„Maður fer að velta fyrir sér hvort þarna geti verið á ferðinni mannréttindabrot“ Margrét Helga Erlingsdóttir skrifar 5. september 2023 13:37 Margrét Steinarsdóttir framkvæmdastjóri Mannréttindaskrifstofu Íslands varpar ljósi á réttindi kvennanna sem nú mótmæla á hvalveiðibátum. Hún segir fólk ekki missa mannréttindi sín með því að viðhafa borgaralega óhlýðni og að lögreglu beri að gæta meðalhófs. aðsend Framkvæmdastjóri Mannréttindaskrifstofu Íslands veltir því fyrir sér hvort lögregla hafi brotið á mannréttindum annars mótmælandans í hvalveiðiskipinu með því að hafa svipt hana eigum sínum. Þá þurfi það að koma til alvarlegrar skoðunar hvort lögreglan hafi gætt meðalhófs í málinu. Fólk missi ekki mannréttindi sín við að viðhafa borgaralega óhlýðni. Snemma í gærmorgun tók lögregla bakpoka af annarri konunni í hvalveiðiskipinu. Í pokanum var meðal annars vatn, næring, svefnpoki og sími en hún hefur nú verið án vatns í vel rúman sólarhring. Margrét Steinarsdóttir, framkvæmdastjóri Mannréttindaskrifstofu Íslands, var í hádegisfréttum Bylgjunnar spurð hvort lögreglan hefði haft lagalega heimild til þess að svipta mótmælandann eigum sínum. „Þetta er auðvitað eignaupptaka og maður veltir fyrir sér heimildunum. Ef þetta væri í tengslum við rannsókn sakamáls og þetta væri sönnunargagn þá myndi þetta horfa öðruvísi við. En líka hitt, maður veltir fyrir sér hvort verið sé að gæta meðalhófs því þó svo að lögreglu beri auðvitað að tryggja almannaöryggi og allsherjarreglu þá er spurningin, hversu langt má ganga.“ Margrét heldur áfram og spyr hvort leyfilegt sé að setja heilsu og líf einstaklings í hættu. „Sérstaklega þegar ekkert er vitað um viðkomandi einstakling; hvernig heilsufari er háttað og svo framvegis. Auðvitað eru grundvallarmannréttindi rétturinn til lífs og rétturinn til að þola ekki ómannúðlega meðferð eða refsingu.“ Telurðu þá að lögreglan sé á gráu svæði lagalega séð? „Ég myndi segja það og að það ætti að skoða þetta mjög vel og ef málið færi fyrir dómstól síðar meir þá væri þetta eitthvað sem kæmi til alvarlegrar skoðunar, að mínu mati, því þarna er friðsamleg aðgerð þó þetta sé borgaraleg óhlýðni. Fólk missir ekki mannréttindi sín, þau eru varin af alþjóðasáttmálum og líka rétturinn til að mótmæla og þá þarf að hugsa fyrst og fremst hvort verið sé að ganga lengra en nauðsyn ber til miðað við það sem verið er að reyna að ná fram.“ Margrét segir að koma þurfi til alvarlegrar skoðunar hvort meðalhófs hafi verið gætt af hálfu lögreglu. „Það er auðvitað bæði í alþjóðasamningum þá er að finna ákvæði sem leggja bann við pyntingum og ómannúðlegri meðferð og refsingu og svo framveig og maður fer að velta fyrir sér hvort þarna geti verið á ferðinni mannréttindabrot.“ Margrét bendir á að borgaraleg óhlýðni og samviskumótmæli hafi margsinnis knúið fram mörg framfaramál. „Þá er nú hið fræga dæmi Rosu Parks sem neitaði að gefa eftir sæti sitt í strætó og var upphafið að því að aðskilnaðarstefna var afnumin í Bandaríkjunum og síðan voru friðsamleg mótmæli til dæmis Ghandi sem urðu líka til breytinga í Indversku þjóðfélagi þannig að það sýnir sig að samviskumótmæli þau geta haft áhrif og það er líka í rauninni varið af mannréttindasamningum. Þú átt, í krafti samvisku þinnar, að geta mótmælt löggjöf sem á einhvern hátt er óréttlát eða brýtur gegn réttindum, maður talar nú yfirleitt um mannréttindi en í þessu tilviki erum við að tala um dýr. En engu að síður, þetta er andstætt samvisku þessara einstaklinga sem eru að mótmæla og þeir eru að mótmæla meðferð sem þeim finnst vera ómannúðleg“. Mannréttindi Lögreglan Hvalir Hvalveiðar Lögreglumál Tengdar fréttir Lögregla hafi bakað ríkinu bótaskyldu Katrín Oddsdóttir lögmaður telur að lögreglan geti verið að baka íslenska ríkinu bótaskyldu með framgöngu sinni í morgun. Valgerður Árnadóttir, talskona Hvalavina, segir að stuðningsfólk mótmælanna hafi nú barist fyrir því í fleiri klukkustundir að gefa mótmælendunum vatn. 4. september 2023 18:35 Furðar sig á að sjúkralið taki við skipunum frá lögreglu Stuðningsmenn tveggja kvenna sem eru hlekkjaðar við tunnur í möstrum hvalveiðiskipa í Reykjavíkurhöfn segjast hafa hringt í ítrekað á sjúkrabíl vegna ástands annarrar þeirra en án árangurs í morgun. Vinur þeirra furðar sig á því að sjúkralið svari til lögreglunnar. 5. september 2023 10:12 „Ef þær koma niður fá þær að drekka og borða“ Lögreglan segist hafa boðið mótmælendum á hvalveiðiskipum Hvals bæði mat og drykk, en aðeins ef þær koma niður. Hann segir lögregluna ekki með neinar aðgerðir skipulagðar vegna mótmælanna. Skipin halda ekki út til veiða í dag vegna veðurs. 5. september 2023 09:07 Mest lesið Endalaus þrautaganga Haraldar eftir svörum Innlent Benedikt Sveinsson er látinn Innlent Tuttugu konur saka Mohamed Al Fayed um kynferðisofbeldi Erlent „Afleitt“ að sjá Yazan gerðan að leiksoppi í deilum ráðherra Innlent Höfuðstöðvar nýrrar ríkisstofnunar verða á Hvolsvelli Innlent 20 létust og 450 slösuðust þegar talstöðvarnar sprungu Erlent Sjálfsagt að skoða að semja við önnur ríki um að hýsa erlenda fanga Innlent Vitorðsmaður viðurkennir að hafa gert það sama og Pelicot Erlent Blöskrar markaðssetning á réttum: „Þetta eru eins og jólin fyrir okkur“ Innlent Flugvélarnar sem gerðu Loftleiðir að stórveldi Innlent Fleiri fréttir Sjálfsagt að skoða að semja við önnur ríki um að hýsa erlenda fanga Benedikt Sveinsson er látinn Endalaus þrautaganga Haraldar eftir svörum Höfuðstöðvar nýrrar ríkisstofnunar verða á Hvolsvelli „Afleitt“ að sjá Yazan gerðan að leiksoppi í deilum ráðherra Flugvélarnar sem gerðu Loftleiðir að stórveldi „Engar líkur á öðru en að þau endi á að fá alþjóðlega vernd“ Sjálfstæðismenn í borginni vilja samræmd próf aftur Yazan fær efnismeðferð og talstöðvar sprengdar Ekki séð ástæðu til að leggjast gegn framgangi samgöngusáttmálans „Vottunin verið kölluð láglaunavottun af gárungunum“ Yazan ekki fluttur úr landi og fær efnismeðferð Fólk hafi samband við lögreglu í stað þess að deila sögum á netinu Segja ummæli Quang Le tilhæfulaus og ósönn Grænt ljós á Ekkó en ekki Baldr Sjúklingurinn þurfi að vera með í allri ákvörðunartöku Skipuð forstjóri Náttúrufræðistofnunar Tileinkuðu söng við heilbrigðisráðuneytið Yazan Eigin sannfæring útskýri sögulegan klofning Sjálfstæðismanna Lykilatriði að ræða við börnin og halda sig við staðreyndir Telur íslenska stjórnsýslu hafa brotið lög í máli Yazan Lögregla komin með ágæta mynd af atburðum Hafa auglýst stöðu sveitarstjóra lausa til umsóknar Lögmaður Yazans sakar yfirvöld um lögbrot „Þetta er bara rétt að byrja“ Um sjö milljónir söfnuðust í minningarsjóð með kertasölu Arnar með stöðu sakbornings og boðaður í skýrslutöku Forstjóri nýrrar Umhverfis- og orkustofnunar úr stóriðjunni Ráðist í aðgerðir gegn samskiptaþjónustu sem glæpamenn notuðu Blöskrar markaðssetning á réttum: „Þetta eru eins og jólin fyrir okkur“ Sjá meira
Snemma í gærmorgun tók lögregla bakpoka af annarri konunni í hvalveiðiskipinu. Í pokanum var meðal annars vatn, næring, svefnpoki og sími en hún hefur nú verið án vatns í vel rúman sólarhring. Margrét Steinarsdóttir, framkvæmdastjóri Mannréttindaskrifstofu Íslands, var í hádegisfréttum Bylgjunnar spurð hvort lögreglan hefði haft lagalega heimild til þess að svipta mótmælandann eigum sínum. „Þetta er auðvitað eignaupptaka og maður veltir fyrir sér heimildunum. Ef þetta væri í tengslum við rannsókn sakamáls og þetta væri sönnunargagn þá myndi þetta horfa öðruvísi við. En líka hitt, maður veltir fyrir sér hvort verið sé að gæta meðalhófs því þó svo að lögreglu beri auðvitað að tryggja almannaöryggi og allsherjarreglu þá er spurningin, hversu langt má ganga.“ Margrét heldur áfram og spyr hvort leyfilegt sé að setja heilsu og líf einstaklings í hættu. „Sérstaklega þegar ekkert er vitað um viðkomandi einstakling; hvernig heilsufari er háttað og svo framvegis. Auðvitað eru grundvallarmannréttindi rétturinn til lífs og rétturinn til að þola ekki ómannúðlega meðferð eða refsingu.“ Telurðu þá að lögreglan sé á gráu svæði lagalega séð? „Ég myndi segja það og að það ætti að skoða þetta mjög vel og ef málið færi fyrir dómstól síðar meir þá væri þetta eitthvað sem kæmi til alvarlegrar skoðunar, að mínu mati, því þarna er friðsamleg aðgerð þó þetta sé borgaraleg óhlýðni. Fólk missir ekki mannréttindi sín, þau eru varin af alþjóðasáttmálum og líka rétturinn til að mótmæla og þá þarf að hugsa fyrst og fremst hvort verið sé að ganga lengra en nauðsyn ber til miðað við það sem verið er að reyna að ná fram.“ Margrét segir að koma þurfi til alvarlegrar skoðunar hvort meðalhófs hafi verið gætt af hálfu lögreglu. „Það er auðvitað bæði í alþjóðasamningum þá er að finna ákvæði sem leggja bann við pyntingum og ómannúðlegri meðferð og refsingu og svo framveig og maður fer að velta fyrir sér hvort þarna geti verið á ferðinni mannréttindabrot.“ Margrét bendir á að borgaraleg óhlýðni og samviskumótmæli hafi margsinnis knúið fram mörg framfaramál. „Þá er nú hið fræga dæmi Rosu Parks sem neitaði að gefa eftir sæti sitt í strætó og var upphafið að því að aðskilnaðarstefna var afnumin í Bandaríkjunum og síðan voru friðsamleg mótmæli til dæmis Ghandi sem urðu líka til breytinga í Indversku þjóðfélagi þannig að það sýnir sig að samviskumótmæli þau geta haft áhrif og það er líka í rauninni varið af mannréttindasamningum. Þú átt, í krafti samvisku þinnar, að geta mótmælt löggjöf sem á einhvern hátt er óréttlát eða brýtur gegn réttindum, maður talar nú yfirleitt um mannréttindi en í þessu tilviki erum við að tala um dýr. En engu að síður, þetta er andstætt samvisku þessara einstaklinga sem eru að mótmæla og þeir eru að mótmæla meðferð sem þeim finnst vera ómannúðleg“.
Mannréttindi Lögreglan Hvalir Hvalveiðar Lögreglumál Tengdar fréttir Lögregla hafi bakað ríkinu bótaskyldu Katrín Oddsdóttir lögmaður telur að lögreglan geti verið að baka íslenska ríkinu bótaskyldu með framgöngu sinni í morgun. Valgerður Árnadóttir, talskona Hvalavina, segir að stuðningsfólk mótmælanna hafi nú barist fyrir því í fleiri klukkustundir að gefa mótmælendunum vatn. 4. september 2023 18:35 Furðar sig á að sjúkralið taki við skipunum frá lögreglu Stuðningsmenn tveggja kvenna sem eru hlekkjaðar við tunnur í möstrum hvalveiðiskipa í Reykjavíkurhöfn segjast hafa hringt í ítrekað á sjúkrabíl vegna ástands annarrar þeirra en án árangurs í morgun. Vinur þeirra furðar sig á því að sjúkralið svari til lögreglunnar. 5. september 2023 10:12 „Ef þær koma niður fá þær að drekka og borða“ Lögreglan segist hafa boðið mótmælendum á hvalveiðiskipum Hvals bæði mat og drykk, en aðeins ef þær koma niður. Hann segir lögregluna ekki með neinar aðgerðir skipulagðar vegna mótmælanna. Skipin halda ekki út til veiða í dag vegna veðurs. 5. september 2023 09:07 Mest lesið Endalaus þrautaganga Haraldar eftir svörum Innlent Benedikt Sveinsson er látinn Innlent Tuttugu konur saka Mohamed Al Fayed um kynferðisofbeldi Erlent „Afleitt“ að sjá Yazan gerðan að leiksoppi í deilum ráðherra Innlent Höfuðstöðvar nýrrar ríkisstofnunar verða á Hvolsvelli Innlent 20 létust og 450 slösuðust þegar talstöðvarnar sprungu Erlent Sjálfsagt að skoða að semja við önnur ríki um að hýsa erlenda fanga Innlent Vitorðsmaður viðurkennir að hafa gert það sama og Pelicot Erlent Blöskrar markaðssetning á réttum: „Þetta eru eins og jólin fyrir okkur“ Innlent Flugvélarnar sem gerðu Loftleiðir að stórveldi Innlent Fleiri fréttir Sjálfsagt að skoða að semja við önnur ríki um að hýsa erlenda fanga Benedikt Sveinsson er látinn Endalaus þrautaganga Haraldar eftir svörum Höfuðstöðvar nýrrar ríkisstofnunar verða á Hvolsvelli „Afleitt“ að sjá Yazan gerðan að leiksoppi í deilum ráðherra Flugvélarnar sem gerðu Loftleiðir að stórveldi „Engar líkur á öðru en að þau endi á að fá alþjóðlega vernd“ Sjálfstæðismenn í borginni vilja samræmd próf aftur Yazan fær efnismeðferð og talstöðvar sprengdar Ekki séð ástæðu til að leggjast gegn framgangi samgöngusáttmálans „Vottunin verið kölluð láglaunavottun af gárungunum“ Yazan ekki fluttur úr landi og fær efnismeðferð Fólk hafi samband við lögreglu í stað þess að deila sögum á netinu Segja ummæli Quang Le tilhæfulaus og ósönn Grænt ljós á Ekkó en ekki Baldr Sjúklingurinn þurfi að vera með í allri ákvörðunartöku Skipuð forstjóri Náttúrufræðistofnunar Tileinkuðu söng við heilbrigðisráðuneytið Yazan Eigin sannfæring útskýri sögulegan klofning Sjálfstæðismanna Lykilatriði að ræða við börnin og halda sig við staðreyndir Telur íslenska stjórnsýslu hafa brotið lög í máli Yazan Lögregla komin með ágæta mynd af atburðum Hafa auglýst stöðu sveitarstjóra lausa til umsóknar Lögmaður Yazans sakar yfirvöld um lögbrot „Þetta er bara rétt að byrja“ Um sjö milljónir söfnuðust í minningarsjóð með kertasölu Arnar með stöðu sakbornings og boðaður í skýrslutöku Forstjóri nýrrar Umhverfis- og orkustofnunar úr stóriðjunni Ráðist í aðgerðir gegn samskiptaþjónustu sem glæpamenn notuðu Blöskrar markaðssetning á réttum: „Þetta eru eins og jólin fyrir okkur“ Sjá meira
Lögregla hafi bakað ríkinu bótaskyldu Katrín Oddsdóttir lögmaður telur að lögreglan geti verið að baka íslenska ríkinu bótaskyldu með framgöngu sinni í morgun. Valgerður Árnadóttir, talskona Hvalavina, segir að stuðningsfólk mótmælanna hafi nú barist fyrir því í fleiri klukkustundir að gefa mótmælendunum vatn. 4. september 2023 18:35
Furðar sig á að sjúkralið taki við skipunum frá lögreglu Stuðningsmenn tveggja kvenna sem eru hlekkjaðar við tunnur í möstrum hvalveiðiskipa í Reykjavíkurhöfn segjast hafa hringt í ítrekað á sjúkrabíl vegna ástands annarrar þeirra en án árangurs í morgun. Vinur þeirra furðar sig á því að sjúkralið svari til lögreglunnar. 5. september 2023 10:12
„Ef þær koma niður fá þær að drekka og borða“ Lögreglan segist hafa boðið mótmælendum á hvalveiðiskipum Hvals bæði mat og drykk, en aðeins ef þær koma niður. Hann segir lögregluna ekki með neinar aðgerðir skipulagðar vegna mótmælanna. Skipin halda ekki út til veiða í dag vegna veðurs. 5. september 2023 09:07