Innlent

Kyrrsetning eigna sé vel þekkt úrræði í sakamálum

Margrét Helga Erlingsdóttir skrifar
Sveinn Andri Sveinsson, hæstaréttarlögmaður, segir heimildir um kyrrsetningu eigna vel þekkt úrræði í sakamálum.
Sveinn Andri Sveinsson, hæstaréttarlögmaður, segir heimildir um kyrrsetningu eigna vel þekkt úrræði í sakamálum. Vísir/Vilhelm
Sveinn Andri Sveinsson, hæstaréttarlögmaður, segir aðaleiganda Samherja, Þorstein Má Baldvinsson og settan forstjóra fyrirtækisins, Björgólf Jóhannsson hafa í frammi ýkjur þegar þeir fullyrða um áhrif kyrrsetningar eigna á fyrirtækið.

Eftir að Kveikur, Stundin, Al Jazeera og Wikileaks sviptu hulunni af meintum brotum Samherja í Namibíu sagði Helga Vala Helgadóttir, þingmaður Samfylkingarinnar, að það þyrfti að frysta eignir Samherja á meðan á rannsókn málsins stendur.

Í gær stigu bæði Þorsteinn Már og Björgólfur fram og fullyrtu um þá skaðsemi sem Samherji myndi hljóta ef gripið yrði til heimilda um kyrrsetningu eigna. Í samtali við fréttastofu sagðist Þorsteini blöskra umræðan. Hátt í átta hundruð manns starfaði hjá Samherja sem væri ekki „sálarlaust fyrirtæki“.

„Þegar fólk er farið að krefjast þess á þingi að kyrrsetja eignir félagsins þá þýðir það náttúrulega að það er verið að krefjast þess að fyrirtækið verði stoppað,“ sagði Þorsteinn Már.

Björgólfur tók í sama streng og Þorsteinn í útvarpsþættinum Reykjavík síðdegis í gær og sagði fólk þurfa að gæta orða sinna.

„Frysting eigna hjá svona fyrirtæki þýðir bara eitt. Þeir sem fara fram á það átta sig á því,“ sagði Björgólfur.

Björgólfur Jóhannsson, nýskipaður forstjóri Samherja, og Þorsteinn Már Baldvinsson, fráfarandi forstjóri, á Dalvík í gær.Vísir/Sigurjón

Kyrrsetning þekkt úrræði í lögum um meðferð sakamála

Sveinn Andri segir að fullyrðingar stjórnenda Samherja séu hæpnar. Hann sé verjandi til margra áratuga og unnið með þessar heimildir um langt skeið fyrir umbjóðendur hans.

Kyrrsetning sé þekkt úrræði í lögum um meðferð sakamála sem megi rekja aftur til ársins 1838. Heimildina er að finna í 88. grein laga um meðferð sakamála.

Sveinn Andri segir að síðastliðin ár hafi þróunin verið sú að heimild til kyrrsetningar hefur rýmkast.

„En það sem þetta snýst fyrst og fremst um og gæti verið heimfært mögulega upp á svona tilvik sem þarna eru til umfjöllunar tengist 69. grein hegningarlaga sem fjallar um heimildir fyrir dómara til þess að kveða á um upptöku ávinnings af brotastarfsemi og í 88. grein sakamálalaga er síðan úrræði fyrir ákæruvald og lögreglu til þess að kyrrsetja eignir, ætlaðra sakamanna til þess að tryggja það að þær verði til staðar þegar dómur er kveðinn upp og að það sé hægt að framfylgja þessu ákvæði hegningarlaganna um upptöku ávinnings,“ segir Sveinn Andri sem útskýrir nánar.

„Með þessu er þá verið að vísa til verðmæta sem verða til við afbrot og þetta hefur síðan í áranna rás verið víkkað dálítið út, þetta hugtak,“ segir Sveinn Andri og vísar til efnahagsbrota.

„Í tilvikum þar sem er um mikil og stór efnahagsbrot að ræða þá eru heimildir að sjálfsögðu fyrir lögrelgu, telji hún ástæðu til þess að tryggja sína hagsmuni, að kyrrsetja einhverjar tilteknar eignir til að tryggja upptöku ætlaðs ávinnings,“ segir Sveinn Andri sem bendir á að úrræðið hafi talvert verið notað í kjölfar bankahrunsins.



En myndi slíkt úrræði þýða stöðvun á rekstri? Gjaldþrot og uppsagnir?

„Nei, nei. Alls ekki. Þetta þarf ekki að vera að slíku umfangi að það stöðvi rekstur fyrirtækis. Þarna þarf að fara fram mat hjá lögrelgu og ákæruvaldi, hvað ætla megi að umfang brotastarfsemi sé og hvað ætla megi að afrakstur hennar sé mikill,“ segir Sveinn Andri.

„Segjum að lögregla komist að þeirri niðurstöðu að eitthvað tiltekið fyrirtæki, sem liggur undir grun um ólögmæta starfsemi, hafi hagnast um, segjum bara, milljarð á þeirri ólöglegu starfsemi. Það séu þá áform lögrelgu um upptöku eigna eða þess ávinnings sem nemur þeirri fjárhæð og þá myndi kyrrsetning alltaf verða á þeirri fjárhæð“.

Samherji sé stórfyrirtæki og því ólíklegt að reksturinn myndi stöðvast.

„Það get ég ekki ímyndað mér, það gengur ekki upp. Sérstaklega í tilfelli risafyrirtækis en vissulega getur þetta verið, ef fyrirtækið er lítið þar sem kannski er um umsvifamikla ólögmæta starfsemi að ræða þá gæti fræðilega séð kyrrsetning stöðvað starfsemina en ég gef mér það nú að hin ætlaða ólögmæta starfsemi sem þarna er verið að vísa til í umræðunni að hún sé nú það afmörkuð að það myndi ekki stöðva rekstur fyrirtæksisins, það eru nú dálítið miklar ýkjur.“


Tengdar fréttir

Óttast ekki fangelsi

Þorsteinn Már Baldvinsson leggur mikla áherslu á þá innri rannsókn sem Samherji hefur blásið til í tengslum við umfjöllun um starfsemi fyrirtækisins í Namibíu, sannleikurinn muni koma í ljósi.

Kallar eftir því að eignir Samherja verði frystar

Helga Vala Helgadóttir, þingmaður Samfylkingarinnar, segir að ekkert annað komi til greina í hennar huga en að eignir sjávarútvegsfyrirtækisins Samherja verði frystar á meðan héraðssaksóknari hefur málið til rannsóknar.

Þorsteinn Már stígur til hliðar

Forstjóri og stjórn Samherja hafa komist að samkomulagi um að forstjóri félagsins, Þorsteinn Már Baldvinsson, stígi tímabundið til hliðar þar til helstu niðurstöður yfirstandandi innri rannsóknar á ætluðum brotum dótturfélags í Namibíu liggja fyrir.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×