Enn ein skýrslan!!! Vantar okkur virkilega enn eina skýrsluna? Þórir Garðarsson skrifar 2. júlí 2019 10:10 Er nokkur furða þó maður spyrji. Í stjórnkerfinu er endalaust verið að skila skýrslum um allt milli himins jarðar. Margar enda í skúffunni. Þetta á ekkert síður við um ferðaþjónustuna en önnur svið þjóðfélagsins. Núna er enn ein skýrslan að koma út sem snertir ferðaþjónustuna og er til kynningar í samráðsgátt stjórnvalda á netinu. Hún ber nafnið Jafnvægisás ferðamála, skýrsla um álagsmat gagnvart fjölda ferðamanna á Íslandi. Svo ánægjulega vill til að þetta er líklega ein gagnlegasta skýrslan um ferðaþjónustuna síðan Vegvísir í ferðaþjónustu var kynnt árið 2015.Skýrslan sem vantaði Jafnvægisás ferðamála er semsagt skýrsla sem virkilega vantaði. Oft heyrist fullyrt að ferðamenn hér á landi séu orðnir of margir. Innviðir, náttúran og heimamenn þoli ekki meira. En hvað þolir landið í raun og veru mikið álag af völdum ferðamanna? Hvar er álagið of mikið, hvar er allt í góðu lagi? Veit það einhver? Sú vitneskja liggur semsagt loksins fyrir í þessari skýrslu um mat á þolmörkum rúmlega 70 svokallaðra sjálfbærnivísa sem snúa að ferðaþjónustunni. Þórdís Kolbrún Reykfjörð Gylfadóttir ferðamálaráðherra ákvað haustið 2017 að ráðist yrði í þetta verkefni. Stjórnstöð ferðaþjónustunnar hélt utan um það og verkfræðistofan Efla annaðist greiningarvinnu og skýrslugerð.Hver er svo niðurstaðan? Hvað þolir landið marga ferðamenn? Hvar erum við komin yfir mörkin? Er kannski bara gott að ferðamönnum fari fækkandi? Ekki þarf að koma á óvart að skýrslan staðfestir að vegakerfið er þegar komið yfir þolmörk, svosem ekkert frekar gagnvart ferðamönnum en heimamönnum. Stjórnvöld hafa þegar ákveðið að ráðast í myndarlegar úrbætur á því. Af öðru sem komið er yfir þolmörk nefnir skýrslan fráveitur, að of lágt hlutfall skólps sé hreinsað samkvæmt reglugerðarkröfum. Einnig að meira sé urðað af úrgangi en starfsleyfi heimila. Þá er bent á að kolefnisspor ferðamanna sé langt yfir settu markmiði um samdrátt í losun. Um 10% af sjálfbærnivísunum eru taldir komnir yfir þolmörk. Skýrslan sýnir að á þessu þurfi að taka í tíma svo ekki fari illa miðað við fjölgun ferðamanna næsta áratuginn.Ábendingar um hvar úrbóta er þörf Helmingurinn af þeim rúmlega 70 sjálfbærnivísum sem teknir voru fyrir í skýrslunni eru farnir að nálgast þolmörk en ekki komnir yfir þau. Miðað við 2% vöxt ferðaþjónustu á ári til 2030 er það niðurstaða skýrslunnar að nokkrir þessara þátta fari yfir þolmörkin ef ekki verður ráðist í úrbætur. Þar á meðal má nefna fjölda skemmtiferðaskipa, ástand náttúru, ástand innviða og viðhorf heimamanna. Ýmsir aðrir þættir eru undir þolmörkum eða teljast ólíklegir til að fara yfir þau. Þar á meðal má nefna öryggi, vatnsnotkun, álag á heilbrigðisþjónustu, atvinnustig, tekjur þjóðarbúsins og væntingar ferðamanna.Góðu fréttirnar Góðu fréttirnar úr þessari vönduðu samantekt eru þær að þó svo að ferðamönnum fjölgi hér um 2-5% á ári næstu tíu árin, þá er síður en svo hætta á að allt fari úr böndunum. Skýrslan bendir til að um 20% af sjálfbærnivísunum fari yfir þolmörk við slíka fjölgun ferðamanna, en með viðeigandi fjármagni og aðgerðum í tíma er hægt að snúa nánast öllu til betri vegar. Þetta þýðir auðvitað um leið að um 80% af þeim þáttum sem teknir voru fyrir í Jafnvægisási ferðamála teljast undir þolmörkum eða að nálgast þau þó ferðamönnum fjölgi til 2030.Grundvöllur fyrir réttum ákvörðunum Ávinningurinn af þessari skýrslu sem Þórdís Kolbrún kallaði eftir er ótvíræður, ekki aðeins fyrir ferðaþjónustuna heldur ekki síður ríkisvaldið, sveitarfélögin, fjárfesta og aðra hagaðila. Jafnvægisás ferðamála er gríðarlega vönduð úttekt á fjölda þátta sem snerta stöðu ferðaþjónustunnar og það sýnir framsýni hjá ráðherranum að hafa óskað eftir henni. Skýrslan sýnir álagið með mælanlegum hætti og auðveldar þannig allar ákvarðanir til framtíðar. Hún sýnir líka á hvaða sviðum við getum andað léttar og hætt að hafa áhyggjur. Hún vísar veginn fyrir hið opinbera jafnt sem einkaaðila. Þessi skýrsla verður nothæfur leiðarvísir til langs tíma, enda ekki skrifuð fyrir skúffuna. Hún auðveldar öllum hlutaðeigandi að tryggja sem best jafnvægi innan þjóðfélagsins gagnvart þessari mikilvægu atvinnugrein. Ef þú ert ekki sammála mér um gagnsemi skýrslunnar, eða telur að eitthvað megi betur greina, er enn tækifæri til að senda inn umsög um hana í samráðsgátt stjórnvalda. Slóðin er https://samradsgatt.island.is/oll-mal/$Cases/Details/?id=1404 og hægt er að koma með ábendingar til til 21. júlí næstkomandi.Höfundur er stjórnarformaður Gray Line Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ferðamennska á Íslandi Þórir Garðarsson Mest lesið Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson Skoðun Gleymdu að vanda sig Vanda Sigurgeirsdóttir Skoðun Heilbrigðiskerfið í bakkgír Ingibjörg Isaksen Skoðun Skuldin við jörðina: Kolefnisstjórnun skiptir sköpum Nótt Thorberg Skoðun Svikin loforð í leikskólamálum Reykjanesbæjar Gígja Sigríður Guðjónsdóttir Skoðun Rasismi útskýrir stuðning við þjóðarmorð Ingólfur Gíslason Skoðun Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun Þetta eru börnin sem ég hef áhyggjur af í skólakerfinu Rakel Linda Kristjánsdóttir Skoðun Blóðrautt norðanáhlaup Snæbjörn Guðmundsson Skoðun Skref aftur á bak fyrir konur með endómetríósu Sigurður Ingi Jóhannsson Skoðun Skoðun Skoðun Gleymdu að vanda sig Vanda Sigurgeirsdóttir skrifar Skoðun Vindhögg Viðskiptaráðs Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Skref aftur á bak fyrir konur með endómetríósu Sigurður Ingi Jóhannsson skrifar Skoðun Staða leikskólamála í Reykjanesbæ Guðný Birna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Gervigreindaraðstoð: Kennarinn endurheimtir dýrmætan tíma Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Tökum höndum saman áður en það er of seint Karólína Helga Símonardóttir skrifar Skoðun PWC – Traustsins verðir? Björn Thorsteinsson skrifar Skoðun Rasismi útskýrir stuðning við þjóðarmorð Ingólfur Gíslason skrifar Skoðun Skuldin við jörðina: Kolefnisstjórnun skiptir sköpum Nótt Thorberg skrifar Skoðun Pólitískar kreddur á kostnað skattgreiðenda Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Þetta eru börnin sem ég hef áhyggjur af í skólakerfinu Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Óttumst við það að vera frjálsar manneskjur í frjálsu landi? Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Loftslagsváin bíður ekki Ívar Kristinn Jasonarson skrifar Skoðun Hvers vegna að kenna leiklist? Rannveig Björk Þorkelsdóttir,Jóna Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Jafnt aðgengi að geðheilbrigðisþjónustu fyrir öll Telma Sigtryggsdóttir skrifar Skoðun Svikin loforð í leikskólamálum Reykjanesbæjar Gígja Sigríður Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Heilbrigðiskerfið í bakkgír Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Blóðrautt norðanáhlaup Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Í vítahring stöðnunnar og úreldra vísinda Björn Ólafsson skrifar Skoðun ,,Skildu rétt, hvar skórinn að þér kreppir. Skildu, hver í bönd þig hneppti og hneppir.” (EB) Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Við erum réttindalaus Sigurlín Margrét Sigurðardóttir skrifar Skoðun Raunir ríka fólksins og bænir þess Jónas Yngvi Ásgrímsson skrifar Skoðun Myglaða nestisboxið og gleymda sítrónan María Rut Kristinsdóttir skrifar Skoðun Talið við okkur áður en þið talið um okkur Ian McDonald skrifar Skoðun Björgunarleiðangur fyrir Heimsmarkmiðin Antonio Guterres skrifar Skoðun Átti ekki að klára dæmið í geðheilbrigðismálum? Ingveldur Anna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ skrifar Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar Skoðun Óður til Sigga sjéní Ingvi Þór Georgsson skrifar Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Sjá meira
Er nokkur furða þó maður spyrji. Í stjórnkerfinu er endalaust verið að skila skýrslum um allt milli himins jarðar. Margar enda í skúffunni. Þetta á ekkert síður við um ferðaþjónustuna en önnur svið þjóðfélagsins. Núna er enn ein skýrslan að koma út sem snertir ferðaþjónustuna og er til kynningar í samráðsgátt stjórnvalda á netinu. Hún ber nafnið Jafnvægisás ferðamála, skýrsla um álagsmat gagnvart fjölda ferðamanna á Íslandi. Svo ánægjulega vill til að þetta er líklega ein gagnlegasta skýrslan um ferðaþjónustuna síðan Vegvísir í ferðaþjónustu var kynnt árið 2015.Skýrslan sem vantaði Jafnvægisás ferðamála er semsagt skýrsla sem virkilega vantaði. Oft heyrist fullyrt að ferðamenn hér á landi séu orðnir of margir. Innviðir, náttúran og heimamenn þoli ekki meira. En hvað þolir landið í raun og veru mikið álag af völdum ferðamanna? Hvar er álagið of mikið, hvar er allt í góðu lagi? Veit það einhver? Sú vitneskja liggur semsagt loksins fyrir í þessari skýrslu um mat á þolmörkum rúmlega 70 svokallaðra sjálfbærnivísa sem snúa að ferðaþjónustunni. Þórdís Kolbrún Reykfjörð Gylfadóttir ferðamálaráðherra ákvað haustið 2017 að ráðist yrði í þetta verkefni. Stjórnstöð ferðaþjónustunnar hélt utan um það og verkfræðistofan Efla annaðist greiningarvinnu og skýrslugerð.Hver er svo niðurstaðan? Hvað þolir landið marga ferðamenn? Hvar erum við komin yfir mörkin? Er kannski bara gott að ferðamönnum fari fækkandi? Ekki þarf að koma á óvart að skýrslan staðfestir að vegakerfið er þegar komið yfir þolmörk, svosem ekkert frekar gagnvart ferðamönnum en heimamönnum. Stjórnvöld hafa þegar ákveðið að ráðast í myndarlegar úrbætur á því. Af öðru sem komið er yfir þolmörk nefnir skýrslan fráveitur, að of lágt hlutfall skólps sé hreinsað samkvæmt reglugerðarkröfum. Einnig að meira sé urðað af úrgangi en starfsleyfi heimila. Þá er bent á að kolefnisspor ferðamanna sé langt yfir settu markmiði um samdrátt í losun. Um 10% af sjálfbærnivísunum eru taldir komnir yfir þolmörk. Skýrslan sýnir að á þessu þurfi að taka í tíma svo ekki fari illa miðað við fjölgun ferðamanna næsta áratuginn.Ábendingar um hvar úrbóta er þörf Helmingurinn af þeim rúmlega 70 sjálfbærnivísum sem teknir voru fyrir í skýrslunni eru farnir að nálgast þolmörk en ekki komnir yfir þau. Miðað við 2% vöxt ferðaþjónustu á ári til 2030 er það niðurstaða skýrslunnar að nokkrir þessara þátta fari yfir þolmörkin ef ekki verður ráðist í úrbætur. Þar á meðal má nefna fjölda skemmtiferðaskipa, ástand náttúru, ástand innviða og viðhorf heimamanna. Ýmsir aðrir þættir eru undir þolmörkum eða teljast ólíklegir til að fara yfir þau. Þar á meðal má nefna öryggi, vatnsnotkun, álag á heilbrigðisþjónustu, atvinnustig, tekjur þjóðarbúsins og væntingar ferðamanna.Góðu fréttirnar Góðu fréttirnar úr þessari vönduðu samantekt eru þær að þó svo að ferðamönnum fjölgi hér um 2-5% á ári næstu tíu árin, þá er síður en svo hætta á að allt fari úr böndunum. Skýrslan bendir til að um 20% af sjálfbærnivísunum fari yfir þolmörk við slíka fjölgun ferðamanna, en með viðeigandi fjármagni og aðgerðum í tíma er hægt að snúa nánast öllu til betri vegar. Þetta þýðir auðvitað um leið að um 80% af þeim þáttum sem teknir voru fyrir í Jafnvægisási ferðamála teljast undir þolmörkum eða að nálgast þau þó ferðamönnum fjölgi til 2030.Grundvöllur fyrir réttum ákvörðunum Ávinningurinn af þessari skýrslu sem Þórdís Kolbrún kallaði eftir er ótvíræður, ekki aðeins fyrir ferðaþjónustuna heldur ekki síður ríkisvaldið, sveitarfélögin, fjárfesta og aðra hagaðila. Jafnvægisás ferðamála er gríðarlega vönduð úttekt á fjölda þátta sem snerta stöðu ferðaþjónustunnar og það sýnir framsýni hjá ráðherranum að hafa óskað eftir henni. Skýrslan sýnir álagið með mælanlegum hætti og auðveldar þannig allar ákvarðanir til framtíðar. Hún sýnir líka á hvaða sviðum við getum andað léttar og hætt að hafa áhyggjur. Hún vísar veginn fyrir hið opinbera jafnt sem einkaaðila. Þessi skýrsla verður nothæfur leiðarvísir til langs tíma, enda ekki skrifuð fyrir skúffuna. Hún auðveldar öllum hlutaðeigandi að tryggja sem best jafnvægi innan þjóðfélagsins gagnvart þessari mikilvægu atvinnugrein. Ef þú ert ekki sammála mér um gagnsemi skýrslunnar, eða telur að eitthvað megi betur greina, er enn tækifæri til að senda inn umsög um hana í samráðsgátt stjórnvalda. Slóðin er https://samradsgatt.island.is/oll-mal/$Cases/Details/?id=1404 og hægt er að koma með ábendingar til til 21. júlí næstkomandi.Höfundur er stjórnarformaður Gray Line
Skoðun ,,Skildu rétt, hvar skórinn að þér kreppir. Skildu, hver í bönd þig hneppti og hneppir.” (EB) Þorsteinn Sæmundsson skrifar
Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ skrifar
Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar
Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar