Stjörnukokkar gegn sjókvíaeldi Jakob Bjarnar skrifar 4. maí 2023 09:00 Kokkar sem vilja vara við sjókvíaeldi, réttsælis frá hægri að ofanverðu talið: Erla Þóra Bergmann Pálmadóttir, Hákon Már Örvarsson, Róbert Ólafsson, Sigurður Lárus Hall, Þráinn Freyr Vigfússon, Snædís Xyza Mae Ocampo, Sturla Birgisson og Hrefna Sætran. Hópur þekktra matreiðslumeistara hafa tekið höndum saman og hvetja til sniðgöngu á laxi úr sjókvíaeldi. Þeir munu í dag láta til sín taka víða á samfélagsmiðlum með skilaboð sín – að þeir bjóði ekki upp á eldislax úr sjókvíum á veitingastöðum sínum. Og hvetja aðra til að gera slíkt hið sama. Hópinn má sjá á myndinni hér ofar en gert er ráð fyrir því að fleiri bætist í hópinn. Skilaboðin eru hluti af herferð sem Íslenski náttúruverndarsjóðurinn og (IWF) og Verndarsjóður villtra laxastofna (NASF) standa fyrir. Bakhjarl átaksins er stórfyrirtækið Patagonia. Tilgangurinn sé sá að hvetja neytendur og veitingahús til að taka sjókvíaeldislax af matseðlinum. Vilja ekki bjóða upp á lax úr sjókvíaeldi „Við erum að opna nýja vefsíðu þar sem farið er lið fyrir lið yfir skaðleg áhrif sjókvíaeldisiðnaðarins á umhverfið og lífríkið,“ segir Jón Kaldal talsmaður IWF í samtali við Vísi. Að sögn Jóns hafa reyndar fjölmörg veitingahús þegar stigið það skref og fyrir alllöngu. „Matreiðslumeistarar þaðan eru núna að leggja enn frekar sitt af mörkum við hjálpa okkur að vekja athygli á þessu mikilvæga málefni. Í hópnum eru margir af frægustu kokkum þjóðarinnar, Michelinstjörnuhafar, þrautreyndir keppendur úr Bocuse d’Or, sem er hin sanna heimsmeistarakeppni í matreiðslu, og kokkalandsliðsfólk. Öll eiga þau það sameiginlegt að hafa tekið sér stöðu með umhverfinu og lífríkinu með því að bjóða ekki upp á lax úr opnu sjókvíaeldi.“ Jón Kaldal hefur verið óþreytandi í baráttu gegn sjókvíaeldi og hefur gert eldismönnum gramt í geði. Fastlega má gera ráð fyrir því að þetta nýja útspil fari fyrir brjóstið á þeim þó svo að megnið af framleiðslunni sé flutt úr landi.vísir/vilhelm Jón segir þá sem að átakinu standi hvetja fólk til að svipast um á veitingahúsum og í verslunum eftir bláum gluggamiða með skilaboðum um að þar sé aðeins boðið upp á lax úr sjálfbæru landeldi. Eða hreinlega spyrja hvaðan laxinn kemur áður en matur er pantaður. Er að gera eldismenn gráhærða Jón hefur farið mikinn undanfarin misseri fyrir hönd IWF í baráttu gegn sjókvíaeldi og er allt annað en vinsæll í herbúðum eldismanna. Segja má að honum hafi orðið vel ágengt með sinn málstað en á undanförnum þremur mánuðum hafa þrjú könnunarfyrirtæki kannað afstöðu þjóðarinnar til sjókvíaeldis á laxi og niðurstöðurnar verið afgerandi. „Um 60 prósent þátttakenda segjast vera neikvæð í garð þessa iðnaðar. Þetta eru þrisvar til fjórum sinnum fleiri en segjast vera jákvæð,“ segir Jón. Spurður hvort nú eigi að láta kné fylgja kviði með kokkana segir hann verk að vinna. „En mér finnst niðurstaða í þessum skoðanakönnunum vera frábær vitnisburður um þjóðina. Fólk hefur kynnt sér málin og vill ekki styðja þessu skaðlegu framleiðsluaðferð fyrir umhverfið og lífríkið þar sem ömurlega er farið með eldislaxana.“ Jón bendir á að á síðunni sé að finna lista yfir veitingastaði og verslanir þar sem neytendur gengið að því að vísu að ef lax er í boði þá kemur hann úr landeldi. Sú aðferð við eldið tryggi að frárennsli frá starfseminni sé hreinsað áður en það fer í umhverfið og hvorki fiskur, sníkjudýr né sjúkdómar renna viðstöðulaust í hafið. Sjókvíaeldi Félagasamtök Matvælaframleiðsla Veitingastaðir Mest lesið Bylgja Dís er látin Innlent Vill hækka skráningargjöldin í 100 þúsund krónur Innlent Gestur Guðmundsson er látinn Innlent Fjárlög 2026: Ríkisstjórnin sýnir á spilin fyrir næsta ár Innlent Fjórar ungar vinkonur fórust í eldsvoða í Noregi Erlent Breski sundkappinn kominn í land og lofsyngur Íslendinga Innlent Bera kennsl á mann fimmtíu árum eftir að hann lét sig hverfa Erlent Opinbera bréf Trumps til Epsteins Erlent Féll af baki íslensks hests og fær engar skaðabætur Innlent Fjórir af hverjum fimm vilja setja árlegt hámark á hælisleitendur Innlent Fleiri fréttir Uppfæra ekki fríverslunarsamning og banna tvo ráðherra Tveir fluttir til aðhlynningar eftir árekstur á Suðurlandsvegi Tekist á um fjárlög, lykkjumálið og aleigan í rafmynt Einn bílstjóri án leyfis og skráningar „Sultaról rithöfunda enn hert“ í fjárlögum Óásættanlegt að almennir starfsmenn séu beittir óeðlilegum þrýstingi Vill hækka skráningargjöldin í 100 þúsund krónur Skjálfti upp á 3,3 í Vatnafjöllum Afnemur æviskipanir varasaksóknara eftir mál Helga Magnúsar Gul úrkomuviðvörun á Austfjörðum og á Suðausturlandi Gestur Guðmundsson er látinn Breski sundkappinn kominn í land og lofsyngur Íslendinga Háskólinn hafi ekki breytt stefnu sinni um inntöku alþjóðlegra nema Hallar á karla í fjárlagafrumvarpi Féll af baki íslensks hests og fær engar skaðabætur Óttast verðhækkanir sem bitni á konum og barnafjölskyldum Ósáttur við skattana og hefði viljað loka fjárlagagatinu Fjórir af hverjum fimm vilja setja árlegt hámark á hælisleitendur Ólík sýn á nýja fjárlagafrumvarpið Bylgja Dís er látin Fundu villuráfandi ferðamenn nærri skálanum í Landmannalaugum „Allir vilja alltaf meira“ Reikna með fimmtán milljarða halla á næsta ári Daður við drengi sem verður kynferðislegt og endar með hótun Fjárlög 2026: Ríkisstjórnin sýnir á spilin fyrir næsta ár Bjargað af efri hæð eftir að eldur kom upp á jarðhæð í íbúðarhúsi Leitað að manni með öxi „Mjög miður að við séum komin á þennan stað“ Syrgja fallið kornabarn: „Það er ekkert plan, engin lausn“ Engin slys á fólki þegar hjólhýsi valt Sjá meira
Þeir munu í dag láta til sín taka víða á samfélagsmiðlum með skilaboð sín – að þeir bjóði ekki upp á eldislax úr sjókvíum á veitingastöðum sínum. Og hvetja aðra til að gera slíkt hið sama. Hópinn má sjá á myndinni hér ofar en gert er ráð fyrir því að fleiri bætist í hópinn. Skilaboðin eru hluti af herferð sem Íslenski náttúruverndarsjóðurinn og (IWF) og Verndarsjóður villtra laxastofna (NASF) standa fyrir. Bakhjarl átaksins er stórfyrirtækið Patagonia. Tilgangurinn sé sá að hvetja neytendur og veitingahús til að taka sjókvíaeldislax af matseðlinum. Vilja ekki bjóða upp á lax úr sjókvíaeldi „Við erum að opna nýja vefsíðu þar sem farið er lið fyrir lið yfir skaðleg áhrif sjókvíaeldisiðnaðarins á umhverfið og lífríkið,“ segir Jón Kaldal talsmaður IWF í samtali við Vísi. Að sögn Jóns hafa reyndar fjölmörg veitingahús þegar stigið það skref og fyrir alllöngu. „Matreiðslumeistarar þaðan eru núna að leggja enn frekar sitt af mörkum við hjálpa okkur að vekja athygli á þessu mikilvæga málefni. Í hópnum eru margir af frægustu kokkum þjóðarinnar, Michelinstjörnuhafar, þrautreyndir keppendur úr Bocuse d’Or, sem er hin sanna heimsmeistarakeppni í matreiðslu, og kokkalandsliðsfólk. Öll eiga þau það sameiginlegt að hafa tekið sér stöðu með umhverfinu og lífríkinu með því að bjóða ekki upp á lax úr opnu sjókvíaeldi.“ Jón Kaldal hefur verið óþreytandi í baráttu gegn sjókvíaeldi og hefur gert eldismönnum gramt í geði. Fastlega má gera ráð fyrir því að þetta nýja útspil fari fyrir brjóstið á þeim þó svo að megnið af framleiðslunni sé flutt úr landi.vísir/vilhelm Jón segir þá sem að átakinu standi hvetja fólk til að svipast um á veitingahúsum og í verslunum eftir bláum gluggamiða með skilaboðum um að þar sé aðeins boðið upp á lax úr sjálfbæru landeldi. Eða hreinlega spyrja hvaðan laxinn kemur áður en matur er pantaður. Er að gera eldismenn gráhærða Jón hefur farið mikinn undanfarin misseri fyrir hönd IWF í baráttu gegn sjókvíaeldi og er allt annað en vinsæll í herbúðum eldismanna. Segja má að honum hafi orðið vel ágengt með sinn málstað en á undanförnum þremur mánuðum hafa þrjú könnunarfyrirtæki kannað afstöðu þjóðarinnar til sjókvíaeldis á laxi og niðurstöðurnar verið afgerandi. „Um 60 prósent þátttakenda segjast vera neikvæð í garð þessa iðnaðar. Þetta eru þrisvar til fjórum sinnum fleiri en segjast vera jákvæð,“ segir Jón. Spurður hvort nú eigi að láta kné fylgja kviði með kokkana segir hann verk að vinna. „En mér finnst niðurstaða í þessum skoðanakönnunum vera frábær vitnisburður um þjóðina. Fólk hefur kynnt sér málin og vill ekki styðja þessu skaðlegu framleiðsluaðferð fyrir umhverfið og lífríkið þar sem ömurlega er farið með eldislaxana.“ Jón bendir á að á síðunni sé að finna lista yfir veitingastaði og verslanir þar sem neytendur gengið að því að vísu að ef lax er í boði þá kemur hann úr landeldi. Sú aðferð við eldið tryggi að frárennsli frá starfseminni sé hreinsað áður en það fer í umhverfið og hvorki fiskur, sníkjudýr né sjúkdómar renna viðstöðulaust í hafið.
Sjókvíaeldi Félagasamtök Matvælaframleiðsla Veitingastaðir Mest lesið Bylgja Dís er látin Innlent Vill hækka skráningargjöldin í 100 þúsund krónur Innlent Gestur Guðmundsson er látinn Innlent Fjárlög 2026: Ríkisstjórnin sýnir á spilin fyrir næsta ár Innlent Fjórar ungar vinkonur fórust í eldsvoða í Noregi Erlent Breski sundkappinn kominn í land og lofsyngur Íslendinga Innlent Bera kennsl á mann fimmtíu árum eftir að hann lét sig hverfa Erlent Opinbera bréf Trumps til Epsteins Erlent Féll af baki íslensks hests og fær engar skaðabætur Innlent Fjórir af hverjum fimm vilja setja árlegt hámark á hælisleitendur Innlent Fleiri fréttir Uppfæra ekki fríverslunarsamning og banna tvo ráðherra Tveir fluttir til aðhlynningar eftir árekstur á Suðurlandsvegi Tekist á um fjárlög, lykkjumálið og aleigan í rafmynt Einn bílstjóri án leyfis og skráningar „Sultaról rithöfunda enn hert“ í fjárlögum Óásættanlegt að almennir starfsmenn séu beittir óeðlilegum þrýstingi Vill hækka skráningargjöldin í 100 þúsund krónur Skjálfti upp á 3,3 í Vatnafjöllum Afnemur æviskipanir varasaksóknara eftir mál Helga Magnúsar Gul úrkomuviðvörun á Austfjörðum og á Suðausturlandi Gestur Guðmundsson er látinn Breski sundkappinn kominn í land og lofsyngur Íslendinga Háskólinn hafi ekki breytt stefnu sinni um inntöku alþjóðlegra nema Hallar á karla í fjárlagafrumvarpi Féll af baki íslensks hests og fær engar skaðabætur Óttast verðhækkanir sem bitni á konum og barnafjölskyldum Ósáttur við skattana og hefði viljað loka fjárlagagatinu Fjórir af hverjum fimm vilja setja árlegt hámark á hælisleitendur Ólík sýn á nýja fjárlagafrumvarpið Bylgja Dís er látin Fundu villuráfandi ferðamenn nærri skálanum í Landmannalaugum „Allir vilja alltaf meira“ Reikna með fimmtán milljarða halla á næsta ári Daður við drengi sem verður kynferðislegt og endar með hótun Fjárlög 2026: Ríkisstjórnin sýnir á spilin fyrir næsta ár Bjargað af efri hæð eftir að eldur kom upp á jarðhæð í íbúðarhúsi Leitað að manni með öxi „Mjög miður að við séum komin á þennan stað“ Syrgja fallið kornabarn: „Það er ekkert plan, engin lausn“ Engin slys á fólki þegar hjólhýsi valt Sjá meira