Í keisarafæðingum á Íslandi er tjald fyrir ofan skurðsvæðið svo foreldrarnir geta þá eiginlega ekki fylgst með barni sínu koma í heiminn. Hanna Lilja Oddgeirsdóttir sérnámslæknir var gestur í hlaðvarpinu Kviknar og ræddi þar meðal annars um tilgang tjaldsins í þessum aðgerðum. Sjálf hefur hún gert marga keisaraskurði, bæði með og án þessa umtalaða tjalds.
„Ég byrjaði í mínu sérnámi í Danmörku, stundum var það en svo var það stundum þannig að tjaldið var niðri og það var bara settur dúkur yfir konuna. Hún liggur og getur varla séð en pabbinn gat samt séð. Þar réttum við barnið bara til ljósmóður sem var þá líka í slopp og hönskum og hún tekur barnið og fer með það beint til foreldranna. Þá er hún í rauninni orðin ósteríl og má þá ekki koma á skurðsvæðið aftur. En við læknarnir vorum þá ennþá steríl af því að hún var í hönskum. Það var öruggur máti og þar var barnalæknir til dæmis ekki á stofunni nema að barnið sýndi einhvern slappleika eða eitthvað. Þannig að þau fóru ekki á barnaborðið nema það væri ástæða til þess.“
Andrea Eyland, þáttastjórnandi Kviknar, er ein þeirra fjölmargra kvenna sem reynt hefur að fá það í gegn að tjaldinu sé sleppt í fæðingu en allar fá þær sama svarið, nei. Andrea segir að hún hafi verið mjög hörð á sínu og því hafi tjaldið verið lækkað, en það var Hanna Lilja sem var skurðlæknirinn í þeirri aðgerð.
Fyrst og fremst öryggisatriði
„Það er kannski erfitt þegar ég var þarna korter í fæðinguna sjálfa að reyna að berjast fyrir þessu, að útskýra þetta eða fá einhverju framgengt sem ég vildi. En þetta er samt eitthvað sem að má setja út í umræðuna og er alveg mögulega hægt að breyta ef réttum verkferlum er breytt. Af því að þetta er í rauninni bara byggt á vana,“ segir Andrea.
Hanna Lilja tekur undir þetta og segir að úti í heimi eru þessar aðgerðir alveg framkvæmdar án þess að tjaldið sé svona mikið fyrir.
„Þetta er svolítið vani og þetta er það sem fólk er vant hér. Gömlum vönum er oft erfitt að breyta. En þetta er vissulega líka öryggisatriði, það er mjög mikilvægt að það komi fram. Þetta er ekki bara af því að við erum leiðinleg. Þetta er vissulega upp á hreinlætið á aðgerðarsvæðinu.“
Hún bendir á að ef bakteríur komist á skurðsvæðið sé móðirin í mikilli hættu á að fá sýkingu eftir á.
„Við erum að hugsa um öryggið.“
Einnig getur það verið erfitt fyrir suma að sjá slíka aðgerð, bæði móðurina og þann sem er með henni í fæðingunni. „Þetta er oft svolítið brútal aðgerð og það getur blætt mjög mikið. Það er oft erfitt fyrir fólk, það hefur alveg liðið yfir pabba eða aðstandendur í keisara og það er bara ekkert óeðlilegt við það,“ útskýrir Hanna Lilja.
Andrea veltir fyrir sér hvort hægt sé að finna einhvern milliveg fyrir þær eða þau sem óska eftir því að fá að vera með í fæðingunni á þennan hátt, að fá að sjá. Viðtalið í heild sinni má hlusta á í spilaranum hér fyrir neðan.
Kviknar birtist á Vísi og á öðrum efnisveitum eins og Spotify, aðra hverja viku, á miðvikudögum. Þættirnir verða alls átta talsins auk einhverra aukaþátta og hver þáttur hefur sitt þema. Eldri þætti má finna hér.
Hlaðvarpið Kviknar fjallar um getnað, meðgöngu, fæðingu og sængurlegu. Það fjallar líka um raunina eftir að barnið er komið í heiminn. Eðvarð Egilsson sér um tónlistina í þáttunum en umsjónarkona Kviknar er Andrea Eyland.
