Skurðstofur standa tómar á meðan biðlistar lengjast: „Það er krísa sem þarf að taka á“ Fanndís Birna Logadóttir skrifar 7. desember 2022 11:41 Rót vandans er mönnun, líkt og svo oft áður þegar kemur að heilbrigðiskerfinu. Vísir/Vilhelm Að minnsta kosti fimm skurðstofur standa tómar daglega á Landspítala þar sem ekki tekst að manna þær. Nóg er af skurðlæknum en skortur er á skurðhjúkrunarfræðingum. Biðlistar blása út og formaður Félags skurðlækna segir stöðuna aldrei hafa verið verri og skurðlæknar lýsa því að vera með kvíðahnút í maganum fyrir hönd sjúklinga. Aðeins ellefu af átján skurðstofum Landspítala eru í formlegri notkun en tvær til viðbótar eru oft opnar þegar það tekst að manna þær. Vandinn er þó ekki sá að það vanti skurðlækna heldur er skortur á skurðhjúkrunarfræðingum, sem þurfa að vera að minnsta kosti tveir til að manna hverja aðgerð. „Það er krísa sem þarf að taka á,“ segir Geir Tryggvason, formaður Félags skurðlækna, í viðtali sem birtist í nýjasta tölublaði Læknablaðsins um stöðuna. Þar var einnig rætt við þrjá reynda skurðlækna á spítalanum sem sögðust jafnvel sitja aðgerðarlausir hluta úr degi á meðan biðlistarnir lengdust. Skurðlæknarnir Katrín Kristjánsdóttir, Þorsteinn Ástráðsson og Bjarni Geir Viðarsson.Læknablaðið/gag „Eins og biðlistarnir eru í dag væri langskynsamlegast að hafa okkur skurðlækna að störfum á skurðstofu. Það skera engir aðrir niður þessa biðlista en þau sem gera aðgerðirnar,“ segir Þorsteinn Ástráðsson, háls-, nef- og eyrnalæknir sem er með krabbameinsskurðlækningar sem undirsérgrein. „Ég upplifi að við skurðlæknar séum stundum eins og gestir á skurðstofunum,“ segir hann enn fremur. Með hnút í maganum Katrín Kristjánsdóttir, fæðinga- og kvensjúkdómalæknir með undirsérgrein í krabbameinum í kvenlíffærum, og Bjarni Geir Viðarsson, kviðarholsskurðlæknir, taka í sama streng í viðtalinu og lýstu því að ef þau vildu meira tíma á skurðstofu þyrftu þau að taka það af hvert öðru. „Innbyrðis erum við alltaf að taka hvert frá öðru. Við sjáum ekki heildarfjölgun aðgerða heldur aðeins innanhússslag milli deilda. Það er tilgangslaus barátta því hún styttir ekki biðlista,“ segir Bjarni. Katrín bendir þá á að biðtíminn sem gefinn sé upp geti lengst sérstaklega þegar kemur að valaðgerðum, til að mynda hjá konum sem ákveða að láta taka eggjastokkana þar sem þær eru í aukinni hættu á að fá krabbamein en þær séu settar á þriggja mánaða biðlista. „Biðin gæti í raun, í svona árferði eins og núna, orðið eitt eða tvö ár og á endanum þarf ég að breyta forganginum í innan mánaðar, því annars gerist þetta ekki. Ég er alltaf með hnút í maganum að þessar konur, sem eru í aukinni áhættu, séu komnar með krabbamein þegar loksins kemur að aðgerð,“ segir Katrín. Staðan verri en nokkru sinni fyrr Samanlagt eru Bjarni, Katrín og Þorsteinn með á þriðja hundruð manns á biðlista hjá sér en þau leggja til ýmsar tillögur að úrbótum, til að mynda að dreifa skurðhjúkrunarfræðingum sem eru starfandi á fleiri stofur og ráða sjúkraliða, fjölga skurð- og svæfingahjúkrunarfræðingum og svæfingalæknum, og ráða fleiri erlendis frá. Þá þyrfti meiri sveigjanleika. Greint var frá því í síðustu viku að Sjúkratryggingar Íslands gerðu ráð fyrir að um það bil 328 muni sækja um það á þessu ári að fara erlendis í aðgerðir, tvöfalt fleiri en í fyrra, þar sem langur biðtími er eftir aðgerðum hérna heima. Formaður Félags skurðlækna segir ekki einfalda lausn í sjónmáli en að ræða verði lausnir þar sem staðan sé verri en nokkru sinni fyrr og biðlistarnir lengist hratt. „Það þarf hugsanlega að hugsa út fyrir boxið. Samstarf okkar við skurðhjúkrunarfræðinga er bæði nauðsynlegt og gott en nú þegar það vantar þessa hjúkrunarfræðinga þurfum við að finna lausn til að stytta biðlista. Annars lengjast þeir og lengjast,“ segir Geir. Skurðhjúkrunarfræðingar komnir á aldur og leita annað Ólafur B. Skúlason, forstöðumaður skurðlækninga á spítalanum, segir í frétt Læknablaðsins að frá og með janúar verði fjórtán skurðstofur opnar alla daga vikunnar, auk tveggja á Eiríksstöðum sem sinna augnskurðlækningum. Hvað skurðhjúkrunarfræðinga varðar bendir hann á að þeir hafi átt mikið orlof inni eftir Covid auk þess sem stór hópur er kominn eftirlaunaaldur og margir kjósi að fara fyrr á eftirlaun eftir langt álagstímabil. Þá sé töluvert um það að reyndir skurðhjúkrunarfræðingar hætti á Landspítala og ráði sig inn á einkastofur. Á móti komi þó að margt nýtt starfsfólk hafi verið ráðið og hóf til að mynda nýtt sérnám í skurðhjúkrun göngu sína í haust. Viðtalið við Katrínu, Þorstein og Bjarna má lesa í heild sinni hér. Frétt Læknablaðsins um stöðuna á skurðstofum Landspítala má lesa hér. Heilbrigðismál Landspítalinn Mest lesið Aron Can heill á húfi Innlent Epstein-skjölin og Trump: Eitthvað virðist rotið í Danaveldi Erlent Ísraelskur ráðherra kynnir áform um þjóðernishreinsun á Gasa Erlent Hundurinn gerði vart um mann sem stóð og starði inn Innlent Tekist á um þéttingu byggðar: „Þá getur þú bara flutt til Kaupmannahafnar“ Innlent Lögreglan leitar tveggja manna Innlent Hneig niður vegna flogakasts Innlent Amgen sver af sér njósnir um starfsfólk Íslenskrar erfðagreiningar Innlent Ólíðandi að fá sektir aftur og aftur Innlent Óánægja með stjórnarandstöðuna eykst hressilega Innlent Fleiri fréttir Hneig niður vegna flogakasts Tekist á um þéttingu byggðar: „Þá getur þú bara flutt til Kaupmannahafnar“ Lögreglan leitar tveggja manna Frakkar viðurkenna Palestínu og stjórnarandstaðan á Alþingi mælist illa í nýrri könnun Óánægja með stjórnarandstöðuna eykst hressilega Amgen sver af sér njósnir um starfsfólk Íslenskrar erfðagreiningar Hundurinn gerði vart um mann sem stóð og starði inn Hægt nokkuð á virkninni frá því í gærmorgun Aron Can heill á húfi „Sorglega lítið eftir“ þegar sundkappinn var stöðvaður Ljóst að stjórnarandstaðan græddi ekki á „kjarnorkuákvæðinu“ Ólíðandi að fá sektir aftur og aftur Svona vindmyllur vill ráðherra fá samþykktar ofan Gilsfjarðar Tónleikar stöðvaðir vegna veikinda Arons Can Launaði neitun á gistingu með löðrungi Óvinsældir eftir þinglok og meint leyndarmál frönsku forsetahjónanna Innan við þriðjungur andvígur olíuleit Ætlar fyrir Mannréttindadómstólinn og segir fréttaflutning villandi Gasútstreymi minnkandi en gosmóðu enn spáð Vínsalar látnir klára vakt eftir andlát í versluninni Annar stór skartgripaþjófnaður í miðborginni „Ef þú móðgaðist, þykir mér það leitt“ Spellvirkinn líka grunaður um líkamsárás og mansal Staða Sjálfstæðisflokksins versnar eftir þinglok Hóteleigendur vilja byggja á verndarsvæði og ábúendur ekki sáttir Sjálfstæðisflokkur sjaldan mælst minni Þurfti að hætta sundi af öryggisástæðum Gylfi Ægisson er látinn Hundruð kvenna einmana: „Er skrýtið að eiga engar vinkonur?“ Ekið á ökumann rafmagnshlaupahjóls og gámur á hliðina Sjá meira
Aðeins ellefu af átján skurðstofum Landspítala eru í formlegri notkun en tvær til viðbótar eru oft opnar þegar það tekst að manna þær. Vandinn er þó ekki sá að það vanti skurðlækna heldur er skortur á skurðhjúkrunarfræðingum, sem þurfa að vera að minnsta kosti tveir til að manna hverja aðgerð. „Það er krísa sem þarf að taka á,“ segir Geir Tryggvason, formaður Félags skurðlækna, í viðtali sem birtist í nýjasta tölublaði Læknablaðsins um stöðuna. Þar var einnig rætt við þrjá reynda skurðlækna á spítalanum sem sögðust jafnvel sitja aðgerðarlausir hluta úr degi á meðan biðlistarnir lengdust. Skurðlæknarnir Katrín Kristjánsdóttir, Þorsteinn Ástráðsson og Bjarni Geir Viðarsson.Læknablaðið/gag „Eins og biðlistarnir eru í dag væri langskynsamlegast að hafa okkur skurðlækna að störfum á skurðstofu. Það skera engir aðrir niður þessa biðlista en þau sem gera aðgerðirnar,“ segir Þorsteinn Ástráðsson, háls-, nef- og eyrnalæknir sem er með krabbameinsskurðlækningar sem undirsérgrein. „Ég upplifi að við skurðlæknar séum stundum eins og gestir á skurðstofunum,“ segir hann enn fremur. Með hnút í maganum Katrín Kristjánsdóttir, fæðinga- og kvensjúkdómalæknir með undirsérgrein í krabbameinum í kvenlíffærum, og Bjarni Geir Viðarsson, kviðarholsskurðlæknir, taka í sama streng í viðtalinu og lýstu því að ef þau vildu meira tíma á skurðstofu þyrftu þau að taka það af hvert öðru. „Innbyrðis erum við alltaf að taka hvert frá öðru. Við sjáum ekki heildarfjölgun aðgerða heldur aðeins innanhússslag milli deilda. Það er tilgangslaus barátta því hún styttir ekki biðlista,“ segir Bjarni. Katrín bendir þá á að biðtíminn sem gefinn sé upp geti lengst sérstaklega þegar kemur að valaðgerðum, til að mynda hjá konum sem ákveða að láta taka eggjastokkana þar sem þær eru í aukinni hættu á að fá krabbamein en þær séu settar á þriggja mánaða biðlista. „Biðin gæti í raun, í svona árferði eins og núna, orðið eitt eða tvö ár og á endanum þarf ég að breyta forganginum í innan mánaðar, því annars gerist þetta ekki. Ég er alltaf með hnút í maganum að þessar konur, sem eru í aukinni áhættu, séu komnar með krabbamein þegar loksins kemur að aðgerð,“ segir Katrín. Staðan verri en nokkru sinni fyrr Samanlagt eru Bjarni, Katrín og Þorsteinn með á þriðja hundruð manns á biðlista hjá sér en þau leggja til ýmsar tillögur að úrbótum, til að mynda að dreifa skurðhjúkrunarfræðingum sem eru starfandi á fleiri stofur og ráða sjúkraliða, fjölga skurð- og svæfingahjúkrunarfræðingum og svæfingalæknum, og ráða fleiri erlendis frá. Þá þyrfti meiri sveigjanleika. Greint var frá því í síðustu viku að Sjúkratryggingar Íslands gerðu ráð fyrir að um það bil 328 muni sækja um það á þessu ári að fara erlendis í aðgerðir, tvöfalt fleiri en í fyrra, þar sem langur biðtími er eftir aðgerðum hérna heima. Formaður Félags skurðlækna segir ekki einfalda lausn í sjónmáli en að ræða verði lausnir þar sem staðan sé verri en nokkru sinni fyrr og biðlistarnir lengist hratt. „Það þarf hugsanlega að hugsa út fyrir boxið. Samstarf okkar við skurðhjúkrunarfræðinga er bæði nauðsynlegt og gott en nú þegar það vantar þessa hjúkrunarfræðinga þurfum við að finna lausn til að stytta biðlista. Annars lengjast þeir og lengjast,“ segir Geir. Skurðhjúkrunarfræðingar komnir á aldur og leita annað Ólafur B. Skúlason, forstöðumaður skurðlækninga á spítalanum, segir í frétt Læknablaðsins að frá og með janúar verði fjórtán skurðstofur opnar alla daga vikunnar, auk tveggja á Eiríksstöðum sem sinna augnskurðlækningum. Hvað skurðhjúkrunarfræðinga varðar bendir hann á að þeir hafi átt mikið orlof inni eftir Covid auk þess sem stór hópur er kominn eftirlaunaaldur og margir kjósi að fara fyrr á eftirlaun eftir langt álagstímabil. Þá sé töluvert um það að reyndir skurðhjúkrunarfræðingar hætti á Landspítala og ráði sig inn á einkastofur. Á móti komi þó að margt nýtt starfsfólk hafi verið ráðið og hóf til að mynda nýtt sérnám í skurðhjúkrun göngu sína í haust. Viðtalið við Katrínu, Þorstein og Bjarna má lesa í heild sinni hér. Frétt Læknablaðsins um stöðuna á skurðstofum Landspítala má lesa hér.
Heilbrigðismál Landspítalinn Mest lesið Aron Can heill á húfi Innlent Epstein-skjölin og Trump: Eitthvað virðist rotið í Danaveldi Erlent Ísraelskur ráðherra kynnir áform um þjóðernishreinsun á Gasa Erlent Hundurinn gerði vart um mann sem stóð og starði inn Innlent Tekist á um þéttingu byggðar: „Þá getur þú bara flutt til Kaupmannahafnar“ Innlent Lögreglan leitar tveggja manna Innlent Hneig niður vegna flogakasts Innlent Amgen sver af sér njósnir um starfsfólk Íslenskrar erfðagreiningar Innlent Ólíðandi að fá sektir aftur og aftur Innlent Óánægja með stjórnarandstöðuna eykst hressilega Innlent Fleiri fréttir Hneig niður vegna flogakasts Tekist á um þéttingu byggðar: „Þá getur þú bara flutt til Kaupmannahafnar“ Lögreglan leitar tveggja manna Frakkar viðurkenna Palestínu og stjórnarandstaðan á Alþingi mælist illa í nýrri könnun Óánægja með stjórnarandstöðuna eykst hressilega Amgen sver af sér njósnir um starfsfólk Íslenskrar erfðagreiningar Hundurinn gerði vart um mann sem stóð og starði inn Hægt nokkuð á virkninni frá því í gærmorgun Aron Can heill á húfi „Sorglega lítið eftir“ þegar sundkappinn var stöðvaður Ljóst að stjórnarandstaðan græddi ekki á „kjarnorkuákvæðinu“ Ólíðandi að fá sektir aftur og aftur Svona vindmyllur vill ráðherra fá samþykktar ofan Gilsfjarðar Tónleikar stöðvaðir vegna veikinda Arons Can Launaði neitun á gistingu með löðrungi Óvinsældir eftir þinglok og meint leyndarmál frönsku forsetahjónanna Innan við þriðjungur andvígur olíuleit Ætlar fyrir Mannréttindadómstólinn og segir fréttaflutning villandi Gasútstreymi minnkandi en gosmóðu enn spáð Vínsalar látnir klára vakt eftir andlát í versluninni Annar stór skartgripaþjófnaður í miðborginni „Ef þú móðgaðist, þykir mér það leitt“ Spellvirkinn líka grunaður um líkamsárás og mansal Staða Sjálfstæðisflokksins versnar eftir þinglok Hóteleigendur vilja byggja á verndarsvæði og ábúendur ekki sáttir Sjálfstæðisflokkur sjaldan mælst minni Þurfti að hætta sundi af öryggisástæðum Gylfi Ægisson er látinn Hundruð kvenna einmana: „Er skrýtið að eiga engar vinkonur?“ Ekið á ökumann rafmagnshlaupahjóls og gámur á hliðina Sjá meira