Edda hyggst áfrýja málinu að ósk dótturinnar Ólafur Björn Sverrisson skrifar 7. apríl 2023 22:03 Edda Falak var í lok síðasta mánaðar dæmd fyrir brot gegn friðhelgi einkalífs með því að birta hljóðbrot úr samskiptum móður og dóttur, sem sagði frá ofbeldi af hálfu móður sinnar í hlaðvarpsþætti Eddu. Vísir/Vilhelm Edda Falak hyggst áfrýja máli, þar sem hún var dæmd fyrir brot gegn friðhelgi einkalífs, til Landsréttar. Í aðsendri grein á Vísi, sem unnin er í samráði við Eddu og dóttur móðurinnar sem höfðaði málið, er niðurstaða dómsins harðlega gagnrýnd. Blásið hefur verið til söfnunar til að gera Eddu kleift að áfrýja dómnum. Málið snýr að hljóðbroti sem spilað var í hlaðvarpsþætti Eddu, Eigin konur, þar sem heyrist í viðmælanda þáttarins og móður hennar. Í hjóðbrotinu heyrist meðal annars í móðurinni segja við dóttur sína: „ég þoli þig ekki,“ samkvæmt því sem spilað var í þættinum. Dóttirin, sem steig nafnlaust fram, sagði móðurina hafa sagt við sig að það „væri betra fyrir alla ef þú [dóttirin] myndir bara deyja“. Móðirin höfðaði mál á hendur Eddu vegna spilunar hljóðbrotsins og krafðist fimm milljóna króna í miskabætur. 31. mars féll dómur í málinu þar sem Edda var dæmd fyrir brot á friðhelgi einkalífs og dæmd til að greiða konunni 400 þúsund krónur í miskabætur. Meðal forsendna héraðsdóms er að jafnvel þó umfjöllunin hafi verið samfélagslega mikilvæg, hafi borið að gæta sérstakrar varkárni við birtingu „viðkvæmra og persónugreinanlegra upplýsinga sem varða heimili og fjölskyldulíf þeirra“. Með því að breyta rödd konunnar hefði verið gætt að friðhelgi hennar. Áfrýjað að ósk dótturinnar Í aðsendri grein Sahara Rósar Ívarsdóttur, vinkonu dótturinnar, sem birtist á Vísi í samráði við Eddu, kemur fram að til standi áfrýja málinu til Landsréttar. Edda staðfestir þetta sjálf við fréttastofu. Jafnframt að það sé gert að ósk dótturinnar sem kom fram í þættinum. Í lok greinarinnar kemur fram að búið sé að blása til söfnunar til að gera Eddu kleift að áfrýja. Í greininni er dómur héraðsdóms gagnrýndur. Tilgangurinn með þætti Eddu hafi ekki verið að draga fram persónu móður heldur að sýna fram á „kerfislægt misrétti sem brotaþolar verða fyrir þegar barnavernd bregst og enginn trúir barni sem býr við óviðunandi aðstæður.“ „Birting upptökunnar var talin nauðsynleg til að draga fram alvarleika þess ofbeldis sem konan lýsti en hún veit að þolendum er yfirleitt ekki trúað. Samfélagið gerir miklar kröfur til þolenda um að færa sönnur á að ofbeldið sem þeir urðu fyrir hafi átt sér stað,“ segir í greininni. Ofbeldi sé ekki einkamál Þá er sjónum beint að öryggi þolenda. „Því miður virðist réttarkerfið sammála móðurinni í því að réttur hennar til friðhelgi einkalífs vegi þyngra en réttur þolandans til að sanna ofbeldið sem hann upplifði. Er réttarkerfið í alvörunni tilbúið að gefa afslátt á ofbeldi og hjálpa gerendum að fela það svo lengi sem það á sér stað undir fjögur augu, innan veggja heimilisins?“ Eftirfarandi viðhorf skuli gilda þegar ofbeldi og friðhelgi einkalífs skarast: „Ofbeldi er ekki einkamál. Þú átt ekki rétt á að beita ofbeldi í hljóði, í leyni, á bak við luktar dyr. Réttur einstaklings til friðhelgi einkalífs lýkur um leið og ljóst er að hann hefur beitt ofbeldi og er á sama tíma ekki tilbúinn að taka ábyrgð og bæta ráð sitt.“ Niðurstaða dómsins sendi varhugaverð skilaboð til gerenda: „Að þeir geti fengið pening fyrir skaðann sem þeir verða fyrir ef upp kemst um ofbeldið. Við þurfum að skoða þetta mál, læra af því og gera betur. Réttarkerfið ætti að mínu mati að draga úr ofbeldi en ekki skapa fordæmi þar sem gerendum er kennt að þeir geti bæði grætt á ofbeldi og fengið að beita því í friði innan lagaramma í nafni „friðhelgi einkalífs“.“ Dómsmál Tjáningarfrelsi Mest lesið Fundu gríðarlegt magn fíkniefna í skrifstofuhúsnæði í Kópavogi Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Danska leiðin vekur lukku meðal bakhjarla Úkraínu Erlent Allt á suðupunkti í Þorlákshöfn vegna kosninganna Innlent Mega lækka lífeyrisgreiðslur mismikið eftir aldri Innlent Sauð upp úr í morgunumferðinni Innlent Settu bílslys á svið Innlent Ríkar kröfur gerðar í nýrri auglýsingu um sendiherraembætti Innlent Kannast ekki við áform um brjóstmynd úr bronsi Innlent Aðhafast ekkert vegna leyniupptakanna Innlent Fleiri fréttir Sendi dóttur sína til Suður-Afríku því biðin hefði kostað hana lífið Erlendir fjárfestar buðu fúlgur fjár Trump sérstaklega áhugasamur um íslenska menningu Móðir grípur til örþrifaráða og bóndi hafnar erlendum fjárfestum Kannast ekki við áform um brjóstmynd úr bronsi Krefjast úrbóta á leikskólastarfi í leikskólanum Lundi Gasmengun gæti náð á höfuðborgarsvæðið Skyndimóttaka myndi ekki leysa vanda Landspítalans Alls 70 prósent grunnskóla í Reykjavík símalausir Mega lækka lífeyrisgreiðslur mismikið eftir aldri Aðhafast ekkert vegna leyniupptakanna Segist sækja fé í aukafjárveitingu vegna inngildingar Læknar á lokasprettinum í kjaraviðræðum Tvær sviðsmyndir á kjördag Alls 914 umsóknir um uppkaup í Grindavík samþykktar Iðgjöld til NTÍ munu hækka um fimmtíu prósent Allt á suðupunkti í Þorlákshöfn vegna kosninganna Veðrið gæti sett strik í reikninginn á kjördag Bein útsending: HÍ og heimsmarkmiðin - Ofbeldi meðal barna og ungmenna á Íslandi Verulega dregið úr hættu á að hraun nái innviðum Settu bílslys á svið Segir „taugaveikluðum“ Framsóknarmönnum að róa sig Ríkar kröfur gerðar í nýrri auglýsingu um sendiherraembætti Þveraði Krýsuvíkurveg í mikilli hálku Fundu gríðarlegt magn fíkniefna í skrifstofuhúsnæði í Kópavogi Útlendingalögin séu misnotuð líkt og önnur kerfi velferðarríkisins Tíðindalítil nótt á gosstöðvunum en varað við gasmengun Svik og prettir reyndust falsfréttir Hraun streymir að langmestu frá Svartsengi Það sem oftast ógildir kjörseðilinn Sjá meira
Málið snýr að hljóðbroti sem spilað var í hlaðvarpsþætti Eddu, Eigin konur, þar sem heyrist í viðmælanda þáttarins og móður hennar. Í hjóðbrotinu heyrist meðal annars í móðurinni segja við dóttur sína: „ég þoli þig ekki,“ samkvæmt því sem spilað var í þættinum. Dóttirin, sem steig nafnlaust fram, sagði móðurina hafa sagt við sig að það „væri betra fyrir alla ef þú [dóttirin] myndir bara deyja“. Móðirin höfðaði mál á hendur Eddu vegna spilunar hljóðbrotsins og krafðist fimm milljóna króna í miskabætur. 31. mars féll dómur í málinu þar sem Edda var dæmd fyrir brot á friðhelgi einkalífs og dæmd til að greiða konunni 400 þúsund krónur í miskabætur. Meðal forsendna héraðsdóms er að jafnvel þó umfjöllunin hafi verið samfélagslega mikilvæg, hafi borið að gæta sérstakrar varkárni við birtingu „viðkvæmra og persónugreinanlegra upplýsinga sem varða heimili og fjölskyldulíf þeirra“. Með því að breyta rödd konunnar hefði verið gætt að friðhelgi hennar. Áfrýjað að ósk dótturinnar Í aðsendri grein Sahara Rósar Ívarsdóttur, vinkonu dótturinnar, sem birtist á Vísi í samráði við Eddu, kemur fram að til standi áfrýja málinu til Landsréttar. Edda staðfestir þetta sjálf við fréttastofu. Jafnframt að það sé gert að ósk dótturinnar sem kom fram í þættinum. Í lok greinarinnar kemur fram að búið sé að blása til söfnunar til að gera Eddu kleift að áfrýja. Í greininni er dómur héraðsdóms gagnrýndur. Tilgangurinn með þætti Eddu hafi ekki verið að draga fram persónu móður heldur að sýna fram á „kerfislægt misrétti sem brotaþolar verða fyrir þegar barnavernd bregst og enginn trúir barni sem býr við óviðunandi aðstæður.“ „Birting upptökunnar var talin nauðsynleg til að draga fram alvarleika þess ofbeldis sem konan lýsti en hún veit að þolendum er yfirleitt ekki trúað. Samfélagið gerir miklar kröfur til þolenda um að færa sönnur á að ofbeldið sem þeir urðu fyrir hafi átt sér stað,“ segir í greininni. Ofbeldi sé ekki einkamál Þá er sjónum beint að öryggi þolenda. „Því miður virðist réttarkerfið sammála móðurinni í því að réttur hennar til friðhelgi einkalífs vegi þyngra en réttur þolandans til að sanna ofbeldið sem hann upplifði. Er réttarkerfið í alvörunni tilbúið að gefa afslátt á ofbeldi og hjálpa gerendum að fela það svo lengi sem það á sér stað undir fjögur augu, innan veggja heimilisins?“ Eftirfarandi viðhorf skuli gilda þegar ofbeldi og friðhelgi einkalífs skarast: „Ofbeldi er ekki einkamál. Þú átt ekki rétt á að beita ofbeldi í hljóði, í leyni, á bak við luktar dyr. Réttur einstaklings til friðhelgi einkalífs lýkur um leið og ljóst er að hann hefur beitt ofbeldi og er á sama tíma ekki tilbúinn að taka ábyrgð og bæta ráð sitt.“ Niðurstaða dómsins sendi varhugaverð skilaboð til gerenda: „Að þeir geti fengið pening fyrir skaðann sem þeir verða fyrir ef upp kemst um ofbeldið. Við þurfum að skoða þetta mál, læra af því og gera betur. Réttarkerfið ætti að mínu mati að draga úr ofbeldi en ekki skapa fordæmi þar sem gerendum er kennt að þeir geti bæði grætt á ofbeldi og fengið að beita því í friði innan lagaramma í nafni „friðhelgi einkalífs“.“
Dómsmál Tjáningarfrelsi Mest lesið Fundu gríðarlegt magn fíkniefna í skrifstofuhúsnæði í Kópavogi Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Danska leiðin vekur lukku meðal bakhjarla Úkraínu Erlent Allt á suðupunkti í Þorlákshöfn vegna kosninganna Innlent Mega lækka lífeyrisgreiðslur mismikið eftir aldri Innlent Sauð upp úr í morgunumferðinni Innlent Settu bílslys á svið Innlent Ríkar kröfur gerðar í nýrri auglýsingu um sendiherraembætti Innlent Kannast ekki við áform um brjóstmynd úr bronsi Innlent Aðhafast ekkert vegna leyniupptakanna Innlent Fleiri fréttir Sendi dóttur sína til Suður-Afríku því biðin hefði kostað hana lífið Erlendir fjárfestar buðu fúlgur fjár Trump sérstaklega áhugasamur um íslenska menningu Móðir grípur til örþrifaráða og bóndi hafnar erlendum fjárfestum Kannast ekki við áform um brjóstmynd úr bronsi Krefjast úrbóta á leikskólastarfi í leikskólanum Lundi Gasmengun gæti náð á höfuðborgarsvæðið Skyndimóttaka myndi ekki leysa vanda Landspítalans Alls 70 prósent grunnskóla í Reykjavík símalausir Mega lækka lífeyrisgreiðslur mismikið eftir aldri Aðhafast ekkert vegna leyniupptakanna Segist sækja fé í aukafjárveitingu vegna inngildingar Læknar á lokasprettinum í kjaraviðræðum Tvær sviðsmyndir á kjördag Alls 914 umsóknir um uppkaup í Grindavík samþykktar Iðgjöld til NTÍ munu hækka um fimmtíu prósent Allt á suðupunkti í Þorlákshöfn vegna kosninganna Veðrið gæti sett strik í reikninginn á kjördag Bein útsending: HÍ og heimsmarkmiðin - Ofbeldi meðal barna og ungmenna á Íslandi Verulega dregið úr hættu á að hraun nái innviðum Settu bílslys á svið Segir „taugaveikluðum“ Framsóknarmönnum að róa sig Ríkar kröfur gerðar í nýrri auglýsingu um sendiherraembætti Þveraði Krýsuvíkurveg í mikilli hálku Fundu gríðarlegt magn fíkniefna í skrifstofuhúsnæði í Kópavogi Útlendingalögin séu misnotuð líkt og önnur kerfi velferðarríkisins Tíðindalítil nótt á gosstöðvunum en varað við gasmengun Svik og prettir reyndust falsfréttir Hraun streymir að langmestu frá Svartsengi Það sem oftast ógildir kjörseðilinn Sjá meira