Bankar látnir bera hluta kostnaðarins Kristinn Ingi Jónsson skrifar 11. júlí 2018 08:00 Már Guðmundsson seðlabankastjóri sagði í ræðu sinni á ársfundi Seðlabankans í apríl síðastliðnum að gripið yrði til „margvíslegra aðgerða til þess að bæta afkomu bankans, þar með talið í gegnum óbeina þátttöku innlendra viðskiptabanka í kostnaði við forðann“. Rök stæðu til þess að aðrir bæru stærri hluta kostnaðarins. VÍSIR/ANTON BRINK Viðskiptabankarnir þurfa að bera hluta af kostnaðinum við að halda úti hátt í 700 milljarða króna gjaldeyrisforða Seðlabanka Íslands samkvæmt nýjum reglum um bindiskyldu bankanna sem tóku gildi í síðasta mánuði. Bankarnir segja ljóst að reglurnar muni leiða til kostnaðarauka fyrir bankakerfið. „Bankinn er mjög ósáttur við frekari gjaldtökur af bankakerfinu sem eru nú þegar mun meiri en í nágrannalöndum,“ segir í svari Íslandsbanka við fyrirspurn Fréttablaðsins. Landsbankinn hefur þegar lækkað innlánsvexti sína til þess að lágmarka áhrif reglnanna. Seðlabankinn telur að áhrifin á tekjur bankanna verði á heildina litið fremur lítil en segir að árlegar vaxtatekjur þeirra geti að óbreyttu lækkað um sem nemur 0,02 prósentum af stærð efnahagsreiknings þeirra. Miðað við efnahagsreikninga bankanna í lok marsmánaðar gætu vaxtatekjur þeirra þannig lækkað um hátt í 700 milljónir króna á ári. Viðmælendur Markaðarins innan bankakerfisins telja það mat hins vegar afar varlega áætlað. Kostnaðurinn geti hæglega orðið meiri. Peningastefnunefnd Seðlabankans samþykkti á fundi sínum í byrjun síðasta mánaðar að breyta fyrirkomulagi bindiskyldu bankanna þannig að hún skiptist í tvo hluta: meðaltalsbindiskyldu, eins og verið hefur, og fasta bindiskyldu. Fasta bindiskyldan nemur einu prósenti af bindigrunni bankanna – en grunnurinn telur peningamarkaðsbréf, útgefin skuldabréf og innstæður – og ber enga vexti. Meðaltalsbindiskyldan, sem nemur einnig einu prósenti af bindigrunni, ber hins vegar áfram fjögurra prósenta vexti. Seðlabankinn segir að markmið breytinganna, sem tóku gildi 21. júní, sé að draga úr kostnaði bankans af stórum gjaldeyrisforða – en hann nam um 27 prósentum af vergri landsframleiðslu í lok síðasta árs – á meðan jákvæður vaxtamunur gagnvart útlöndum er eins mikill og raun ber vitni.Markmið breytinganna er að draga úr kostnaði af stórum gjaldeyrisforða á meðan jákvæður vaxtamunur gagnvart útlöndum er eins mikill og raun ber vitni.VísirMár Guðmundsson seðlabankastjóri boðaði aðgerðir af þessu tagi í ræðu sinni á ársfundi Seðlabankans í apríl síðastliðnum en þá sagði hann að gripið yrði til „margvíslegra aðgerða til þess að bæta afkomu bankans, þar með talið í gegnum óbeina þátttöku innlendra viðskiptabanka í kostnaði við forðann“. Már rakti að kostnaðurinn við gjaldeyrisforðann, sem félli aðallega á Seðlabankann, fælist í neikvæðum vaxtamun þar sem forðinn væri fjárfestur um þessar mundir á lágum vöxtum erlendis en samsvarandi vextir á krónuskuldum Seðlabankans væru mun hærri. „Framreikningar sem gerðir voru á síðasta ári bentu til þess að afkoma bankans yrði af þessum sökum neikvæð um sem næmi um 18 milljörðum króna á ári,“ sagði Már en hann benti þó á að nýir útreikningar sýndu að umrætt tap hefði minnkað í 15 milljarða króna á ári, aðallega vegna minni gjaldeyrisforða og lægri vaxtamunar gagnvart útlöndum. Seðlabankinn var með neikvætt eigið fé upp á 5,4 milljarða króna í lok aprílmánaðar, samkvæmt efnahagsreikningi bankans, en eigið féð var orðið jákvætt um 13 milljarða í lok síðasta mánaðar.Sjá einnig: Lending hagkerfisins verður mjúk eftir öran vöxt Heimildir Markaðarins herma að umræddar aðgerðir hafi komið bönkunum í opna skjöldu. Vissulega hafi seðlabankastjóri boðað breytingar í þessa veru á ársfundi bankans en fulltrúar Seðlabankans hafi hins vegar ekki rætt áformin við stjórnendur bankanna áður en tilkynnt var um þau. Arion banki segir í svari við fyrirspurn Markaðarins að aðgerðirnar séu „nokkuð sérstök ráðstöfun sem felur í sér kostnaðarauka fyrir bankann og bankakerfið í heild“. Eru breytingarnar sagðar til skoðunar innan bankans en að öðru leyti vildi bankinn ekki tjá sig um þær. Íslandsbanki segist, eins og áður sagði, vera mjög ósáttur við frekari gjaldtökur af bankakerfinu. „Þessi breyting á bindiskyldunni gerir það að verkum að bankinn verður af 247 milljóna króna vaxtatekjum árlega,“ segir í svari bankans en það eru um 0,023 prósent af efnahagsreikningi bankans í lok marsmánaðar. „Þetta hefur veruleg áhrif á samkeppnishæfni íslenska bankakerfisins,“ segir bankinn jafnframt. Í stuttu svari Landsbankans segir að bankinn hafi lagt mat á áhrif umræddra breytinga og í kjölfarið hafi bankinn lækkað innlánsvexti um fimm punkta til þess að lágmarka áhrifin á rekstrarreikning sinn. Tók breytingin gildi sama dag og nýju reglurnar, eða 21. júní síðastliðinn. Í ársfundarræðu sinni benti Már á að seðlabankar yrðu ekki gjaldþrota í hefðbundinni merkingu þótt þeir hefðu neikvætt eigið fé, enda hefðu „margir virtir seðlabankar búið við það yfir lengri eða skemmri tíma“. Ástæðan væri sú að kaupmáttur forðans væri óskertur gagnvart þeim tilgangi sem hann þjónar og seðlabankar gæfu auk þess sjálfir út gjaldmiðilinn sem þeir greiða innlendan kostnað í. Engu að síður sagði Már það geta verið óheppilegt að Seðlabankinn yrði með verulega neikvætt eigið fé. Það gæti grafið undan sjálfstæði hans og getu til þess að ná markmiði um verðstöðugleika. Birtist í Fréttablaðinu Efnahagsmál Tengdar fréttir Ruglaðri ferill ef vaxtaferillinn er birtur Már Guðmundsson seðlabankastjóri segir að sér hugnist ekki sú tillaga nefndar um ramma peningastefnunnar að Seðlabankinn birti vaxtaspáferil sinn í því augnamiði að styrkja markaðsvæntingar. 14. júní 2018 06:00 Már: Að taka húsnæðisliðinn út er eins og að „henda barninu út með baðvatninu“ Már Guðmundsson seðlabankastjóri segir að það séu sterk hagfræðileg rök fyrir því að hafa kostnað vegna húsnæðis inni í vísitölu sem notuð sé við beitingu verðbólgumarkmiðs. Már segir að það sé hægt að taka húsnæðisliðinn út en það sé eins og að "henda barninu út með baðvatninu.“ 13. júní 2018 14:30 Lending hagkerfisins verður mjúk eftir öran vöxt Greiningaraðilar spá mjúkri lendingu hagkerfisins eftir öran vöxt síðustu ára. Hrein erlend staða þjóðarbúsins er jákvæð og Ísland er því lánveitandi til útlanda í fyrsta skipti í langan tíma. Þjóðhagslegur sparnaður er hár og gjaldeyrisforði Seðlabankans er töluvert stærri en fyrir efnahagshrun. Þá er skuldastaða heimilanna mun betri en áður. 21. júní 2018 15:00 Veik rök fyrir innflæðishöftum Bandarískir hagfræðiprófessorar vilja að innflæðishöftin verði afnumin í skrefum. Rökin fyrir þeim séu veik við núverandi aðstæður. Koma megi í veg fyrir fjármálalegan óstöðugleika eftir öðrum leiðum. 7. júní 2018 06:00 Mest lesið Smána Bakkavararbræður fyrir greiðslu „fátæktarlauna“ Viðskipti innlent Máttu rukka íslenska konu um 1,2 milljónir fyrir dvöl á spítalanum Neytendur Nebraska heyrir sögunni til Viðskipti innlent Í beinni: Kosningafundur atvinnulífsins Viðskipti innlent Stækka gagnaverin á Akureyri og í Reykjanesbæ Viðskipti innlent Þurfti ekki að sýna fram á að greitt hafi verið fyrir duldar auglýsingar Neytendur Sætanýtingin aldrei verið betri í október Viðskipti innlent „Græni punkturinn“ allt að helmingi dýrari en í Bónus og Prís Neytendur Manneskja með von á bakvið hverja einustu umsókn Viðskipti innlent Snúrunni lokað fyrir fullt og allt Viðskipti innlent Fleiri fréttir Nebraska heyrir sögunni til Smána Bakkavararbræður fyrir greiðslu „fátæktarlauna“ Stækka gagnaverin á Akureyri og í Reykjanesbæ Í beinni: Kosningafundur atvinnulífsins Sætanýtingin aldrei verið betri í október ECIT AS kaupir meirihluta í Bókað frá KPMG Manneskja með von á bakvið hverja einustu umsókn Aukning í ferðalögum til landsins Breytingar í framkvæmdastjórn Origo Linda ráðin framkvæmdastjóri háttsemiseftirlits Ráðinn framkvæmdastjóri Marel Fish Daði og Hrefna nýir deildarstjórar hjá Veitum Skipti máli fyrir rekstur iðnfyrirtækja að lækka vexti og verðbólgu Um 550 milljónum deilt til 27 einkarekinna fjölmiðla Byggja hótel og 1.500 fermetra baðlón í Vestmannaeyjum Eybjörg Helga ráðin forstjóri Eirar, Skjóls og Hamra Akademias tekur yfir rekstur Avia Fjögur ráðin í stjórnendastöður hjá Íslandsbanka Lyfjastofnun Evrópu tekur umsókn Alvotech til umsagnar Spá auknu atvinnuleysi og hagvexti Snúrunni lokað fyrir fullt og allt Misboðið hvernig staðið var að uppsögnum hjá nýjum eiganda Engin tilkynning um hópuppsögn í október Horyn nýr forstjóri kísilverksmiðjunnar á Bakka Breytt skipurit og nýir stjórnendur hjá Sýn Viðræðum slitið um samruna Samkaupa, Heimkaupa og Orkunnar Hagnaður Arion banka eykst um tæpa tvo milljarða Auknar líkur á annarri vaxtalækkun Bein útsending: Haustfundur Landsvirkjunar Ráðnir forstöðumenn hjá OK Sjá meira
Viðskiptabankarnir þurfa að bera hluta af kostnaðinum við að halda úti hátt í 700 milljarða króna gjaldeyrisforða Seðlabanka Íslands samkvæmt nýjum reglum um bindiskyldu bankanna sem tóku gildi í síðasta mánuði. Bankarnir segja ljóst að reglurnar muni leiða til kostnaðarauka fyrir bankakerfið. „Bankinn er mjög ósáttur við frekari gjaldtökur af bankakerfinu sem eru nú þegar mun meiri en í nágrannalöndum,“ segir í svari Íslandsbanka við fyrirspurn Fréttablaðsins. Landsbankinn hefur þegar lækkað innlánsvexti sína til þess að lágmarka áhrif reglnanna. Seðlabankinn telur að áhrifin á tekjur bankanna verði á heildina litið fremur lítil en segir að árlegar vaxtatekjur þeirra geti að óbreyttu lækkað um sem nemur 0,02 prósentum af stærð efnahagsreiknings þeirra. Miðað við efnahagsreikninga bankanna í lok marsmánaðar gætu vaxtatekjur þeirra þannig lækkað um hátt í 700 milljónir króna á ári. Viðmælendur Markaðarins innan bankakerfisins telja það mat hins vegar afar varlega áætlað. Kostnaðurinn geti hæglega orðið meiri. Peningastefnunefnd Seðlabankans samþykkti á fundi sínum í byrjun síðasta mánaðar að breyta fyrirkomulagi bindiskyldu bankanna þannig að hún skiptist í tvo hluta: meðaltalsbindiskyldu, eins og verið hefur, og fasta bindiskyldu. Fasta bindiskyldan nemur einu prósenti af bindigrunni bankanna – en grunnurinn telur peningamarkaðsbréf, útgefin skuldabréf og innstæður – og ber enga vexti. Meðaltalsbindiskyldan, sem nemur einnig einu prósenti af bindigrunni, ber hins vegar áfram fjögurra prósenta vexti. Seðlabankinn segir að markmið breytinganna, sem tóku gildi 21. júní, sé að draga úr kostnaði bankans af stórum gjaldeyrisforða – en hann nam um 27 prósentum af vergri landsframleiðslu í lok síðasta árs – á meðan jákvæður vaxtamunur gagnvart útlöndum er eins mikill og raun ber vitni.Markmið breytinganna er að draga úr kostnaði af stórum gjaldeyrisforða á meðan jákvæður vaxtamunur gagnvart útlöndum er eins mikill og raun ber vitni.VísirMár Guðmundsson seðlabankastjóri boðaði aðgerðir af þessu tagi í ræðu sinni á ársfundi Seðlabankans í apríl síðastliðnum en þá sagði hann að gripið yrði til „margvíslegra aðgerða til þess að bæta afkomu bankans, þar með talið í gegnum óbeina þátttöku innlendra viðskiptabanka í kostnaði við forðann“. Már rakti að kostnaðurinn við gjaldeyrisforðann, sem félli aðallega á Seðlabankann, fælist í neikvæðum vaxtamun þar sem forðinn væri fjárfestur um þessar mundir á lágum vöxtum erlendis en samsvarandi vextir á krónuskuldum Seðlabankans væru mun hærri. „Framreikningar sem gerðir voru á síðasta ári bentu til þess að afkoma bankans yrði af þessum sökum neikvæð um sem næmi um 18 milljörðum króna á ári,“ sagði Már en hann benti þó á að nýir útreikningar sýndu að umrætt tap hefði minnkað í 15 milljarða króna á ári, aðallega vegna minni gjaldeyrisforða og lægri vaxtamunar gagnvart útlöndum. Seðlabankinn var með neikvætt eigið fé upp á 5,4 milljarða króna í lok aprílmánaðar, samkvæmt efnahagsreikningi bankans, en eigið féð var orðið jákvætt um 13 milljarða í lok síðasta mánaðar.Sjá einnig: Lending hagkerfisins verður mjúk eftir öran vöxt Heimildir Markaðarins herma að umræddar aðgerðir hafi komið bönkunum í opna skjöldu. Vissulega hafi seðlabankastjóri boðað breytingar í þessa veru á ársfundi bankans en fulltrúar Seðlabankans hafi hins vegar ekki rætt áformin við stjórnendur bankanna áður en tilkynnt var um þau. Arion banki segir í svari við fyrirspurn Markaðarins að aðgerðirnar séu „nokkuð sérstök ráðstöfun sem felur í sér kostnaðarauka fyrir bankann og bankakerfið í heild“. Eru breytingarnar sagðar til skoðunar innan bankans en að öðru leyti vildi bankinn ekki tjá sig um þær. Íslandsbanki segist, eins og áður sagði, vera mjög ósáttur við frekari gjaldtökur af bankakerfinu. „Þessi breyting á bindiskyldunni gerir það að verkum að bankinn verður af 247 milljóna króna vaxtatekjum árlega,“ segir í svari bankans en það eru um 0,023 prósent af efnahagsreikningi bankans í lok marsmánaðar. „Þetta hefur veruleg áhrif á samkeppnishæfni íslenska bankakerfisins,“ segir bankinn jafnframt. Í stuttu svari Landsbankans segir að bankinn hafi lagt mat á áhrif umræddra breytinga og í kjölfarið hafi bankinn lækkað innlánsvexti um fimm punkta til þess að lágmarka áhrifin á rekstrarreikning sinn. Tók breytingin gildi sama dag og nýju reglurnar, eða 21. júní síðastliðinn. Í ársfundarræðu sinni benti Már á að seðlabankar yrðu ekki gjaldþrota í hefðbundinni merkingu þótt þeir hefðu neikvætt eigið fé, enda hefðu „margir virtir seðlabankar búið við það yfir lengri eða skemmri tíma“. Ástæðan væri sú að kaupmáttur forðans væri óskertur gagnvart þeim tilgangi sem hann þjónar og seðlabankar gæfu auk þess sjálfir út gjaldmiðilinn sem þeir greiða innlendan kostnað í. Engu að síður sagði Már það geta verið óheppilegt að Seðlabankinn yrði með verulega neikvætt eigið fé. Það gæti grafið undan sjálfstæði hans og getu til þess að ná markmiði um verðstöðugleika.
Birtist í Fréttablaðinu Efnahagsmál Tengdar fréttir Ruglaðri ferill ef vaxtaferillinn er birtur Már Guðmundsson seðlabankastjóri segir að sér hugnist ekki sú tillaga nefndar um ramma peningastefnunnar að Seðlabankinn birti vaxtaspáferil sinn í því augnamiði að styrkja markaðsvæntingar. 14. júní 2018 06:00 Már: Að taka húsnæðisliðinn út er eins og að „henda barninu út með baðvatninu“ Már Guðmundsson seðlabankastjóri segir að það séu sterk hagfræðileg rök fyrir því að hafa kostnað vegna húsnæðis inni í vísitölu sem notuð sé við beitingu verðbólgumarkmiðs. Már segir að það sé hægt að taka húsnæðisliðinn út en það sé eins og að "henda barninu út með baðvatninu.“ 13. júní 2018 14:30 Lending hagkerfisins verður mjúk eftir öran vöxt Greiningaraðilar spá mjúkri lendingu hagkerfisins eftir öran vöxt síðustu ára. Hrein erlend staða þjóðarbúsins er jákvæð og Ísland er því lánveitandi til útlanda í fyrsta skipti í langan tíma. Þjóðhagslegur sparnaður er hár og gjaldeyrisforði Seðlabankans er töluvert stærri en fyrir efnahagshrun. Þá er skuldastaða heimilanna mun betri en áður. 21. júní 2018 15:00 Veik rök fyrir innflæðishöftum Bandarískir hagfræðiprófessorar vilja að innflæðishöftin verði afnumin í skrefum. Rökin fyrir þeim séu veik við núverandi aðstæður. Koma megi í veg fyrir fjármálalegan óstöðugleika eftir öðrum leiðum. 7. júní 2018 06:00 Mest lesið Smána Bakkavararbræður fyrir greiðslu „fátæktarlauna“ Viðskipti innlent Máttu rukka íslenska konu um 1,2 milljónir fyrir dvöl á spítalanum Neytendur Nebraska heyrir sögunni til Viðskipti innlent Í beinni: Kosningafundur atvinnulífsins Viðskipti innlent Stækka gagnaverin á Akureyri og í Reykjanesbæ Viðskipti innlent Þurfti ekki að sýna fram á að greitt hafi verið fyrir duldar auglýsingar Neytendur Sætanýtingin aldrei verið betri í október Viðskipti innlent „Græni punkturinn“ allt að helmingi dýrari en í Bónus og Prís Neytendur Manneskja með von á bakvið hverja einustu umsókn Viðskipti innlent Snúrunni lokað fyrir fullt og allt Viðskipti innlent Fleiri fréttir Nebraska heyrir sögunni til Smána Bakkavararbræður fyrir greiðslu „fátæktarlauna“ Stækka gagnaverin á Akureyri og í Reykjanesbæ Í beinni: Kosningafundur atvinnulífsins Sætanýtingin aldrei verið betri í október ECIT AS kaupir meirihluta í Bókað frá KPMG Manneskja með von á bakvið hverja einustu umsókn Aukning í ferðalögum til landsins Breytingar í framkvæmdastjórn Origo Linda ráðin framkvæmdastjóri háttsemiseftirlits Ráðinn framkvæmdastjóri Marel Fish Daði og Hrefna nýir deildarstjórar hjá Veitum Skipti máli fyrir rekstur iðnfyrirtækja að lækka vexti og verðbólgu Um 550 milljónum deilt til 27 einkarekinna fjölmiðla Byggja hótel og 1.500 fermetra baðlón í Vestmannaeyjum Eybjörg Helga ráðin forstjóri Eirar, Skjóls og Hamra Akademias tekur yfir rekstur Avia Fjögur ráðin í stjórnendastöður hjá Íslandsbanka Lyfjastofnun Evrópu tekur umsókn Alvotech til umsagnar Spá auknu atvinnuleysi og hagvexti Snúrunni lokað fyrir fullt og allt Misboðið hvernig staðið var að uppsögnum hjá nýjum eiganda Engin tilkynning um hópuppsögn í október Horyn nýr forstjóri kísilverksmiðjunnar á Bakka Breytt skipurit og nýir stjórnendur hjá Sýn Viðræðum slitið um samruna Samkaupa, Heimkaupa og Orkunnar Hagnaður Arion banka eykst um tæpa tvo milljarða Auknar líkur á annarri vaxtalækkun Bein útsending: Haustfundur Landsvirkjunar Ráðnir forstöðumenn hjá OK Sjá meira
Ruglaðri ferill ef vaxtaferillinn er birtur Már Guðmundsson seðlabankastjóri segir að sér hugnist ekki sú tillaga nefndar um ramma peningastefnunnar að Seðlabankinn birti vaxtaspáferil sinn í því augnamiði að styrkja markaðsvæntingar. 14. júní 2018 06:00
Már: Að taka húsnæðisliðinn út er eins og að „henda barninu út með baðvatninu“ Már Guðmundsson seðlabankastjóri segir að það séu sterk hagfræðileg rök fyrir því að hafa kostnað vegna húsnæðis inni í vísitölu sem notuð sé við beitingu verðbólgumarkmiðs. Már segir að það sé hægt að taka húsnæðisliðinn út en það sé eins og að "henda barninu út með baðvatninu.“ 13. júní 2018 14:30
Lending hagkerfisins verður mjúk eftir öran vöxt Greiningaraðilar spá mjúkri lendingu hagkerfisins eftir öran vöxt síðustu ára. Hrein erlend staða þjóðarbúsins er jákvæð og Ísland er því lánveitandi til útlanda í fyrsta skipti í langan tíma. Þjóðhagslegur sparnaður er hár og gjaldeyrisforði Seðlabankans er töluvert stærri en fyrir efnahagshrun. Þá er skuldastaða heimilanna mun betri en áður. 21. júní 2018 15:00
Veik rök fyrir innflæðishöftum Bandarískir hagfræðiprófessorar vilja að innflæðishöftin verði afnumin í skrefum. Rökin fyrir þeim séu veik við núverandi aðstæður. Koma megi í veg fyrir fjármálalegan óstöðugleika eftir öðrum leiðum. 7. júní 2018 06:00