Jöfnuður og framfarir Steinunn Þóra Árnadóttir skrifar 11. október 2019 11:26 Í vikunni ritaði Ágúst Ólafur Ágústsson þingmaður Samfylkingarinnar og félagi minn í fjárlaganefnd grein þar sem hann komst að þeirri niðurstöðu að stefnumörkun ríkisstjórnar Katrínar Jakobsdóttur einkenndist af hægristefnu. Rétt og skylt er að bregðast við þessum hugleiðingum þingmannsins og slá á áhyggjur hans. Þegar allt kemur til alls þá skiptir máli að gera eins og maður segist ætla að gera. Verkefni þessarar ríkisstjórnar voru sett niður í stjórnarsáttmála þeirra ólíku flokka sem að henni standa. Ágætlega gengur að efna þau fyrirheit sem þar voru gefin.Litið um öxl Þótt stjórnin sé ekki orðin tveggja ára gömul er ástæða til að rifja upp ýmis góð verk sem þegar eru komin til framkvæmdar og önnur sem verið er að vinna að. Margar þessara aðgerða byggja á mikilli greiningarvinnu til þess að tryggja virkni þeirra sem best. Fyrst er að nefna breytingar á skattkerfinu. Hér verður aftur komið á þriggja þrepa skattkerfi, en þó með þeim kosti að neðsta þrepið er lægra en áður. Það gagnast best þeim sem hafa lágar tekjur. Fram að þessu hafa skattar á fólki í lægra tekjuskattsþrepi fylgt verðlagi en efra skattþrepið fylgt vísitölu launa. Það hefur leitt til kjaragliðnunar milli tekjuhærri hópa og þeirra tekjulægri. Nú er þessu breytt og öll skattþrep munu fylgja sömu breytum. Annað stórt skref er að lengja fæðingarorlofið. Fyrst í tíu en svo tólf mánuði. Að brúa bilið milli loka fæðingarorlofs og leikskóla er eitt af því sem mestu máli skiptir til að bæta kjör ungra barnafjölskyldna. Að auki er það mikilvægt skref til að draga úr launamun kynjanna. Þá er verið að endurreisa félagslega húsnæðiskerfið. En eins og allir vita þá hefur leigumarkaðurinn leikið marga grátt síðustu ár og því mikilvægt að í boði sé öflugt félagslegt kerfi sem virkar. Aðgerðir í húsnæðismálum eru fjölmargar og munu verða til þess að skapa hér réttlátara samfélag. Þessi ríkisstjórn hefur lagt mikla áherslu í að efla innviði landsins. Það er gert með því, svo nokkur dæmi séu tekin, að setja fjármagn í vegi, brýr, þyrlur fyrir landhelgisgæsluna og nýtt Hafrannsóknarskip auk þess sem mikil áhersla hefur verið lögð á að styrkja heilbrigðiskerfið. Þetta sögðumst við ætla að gera – og þetta erum við að gera. Nýlega náðist svo loksins sameiginlegur skilningur allra sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu um framtíð samgangna á svæðinu. Samningurinn er forsenda þess að byggja hér upp almenningssamgöngur sem virka, leysa viðvarandi umferðarhnúta og ná loftslagsmarkmiðum. Ríkisstjórnin sýndi það við gerð kjarasamninga á almennum vinnumarkaði að undir forystu Katrínar Jakobsdóttur næst árangur. Þó að gefið hafi á bátinn í efnahagslífinu eru undirstöðurnar traustar. Við eigum meira en við skuldum og verðbólguhorfur eru góðar.Tekjuöflun ríkissjóðs Í tíð þessarar ríkisstjórnar hefur fjármagnstekjuskattur verið hækkaður en þyrfti að mínu mati að hækka enn frekar. Í því sambandi má horfa til hina Norðurlandanna, en þó ber að hafa í huga að samanburður á kerfinu þar og hér er erfiður. Íslenski fjármagnstekjuskatturinn er með breiðum stofni en fáum undanþágum. Því er ekki fyrir að fara á Norðurlöndunum – þar sem allt annar háttur er á hlutunum. Ýmsir kunna að hnjóta um lækkun bankaskatts og vissulega er brýnt að fjármálastofnanir leggi sitt til samneyslunnar. Hér er þó mikilvægt að hafa í huga að vextir eru of háir á Íslandi, eins og flestir eru sammála um. Engin töfralausn er til þess að ná vaxtakostnaði niður, en lækkun bankaskatts er bútur í því púsluspili – ásamt stöðugleika í hagkerfinu og betri rekstri bankanna. Það eru viðskiptavinir bankanna sem greiða þennan bankaskatt þegar allt kemur til alls. En það þarf að fylgjast með því að bankaskatturinn skili sér til neytenda. Veiðigjöld eru oft nefnd sem tekjuöflunarleið ríkissjóðs. Þau sveiflast sem kunnugt er í takt við afkomu útgerðarinnar og eru nú þriðjungur af hagnaði þeirra. Ef þessi ríkisstjórn hefði ekki breytt því hvernig veiðigjöld eru innheimt hefðu tekjur af veiðigjaldi verið tveir og hálfur milljarður á yfirstandandi fiskveiðiári. Þess í stað eru þau tæplega þrisvar sinnum hærri. Þeir sem gagnrýndu ríkisstjórnina sem mest á sínum tíma eru furðulega þöglir um þessa staðreynd. Boðaðar hafa verið breytingar á erfðafjárskatti sem fela í sér þrepaskiptingu hans. Lengi má deila um eðlileg prósentumörk og sjálf er ég sammála því áliti franska hagfræðingsins Thomas Piketty að slíkir skattar séu mikilvægir til að stuðla að jöfnuði í samfélaginu, en hugmyndir hans ganga út á þrepaskiptan og stighækkandi skatt. Lokamarkmiðið er þó ljóst. Við viljum búa í samfélagi þar sem allir hafa jöfn tækifæri, enda eru slík samfélög einfaldlega betri samfélög. Eins og verkin sýna vinnur ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur að því markmiði.Höfundur er þingmaður Vinstrihreyfingarinnar græns framboðs og fulltrúi í fjárlaganefnd. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skattar og tollar Steinunn Þóra Árnadóttir Tengdar fréttir Hægri stjórn? Nýverið slitnaði upp úr kjaraviðræðum ríkis og BSRB og lýsir það vel afstöðu stjórnvalda til þessara lykilstétta hins opinbera. Formaður BSRB sagði meira að segja að þetta sýndi að "ríkið hefur ekki verið í kjarasamningsviðræðum af heilum hug“ sem eru stór orð. 10. október 2019 10:15 Mest lesið „Öllum er fkn drull, haltu kjafti“ Bríet Bragadóttir,Hjördís Lára D. Ingólfsdóttir,Kristjana Anna Dagnýjardóttir Skoðun 27-faldur hagnaður!? Ásthildur Lóa Þórsdóttir Skoðun Hvernig getum við gert Ísland að eftirsóttum stað fyrir barnafjölskyldur? Birgitta Sigurðardóttir Skoðun Hæstvirtur dómsmálaráðherra, við ætlumst til meira af þér Matthías Kormáksson Skoðun Laumu risinn í landsframleiðslunni Ása Berglind Hjálmarsdóttir Skoðun Skúffuskýrslan sem lifði af Linda Heiðarsdóttir Skoðun Er barnið sjúkt í sykur? Elísabet Konráðsdóttir,Margrét Sigmundsdóttir Skoðun Breytum þessari sérhagsmunagæslu Aðalsteinn Leifsson Skoðun Þúsundir á vergangi - Upplýsa verður ranglætið Þorsteinn Sæmundsson Skoðun Bleiki fíllinn í herberginu Karólína Helga Símonardóttir Skoðun Skoðun Skoðun Uppbyggileg réttvísi (e. Restorative Justice) Kristín Skjaldardóttir,Þóra Sigríður Einarsdóttir skrifar Skoðun Þúsundir á vergangi - Upplýsa verður ranglætið Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Flokkur fólksins á meðal fólks Elín Íris Fanndal Jónasdóttir skrifar Skoðun Er sjávarútvegurinn bara aukaleikari? Kristófer Máni Sigursveinsson skrifar Skoðun Hæstvirtur dómsmálaráðherra, við ætlumst til meira af þér Matthías Kormáksson skrifar Skoðun Kennarar – sanngjörn laun? Ólöf P. Úlfarsdóttir skrifar Skoðun Sjálfsvígstíðni - Gerum betur Þórarinn Guðni Helgason skrifar Skoðun Kæru kennarar Óskar Guðmundsson skrifar Skoðun Sjálfbærni á dagskrá, takk! Hafdís Hanna Ægisdóttir,Eva Magnúsdóttir skrifar Skoðun Kynslóðasáttmálann má ekki rjúfa Finnbjörn A. Hermannsson,Eyjólfur Árni Rafnsson skrifar Skoðun „Öllum er fkn drull, haltu kjafti“ Bríet Bragadóttir,Hjördís Lára D. Ingólfsdóttir,Kristjana Anna Dagnýjardóttir skrifar Skoðun Fyrirhyggjan tryggir lágt og stöðugt verð Tinna Traustadóttir skrifar Skoðun Gerum betur – breytum þessu Arnar Páll Guðmundsson skrifar Skoðun Það eiga allir séns Steinunn Ósk Kolbeinsdóttir skrifar Skoðun Andleg þrautseigja: Að vaxa í gegnum áskoranir Sigrún Þóra Sveinsdóttir skrifar Skoðun Bleiki fíllinn í herberginu Karólína Helga Símonardóttir skrifar Skoðun Ungt fólk, hvatningar til að nýta kosningarétt sinn og að mynda sér eigin skoðun Elmar Ægir Eysteinsson skrifar Skoðun Breytum þessari sérhagsmunagæslu Aðalsteinn Leifsson skrifar Skoðun Laumu risinn í landsframleiðslunni Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Sagnaarfur Biblíunnar – Sköpun og paradísarmissir Dr. Sigurvin Lárus Jónsson skrifar Skoðun Hver er stefna Viðreisnar í heilbrigðismálum og hvernig virkar hún í praksis? Sigurrós Huldudóttir skrifar Skoðun Hvernig getum við gert Ísland að eftirsóttum stað fyrir barnafjölskyldur? Birgitta Sigurðardóttir skrifar Skoðun Plan í heilbrigðis- og öldrunarmálum - þjóðarátak í umönnun eldra fólks Árni Rúnar Þorvaldsson skrifar Skoðun Samfylkingin er með plan um að lögfesta leikskólastigið Dagbjört Hákonardóttir skrifar Skoðun Skúffuskýrslan sem lifði af Linda Heiðarsdóttir skrifar Skoðun Er barnið sjúkt í sykur? Elísabet Konráðsdóttir,Margrét Sigmundsdóttir skrifar Skoðun Ákall um jákvæða hvata til grænna fjárfestinga Kristín Þöll Skagfjörð skrifar Skoðun Fatlað fólk á betra skilið Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun 27-faldur hagnaður!? Ásthildur Lóa Þórsdóttir skrifar Skoðun Börnin okkar Halla Karen Kristjánsdóttir,Anna Sigríður Guðnadóttir,Valdimar Birgisson skrifar Sjá meira
Í vikunni ritaði Ágúst Ólafur Ágústsson þingmaður Samfylkingarinnar og félagi minn í fjárlaganefnd grein þar sem hann komst að þeirri niðurstöðu að stefnumörkun ríkisstjórnar Katrínar Jakobsdóttur einkenndist af hægristefnu. Rétt og skylt er að bregðast við þessum hugleiðingum þingmannsins og slá á áhyggjur hans. Þegar allt kemur til alls þá skiptir máli að gera eins og maður segist ætla að gera. Verkefni þessarar ríkisstjórnar voru sett niður í stjórnarsáttmála þeirra ólíku flokka sem að henni standa. Ágætlega gengur að efna þau fyrirheit sem þar voru gefin.Litið um öxl Þótt stjórnin sé ekki orðin tveggja ára gömul er ástæða til að rifja upp ýmis góð verk sem þegar eru komin til framkvæmdar og önnur sem verið er að vinna að. Margar þessara aðgerða byggja á mikilli greiningarvinnu til þess að tryggja virkni þeirra sem best. Fyrst er að nefna breytingar á skattkerfinu. Hér verður aftur komið á þriggja þrepa skattkerfi, en þó með þeim kosti að neðsta þrepið er lægra en áður. Það gagnast best þeim sem hafa lágar tekjur. Fram að þessu hafa skattar á fólki í lægra tekjuskattsþrepi fylgt verðlagi en efra skattþrepið fylgt vísitölu launa. Það hefur leitt til kjaragliðnunar milli tekjuhærri hópa og þeirra tekjulægri. Nú er þessu breytt og öll skattþrep munu fylgja sömu breytum. Annað stórt skref er að lengja fæðingarorlofið. Fyrst í tíu en svo tólf mánuði. Að brúa bilið milli loka fæðingarorlofs og leikskóla er eitt af því sem mestu máli skiptir til að bæta kjör ungra barnafjölskyldna. Að auki er það mikilvægt skref til að draga úr launamun kynjanna. Þá er verið að endurreisa félagslega húsnæðiskerfið. En eins og allir vita þá hefur leigumarkaðurinn leikið marga grátt síðustu ár og því mikilvægt að í boði sé öflugt félagslegt kerfi sem virkar. Aðgerðir í húsnæðismálum eru fjölmargar og munu verða til þess að skapa hér réttlátara samfélag. Þessi ríkisstjórn hefur lagt mikla áherslu í að efla innviði landsins. Það er gert með því, svo nokkur dæmi séu tekin, að setja fjármagn í vegi, brýr, þyrlur fyrir landhelgisgæsluna og nýtt Hafrannsóknarskip auk þess sem mikil áhersla hefur verið lögð á að styrkja heilbrigðiskerfið. Þetta sögðumst við ætla að gera – og þetta erum við að gera. Nýlega náðist svo loksins sameiginlegur skilningur allra sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu um framtíð samgangna á svæðinu. Samningurinn er forsenda þess að byggja hér upp almenningssamgöngur sem virka, leysa viðvarandi umferðarhnúta og ná loftslagsmarkmiðum. Ríkisstjórnin sýndi það við gerð kjarasamninga á almennum vinnumarkaði að undir forystu Katrínar Jakobsdóttur næst árangur. Þó að gefið hafi á bátinn í efnahagslífinu eru undirstöðurnar traustar. Við eigum meira en við skuldum og verðbólguhorfur eru góðar.Tekjuöflun ríkissjóðs Í tíð þessarar ríkisstjórnar hefur fjármagnstekjuskattur verið hækkaður en þyrfti að mínu mati að hækka enn frekar. Í því sambandi má horfa til hina Norðurlandanna, en þó ber að hafa í huga að samanburður á kerfinu þar og hér er erfiður. Íslenski fjármagnstekjuskatturinn er með breiðum stofni en fáum undanþágum. Því er ekki fyrir að fara á Norðurlöndunum – þar sem allt annar háttur er á hlutunum. Ýmsir kunna að hnjóta um lækkun bankaskatts og vissulega er brýnt að fjármálastofnanir leggi sitt til samneyslunnar. Hér er þó mikilvægt að hafa í huga að vextir eru of háir á Íslandi, eins og flestir eru sammála um. Engin töfralausn er til þess að ná vaxtakostnaði niður, en lækkun bankaskatts er bútur í því púsluspili – ásamt stöðugleika í hagkerfinu og betri rekstri bankanna. Það eru viðskiptavinir bankanna sem greiða þennan bankaskatt þegar allt kemur til alls. En það þarf að fylgjast með því að bankaskatturinn skili sér til neytenda. Veiðigjöld eru oft nefnd sem tekjuöflunarleið ríkissjóðs. Þau sveiflast sem kunnugt er í takt við afkomu útgerðarinnar og eru nú þriðjungur af hagnaði þeirra. Ef þessi ríkisstjórn hefði ekki breytt því hvernig veiðigjöld eru innheimt hefðu tekjur af veiðigjaldi verið tveir og hálfur milljarður á yfirstandandi fiskveiðiári. Þess í stað eru þau tæplega þrisvar sinnum hærri. Þeir sem gagnrýndu ríkisstjórnina sem mest á sínum tíma eru furðulega þöglir um þessa staðreynd. Boðaðar hafa verið breytingar á erfðafjárskatti sem fela í sér þrepaskiptingu hans. Lengi má deila um eðlileg prósentumörk og sjálf er ég sammála því áliti franska hagfræðingsins Thomas Piketty að slíkir skattar séu mikilvægir til að stuðla að jöfnuði í samfélaginu, en hugmyndir hans ganga út á þrepaskiptan og stighækkandi skatt. Lokamarkmiðið er þó ljóst. Við viljum búa í samfélagi þar sem allir hafa jöfn tækifæri, enda eru slík samfélög einfaldlega betri samfélög. Eins og verkin sýna vinnur ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur að því markmiði.Höfundur er þingmaður Vinstrihreyfingarinnar græns framboðs og fulltrúi í fjárlaganefnd.
Hægri stjórn? Nýverið slitnaði upp úr kjaraviðræðum ríkis og BSRB og lýsir það vel afstöðu stjórnvalda til þessara lykilstétta hins opinbera. Formaður BSRB sagði meira að segja að þetta sýndi að "ríkið hefur ekki verið í kjarasamningsviðræðum af heilum hug“ sem eru stór orð. 10. október 2019 10:15
„Öllum er fkn drull, haltu kjafti“ Bríet Bragadóttir,Hjördís Lára D. Ingólfsdóttir,Kristjana Anna Dagnýjardóttir Skoðun
Hvernig getum við gert Ísland að eftirsóttum stað fyrir barnafjölskyldur? Birgitta Sigurðardóttir Skoðun
Skoðun Uppbyggileg réttvísi (e. Restorative Justice) Kristín Skjaldardóttir,Þóra Sigríður Einarsdóttir skrifar
Skoðun „Öllum er fkn drull, haltu kjafti“ Bríet Bragadóttir,Hjördís Lára D. Ingólfsdóttir,Kristjana Anna Dagnýjardóttir skrifar
Skoðun Ungt fólk, hvatningar til að nýta kosningarétt sinn og að mynda sér eigin skoðun Elmar Ægir Eysteinsson skrifar
Skoðun Hver er stefna Viðreisnar í heilbrigðismálum og hvernig virkar hún í praksis? Sigurrós Huldudóttir skrifar
Skoðun Hvernig getum við gert Ísland að eftirsóttum stað fyrir barnafjölskyldur? Birgitta Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Plan í heilbrigðis- og öldrunarmálum - þjóðarátak í umönnun eldra fólks Árni Rúnar Þorvaldsson skrifar
„Öllum er fkn drull, haltu kjafti“ Bríet Bragadóttir,Hjördís Lára D. Ingólfsdóttir,Kristjana Anna Dagnýjardóttir Skoðun
Hvernig getum við gert Ísland að eftirsóttum stað fyrir barnafjölskyldur? Birgitta Sigurðardóttir Skoðun