Birgitta ætlar aldrei aftur af landi brott: „Fólk þarf að fara að vakna“ Oddur Ævar Gunnarsson skrifar 19. júlí 2023 06:45 Birgitta segir fáa vilja ræða þau vandamál sem massatúrismi hafi í för með sér. Giles Clarke/Getty Images) Birgitta Jónsdóttir, fyrrverandi þingmaður Pírata, er hætt að fljúga og segir það vera sitt framlag í baráttunni gegn loftlagsbreytingum. Hún segir fáa vilja horfast í augu við að massatúrismi sé vandamál og segist ekki eiga eftir að sakna þess að fara til útlanda, íslensk náttúra komi þar til bjargar. „Ég tók ákvörðun um það í heimsfaraldrinum að hægja verulega á mínum utanlandsferðum,“ segir Birgitta í samtali við Vísi. Hún segist síðast hafa farið á Glastonbury tónlistarhátíðina í fyrra en hafi nú fengið nóg. „Ástæðan fyrir því að ég ætla ekki að fljúga tengist ástandinu á jörðinni. Ef maður horfir upp á það dag eftir dag að það er neyðarástand, á sama tíma og það hafa aldrei eins margar flugvélar verið á lofti, þá er þetta mín ákvörðun. Ef allir gera eitthvað, þá getum við kannski bjargað einhverju.“ Birgitta segir það hafa tekið á sig að fylgjast með nýlegum breytingum á veðurfari, sem tengist loftlagsbreytingum. Hamfarahlýnun í Evrópu nú og langt kuldaskeið á Íslandi í vetur sýni fram á að veðrakerfin séu þegar tekin að breytast vegna loftlagsáhrifa af völdum mannkyns. „Við upplifum þetta ekkert mikið hér, en þetta hefur þegar haft áhrif. Þegar svo er komið sé ég eiginlega lítinn tilgang í því að mótmæla. Það er ekki hlustað á mótmælendur fyrr en það er orðið of seint, þannig það eina sem ég get gert er að breyta minni hegðun.“ Fáir vilji ræða vandamálið við massatúrisma Birgitta segist vera stórtæk í sínum áætlunum. Skip mengi einnig gríðarlega mikið og því komi ekki til greina að ferðast með þeim. Hún segir í gríni að hún hafi stundum velt fyrir sér að ferðast á seglbát. Þá er hún hætt að kaupa sér föt og segist eiga nóg til af þeim. Muntu ekkert sakna þess að fara til útlanda? „Nei. Málið er að ég elska Ísland. Ég hef búið mjög víða erlendis og ferðast mikið vegna vinnu. Ég hef aldrei verið túristi, það er ekki beint mitt. Hér hef ég allt til alls og okkar stórbrotnu nátturu. En það vilja fáir tala um að stóra vandamálið sem við erum að glíma við í dag er massatúrismi. Þetta er svo yfirgengilegt allsstaðar, ekki bara hér á landi.“ Birgitta segir of margar þjóðir vera orðnar háðar stórtækri ferðamennsku. Um sé að ræða atvinnuveg sem grafi undan menningu hvers lands fyrir sig. „Þarna er um ákveðið menningarnám að ræða. Þú ferð niður í bæ og þar er allt lokað sem eitt sinn gerði Reykjavík skemmtilega. Hvar eru búllurnar okkar, kaffihúsin og tónlistarstaðirnir? Ég var einu sinni alltaf að skipuleggja viðburði en nú er enginn staður sem maður getur farið á og gert eitthvað ókeypis, því allir vilja þeir fá fólk. Grasrótin sem gerir okkur spes á mjög erfitt uppdráttar.“ Einstaklingar breyti heiminum Spurð hvort það sé á ábyrgð einstaklinga að berjast gegn hnattrænni hlýnun en ekki stærri aðila líkt og stórfyrirtækja segir Birgitta: „Það er á ábyrgð beggja. Þegar ég var unglingur hætti ég að borða kjöt. Það voru engar grænmetisætur til á þessum tíma. Amma og afi héldu að ég myndi deyja. Nú er þetta orðið eðlilegt. Fólk kenndi öðru fólki hvernig það gæti gert þetta. Einstaklingar breyta heiminum. Hvernig hefðu mál farið í Suður-Afríku ef Nelson Mandela hefði aldrei stigið upp?“ Einstaklingar geti vissulega ekki gert allt rétt en allt sem þeir geri, litlir hlutir, safnist upp. „En auðvitað bera stóru aðilarnir mesta ábyrgð. Eins og olíufyrirtækin sem hafa vitað af loftlagsbreytingum í áraraðir og gaslýst þá sem hafa varað við þessu. Ég veit að þetta er radikal, en nú eru þessar breytingar farnar að gerast miklu hraðar og fólk þarf að fara að vakna. Það mun enginn bjarga okkur nema við sjálf.“ Ferðamennska á Íslandi Veður Loftslagsmál Mest lesið Um hvað voru dómararnir í máli Alberts ósammála? Innlent Kirkjan skuldar Kristni ekki eftir allt saman Innlent Heiðar mætir með Dreka í nýja olíuleit Innlent Gefa út lag með látnum syni og félaga Innlent Endurheimtu rándýrar myndavélar eftir nafnlausa ábendingu Innlent Heljarinnar verðmunur á sömu flugferðinni Innlent Helgi Magnús um viðbrögð Evu: „Þetta er ekki fótboltaleikur“ Innlent KR-ingurinn í vörn Stjörnunnar búinn að redda flugvél fyrir 180 manns til Nice Innlent Píratar tilbúnir til þess að styðja minnihlutastjórn VG, Viðreisnar og Bjartrar framtíðar Innlent Grunnskólakennarar felldu kjarasamning Innlent Fleiri fréttir Gefa út lag með látnum syni og félaga Kirkjan skuldar Kristni ekki eftir allt saman Endurheimtu rándýrar myndavélar eftir nafnlausa ábendingu Langþráð nýtt líf Helguvíkur í boði NATO Heiðar mætir með Dreka í nýja olíuleit Útgjöld Íslands til varnarmála duga til – í bili Helgi Magnús um viðbrögð Evu: „Þetta er ekki fótboltaleikur“ Um hvað voru dómararnir í máli Alberts ósammála? Gefur út lag með látnum vini sínum og heimsókn Rutte Farbannið framlengt Skoða framtíðarnýtingu Vífilsstaða Símon vildi að Albert fengi tvö og hálft ár „Hann er gerður úr stáli, drengurinn“ Dómurinn kemur lögmanni konunnar á óvart Heljarinnar verðmunur á sömu flugferðinni Lýsti Íslandi sem „augum og eyrum“ Nató Vaktin: Klofinn dómur en Albert sýknaður Grunaði strax að kveikt hefði verið í bílnum hans Bein útsending: Staða fæðuöryggis á Íslandi Kristrún og Rutte boða til blaðamannafundar Veginum lokað milli Skaftafells og Jökulsárlóns vegna veðurs Íslandsheimsókn þegar uppi er flókin og erfið staða í NATO Nú hægt að aka nýja leið af flugvallarsvæðinu Gæti þýtt aukna viðveru NATO hér á landi Milljarðauppbygging í Helguvík og verðbólgan hjaðnar Vilja að borgin selji Carbfix og bílastæðahúsin Ritstjóri Mosfellings vill leiða lista Sjálfstæðismanna Tíu milljarða fjárfesting í Helguvíkurhöfn vegna NATO Friðuð Árbæjarstífla fái nýtt útlit og verði „upplifunarbrú“ Vill fá svör um málsmeðferðartíma úrskurðarnefndar Sjá meira
„Ég tók ákvörðun um það í heimsfaraldrinum að hægja verulega á mínum utanlandsferðum,“ segir Birgitta í samtali við Vísi. Hún segist síðast hafa farið á Glastonbury tónlistarhátíðina í fyrra en hafi nú fengið nóg. „Ástæðan fyrir því að ég ætla ekki að fljúga tengist ástandinu á jörðinni. Ef maður horfir upp á það dag eftir dag að það er neyðarástand, á sama tíma og það hafa aldrei eins margar flugvélar verið á lofti, þá er þetta mín ákvörðun. Ef allir gera eitthvað, þá getum við kannski bjargað einhverju.“ Birgitta segir það hafa tekið á sig að fylgjast með nýlegum breytingum á veðurfari, sem tengist loftlagsbreytingum. Hamfarahlýnun í Evrópu nú og langt kuldaskeið á Íslandi í vetur sýni fram á að veðrakerfin séu þegar tekin að breytast vegna loftlagsáhrifa af völdum mannkyns. „Við upplifum þetta ekkert mikið hér, en þetta hefur þegar haft áhrif. Þegar svo er komið sé ég eiginlega lítinn tilgang í því að mótmæla. Það er ekki hlustað á mótmælendur fyrr en það er orðið of seint, þannig það eina sem ég get gert er að breyta minni hegðun.“ Fáir vilji ræða vandamálið við massatúrisma Birgitta segist vera stórtæk í sínum áætlunum. Skip mengi einnig gríðarlega mikið og því komi ekki til greina að ferðast með þeim. Hún segir í gríni að hún hafi stundum velt fyrir sér að ferðast á seglbát. Þá er hún hætt að kaupa sér föt og segist eiga nóg til af þeim. Muntu ekkert sakna þess að fara til útlanda? „Nei. Málið er að ég elska Ísland. Ég hef búið mjög víða erlendis og ferðast mikið vegna vinnu. Ég hef aldrei verið túristi, það er ekki beint mitt. Hér hef ég allt til alls og okkar stórbrotnu nátturu. En það vilja fáir tala um að stóra vandamálið sem við erum að glíma við í dag er massatúrismi. Þetta er svo yfirgengilegt allsstaðar, ekki bara hér á landi.“ Birgitta segir of margar þjóðir vera orðnar háðar stórtækri ferðamennsku. Um sé að ræða atvinnuveg sem grafi undan menningu hvers lands fyrir sig. „Þarna er um ákveðið menningarnám að ræða. Þú ferð niður í bæ og þar er allt lokað sem eitt sinn gerði Reykjavík skemmtilega. Hvar eru búllurnar okkar, kaffihúsin og tónlistarstaðirnir? Ég var einu sinni alltaf að skipuleggja viðburði en nú er enginn staður sem maður getur farið á og gert eitthvað ókeypis, því allir vilja þeir fá fólk. Grasrótin sem gerir okkur spes á mjög erfitt uppdráttar.“ Einstaklingar breyti heiminum Spurð hvort það sé á ábyrgð einstaklinga að berjast gegn hnattrænni hlýnun en ekki stærri aðila líkt og stórfyrirtækja segir Birgitta: „Það er á ábyrgð beggja. Þegar ég var unglingur hætti ég að borða kjöt. Það voru engar grænmetisætur til á þessum tíma. Amma og afi héldu að ég myndi deyja. Nú er þetta orðið eðlilegt. Fólk kenndi öðru fólki hvernig það gæti gert þetta. Einstaklingar breyta heiminum. Hvernig hefðu mál farið í Suður-Afríku ef Nelson Mandela hefði aldrei stigið upp?“ Einstaklingar geti vissulega ekki gert allt rétt en allt sem þeir geri, litlir hlutir, safnist upp. „En auðvitað bera stóru aðilarnir mesta ábyrgð. Eins og olíufyrirtækin sem hafa vitað af loftlagsbreytingum í áraraðir og gaslýst þá sem hafa varað við þessu. Ég veit að þetta er radikal, en nú eru þessar breytingar farnar að gerast miklu hraðar og fólk þarf að fara að vakna. Það mun enginn bjarga okkur nema við sjálf.“
Ferðamennska á Íslandi Veður Loftslagsmál Mest lesið Um hvað voru dómararnir í máli Alberts ósammála? Innlent Kirkjan skuldar Kristni ekki eftir allt saman Innlent Heiðar mætir með Dreka í nýja olíuleit Innlent Gefa út lag með látnum syni og félaga Innlent Endurheimtu rándýrar myndavélar eftir nafnlausa ábendingu Innlent Heljarinnar verðmunur á sömu flugferðinni Innlent Helgi Magnús um viðbrögð Evu: „Þetta er ekki fótboltaleikur“ Innlent KR-ingurinn í vörn Stjörnunnar búinn að redda flugvél fyrir 180 manns til Nice Innlent Píratar tilbúnir til þess að styðja minnihlutastjórn VG, Viðreisnar og Bjartrar framtíðar Innlent Grunnskólakennarar felldu kjarasamning Innlent Fleiri fréttir Gefa út lag með látnum syni og félaga Kirkjan skuldar Kristni ekki eftir allt saman Endurheimtu rándýrar myndavélar eftir nafnlausa ábendingu Langþráð nýtt líf Helguvíkur í boði NATO Heiðar mætir með Dreka í nýja olíuleit Útgjöld Íslands til varnarmála duga til – í bili Helgi Magnús um viðbrögð Evu: „Þetta er ekki fótboltaleikur“ Um hvað voru dómararnir í máli Alberts ósammála? Gefur út lag með látnum vini sínum og heimsókn Rutte Farbannið framlengt Skoða framtíðarnýtingu Vífilsstaða Símon vildi að Albert fengi tvö og hálft ár „Hann er gerður úr stáli, drengurinn“ Dómurinn kemur lögmanni konunnar á óvart Heljarinnar verðmunur á sömu flugferðinni Lýsti Íslandi sem „augum og eyrum“ Nató Vaktin: Klofinn dómur en Albert sýknaður Grunaði strax að kveikt hefði verið í bílnum hans Bein útsending: Staða fæðuöryggis á Íslandi Kristrún og Rutte boða til blaðamannafundar Veginum lokað milli Skaftafells og Jökulsárlóns vegna veðurs Íslandsheimsókn þegar uppi er flókin og erfið staða í NATO Nú hægt að aka nýja leið af flugvallarsvæðinu Gæti þýtt aukna viðveru NATO hér á landi Milljarðauppbygging í Helguvík og verðbólgan hjaðnar Vilja að borgin selji Carbfix og bílastæðahúsin Ritstjóri Mosfellings vill leiða lista Sjálfstæðismanna Tíu milljarða fjárfesting í Helguvíkurhöfn vegna NATO Friðuð Árbæjarstífla fái nýtt útlit og verði „upplifunarbrú“ Vill fá svör um málsmeðferðartíma úrskurðarnefndar Sjá meira