Ál er ekki það sama og ál Sólveig Kr. Bergmann og Páll Ólafsson skrifa 1. september 2021 13:31 Alvarleg staða í loftslagsmálum er flestum ljós, en engu að síður er sláandi að lesa niðurstöður nýútkominnar ástandsskýrslu milliríkjanefndar um loftslagsmál. Skýrslan er sú svartasta hingað til og niðurstaðan er sú að grípa þarf til aðgerða strax. Við Íslendingar höfum marga möguleika til að láta gott af okkur leiða í loftslagsmálum og álframleiðsla er einn þeirra, þótt sú fullyrðing þarfnist e.t.v. útskýringar við. Eftirspurn eftir áli eykst að meðaltali um 2-3% á ári og má rekja þessa eftirspurnaraukningu beint til loftslagsmála. Einn helsti kostur málmsins er einmitt sá að hann getur í mörgum tilfellum dregið úr kolefnisspori neysluvara. Stór hluti áls sem framleitt er á Íslandi fer í samgöngutæki í Evrópu. Því meira ál sem notað er í framleiðslu bíla, því léttari verða þeir og orkunotkun þeirra minnkar. Á það jafnt við um bíla sem drifnir eru áfram með jarðefnaeldsneyti eða raforku. Ál getur því bæði minnkað losun bensínbíla og auðveldað orkuskipti í samgöngum. Þá einangrar álklæðning á húsnæði vel og dregur úr orkunotkun við hitun og kælingu. Umbúðir úr áli lengja endingartíma lyfja og matvæla, og ál má svo endurnýta nánast út í það óendanlega. Um 75% af öllu áli sem framleitt hefur verið í heiminum frá upphafi er enn í notkun. Uppruni raforkunnar skiptir höfuðmáli Hin hliðin á peningnum er hins vegar sú staðreynd að stærstur hluti áls er framleiddur í álverum sem knúin eru með jarðefnaeldsneyti – olíu, gasi og kolum. Áætlað er að 2% koldíoxíðslosunar á heimsvísu megi rekja til áliðnaðar. Og það er sláandi staðreynd að við framleiðslu á einu tonni af áli losna um átján tonn af koldíoxíði að meðaltali. Helsta ástæða þessarar losunar er uppruni orkunnar. Ef álver er drifið af kolaorku er kolefnissporið um 20 tonn fyrir hvert framleitt tonn af áli. Ísland er í sérstakri stöðu í hópi örfárra landa þar sem raforka er nær eingöngu framleidd með endurnýjanlegum og umhverfisvænum orkugjöfum. Þegar þessi umhverfisvæna raforka er notuð til að framleiða ál, auk þess að notast við framúrskarandi framleiðsluferli, næst eftirtektarverður árangur, en losun koldíoxíðs vegna álvinnslu er minni á Íslandi en í nokkru öðru framleiðslulandi. Til að setja tölurnar í samhengi má benda á að ef öll álver í heiminum framleiddu ál með sama hætti og álverin á Íslandi myndu sparast 550 milljónir tonna af koldíoxíðsígildum á ári. Til samanburðar nemur heildarlosun Íslands um 4,5 milljónum tonna árlega. Stóra spurningin er því hvaða orkugjafar munu knýja álver framtíðarinnar, því í þessu samhengi er ál alls ekki það sama og ál. Evrópusambandið hefur skilning á mikilvægi áls þegar kemur að hringrásarhagkerfinu og hefur tekið mikilvæg skref til að sporna við notkun á áli sem framleitt er með jarðefnaeldsneyti. Innan sambandsins er stefnt að því að leggja sérstaka tolla á innflutt ál með stórt kolefnisspor. Með þessu móti skapast hvatar fyrir framleiðslugeirann að nota frekar umhverfisvænna ál í framleiðslu sína. Þar eru yfirburðir íslensks áliðnaðar ótvíræðir. Á alþjóðamörkuðum með ál er nú gerður greinarmunur á grænu áli og öðru áli og hærra verð fæst fyrir það fyrrnefnda. Tíminn einn mun leiða í ljós hvort þessar aðgerðir muni duga til að ýta álframleiðslu heimsins í vistvænni farvegi. En þrátt fyrir að hlutfall Íslands í heildarálframleiðslu heimsins sé innan við 2% þá verður árangur okkar, sem náðst hefur með endurnýjanlegum orkugjöfum, góðu starfsfólki og stöðugleika í rekstri, öðrum álframleiðendum verðugt viðmið. Miklu munar í losun Við hjá Norðuráli teljum okkur einmitt sjá tækifæri í þeim nýja veruleika þar sem loftslagsmál spila sífellt stærra hlutverk í ákvarðanatöku fyrirtækja og einstaklinga. Þess vegna lögðum við mikla vinnu í að þróa og markaðssetja Natur-Al; ál þar sem við höfum lágmarkað kolefnisfótsporið eins og unnt er á öllum stigum – allt frá því að báxít er grafið úr jörðu þar til álið er komið til viðskiptavinar. Er heildarlosunin á hvert tonn af Natur-Al áli innan við fjórðungur af heimsmeðaltalinu. Loftslagsmál verður að taka alvarlega og föstum tökum, okkar vegna sem og komandi kynslóða. Við tökum okkar hlutverk í þeirri baráttu alvarlega og leitum allra leiða til að minnka losun í okkar rekstri. En við trúum því líka að íslenskur áliðnaður sé ein leið til að minnka losun koldíoxíðs og vinna þannig gegn þeim breytingum sem eru að verða á loftslagi jarðarinnar. Þar þarf að leita allra leiða. Sólveig Kr. Bergmann, yfirmaður samskipta hjá Norðuráli.Páll Ólafsson, framkvæmdastjóri viðskiptaþróunar hjá Norðuráli. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Áliðnaður Mest lesið Ísrael – brostnir draumar og lygar Ingibjörg Þóra Haraldsdóttir Skoðun Þú ert búin að eyðileggja líf mitt!!! Sandra Ósk Jóhannsdóttir Skoðun Við tölum um vöxt — en gleymum því sem vex Þórdís Hólm Filipsdóttir Skoðun Ætla þau að halda áfram að grafa sína eigin gröf? Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir Skoðun Alþjóðalög eða lögleysa? Urður Hákonardóttir Skoðun Verri framkoma en hjá Trump Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Truman-ríkið: Tilraunir raunheimsins að komast í gegnum gervihvelfinguna Svala Magnea Ásdísardóttir Skoðun GPT‑5 kemur í ágúst – áskoranir og tækifæri fyrir Ísland Sigvaldi Einarsson Skoðun Landið talar Davíð Arnar Oddgeirsson Skoðun Tóbakslausar nikótínvörur - Tímabært að horfast í augu við staðreyndir Bjarni Freyr Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Alþjóðalög eða lögleysa? Urður Hákonardóttir skrifar Skoðun Truman-ríkið: Tilraunir raunheimsins að komast í gegnum gervihvelfinguna Svala Magnea Ásdísardóttir skrifar Skoðun GPT‑5 kemur í ágúst – áskoranir og tækifæri fyrir Ísland Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Við tölum um vöxt — en gleymum því sem vex Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Verri framkoma en hjá Trump Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Landið talar Davíð Arnar Oddgeirsson skrifar Skoðun Ætla þau að halda áfram að grafa sína eigin gröf? Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Ísrael – brostnir draumar og lygar Ingibjörg Þóra Haraldsdóttir skrifar Skoðun Ein af hverjum fjórum Silja Höllu Egilsdóttir skrifar Skoðun Vertu drusla! Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Þegar hið smáa verður risastórt Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Þú ert búin að eyðileggja líf mitt!!! Sandra Ósk Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Tekur sér stöðu með Evrópusambandinu Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Feluleikur ríkisstjórnarinnar? Lárus Guðmundsson skrifar Skoðun Ég heiti Elísa og ég er Drusla Elísa Rún Svansdóttir skrifar Skoðun Grindavík má enn bíða Gísli Stefánsson skrifar Skoðun Aðventukerti og aðgangshindranir Kristín María Birgisdóttir skrifar Skoðun Lífið í tjaldi á Gaza Viðar Hreinsson,Israa Saed skrifar Skoðun Gaza og sjálfbærni mennskunnar Elva Rakel Jónsdóttir skrifar Skoðun Börnin og hungursneyðin í Gaza Sverrir Ólafsson skrifar Skoðun Kynbundið ofbeldi Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Aðdragandi aðildar þarf umboð Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Yfirlýsing frá Kára Stefánssyni um hrakfarir hans í samskiptum við íhaldssaman blaðamann Kári Stefánsson skrifar Skoðun Þétting byggðar er ekki vandamálið Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Þrengt að þjóðarleikvanginum Þorvaldur Örlygsson skrifar Skoðun Ert þú drusla? Katrín Sigríður J. Steingrímsdóttir,Elísa Rún Svansdóttir,Lilja Íris Long Birnudóttir,Lísa Margrét Gunnarsdóttir,Margrét Baldursdóttir,Silja Höllu Egilsdóttir skrifar Skoðun Sameiginleg yfirlýsing 28 ríkja um málefni Palestínu, hvers virði er hún? Einar Ólafsson skrifar Skoðun Alltof mörg sveitarfélög á Íslandi! Gunnar Alexander Ólafsson skrifar Skoðun Öryggi betur tryggt – fangelsismál færð til nútímans Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Lýðheilsan að veði? Willum Þór Þórsson skrifar Sjá meira
Alvarleg staða í loftslagsmálum er flestum ljós, en engu að síður er sláandi að lesa niðurstöður nýútkominnar ástandsskýrslu milliríkjanefndar um loftslagsmál. Skýrslan er sú svartasta hingað til og niðurstaðan er sú að grípa þarf til aðgerða strax. Við Íslendingar höfum marga möguleika til að láta gott af okkur leiða í loftslagsmálum og álframleiðsla er einn þeirra, þótt sú fullyrðing þarfnist e.t.v. útskýringar við. Eftirspurn eftir áli eykst að meðaltali um 2-3% á ári og má rekja þessa eftirspurnaraukningu beint til loftslagsmála. Einn helsti kostur málmsins er einmitt sá að hann getur í mörgum tilfellum dregið úr kolefnisspori neysluvara. Stór hluti áls sem framleitt er á Íslandi fer í samgöngutæki í Evrópu. Því meira ál sem notað er í framleiðslu bíla, því léttari verða þeir og orkunotkun þeirra minnkar. Á það jafnt við um bíla sem drifnir eru áfram með jarðefnaeldsneyti eða raforku. Ál getur því bæði minnkað losun bensínbíla og auðveldað orkuskipti í samgöngum. Þá einangrar álklæðning á húsnæði vel og dregur úr orkunotkun við hitun og kælingu. Umbúðir úr áli lengja endingartíma lyfja og matvæla, og ál má svo endurnýta nánast út í það óendanlega. Um 75% af öllu áli sem framleitt hefur verið í heiminum frá upphafi er enn í notkun. Uppruni raforkunnar skiptir höfuðmáli Hin hliðin á peningnum er hins vegar sú staðreynd að stærstur hluti áls er framleiddur í álverum sem knúin eru með jarðefnaeldsneyti – olíu, gasi og kolum. Áætlað er að 2% koldíoxíðslosunar á heimsvísu megi rekja til áliðnaðar. Og það er sláandi staðreynd að við framleiðslu á einu tonni af áli losna um átján tonn af koldíoxíði að meðaltali. Helsta ástæða þessarar losunar er uppruni orkunnar. Ef álver er drifið af kolaorku er kolefnissporið um 20 tonn fyrir hvert framleitt tonn af áli. Ísland er í sérstakri stöðu í hópi örfárra landa þar sem raforka er nær eingöngu framleidd með endurnýjanlegum og umhverfisvænum orkugjöfum. Þegar þessi umhverfisvæna raforka er notuð til að framleiða ál, auk þess að notast við framúrskarandi framleiðsluferli, næst eftirtektarverður árangur, en losun koldíoxíðs vegna álvinnslu er minni á Íslandi en í nokkru öðru framleiðslulandi. Til að setja tölurnar í samhengi má benda á að ef öll álver í heiminum framleiddu ál með sama hætti og álverin á Íslandi myndu sparast 550 milljónir tonna af koldíoxíðsígildum á ári. Til samanburðar nemur heildarlosun Íslands um 4,5 milljónum tonna árlega. Stóra spurningin er því hvaða orkugjafar munu knýja álver framtíðarinnar, því í þessu samhengi er ál alls ekki það sama og ál. Evrópusambandið hefur skilning á mikilvægi áls þegar kemur að hringrásarhagkerfinu og hefur tekið mikilvæg skref til að sporna við notkun á áli sem framleitt er með jarðefnaeldsneyti. Innan sambandsins er stefnt að því að leggja sérstaka tolla á innflutt ál með stórt kolefnisspor. Með þessu móti skapast hvatar fyrir framleiðslugeirann að nota frekar umhverfisvænna ál í framleiðslu sína. Þar eru yfirburðir íslensks áliðnaðar ótvíræðir. Á alþjóðamörkuðum með ál er nú gerður greinarmunur á grænu áli og öðru áli og hærra verð fæst fyrir það fyrrnefnda. Tíminn einn mun leiða í ljós hvort þessar aðgerðir muni duga til að ýta álframleiðslu heimsins í vistvænni farvegi. En þrátt fyrir að hlutfall Íslands í heildarálframleiðslu heimsins sé innan við 2% þá verður árangur okkar, sem náðst hefur með endurnýjanlegum orkugjöfum, góðu starfsfólki og stöðugleika í rekstri, öðrum álframleiðendum verðugt viðmið. Miklu munar í losun Við hjá Norðuráli teljum okkur einmitt sjá tækifæri í þeim nýja veruleika þar sem loftslagsmál spila sífellt stærra hlutverk í ákvarðanatöku fyrirtækja og einstaklinga. Þess vegna lögðum við mikla vinnu í að þróa og markaðssetja Natur-Al; ál þar sem við höfum lágmarkað kolefnisfótsporið eins og unnt er á öllum stigum – allt frá því að báxít er grafið úr jörðu þar til álið er komið til viðskiptavinar. Er heildarlosunin á hvert tonn af Natur-Al áli innan við fjórðungur af heimsmeðaltalinu. Loftslagsmál verður að taka alvarlega og föstum tökum, okkar vegna sem og komandi kynslóða. Við tökum okkar hlutverk í þeirri baráttu alvarlega og leitum allra leiða til að minnka losun í okkar rekstri. En við trúum því líka að íslenskur áliðnaður sé ein leið til að minnka losun koldíoxíðs og vinna þannig gegn þeim breytingum sem eru að verða á loftslagi jarðarinnar. Þar þarf að leita allra leiða. Sólveig Kr. Bergmann, yfirmaður samskipta hjá Norðuráli.Páll Ólafsson, framkvæmdastjóri viðskiptaþróunar hjá Norðuráli.
Truman-ríkið: Tilraunir raunheimsins að komast í gegnum gervihvelfinguna Svala Magnea Ásdísardóttir Skoðun
Tóbakslausar nikótínvörur - Tímabært að horfast í augu við staðreyndir Bjarni Freyr Guðmundsson Skoðun
Skoðun Truman-ríkið: Tilraunir raunheimsins að komast í gegnum gervihvelfinguna Svala Magnea Ásdísardóttir skrifar
Skoðun Yfirlýsing frá Kára Stefánssyni um hrakfarir hans í samskiptum við íhaldssaman blaðamann Kári Stefánsson skrifar
Skoðun Ert þú drusla? Katrín Sigríður J. Steingrímsdóttir,Elísa Rún Svansdóttir,Lilja Íris Long Birnudóttir,Lísa Margrét Gunnarsdóttir,Margrét Baldursdóttir,Silja Höllu Egilsdóttir skrifar
Skoðun Sameiginleg yfirlýsing 28 ríkja um málefni Palestínu, hvers virði er hún? Einar Ólafsson skrifar
Skoðun Öryggi betur tryggt – fangelsismál færð til nútímans Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar
Truman-ríkið: Tilraunir raunheimsins að komast í gegnum gervihvelfinguna Svala Magnea Ásdísardóttir Skoðun
Tóbakslausar nikótínvörur - Tímabært að horfast í augu við staðreyndir Bjarni Freyr Guðmundsson Skoðun