Innlent

Edda Falak dæmd fyrir brot á frið­helgi einka­lífsins

Viktor Örn Ásgeirsson skrifar
Edda Falak þarf einnig að greiða konunni 900 þúsund krónur í málskostnað.
Edda Falak þarf einnig að greiða konunni 900 þúsund krónur í málskostnað. Vísir/Vilhelm

Edda Falak hefur verið dæmd fyrir brot gegn friðhelgi einkalífsins fyrir að hafa spilað tiltekið hljóðbrot í þættinum Eigin konur. Viðmælandi þáttarins sagðist hafa verið beitt andlegu ofbeldi af hálfu móður og spilaði hljóðupptökur af samtölum þeirra mæðgna.

Móðirin höfðaði því mál á hendur Eddu Falak vegna spilunar hljóðbrotsins. Málið var tekið fyrir í Héraðsdómi Reykjavíkur fyrr í mánuðinum sem kvað upp dóm í dag. Mbl.is greinir fyrst frá.

Auður Björg Jónsdóttir, lögmaður móðurinnar, staðfestir í samtali við fréttastofu að dómurinn hafi fallið móðurinni í vil. Miskabótakrafan var upp á fimm milljónir króna en héraðsdómari taldi 400 þúsund krónur nægjanlegar bætur.

Sjá einnig: Móðir við­­mælanda Eigin kvenna í mál við Eddu Falak

Eins og fyrr segir voru spilaðar hljóðupptökur í umræddum þætti af samskiptum mægðnanna. Á upptökunum mátti meðal annars heyra móðurina segja: „ég þoli þig ekki,“ samkvæmt því sem spilað var í þættinum. Dóttirin sagði móðurina hafa sagt: „væri betra fyrir alla ef þú myndir bara deyja“.

Edda Falak birti aðra hljóðupptöku sambærilegs efnis sama dag á síðu Eigin kvenna á Instagram. Við færsluna á Instagram stóð að svona væri að eiga „narsisíska móður“ og að hegðun móðurinnar væri tegund af djúpstæðu ofbeldi.

Viðkvæm einkasamtöl innan veggja heimilis

Móðirin byggði á því fyrir héraðsdómi að brotið hafi verið gegn stjórnarskrárvörðum rétti hennar til friðhelgi einkalífsins. Hlaðvarp Eddu Falak, Eigin konur, hafi verið fjölmiðill og beri hún því ritstjórnarlega ábyrgð á birtingu hljóðupptakanna. Þá bar hún einnig fyrir sig að Edda Falak hafi farið út fyrir mörk tjáningarfrelsis, brotið persónuverndarlög og siðareglur Blaðamannafélagsins. 

Hún lagði áherslu á að hljóðupptökurnar hafi verið persónugreinanlegar og slitnar úr samhengi. Ótækt væri að persónugreinanlegar upptökur, brot af einkasamtölum innan veggja heimilis á viðkvæmum stundum, væru gerðar opinberar með þessum hætti. 

Þá sagði móðirin einnig að hljóðupptökurnar hafi engu máli skipt fyrir efni þáttarins; að umfjöllunin hafi ekki misst marks þó hljóðupptakan hafi ekki verið spiluð. Það hafi átt að upplýsa hana um fyrirhugaða umfjöllun, svo hún gæti komið sjónarmiðum sínum á framfæri. Ekki hafi verið gefið leyfi fyrir birtingunni í samræmi við persónuverndarlög.

Dóttirin hafi hulið andlit

Edda Falak mótmælti því að brotið hafi verið á friðhelgi einkalífs móðurinnar. Réttur til tjáningar sé rýmri í þágu fjölmiðlunar og birting hafi verið nauðsynleg til að draga fram „alvarleika þess ofbeldis,“ sem dóttirin hafi lýst, eins og fram kemur í héraðsdómi. 

Því var mótmælt að brotið hafi verið gegn hátternis- og siðareglum blaðamanna, þvert á móti hafi þeirra verið gætt í hvívetna. Dóttirin hafi hulið andlit sitt í þættinum og nafnleyndar hafi verið gætt.

Edda Falak vísaði einnig til þess að hljóðupptakan hafi verið stytt, eins og fréttamenn „geri gjarnan.“ Auðvelt hafi verið að sannreyna sannleiksgildi frásagnarinnar. Þá sagði hún í málatilbúnaði sínum að móðirin hafi beitt dóttur sína andlegu ofbeldi frá barnsaldri. Hafi einhver þekkt rödd móðurinnar á upptöku megi alfarið rekja það til „ólíðandi framkomu [móðurinnar] í garð barns.“ Hún bæri ein ábyrgð á slíku.

Hægt að breyta rödd móðurinnar

Héraðsdómari tók fram strax í upphafi að hlaðvarp Eddu Falak teldist vera fjölmiðill. Hún bæri því ábyrgð á efni sem birt væri í hlaðvarpinu. Þá væri talið að upplýsingarnar væru persónugreinanlegar enda sannað að móðirin hafi fengið skilaboð frá vinum og vandamönnum eftir birtingu þáttarins. Vitni, sem leidd voru fyrir dóm og tengdust móðurinni, báru á sama veg. Móðirin hefði ekki mátt gera ráð fyrir því að einkasamtöl innan veggja heimilisins yrðu tekin upp og gerð opinber.

Hins vegar var talið að umfjöllun Eddu hafi rúmast innan rúmra marka tjáningarfrelsis vegna þess að umræðan ætti erindi við almenning. Fjölmiðlum beri samt sem áður skylda til að virða friðhelgi einkalífs og það hafi ekki tekist. Hljóðupptakan hafi verið spiluð undir lok þáttar, og því mögulegt að sleppa birtingu hennar, eða einfaldlega breyta rödd móðurinnar á upptökunni. 

Friðhelgi einkalífs móðurinnar var því talið vega þyngra en tjáningarfrelsi Eddu Falak með birtingu hljóðupptakanna. Í því fælist ólögmæt meingerð. Eddu Falak ber því að greiða móðurinni 400 þúsund krónur í miskabætur. Þá þarf hún einnig að greiða málskostnað móðurinnar, 900 þúsund krónur.

Fréttin hefur verið uppfærð.


Tengdar fréttir

Móðir við­­mælanda Eigin kvenna í mál við Eddu Falak

Móðir konu sem rætt var við í hlaðvarpsþættinum Eigin konur hefur höfðað mál gegn þáttastjórnanda þáttanna, Eddu Falak. Hún vill meina að upptökur sem spilaðar voru í þættinum hafi verið teknar án hennar vitundar. 




Fleiri fréttir

Sjá meira


×