Læknir segir lakkrís lífshættulegan Jakob Bjarnar skrifar 11. maí 2017 13:23 Lakkrís er að finna í ótrúlega mörgum tegundum sælgætis, hann er í sósum, hann er í ís ... og nú er komið á daginn að blessaður lakkrísinn er hættulegur heilsu okkar. „Ég er hættur að borða lakkrís,“ sagði Bjarni Þór Sigurðsson auglýsingastjóri Vísis náfölur þegar hann mætti til morgunverðar í höfuðstöðvum 365. Hann hafði verið að hlusta á Morgunútvarp Rásar 2 þar sem meðal annars var rætt við Helgu Ágústu Sigurjónsdóttur lækni sem varaði eindregið við lakkrísáti, og sagði lakkrís geta reynst lífshættulegan undir ákveðnum kringumstæðum. Víst er að mörgum íslenskum nammigrísum var og er illa brugðið því lakkrís er eftirlætissælgæti landsmanna og hann er að finna í ótrúlega mörgum tegundum sælgætis og reyndar öðrum neysluvörum.Hár blóðþrýstingur, búgsöfnun og kalsíumskorturHelga Ágústa skrifaði doktorsritgerð um virkni lakkrís á líkamann og hún hefur fylgt þeim rannsóknum eftir og komist að því að lakkrís hefur afar neikvæð áhrif á heilsu okkar. „Lakkrís hefur áhrif á ákveðið efni í líkamanum sem á að brjóta niður mjög virkt hormón, eitt mikilvægasta hormónið eða cortisol, niður í óvirkara form. Þetta er ákveðinn varnarmekkanismi líkamans.Helga Ágústa skaut íslenskum nammigrísum skelk í bringu í morgun þegar hún fór yfir það hversu óhollur lakkrísinn er.Lakkrís hindrar virkni þessa ensímis og þannig getur cortisolið farið að virka lengur og veldur háum blóðþrýstingi, bjúgsöfnun, kalíumskorti, getur þar af leiðandi valdið fylgikvillum þessa með hjartsláttartruflunum ef við erum lág í kalíum, heilablóðföllum og hjartaáföllum ef við erum há í blóðþrýstingi. Bara að vera komin með hindrun á þetta efni er mjög skaðlegt,“ segir Helga Ágústa.Hryllingssögur af áhrifum lakkrísátsHún segir jafnframt að líkaminn sé lengi að losa sig við lakkrís úr líkamanum og hann hafi einnig virkni á hormónakerfi nýrnahettunum sem hefur með aldurhormón að gera. Sú hömlun er í gangi í tvo til þrjá mánuði eftir að við höfum borðað lakkrís. Helga Ágústa kann hryllingssögur af innlögum fólks á spítala, drengur sem var lamaður vegna heilabjúgs sem lakkrísát hafði framkallað og stúlka sem studd var á spítalann af föður sínum, hún gat hvorki lyft höndum né fótum og engir reflexar frá taugakerfinu. Stúlkan var lögð á taugadeild, en í fyrstu var talið að hún væri þjökuð af bráðum taugasjúkdóm. En, ástæðan var of mikið og títt lakkrísát sem orsakaði 1,5 í calsium sem er lágt gildi og þá ná vöðvarnir ekki að virka á eðlilegan hátt.Lífhættulegt ástand en getur gengið til baka„Ef við lendum í hjartsláttartruflunum getur verið erfitt að ná okkur út úr því. Við getum lent í lífshættulegt ástand með svo lágt calsium. Jafnvel hjartastoppi,“ segir Helga Ágústa læknir og sérfræðingur í virkni lakkríss. Hún kallar eftir vakningu í þessum efnum og hvetur foreldra til að halda börnum sínum frá lakkrísáti.Finnur Geirsson er forstjóri Nóa Síríus. Sælgætisframleiðendur hafa spornað gegn þessari virkni en benda á að hóf sé í öllu best.Góðu fréttirnar eru þær að neikvæð áhrif lakkríss á líkamann eru ekki varanleg, þau geta gengið til baka ef fólk hættir að borða lakkrís. En, ekki er hlaupið að því að sniðganga lakkrís ef menn kjósa svo heilsu sinnar vegna því lakkrís er að finna í býsna mörgu; nýja vörulínan frá Nóa Síríus gengur út á að lakkrís sé í namminu, lakkrís er að finna í kökuuppskriftum, hann er vinsæll með ís og jafnvel er lakkrís blandað í sósur. Gæðastjóri Nóa Síríus er Rúnar Ingibjartsson og Vísir bar þetta undir hann.Nota lakkrísrót með lægra glycyrrhizinicsýru-innihaldi„Þú vitnar í ágætt viðtal á Rás2 við Helgu Ágústsdóttur lækni þar sem rætt er um skaðsemi lakkríss. Lakkrís inniheldur glycyrrhizinicsýru sem veldur háþrýstingi ef hennar er neytt í of miklu magni. Eins og oftast þegar rætt er um matvæli þá gildir reglan um neyslu í hófi,“ segir Rúnar. Auk Nóa Síríus er Góa, Freyja og Kólus þeir sem helst framleiða lakkrís á Íslandi. Finnur segir að það sem þeir sælgætisframleiðendur hafi gert til þess að minnka áhrifin af áðurnefndu efni „er að nota lakkrísrót með lægra glycyrrhizinicsýru innihaldi en áður tíðkaðist og náum þannig að framleiða bragðgóðan lakkrís með minna innihald af glycyrrhizinicsýru en áður tíðkaðist. Okkar vörur eru líka þannig samsettar að lakkríshlutinn er oft ekki meiri en 10-20% af vörunni. Hinn hlutinn er þá súkkulaði eða eitthvað annað en lakkrís. En eins og málshátturinn segir: Hóf er á öllu best.“ Heilsa Mest lesið „Þetta verður allt saman stórvarasamt í fyrramálið“ Veður Spyr hvort ökumenn myndu keyra á gangandi á götunni Innlent Myndskeiðið segi ekki alla söguna Innlent „Auðvitað slær þetta mig ekki vel“ Innlent Svipt barnabótunum vegna flugmiðakaupa Erlent Útlit fyrir nauman sigur frjálslyndra og fyrsta samkynheigða forsætisráðherra landsins Erlent „Fyrstu þrjú árin sem ég var veik voru algjört helvíti“ Innlent Reynsluboltum sagt upp í skugga ráðgjafabruðls Innlent Séra Flosi Magnússon fallinn frá Innlent Var ofurölvi þegar hann hljóp yfir Reykjanesbraut Innlent Fleiri fréttir Fylgjast með smáskjálftum við Bláa lónið Kirkjuþing skorar á stjórnvöld að hækka sóknargjald Ósammála ráðherra um að atkvæðajafnvægi sé mannréttindamál Ungir innflytjendur á Íslandi ekki jafn jaðarsettir og í Svíþjóð Leita til UNESCO vegna Vonarskarðs og kæra kynjahalla Aukin verðbólga áhyggjuefni og asahláka í kortunum Spyr hvort ökumenn myndu keyra á gangandi á götunni Séra Flosi Magnússon fallinn frá Að jafnaði tilkynnt um tólf kynferðisbrot í hverri viku Var ofurölvi þegar hann hljóp yfir Reykjanesbraut „Auðvitað slær þetta mig ekki vel“ Fundi slitið án árangurs og nýr ekki boðaður „Fyrstu þrjú árin sem ég var veik voru algjört helvíti“ Vill sjá byggingakrana í Úlfarsárdal á næsta ári Reikna með flughálum vegum Fagnar aðgerðum en telur húsnæðispakkann „fremur rýran“ Úrskurðarnefnd klofin en framkvæmdaleyfi stendur Engar uppsagnir í farvatninu Þrír handteknir á stolnum bíl og dýnur teknar ófrjálsri hendi Létu sleðaveðrið ekki fram hjá sér fara Séreignarleiðin gerð varanleg og nýtist til tíu ára Myndskeiðið segi ekki alla söguna Vinstri grænir í Reykjavík gagnrýna leikskólaplan borgarinnar Reynsluboltum sagt upp í skugga ráðgjafabruðls Þúsundir nýrra íbúða og óvissu eytt: „Verið að einfalda og hagræða“ „Alveg brjálaður yfir því að hann sé að hjóla á götunni“ Fólk sæki um námsmannaleyfi í annarlegum tilgangi Aðgerðir í húsnæðismálum og þung stemning hjá ríkislögreglustjóra Ekið á unga stúlku á Ásbrú Skjálfti í Bárðarbungu mældist um fjórir að stærð Sjá meira
„Ég er hættur að borða lakkrís,“ sagði Bjarni Þór Sigurðsson auglýsingastjóri Vísis náfölur þegar hann mætti til morgunverðar í höfuðstöðvum 365. Hann hafði verið að hlusta á Morgunútvarp Rásar 2 þar sem meðal annars var rætt við Helgu Ágústu Sigurjónsdóttur lækni sem varaði eindregið við lakkrísáti, og sagði lakkrís geta reynst lífshættulegan undir ákveðnum kringumstæðum. Víst er að mörgum íslenskum nammigrísum var og er illa brugðið því lakkrís er eftirlætissælgæti landsmanna og hann er að finna í ótrúlega mörgum tegundum sælgætis og reyndar öðrum neysluvörum.Hár blóðþrýstingur, búgsöfnun og kalsíumskorturHelga Ágústa skrifaði doktorsritgerð um virkni lakkrís á líkamann og hún hefur fylgt þeim rannsóknum eftir og komist að því að lakkrís hefur afar neikvæð áhrif á heilsu okkar. „Lakkrís hefur áhrif á ákveðið efni í líkamanum sem á að brjóta niður mjög virkt hormón, eitt mikilvægasta hormónið eða cortisol, niður í óvirkara form. Þetta er ákveðinn varnarmekkanismi líkamans.Helga Ágústa skaut íslenskum nammigrísum skelk í bringu í morgun þegar hún fór yfir það hversu óhollur lakkrísinn er.Lakkrís hindrar virkni þessa ensímis og þannig getur cortisolið farið að virka lengur og veldur háum blóðþrýstingi, bjúgsöfnun, kalíumskorti, getur þar af leiðandi valdið fylgikvillum þessa með hjartsláttartruflunum ef við erum lág í kalíum, heilablóðföllum og hjartaáföllum ef við erum há í blóðþrýstingi. Bara að vera komin með hindrun á þetta efni er mjög skaðlegt,“ segir Helga Ágústa.Hryllingssögur af áhrifum lakkrísátsHún segir jafnframt að líkaminn sé lengi að losa sig við lakkrís úr líkamanum og hann hafi einnig virkni á hormónakerfi nýrnahettunum sem hefur með aldurhormón að gera. Sú hömlun er í gangi í tvo til þrjá mánuði eftir að við höfum borðað lakkrís. Helga Ágústa kann hryllingssögur af innlögum fólks á spítala, drengur sem var lamaður vegna heilabjúgs sem lakkrísát hafði framkallað og stúlka sem studd var á spítalann af föður sínum, hún gat hvorki lyft höndum né fótum og engir reflexar frá taugakerfinu. Stúlkan var lögð á taugadeild, en í fyrstu var talið að hún væri þjökuð af bráðum taugasjúkdóm. En, ástæðan var of mikið og títt lakkrísát sem orsakaði 1,5 í calsium sem er lágt gildi og þá ná vöðvarnir ekki að virka á eðlilegan hátt.Lífhættulegt ástand en getur gengið til baka„Ef við lendum í hjartsláttartruflunum getur verið erfitt að ná okkur út úr því. Við getum lent í lífshættulegt ástand með svo lágt calsium. Jafnvel hjartastoppi,“ segir Helga Ágústa læknir og sérfræðingur í virkni lakkríss. Hún kallar eftir vakningu í þessum efnum og hvetur foreldra til að halda börnum sínum frá lakkrísáti.Finnur Geirsson er forstjóri Nóa Síríus. Sælgætisframleiðendur hafa spornað gegn þessari virkni en benda á að hóf sé í öllu best.Góðu fréttirnar eru þær að neikvæð áhrif lakkríss á líkamann eru ekki varanleg, þau geta gengið til baka ef fólk hættir að borða lakkrís. En, ekki er hlaupið að því að sniðganga lakkrís ef menn kjósa svo heilsu sinnar vegna því lakkrís er að finna í býsna mörgu; nýja vörulínan frá Nóa Síríus gengur út á að lakkrís sé í namminu, lakkrís er að finna í kökuuppskriftum, hann er vinsæll með ís og jafnvel er lakkrís blandað í sósur. Gæðastjóri Nóa Síríus er Rúnar Ingibjartsson og Vísir bar þetta undir hann.Nota lakkrísrót með lægra glycyrrhizinicsýru-innihaldi„Þú vitnar í ágætt viðtal á Rás2 við Helgu Ágústsdóttur lækni þar sem rætt er um skaðsemi lakkríss. Lakkrís inniheldur glycyrrhizinicsýru sem veldur háþrýstingi ef hennar er neytt í of miklu magni. Eins og oftast þegar rætt er um matvæli þá gildir reglan um neyslu í hófi,“ segir Rúnar. Auk Nóa Síríus er Góa, Freyja og Kólus þeir sem helst framleiða lakkrís á Íslandi. Finnur segir að það sem þeir sælgætisframleiðendur hafi gert til þess að minnka áhrifin af áðurnefndu efni „er að nota lakkrísrót með lægra glycyrrhizinicsýru innihaldi en áður tíðkaðist og náum þannig að framleiða bragðgóðan lakkrís með minna innihald af glycyrrhizinicsýru en áður tíðkaðist. Okkar vörur eru líka þannig samsettar að lakkríshlutinn er oft ekki meiri en 10-20% af vörunni. Hinn hlutinn er þá súkkulaði eða eitthvað annað en lakkrís. En eins og málshátturinn segir: Hóf er á öllu best.“
Heilsa Mest lesið „Þetta verður allt saman stórvarasamt í fyrramálið“ Veður Spyr hvort ökumenn myndu keyra á gangandi á götunni Innlent Myndskeiðið segi ekki alla söguna Innlent „Auðvitað slær þetta mig ekki vel“ Innlent Svipt barnabótunum vegna flugmiðakaupa Erlent Útlit fyrir nauman sigur frjálslyndra og fyrsta samkynheigða forsætisráðherra landsins Erlent „Fyrstu þrjú árin sem ég var veik voru algjört helvíti“ Innlent Reynsluboltum sagt upp í skugga ráðgjafabruðls Innlent Séra Flosi Magnússon fallinn frá Innlent Var ofurölvi þegar hann hljóp yfir Reykjanesbraut Innlent Fleiri fréttir Fylgjast með smáskjálftum við Bláa lónið Kirkjuþing skorar á stjórnvöld að hækka sóknargjald Ósammála ráðherra um að atkvæðajafnvægi sé mannréttindamál Ungir innflytjendur á Íslandi ekki jafn jaðarsettir og í Svíþjóð Leita til UNESCO vegna Vonarskarðs og kæra kynjahalla Aukin verðbólga áhyggjuefni og asahláka í kortunum Spyr hvort ökumenn myndu keyra á gangandi á götunni Séra Flosi Magnússon fallinn frá Að jafnaði tilkynnt um tólf kynferðisbrot í hverri viku Var ofurölvi þegar hann hljóp yfir Reykjanesbraut „Auðvitað slær þetta mig ekki vel“ Fundi slitið án árangurs og nýr ekki boðaður „Fyrstu þrjú árin sem ég var veik voru algjört helvíti“ Vill sjá byggingakrana í Úlfarsárdal á næsta ári Reikna með flughálum vegum Fagnar aðgerðum en telur húsnæðispakkann „fremur rýran“ Úrskurðarnefnd klofin en framkvæmdaleyfi stendur Engar uppsagnir í farvatninu Þrír handteknir á stolnum bíl og dýnur teknar ófrjálsri hendi Létu sleðaveðrið ekki fram hjá sér fara Séreignarleiðin gerð varanleg og nýtist til tíu ára Myndskeiðið segi ekki alla söguna Vinstri grænir í Reykjavík gagnrýna leikskólaplan borgarinnar Reynsluboltum sagt upp í skugga ráðgjafabruðls Þúsundir nýrra íbúða og óvissu eytt: „Verið að einfalda og hagræða“ „Alveg brjálaður yfir því að hann sé að hjóla á götunni“ Fólk sæki um námsmannaleyfi í annarlegum tilgangi Aðgerðir í húsnæðismálum og þung stemning hjá ríkislögreglustjóra Ekið á unga stúlku á Ásbrú Skjálfti í Bárðarbungu mældist um fjórir að stærð Sjá meira