6 helstu velferðarmál Íslendinga Ole Anton Bieltvedt skrifar 26. október 2017 07:00 Eftir langa dvöl erlendis sér undirritaður að nokkru stöðu mála hér með augum aðkomumannsins. Það þýðir auðvitað ekki, að ég sjái allt réttar en heimamenn, en kannski sumt. Alla vega geta ný sjónarmið hresst upp á hugsun, umræðu og skoðunarmyndun.1. Upptaka evru eða beintenging krónu Efnahagslegar sveiflur hafa verið gífurlegar, einkum vegna smæðar og styrkleysis krónunnar. Hefur þetta valdið landsmönnum mikilli óvissu og oft hörmungum og fári. Þetta styrkleysi krónunnar hefur líka kallað á okurvexti, sem hafa legið eins og mara á lántakendum og skuldurum. Til að leysa þetta stærsta einstaka vandamál þjóðarinnar, þarf, annað hvort, að taka upp evru eða beintengja krónuna við evru, t.a.m. á grundvelli gengisins 1:130, en Danir hafa beintengt dönsku krónuna við evru, og hefur það tryggt Dönum sama efnahagslega stöðugleikann og sömu lágu vextina og gilda í evru-löndunum.2. Stórfelld vaxtalækkun Með ofangreindri aðferð og ábyrgri efnahags- og peningastjórn, ætti að vera hægt að lækka stýrivexti um 3,0-3,5% í framhaldinu. Slík vaxtalækkun gæti sparað landsmönnum allt að 180 milljörðum króna á ári, en heildarskuldsetning Íslendinga er um 6.000 milljarðar; Heimilin gætu sparað um 57 milljarða á ári = 60.000,00 krónur á mánuði hvert, fyrirtæki gætu sparað 75 milljarða og ríkið og sveitarfélög gætu sparað 48 milljarða á ári.3. Nákvæm úttekt á ríkisbákninu Mikið hefur orðið hér til af alls konar stofnunum og starfsemi á vegum ríkisins. Má nefna Náttúrufræðistofnun, Umhverfisstofnun og Hafrannsóknastofnun, sem vinna að svipuðum verkefnum. Mér er líka til efs, að ýtrustu hagkvæmni sé gætt í ráðuneytum og opinberum stofnunum. Í fyrirtækjum þarf stöðugt að hreinsa til og draga úr óþarfa kostnaði til að fyrirtækin geti staðið sig í samkeppninni og lifað af. Sparast við slík átök oft gífurlegar fjárhæðir. Er ekki mál til komið, að rækilega sé hreinsað til í íslenska ríkisbákninu!? Bara ríkisútgjöldin eru um 730 milljarðar á ári. Með faglegri og framsækinni sparnaðaraðgerð mætti örugglega spara ótalda milljarða.4. Umbætur með sparnaði, ekki nýjum álögum Skv. ofangreindu, mætti losa um mikla fjármuni, sem síðan mætti fjárfesta í menntun, heilbrigðiskerfi, vegakerfi og velferð aldraðra. Er með ólíkindum, hversu lítils framlag fyrri kynslóða er metið hér, og verða aldraðir nánast að tína brauðmolana, sem af borði velferðarríkisins hrjóta.5. Stórfellt átak í dýra-, náttúru- og umhverfisvernd Það hefur farið fram hjá mörgum hér, að búið er að ganga heiftarlega á lífríki jarðar, og eyða og útrýma jurta- og dýrategundum í stórum stíl, auk þess, sem búið er að spilla lofti og legi í alvarlegum mæli. Ég skil það ekki að unga fólkið, sem landið á að erfa, skuli hafa horft upp á þetta þegjandi og hljóðalaust, og það er alvarlegt ábyrgðarleysi eldri kynslóðarinnar að láta þetta gerast. Það voru um 5 milljónir rjúpna á Íslandi fyrir hundrað árum, nú er búið að eyða þeim niður í 100 þúsund. Árið 1980 voru 32 þúsund selir við Ísland, nú eru þeir 7 þúsund. Verið er að drepa um fjórðung hreindýrastofnsins ár hvert, veiðimönnum til skemmtunar, líka næstum þúsund kýr frá 2ja mánaða kálfum sínum. Mikill skepnuskapur manna það. Stórhveli í úthöfunum voru um 500 þúsund fyrir 100 árum, nú eru þau um 60 þúsund. Og enn rembumst við við að halda úti hvalveiðum, að því er virðist af monti einu saman, því að ekki er gróði á því dýraníði.6. Niðurfelling skatta á ellilífeyri Mér sýnist að ellilífeyrir sé reiknaður og greiddur út með allt að 40% staðgreiðslufrádrætti. Með tilliti til þess að ellilífeyrisþegar hafa þá þegar greitt til samfélagsins alla sína ævi og ellilífeyrir er ekki býsna hár t.a.m miðað við húsnæðiskostnað, hefði ég talið, að fella ætti niður alla skatta á ellilífeyri og borga hann út óskertan. Höfundur er alþjóðlegur kaupsýslumaður. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Kosningar 2017 Ole Anton Bieltvedt Mest lesið Barnasáttmáli fyrir öll börn Guðný Björk Eydal,Paola Carenas Skoðun Tjáningarfrelsi, gagnrýni og Snorri Másson Birgir Orri Ásgrímsson Skoðun Eins skýrt og það verður Jóna Hlíf Halldórsdóttir Skoðun Súrdeigsbrauð, ilmkjarnaolíur og Samtökin 78 Snorri Másson Skoðun Gríðarlegir hagsmunir í húfi Sigurður Ingi Jóhannsson Skoðun Trollveiðar og veiðiráðgjöf Magnús Jónsson Skoðun Verður það að vera Ísrael? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Ójafnvægið sem heimurinn býr við – og skellur á Bakka Erna Bjarnadóttir Skoðun Hver borgar fyrir ódýrar lóðir? Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun Þögnin sem skapaði ótta – arfleifð Þórarins í Sameyki Sigríður Svanborgardóttir Skoðun Skoðun Skoðun Barnasáttmáli fyrir öll börn Guðný Björk Eydal,Paola Carenas skrifar Skoðun Ójafnvægið sem heimurinn býr við – og skellur á Bakka Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Bensínstöðvardíll og Birkimelur Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Trollveiðar og veiðiráðgjöf Magnús Jónsson skrifar Skoðun Gríðarlegir hagsmunir í húfi Sigurður Ingi Jóhannsson skrifar Skoðun Skynsamleg forgangsröðun fjár Ragnhildur Jónsdóttir skrifar Skoðun Eins skýrt og það verður Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar Skoðun Tjáningarfrelsi, gagnrýni og Snorri Másson Birgir Orri Ásgrímsson skrifar Skoðun Að sameinast fjölskyldu sinni Guðrún Brynjólfsdóttir skrifar Skoðun Þögnin sem skapaði ótta – arfleifð Þórarins í Sameyki Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Súrdeigsbrauð, ilmkjarnaolíur og Samtökin 78 Snorri Másson skrifar Skoðun Eru forvarnir í hættu? Dagbjört Harðardóttir skrifar Skoðun Tveir alþingismenn og Gaza Sverrir Agnarsson skrifar Skoðun Hver borgar fyrir ódýrar lóðir? Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Erum við að lengja dauðann en ekki lífið? Ágúst Ólafur Ágústsson skrifar Skoðun Mikill munur á aðgengi að líknarmeðferð í Evrópu Kristín Lára Ólafsdóttir skrifar Skoðun Sumarið verður nýtt vel til uppbyggingar snjóflóðavarna Jóhann Páll Jóhannsson skrifar Skoðun Verður það að vera Ísrael? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Dýravernd - frumbyggjahættir Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Stórstraumsfjara mæld - HMS ráðþrota Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Sýnum fordómum ekki umburðarlyndi Snorri Sturluson skrifar Skoðun Landbúnaður á tímamótum – Við þurfum nýja stefnu Guðjón Sigurbjartsson skrifar Skoðun Sjómenn til hamingju! Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Leyfum mennskunni að sigra Anna Hildur Hildibrandsdóttir skrifar Skoðun Fjölskyldan fyrst Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Hvað er markaðsverð á fiski? Sverrir Haraldsson skrifar Skoðun Tími til kerfisbundinna breytinga í samfélagstúlkun – ákall til stjórnvalda Anna Karen Svövudóttir skrifar Skoðun Fæðing Ísraels - Líkum misþyrmt BIrgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Við eigum allt. Af hverju finnst okkur samt vanta eitthvað? Valentina Klaas skrifar Skoðun Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir skrifar Sjá meira
Eftir langa dvöl erlendis sér undirritaður að nokkru stöðu mála hér með augum aðkomumannsins. Það þýðir auðvitað ekki, að ég sjái allt réttar en heimamenn, en kannski sumt. Alla vega geta ný sjónarmið hresst upp á hugsun, umræðu og skoðunarmyndun.1. Upptaka evru eða beintenging krónu Efnahagslegar sveiflur hafa verið gífurlegar, einkum vegna smæðar og styrkleysis krónunnar. Hefur þetta valdið landsmönnum mikilli óvissu og oft hörmungum og fári. Þetta styrkleysi krónunnar hefur líka kallað á okurvexti, sem hafa legið eins og mara á lántakendum og skuldurum. Til að leysa þetta stærsta einstaka vandamál þjóðarinnar, þarf, annað hvort, að taka upp evru eða beintengja krónuna við evru, t.a.m. á grundvelli gengisins 1:130, en Danir hafa beintengt dönsku krónuna við evru, og hefur það tryggt Dönum sama efnahagslega stöðugleikann og sömu lágu vextina og gilda í evru-löndunum.2. Stórfelld vaxtalækkun Með ofangreindri aðferð og ábyrgri efnahags- og peningastjórn, ætti að vera hægt að lækka stýrivexti um 3,0-3,5% í framhaldinu. Slík vaxtalækkun gæti sparað landsmönnum allt að 180 milljörðum króna á ári, en heildarskuldsetning Íslendinga er um 6.000 milljarðar; Heimilin gætu sparað um 57 milljarða á ári = 60.000,00 krónur á mánuði hvert, fyrirtæki gætu sparað 75 milljarða og ríkið og sveitarfélög gætu sparað 48 milljarða á ári.3. Nákvæm úttekt á ríkisbákninu Mikið hefur orðið hér til af alls konar stofnunum og starfsemi á vegum ríkisins. Má nefna Náttúrufræðistofnun, Umhverfisstofnun og Hafrannsóknastofnun, sem vinna að svipuðum verkefnum. Mér er líka til efs, að ýtrustu hagkvæmni sé gætt í ráðuneytum og opinberum stofnunum. Í fyrirtækjum þarf stöðugt að hreinsa til og draga úr óþarfa kostnaði til að fyrirtækin geti staðið sig í samkeppninni og lifað af. Sparast við slík átök oft gífurlegar fjárhæðir. Er ekki mál til komið, að rækilega sé hreinsað til í íslenska ríkisbákninu!? Bara ríkisútgjöldin eru um 730 milljarðar á ári. Með faglegri og framsækinni sparnaðaraðgerð mætti örugglega spara ótalda milljarða.4. Umbætur með sparnaði, ekki nýjum álögum Skv. ofangreindu, mætti losa um mikla fjármuni, sem síðan mætti fjárfesta í menntun, heilbrigðiskerfi, vegakerfi og velferð aldraðra. Er með ólíkindum, hversu lítils framlag fyrri kynslóða er metið hér, og verða aldraðir nánast að tína brauðmolana, sem af borði velferðarríkisins hrjóta.5. Stórfellt átak í dýra-, náttúru- og umhverfisvernd Það hefur farið fram hjá mörgum hér, að búið er að ganga heiftarlega á lífríki jarðar, og eyða og útrýma jurta- og dýrategundum í stórum stíl, auk þess, sem búið er að spilla lofti og legi í alvarlegum mæli. Ég skil það ekki að unga fólkið, sem landið á að erfa, skuli hafa horft upp á þetta þegjandi og hljóðalaust, og það er alvarlegt ábyrgðarleysi eldri kynslóðarinnar að láta þetta gerast. Það voru um 5 milljónir rjúpna á Íslandi fyrir hundrað árum, nú er búið að eyða þeim niður í 100 þúsund. Árið 1980 voru 32 þúsund selir við Ísland, nú eru þeir 7 þúsund. Verið er að drepa um fjórðung hreindýrastofnsins ár hvert, veiðimönnum til skemmtunar, líka næstum þúsund kýr frá 2ja mánaða kálfum sínum. Mikill skepnuskapur manna það. Stórhveli í úthöfunum voru um 500 þúsund fyrir 100 árum, nú eru þau um 60 þúsund. Og enn rembumst við við að halda úti hvalveiðum, að því er virðist af monti einu saman, því að ekki er gróði á því dýraníði.6. Niðurfelling skatta á ellilífeyri Mér sýnist að ellilífeyrir sé reiknaður og greiddur út með allt að 40% staðgreiðslufrádrætti. Með tilliti til þess að ellilífeyrisþegar hafa þá þegar greitt til samfélagsins alla sína ævi og ellilífeyrir er ekki býsna hár t.a.m miðað við húsnæðiskostnað, hefði ég talið, að fella ætti niður alla skatta á ellilífeyri og borga hann út óskertan. Höfundur er alþjóðlegur kaupsýslumaður.
Skoðun Tími til kerfisbundinna breytinga í samfélagstúlkun – ákall til stjórnvalda Anna Karen Svövudóttir skrifar
Skoðun Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir skrifar