þetta verkefni sem áskorun. „Það þarf að vera ákveðinn vilji og hluti af menningunni okkar að takast á við þetta,“ segir Helga. „Ég held að þetta sé bara skemmtilegt. Mér finnst þetta skemmtilegt og ég vona að fólki finnist það. Af því að þetta er nauðsynlegt, þetta er ekki val.“
Loftslagsmál Umhverfismál Tengdar fréttir Líf íslensk landbúnaðar hangir á bláþræði Það hefur legið fyrir um tíma að staða bænda hafi farið versnandi á síðustu árum, staðan hefur verið margrædd en lítið að gert. Veruleikinn er sá að afkoma bænda hefur verið með öllu óviðunandi frá árinu 2020, rekstrargrundvöllurinn er hverfandi með hverjum mánuði, nýliðun er lítil sem engin og bændur kalla ítrekað eftir aðgerðum til að koma starfsgreininni aftur í fyrra horf. 17. október 2023 13:31 Segir algjörlega ábyrgðarlaust að tala gegn aukinni orkuvinnslu Forstjóri Landsvirkjunar sakar þá sem tala gegn aukinni orkuvinnslu um algjört ábyrgðarleysi. Staðan í orkumálum sé grafalvarleg og landsmenn þurfi að gera sér grein fyrir því hvað orkuskortur þýði. 11. október 2023 21:00 Gætum neyðst til að kaupa loftslagskvóta fyrir milljarða Guðlaugur Þór Þórðarson, umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra, segir að ef Íslendingar standi ekki við alþjóðlegar skuldbindingar sínar í loftslagsmálum fyrir árið 2030 gætu þeir neyðst til að kaupa loftslagsheimildir fyrir einn til tíu milljarða króna á ári. Þetta kom fram í ávarpi ráðherrans á haustfundi Landsvirkjunar í morgun. 11. október 2023 12:21 Mest lesið Vaktin: Bílaplanið þakið hrauni Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Telur Bláa lónið öruggt vegna varnargarðanna Innlent Samfylkingin bætir við sig í fyrsta sinn síðan í maí og Píratar úti Innlent „Þetta var bara besta stund kosningabaráttunnar til þessa“ Innlent Segir komið fram við sig eins og glæpamann fyrir að vilja vera heima í Grindavík Innlent Kort af staðsetningu gossprungunnar Innlent Magnaðar myndir sýna Grindavíkurveg undir hrauni Innlent Refsing Jaguars þyngd verulega Innlent Siðanefndin klofin í máli Gaetz en gögn farin að leka Erlent Fleiri fréttir Gætu kosið strategískt þegar svo margir flokkar eru á mörkunum Funda áfram hjá sáttasemjara á morgun „Fólki er frekar misboðið“ Gosið gætið varað í nokkrar vikur Endalok goshrinunnar teygist inn á mitt næsta ár Bílaplan á bólakafi, könnun og frambjóðanda misboðið Höfðu ekki áhyggjur af lóninu sjálfu Skilorðsbundinn dómur yfir strætóbílstjóra staðfestur Veit ekki hver getur tekið við gögnunum Refsing Jaguars þyngd verulega Sjálfstæðisflokkur og Miðflokkur takist á í bergmálshelli Samið um sjálfstæða leikskóla í Reykjavík Vilja byggja vísindasetur fyrir almenning í Háskólabíói Útlit fyrir að varnir Bláa lónsins haldi Hart tekist á um fyrirætlanir Heidelberg í Þorlákshöfn Bein útsending: Hver er sýn flokkanna á lífskjör eldra fólks? Verkföll boðuð í fjórum grunnskólum í janúar „Þetta var bara besta stund kosningabaráttunnar til þessa“ Komust langt að gosinu því það gleymdist að loka veginum Nýsköpun eða „rándýr aðgangur“?: 300.000 króna heilskimun aftur á boðstólnum Telur Bláa lónið öruggt vegna varnargarðanna Káfaði á konu á salerni skemmtistaðar Segir komið fram við sig eins og glæpamann fyrir að vilja vera heima í Grindavík „Ekki rólegur með hraunið ofan á“ Samfylkingin bætir við sig í fyrsta sinn síðan í maí og Píratar úti Varar við sprengjum á svæðinu við gosstöðvarnar Glóðvolg könnun og hraun rennur enn á ný Gandri fær grænt ljós Magnaðar myndir sýna Grindavíkurveg undir hrauni Loftslagsáætlun Íslands sögð ómarkviss og bjartsýn úr hófi fram Sjá meira
Líf íslensk landbúnaðar hangir á bláþræði Það hefur legið fyrir um tíma að staða bænda hafi farið versnandi á síðustu árum, staðan hefur verið margrædd en lítið að gert. Veruleikinn er sá að afkoma bænda hefur verið með öllu óviðunandi frá árinu 2020, rekstrargrundvöllurinn er hverfandi með hverjum mánuði, nýliðun er lítil sem engin og bændur kalla ítrekað eftir aðgerðum til að koma starfsgreininni aftur í fyrra horf. 17. október 2023 13:31
Segir algjörlega ábyrgðarlaust að tala gegn aukinni orkuvinnslu Forstjóri Landsvirkjunar sakar þá sem tala gegn aukinni orkuvinnslu um algjört ábyrgðarleysi. Staðan í orkumálum sé grafalvarleg og landsmenn þurfi að gera sér grein fyrir því hvað orkuskortur þýði. 11. október 2023 21:00
Gætum neyðst til að kaupa loftslagskvóta fyrir milljarða Guðlaugur Þór Þórðarson, umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra, segir að ef Íslendingar standi ekki við alþjóðlegar skuldbindingar sínar í loftslagsmálum fyrir árið 2030 gætu þeir neyðst til að kaupa loftslagsheimildir fyrir einn til tíu milljarða króna á ári. Þetta kom fram í ávarpi ráðherrans á haustfundi Landsvirkjunar í morgun. 11. október 2023 12:21