Sakfelldur fyrir nauðgun í héraðsdómi, sýknaður í Landsrétti og Hæstiréttur tekur áfrýjun ekki fyrir Samúel Karl Ólason skrifar 1. júní 2021 21:16 Hæstiréttur Íslands. Vísir/Vilhelm Hæstiréttur Íslands hefur neitað að taka fyrir áfrýjun máls þar sem maður var sýknaður í Landsrétti af nauðgun. Landsréttur sneri niðurstöðu Héraðsdóms, sem hafði sakfellt manninn en honum var gert að hafa stungið fingrum inn í leggöng konu á meðan hún var sofandi. Þau höfðu þá búið saman í einhver ár og voru gift. Í stuttu máli sagt þá áttu hjónin í vandræðum í hjónabandi þeirra og voru þau á hótelherbergi þar sem þau deildu rúmi. Hún hafði farið upp í rúm nokkrum mínútum á eftir manninum og skömmu eftir það hafi hann Konan hafði haldið því fram að maðurinn hefði sett fingur í leggöng hennar en hann mótmælti því og sagðist hafa strokið á henni kynfærin. Þau sögðu bæði að við mótmæli hennar hefði hann hætt og beðist afsökunar. Í úrskurði Landsréttar segir að ekki hafi verið ljóst að maðurinn hafi gert sér ljóst að konan gæti ekki spornað gegn áleitni hans vegna svefndrunga og hafi ákveðið að nýta sér það ástand til að brjóta á henni. Viðbrögð hans við mótmælum hennar bendi til þess að svo hafi ekki verið. Héraðsdómur hafði áður sagt að sannað væri yfir skynsamlegan vafa að maðurinn hefði stungið fingrum sínum í leggöng konunnar og var hann sakfelldur og gert að sitja í fangelsi í tvö ár. Áhugasamir geta lesið dóma bæði Landsréttar og Héraðsdóms Norðurlands eystra hér. Sögðu úrskurð Landsréttar rangan Ríkissaksóknari fór fram á að áfrýjun úrskurðar Landsréttar yrði tekin fyrir í Hæstarétti. var það gert á þeim grundvelli að úrskurður Landsréttar hefði „bersýnilega“ verið rangur. Til viðbótar við það að ekki hafi verið tekin afstaða til þess hvort maðurinn hefði gert það sem hann var ákærður fyrir né sönnunargildis mannsins og konunnar, hafi því verið haldið fram í úrskurði Landsréttar að nægilegt hafi verið að maðurinn hafi hætt eftir að konan mótmælti kynferðislegri háttsemi hans. Ríkissaksóknari sagði úrskurð Landsréttar gefa í skyn að athafnaleysi brotaþola dugi sem samþykki þegar viðkomandi er í hjúskap með geranda. Það fari gegn sjónarmiðum um samþykki, sjálfsákvörðunarrétt og kynfrelsi brotaþola, sem sé grundvöllur réttinda sem 194. grein almennra hegningarlaga eigi að vernda. 194. gr. almennra hegningarlaga Hver sem hefur samræði eða önnur kynferðismök við mann án samþykkis hans gerist sekur um nauðgun og skal sæta fangelsi ekki skemur en 1 ár og allt að 16 árum. Samþykki telst liggja fyrir ef það er tjáð af frjálsum vilja. Samþykki telst ekki liggja fyrir ef beitt er ofbeldi, hótunum eða annars konar ólögmætri nauðung. Til ofbeldis telst svipting sjálfræðis með innilokun, lyfjum eða öðrum sambærilegum hætti. Það telst einnig nauðgun og varðar sömu refsingu og mælt er fyrir um í 1. mgr. [að beita blekkingum eða notfæra sér villu viðkomandi um aðstæður eða] 1) að notfæra sér geðsjúkdóm eða aðra andlega fötlun manns til þess að hafa við hann samræði eða önnur kynferðismök, eða þannig er ástatt um hann að öðru leyti að hann getur ekki spornað við verknaðinum eða skilið þýðingu hans. „Hann [Ríkissaksóknari] telur mikilvægt að fá úrlausn Hæstaréttar um það atriði hvort önnur viðmið gildi en endranær hvað varðar kynfrelsi fólks þegar gerandi og brotaþoli eru hjón eða sambúðarfólk,“ segir í ákvörðun Hæstaréttar. Í ákvörðuninni segir að af gögnum málsins verði ekki séð að málið hafi verulega almenna þýðingu umfram þær dómsúrlausnir sem þegar hafi litið dagsins ljós. Ekki sé heldur mikilvægt af öðrum ástæðum að fá úrlausn Hæstaréttar um atriði málsins. Þar segir enn fremur að í dómi Landsréttar séu annmarkar að ekki sé fjallað með skýrum hætti um sönnunargildi framburðar mannsins og konunnar. Þeir annmarkar séu þó ekki svo miklir að hægt sé að telja dóminn rangan að efni eða formi. Þar að auki sé sýkna Landsréttar að miklu leyti byggð á sönnunargildi munnlegs framburðar og það mat verði ekki endurskoðað fyrir hæstarétti. Því var beiðninni um áfrýjunarleyfi hafnað. Kynferðisofbeldi Dómsmál Mest lesið „Þetta mál hélt fyrir mér vöku í tvo mánuði“ Innlent Fangi lést á Litla-Hrauni Innlent Lentu í dularfullum símatruflunum í Bratislava fyrir fimm árum Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Fólk dvelji ekki í herbergjum með glugga í átt að Eyrarfjalli Innlent Þurftu að búa í næstu götu við morðingja bróður síns Innlent „Þetta er auðvitað grafalvarlegt mál“ Innlent Dæmdur fyrir sérstaklega hættulega líkamsárás Innlent Forsætisráðherra segir málið hugarburð, Píratar vilja rannsókn Innlent „Hefði verið ágætt að fresta þessu veðri fram yfir áramót“ Innlent Fleiri fréttir „Þetta mál hélt fyrir mér vöku í tvo mánuði“ Fólk dvelji ekki í herbergjum með glugga í átt að Eyrarfjalli Lentu í dularfullum símatruflunum í Bratislava fyrir fimm árum Fangi lést á Litla-Hrauni Forsætisráðherra segir málið hugarburð, Píratar vilja rannsókn „Hefði verið ágætt að fresta þessu veðri fram yfir áramót“ „Þetta er auðvitað grafalvarlegt mál“ Fjöldahjálparstöðvar opnaðar vegna skriðuhættu Súðavíkurhlíð líka lokað og fjöldahjálparstöðvar reyndust óþarfar Jón muni ekki koma nálægt meðferð „hvalamálsins“ Stór aurskriða féll við Eyrarhlíð Þurftu að búa í næstu götu við morðingja bróður síns Vísbendingar um að andleg heilsa barna á Íslandi hafi batnað Móðirin ætlar að áfrýja „Sænska ástandið“ orðið að norrænu Segist ekki skulda dómsmálaráðherra skýringar Viðhorf til kvenna í leiðtogastörfum versnar Bein útsending: Kosningafundur Sambands íslenskra sveitarfélaga Kynna niðurstöður Íslensku æskulýðsrannsóknarinnar Tvö vilja í Endurupptökudóm Kvarta til umboðsmanns Alþingis vegna blóðmerahalds Dæmdur fyrir sérstaklega hættulega líkamsárás Ferðaðist frá Flateyri til Ísafjarðar til að fylla á vatnsflöskur Skriðuföll á Vestfjörðum og lokað fyrir vatnið á Flateyri Neysluvatnið í Bolungarvík drullugt og í ólagi Vildi drepa soninn svo hann kæmist til himna Loka fyrir vatnið á Flateyri eftir skriðu Opna sundlaugina í Grindavík á ný Þeim fækkar sem lesa og skrifa skilaboð við akstur Varað við vatnavöxtum og skriðuföllum: Vegir lokuðust á Vestfjörðum Sjá meira
Þau höfðu þá búið saman í einhver ár og voru gift. Í stuttu máli sagt þá áttu hjónin í vandræðum í hjónabandi þeirra og voru þau á hótelherbergi þar sem þau deildu rúmi. Hún hafði farið upp í rúm nokkrum mínútum á eftir manninum og skömmu eftir það hafi hann Konan hafði haldið því fram að maðurinn hefði sett fingur í leggöng hennar en hann mótmælti því og sagðist hafa strokið á henni kynfærin. Þau sögðu bæði að við mótmæli hennar hefði hann hætt og beðist afsökunar. Í úrskurði Landsréttar segir að ekki hafi verið ljóst að maðurinn hafi gert sér ljóst að konan gæti ekki spornað gegn áleitni hans vegna svefndrunga og hafi ákveðið að nýta sér það ástand til að brjóta á henni. Viðbrögð hans við mótmælum hennar bendi til þess að svo hafi ekki verið. Héraðsdómur hafði áður sagt að sannað væri yfir skynsamlegan vafa að maðurinn hefði stungið fingrum sínum í leggöng konunnar og var hann sakfelldur og gert að sitja í fangelsi í tvö ár. Áhugasamir geta lesið dóma bæði Landsréttar og Héraðsdóms Norðurlands eystra hér. Sögðu úrskurð Landsréttar rangan Ríkissaksóknari fór fram á að áfrýjun úrskurðar Landsréttar yrði tekin fyrir í Hæstarétti. var það gert á þeim grundvelli að úrskurður Landsréttar hefði „bersýnilega“ verið rangur. Til viðbótar við það að ekki hafi verið tekin afstaða til þess hvort maðurinn hefði gert það sem hann var ákærður fyrir né sönnunargildis mannsins og konunnar, hafi því verið haldið fram í úrskurði Landsréttar að nægilegt hafi verið að maðurinn hafi hætt eftir að konan mótmælti kynferðislegri háttsemi hans. Ríkissaksóknari sagði úrskurð Landsréttar gefa í skyn að athafnaleysi brotaþola dugi sem samþykki þegar viðkomandi er í hjúskap með geranda. Það fari gegn sjónarmiðum um samþykki, sjálfsákvörðunarrétt og kynfrelsi brotaþola, sem sé grundvöllur réttinda sem 194. grein almennra hegningarlaga eigi að vernda. 194. gr. almennra hegningarlaga Hver sem hefur samræði eða önnur kynferðismök við mann án samþykkis hans gerist sekur um nauðgun og skal sæta fangelsi ekki skemur en 1 ár og allt að 16 árum. Samþykki telst liggja fyrir ef það er tjáð af frjálsum vilja. Samþykki telst ekki liggja fyrir ef beitt er ofbeldi, hótunum eða annars konar ólögmætri nauðung. Til ofbeldis telst svipting sjálfræðis með innilokun, lyfjum eða öðrum sambærilegum hætti. Það telst einnig nauðgun og varðar sömu refsingu og mælt er fyrir um í 1. mgr. [að beita blekkingum eða notfæra sér villu viðkomandi um aðstæður eða] 1) að notfæra sér geðsjúkdóm eða aðra andlega fötlun manns til þess að hafa við hann samræði eða önnur kynferðismök, eða þannig er ástatt um hann að öðru leyti að hann getur ekki spornað við verknaðinum eða skilið þýðingu hans. „Hann [Ríkissaksóknari] telur mikilvægt að fá úrlausn Hæstaréttar um það atriði hvort önnur viðmið gildi en endranær hvað varðar kynfrelsi fólks þegar gerandi og brotaþoli eru hjón eða sambúðarfólk,“ segir í ákvörðun Hæstaréttar. Í ákvörðuninni segir að af gögnum málsins verði ekki séð að málið hafi verulega almenna þýðingu umfram þær dómsúrlausnir sem þegar hafi litið dagsins ljós. Ekki sé heldur mikilvægt af öðrum ástæðum að fá úrlausn Hæstaréttar um atriði málsins. Þar segir enn fremur að í dómi Landsréttar séu annmarkar að ekki sé fjallað með skýrum hætti um sönnunargildi framburðar mannsins og konunnar. Þeir annmarkar séu þó ekki svo miklir að hægt sé að telja dóminn rangan að efni eða formi. Þar að auki sé sýkna Landsréttar að miklu leyti byggð á sönnunargildi munnlegs framburðar og það mat verði ekki endurskoðað fyrir hæstarétti. Því var beiðninni um áfrýjunarleyfi hafnað.
194. gr. almennra hegningarlaga Hver sem hefur samræði eða önnur kynferðismök við mann án samþykkis hans gerist sekur um nauðgun og skal sæta fangelsi ekki skemur en 1 ár og allt að 16 árum. Samþykki telst liggja fyrir ef það er tjáð af frjálsum vilja. Samþykki telst ekki liggja fyrir ef beitt er ofbeldi, hótunum eða annars konar ólögmætri nauðung. Til ofbeldis telst svipting sjálfræðis með innilokun, lyfjum eða öðrum sambærilegum hætti. Það telst einnig nauðgun og varðar sömu refsingu og mælt er fyrir um í 1. mgr. [að beita blekkingum eða notfæra sér villu viðkomandi um aðstæður eða] 1) að notfæra sér geðsjúkdóm eða aðra andlega fötlun manns til þess að hafa við hann samræði eða önnur kynferðismök, eða þannig er ástatt um hann að öðru leyti að hann getur ekki spornað við verknaðinum eða skilið þýðingu hans.
Kynferðisofbeldi Dómsmál Mest lesið „Þetta mál hélt fyrir mér vöku í tvo mánuði“ Innlent Fangi lést á Litla-Hrauni Innlent Lentu í dularfullum símatruflunum í Bratislava fyrir fimm árum Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Fólk dvelji ekki í herbergjum með glugga í átt að Eyrarfjalli Innlent Þurftu að búa í næstu götu við morðingja bróður síns Innlent „Þetta er auðvitað grafalvarlegt mál“ Innlent Dæmdur fyrir sérstaklega hættulega líkamsárás Innlent Forsætisráðherra segir málið hugarburð, Píratar vilja rannsókn Innlent „Hefði verið ágætt að fresta þessu veðri fram yfir áramót“ Innlent Fleiri fréttir „Þetta mál hélt fyrir mér vöku í tvo mánuði“ Fólk dvelji ekki í herbergjum með glugga í átt að Eyrarfjalli Lentu í dularfullum símatruflunum í Bratislava fyrir fimm árum Fangi lést á Litla-Hrauni Forsætisráðherra segir málið hugarburð, Píratar vilja rannsókn „Hefði verið ágætt að fresta þessu veðri fram yfir áramót“ „Þetta er auðvitað grafalvarlegt mál“ Fjöldahjálparstöðvar opnaðar vegna skriðuhættu Súðavíkurhlíð líka lokað og fjöldahjálparstöðvar reyndust óþarfar Jón muni ekki koma nálægt meðferð „hvalamálsins“ Stór aurskriða féll við Eyrarhlíð Þurftu að búa í næstu götu við morðingja bróður síns Vísbendingar um að andleg heilsa barna á Íslandi hafi batnað Móðirin ætlar að áfrýja „Sænska ástandið“ orðið að norrænu Segist ekki skulda dómsmálaráðherra skýringar Viðhorf til kvenna í leiðtogastörfum versnar Bein útsending: Kosningafundur Sambands íslenskra sveitarfélaga Kynna niðurstöður Íslensku æskulýðsrannsóknarinnar Tvö vilja í Endurupptökudóm Kvarta til umboðsmanns Alþingis vegna blóðmerahalds Dæmdur fyrir sérstaklega hættulega líkamsárás Ferðaðist frá Flateyri til Ísafjarðar til að fylla á vatnsflöskur Skriðuföll á Vestfjörðum og lokað fyrir vatnið á Flateyri Neysluvatnið í Bolungarvík drullugt og í ólagi Vildi drepa soninn svo hann kæmist til himna Loka fyrir vatnið á Flateyri eftir skriðu Opna sundlaugina í Grindavík á ný Þeim fækkar sem lesa og skrifa skilaboð við akstur Varað við vatnavöxtum og skriðuföllum: Vegir lokuðust á Vestfjörðum Sjá meira