Til skoðunar að gefa lífsstílsbloggum gaum: „Duldar auglýsingar bannaðar“ Jóhann Óli Eiðsson skrifar 23. mars 2015 08:00 Tryggvi Axelsson segir að Neytendastofu skorti fjármagn til að skoða lífsstílsblogg sérstaklega. vísir/vilhelm Lífsstílsblogg hafa notið sívaxandi vinsælda að undanförnu. Fátt er slíkum bloggurum óviðkomandi og oft eru til umfjöllunar vörur af ýmsum gerðum. Skilin milli umfjöllunar og auglýsingar eru oft afar óskýr. Reglurnar eru hins vegar einfaldar, fái bloggari greitt fyrir færslu á síðu sinni þá ber honum að taka það fram. Nágrannaþjóðir okkar hafa magrar hverjar gefið út reglur og leiðbeiningar um það hvernig auglýsingum á slíkum bloggum skuli háttað en því er ekki til að dreifa hér á landi. „Í prinsippinu er það alveg skýrt að við höfum lög um markaðssetningu og viðskiptahætti sem taka fyrir duldar auglýsingar,“ segir Tryggvi Axelsson, forstjóri Neytendastofu. „Í sjöttu grein þeirra laga er kveðið skýrt á um að auglýsingar séu þannig úr garði gerðar að ekki leiki vafi á að um auglýsingu sé að ræða.“ Norðurlandaþjóðirnar hafa gefið út sameiginlegar yfirlýsingar og reglur um hvernig þessum málum skuli háttað en það er síðan hverri þjóð í sjálfsvald sett hvort hún taki málin skrefinu lengra.Ekkert umfram sameiginlegu yfirlýsingarnar verið gefið út „Ísland hefur yfirleitt verið aðili að slíkum yfirlýsingum en hingað til höfum við ekki þýtt eða gefið neitt út umfram það tengt samfélagsmiðlunum,“ segir Tryggvi. Ástæðan fyrir því er fjárskortur. Norðmenn eru sú þjóð sem gengið hefur hvað harðast fram í þessum málum. Í fyrra voru þar í landi gefnar út leiðbeiningar um hvernig auglýsingum skuli háttað. Þar í landi var skorin upp herör gegn duldum auglýsingum á stærstu lífsstílsbloggunum með góðum árangri. Dæmi eru erlendis frá um að kvartað hafi verið út af umfjöllun á bloggum. Í Danmörku má finna dæmi þess að umboðsmenn hafi tekið til athugunar færslur þar sem fjallað var um vöru og settur inn tengill á hvar væri hægt að kaupa hana. Ekki var tekið fram að um auglýsingu væri að ræða.Forgangsröðun stofnunarinnar endurskoðuð reglulega „Þetta er eitthvað sem við mættum gefa meiri gaum,“ segir Tryggvi. Það komi vel til greina að skoða að búa til leiðbeiningar eða setja skýrari reglur um hvernig auglýsingum á slíkum síðum skuli háttað. „Stofnunin hefur í mörg horn að líta og eins og staðan er núna þá höfum við hvorki nægilega margt starfsfólk né fjármagn til að leggjast í slík verkefni. Kannski er tilefni til þess að leggjast í einhverjar frumkvæðisrannsóknir en það strandar líka á sama skeri. Við endurskoðum forgangsröðun okkar reglulega og það er aldrei að vita nema við lítum á þetta á næstunni,“ segir Tryggvi að lokum. Hér að neðan má sjá hluta af þeim leiðbeiningum sem gefnar voru út í Noregi.Hugtakið auglýsing er túlkað eins vítt og hægt er. Með auglýsingu er átt við eitthvað sem getur hjálpað við að stuðla að sölu á vöru eða þjónustu og bloggarinn fær greiðslu fyrir í einhverju formi, s.s. fríar vörur, fría klippingu eða föt. Ekki skiptir máli hvort færslan sé í raun og veru hrein trú þess sem bloggar.Auglýsing skal vera skilmerkilega merkt. Í bloggi skal merkingin vera á toppi færslunnar og hið sama gildir um Instagram-færslur.Reglurnar taka ekki til hvers sem er heldur aðeins þeirra sem hafa það sem hlutastarf eða fullt starf að halda úti hvers konar bloggi.Sé auglýsing birt gegnum Instagram nægir að merkja hana með kassamerkinu #reklame.Við ítrekuðum og alvarlegum brotum á reglunum liggja sektir.Þórunn Ívarsdóttirvísir/gvaSegir alltaf frá uppruna vörunnar Þórunn Ívarsdóttir heldur úti lífsstílsbloggi á slóðinni thorunnivars.is. Þar bloggar hún um allt milli himins og jarðar. „Þegar ég fæ sýnishorn af vöru eða fæ hana að gjöf þá tek ég það fram að um sýnishorn sé að ræða,“ segir Þórunn. „Ef um kostaða færslu er að ræða, það er að ég fái greitt fyrir hana, þá nefni ég það líka sérstaklega neðst í greininni.“ Haldi hún að einhver vafi geti leikið á hvort færsla sé kostuð eður ei tekur hún sérstaklega fram að hún sé ekki kostuð af neinu fyrirtæki. „Einnig, ef ég er með gjafaleiki, þá tek ég það fram hverjir gefa vörurnar og ef ég kaupi vöruna sjálf þá tek ég það einnig fram.“ Þegar hún byrjaði með síðuna lét hún það nægja að tilgreina í textanum að eitthvað hefði verið gjöf eða hún hefði keypt það en eftir því sem lesendahópurinn stækkaði þá staðlaði hún framsetninguna. „Það kom mér á óvart þegar ég gerði það hve lítið var kostað. Ég hélt það hefði verið mun meira. Ég verð greinilega að taka mig aðeins á,“ segir hún að lokum. Neytendur Mest lesið Matti Matt nú meistari Lífið Sætustu systur landsins skáluðu fyrir Birni Lífið Fréttatía vikunnar: Clint Eastwood, útivistarsvæði og óvenjuleg lending Lífið Jóhanna Guðrún gæsuð Lífið Yfir tvö hundruð tryllitæki sýnd um helgina Lífið samstarf Í Love Island eftir lífshættulegt slys Lífið Mikið um dýrðir á þjóðardegi Íslands í Japan Lífið Sydney Sweeney selur sápu úr skítugu baðvatni sínu Lífið Brad Pitt tjáir sig í fyrsta skipti um skilnaðinn Lífið Hamingjusöm pör noti mikið samanburð við aðra Lífið Fleiri fréttir Fréttatía vikunnar: Clint Eastwood, útivistarsvæði og óvenjuleg lending Matti Matt nú meistari Mikið um dýrðir á þjóðardegi Íslands í Japan Sætustu systur landsins skáluðu fyrir Birni Hamingjusöm pör noti mikið samanburð við aðra Í Love Island eftir lífshættulegt slys Sydney Sweeney selur sápu úr skítugu baðvatni sínu Jóhanna Guðrún gæsuð Brad Pitt tjáir sig í fyrsta skipti um skilnaðinn „Þetta tekur svo svakalega á sálartetrið“ Sjarmerandi miðbæjaríbúð listapars Heillaði að læra hefðirnar í Húsó Steldu senunni í veislu sumarsins Hefur lést um níu kíló eftir hjartaáfallið: „Maður vaknar svolítið við þetta“ Dreymir stanslaust kynlíf með öðru fólki en makanum Skvísurnar tóku yfir klúbbinn Tónlistarbransadrottning selur miðbæjarslotið Handlagin hjón selja tvær eignir í sögulegu farandshúsi Kjalar ástfanginn í tvö ár Diddú tíu þúsundasti gestur fótboltabullnanna Sú elsta í sögu Ungfrú Ísland glímdi við átröskun og varð minnst 39 kíló Alda Karen keppir í hermiakstri Var ekki að lifa lífinu heldur að þrauka það Eilish sópaði að sér verðlaunum á AMA-hátíðinni Kolféll fyrir New York en sér íslenska náttúru í hillingum Brauðtertu- og ostakökukeppni á Selfossi Sara Björk og Árni kaupa í Urriðaholti Senjórítur og Pálmi Gunnars stálu senunni á Rottweiler Eyjaherrar heiðruðu sjötugan Ásgeir í stjörnufans „Þessi þriggja daga hátíð er algjört konfekt” Sjá meira
Lífsstílsblogg hafa notið sívaxandi vinsælda að undanförnu. Fátt er slíkum bloggurum óviðkomandi og oft eru til umfjöllunar vörur af ýmsum gerðum. Skilin milli umfjöllunar og auglýsingar eru oft afar óskýr. Reglurnar eru hins vegar einfaldar, fái bloggari greitt fyrir færslu á síðu sinni þá ber honum að taka það fram. Nágrannaþjóðir okkar hafa magrar hverjar gefið út reglur og leiðbeiningar um það hvernig auglýsingum á slíkum bloggum skuli háttað en því er ekki til að dreifa hér á landi. „Í prinsippinu er það alveg skýrt að við höfum lög um markaðssetningu og viðskiptahætti sem taka fyrir duldar auglýsingar,“ segir Tryggvi Axelsson, forstjóri Neytendastofu. „Í sjöttu grein þeirra laga er kveðið skýrt á um að auglýsingar séu þannig úr garði gerðar að ekki leiki vafi á að um auglýsingu sé að ræða.“ Norðurlandaþjóðirnar hafa gefið út sameiginlegar yfirlýsingar og reglur um hvernig þessum málum skuli háttað en það er síðan hverri þjóð í sjálfsvald sett hvort hún taki málin skrefinu lengra.Ekkert umfram sameiginlegu yfirlýsingarnar verið gefið út „Ísland hefur yfirleitt verið aðili að slíkum yfirlýsingum en hingað til höfum við ekki þýtt eða gefið neitt út umfram það tengt samfélagsmiðlunum,“ segir Tryggvi. Ástæðan fyrir því er fjárskortur. Norðmenn eru sú þjóð sem gengið hefur hvað harðast fram í þessum málum. Í fyrra voru þar í landi gefnar út leiðbeiningar um hvernig auglýsingum skuli háttað. Þar í landi var skorin upp herör gegn duldum auglýsingum á stærstu lífsstílsbloggunum með góðum árangri. Dæmi eru erlendis frá um að kvartað hafi verið út af umfjöllun á bloggum. Í Danmörku má finna dæmi þess að umboðsmenn hafi tekið til athugunar færslur þar sem fjallað var um vöru og settur inn tengill á hvar væri hægt að kaupa hana. Ekki var tekið fram að um auglýsingu væri að ræða.Forgangsröðun stofnunarinnar endurskoðuð reglulega „Þetta er eitthvað sem við mættum gefa meiri gaum,“ segir Tryggvi. Það komi vel til greina að skoða að búa til leiðbeiningar eða setja skýrari reglur um hvernig auglýsingum á slíkum síðum skuli háttað. „Stofnunin hefur í mörg horn að líta og eins og staðan er núna þá höfum við hvorki nægilega margt starfsfólk né fjármagn til að leggjast í slík verkefni. Kannski er tilefni til þess að leggjast í einhverjar frumkvæðisrannsóknir en það strandar líka á sama skeri. Við endurskoðum forgangsröðun okkar reglulega og það er aldrei að vita nema við lítum á þetta á næstunni,“ segir Tryggvi að lokum. Hér að neðan má sjá hluta af þeim leiðbeiningum sem gefnar voru út í Noregi.Hugtakið auglýsing er túlkað eins vítt og hægt er. Með auglýsingu er átt við eitthvað sem getur hjálpað við að stuðla að sölu á vöru eða þjónustu og bloggarinn fær greiðslu fyrir í einhverju formi, s.s. fríar vörur, fría klippingu eða föt. Ekki skiptir máli hvort færslan sé í raun og veru hrein trú þess sem bloggar.Auglýsing skal vera skilmerkilega merkt. Í bloggi skal merkingin vera á toppi færslunnar og hið sama gildir um Instagram-færslur.Reglurnar taka ekki til hvers sem er heldur aðeins þeirra sem hafa það sem hlutastarf eða fullt starf að halda úti hvers konar bloggi.Sé auglýsing birt gegnum Instagram nægir að merkja hana með kassamerkinu #reklame.Við ítrekuðum og alvarlegum brotum á reglunum liggja sektir.Þórunn Ívarsdóttirvísir/gvaSegir alltaf frá uppruna vörunnar Þórunn Ívarsdóttir heldur úti lífsstílsbloggi á slóðinni thorunnivars.is. Þar bloggar hún um allt milli himins og jarðar. „Þegar ég fæ sýnishorn af vöru eða fæ hana að gjöf þá tek ég það fram að um sýnishorn sé að ræða,“ segir Þórunn. „Ef um kostaða færslu er að ræða, það er að ég fái greitt fyrir hana, þá nefni ég það líka sérstaklega neðst í greininni.“ Haldi hún að einhver vafi geti leikið á hvort færsla sé kostuð eður ei tekur hún sérstaklega fram að hún sé ekki kostuð af neinu fyrirtæki. „Einnig, ef ég er með gjafaleiki, þá tek ég það fram hverjir gefa vörurnar og ef ég kaupi vöruna sjálf þá tek ég það einnig fram.“ Þegar hún byrjaði með síðuna lét hún það nægja að tilgreina í textanum að eitthvað hefði verið gjöf eða hún hefði keypt það en eftir því sem lesendahópurinn stækkaði þá staðlaði hún framsetninguna. „Það kom mér á óvart þegar ég gerði það hve lítið var kostað. Ég hélt það hefði verið mun meira. Ég verð greinilega að taka mig aðeins á,“ segir hún að lokum.
Neytendur Mest lesið Matti Matt nú meistari Lífið Sætustu systur landsins skáluðu fyrir Birni Lífið Fréttatía vikunnar: Clint Eastwood, útivistarsvæði og óvenjuleg lending Lífið Jóhanna Guðrún gæsuð Lífið Yfir tvö hundruð tryllitæki sýnd um helgina Lífið samstarf Í Love Island eftir lífshættulegt slys Lífið Mikið um dýrðir á þjóðardegi Íslands í Japan Lífið Sydney Sweeney selur sápu úr skítugu baðvatni sínu Lífið Brad Pitt tjáir sig í fyrsta skipti um skilnaðinn Lífið Hamingjusöm pör noti mikið samanburð við aðra Lífið Fleiri fréttir Fréttatía vikunnar: Clint Eastwood, útivistarsvæði og óvenjuleg lending Matti Matt nú meistari Mikið um dýrðir á þjóðardegi Íslands í Japan Sætustu systur landsins skáluðu fyrir Birni Hamingjusöm pör noti mikið samanburð við aðra Í Love Island eftir lífshættulegt slys Sydney Sweeney selur sápu úr skítugu baðvatni sínu Jóhanna Guðrún gæsuð Brad Pitt tjáir sig í fyrsta skipti um skilnaðinn „Þetta tekur svo svakalega á sálartetrið“ Sjarmerandi miðbæjaríbúð listapars Heillaði að læra hefðirnar í Húsó Steldu senunni í veislu sumarsins Hefur lést um níu kíló eftir hjartaáfallið: „Maður vaknar svolítið við þetta“ Dreymir stanslaust kynlíf með öðru fólki en makanum Skvísurnar tóku yfir klúbbinn Tónlistarbransadrottning selur miðbæjarslotið Handlagin hjón selja tvær eignir í sögulegu farandshúsi Kjalar ástfanginn í tvö ár Diddú tíu þúsundasti gestur fótboltabullnanna Sú elsta í sögu Ungfrú Ísland glímdi við átröskun og varð minnst 39 kíló Alda Karen keppir í hermiakstri Var ekki að lifa lífinu heldur að þrauka það Eilish sópaði að sér verðlaunum á AMA-hátíðinni Kolféll fyrir New York en sér íslenska náttúru í hillingum Brauðtertu- og ostakökukeppni á Selfossi Sara Björk og Árni kaupa í Urriðaholti Senjórítur og Pálmi Gunnars stálu senunni á Rottweiler Eyjaherrar heiðruðu sjötugan Ásgeir í stjörnufans „Þessi þriggja daga hátíð er algjört konfekt” Sjá meira