Það tekur því alltaf… Guðmundur Andri Thorsson skrifar 7. september 2015 09:00 Með hverju viðtalinu sem birtist við forsætisráðherrann virðist hann færast fjær því að ætla að taka á móti fleiri flóttamönnum frá Sýrlandi en þessum fimmtíu sem talað var um; hann er á flótta undan fyrirheitunum sem gefin voru fyrst þegar bylgja samúðar reis í samfélaginu með sýrlensku flóttafólki.Undankomubrella? Allt í einu er hann farinn að tjá sig með vífilengjum; tala um að ekki megi beina um of athygli að því fólki sem komið er til Evrópu til að leita ásjár – það dragi athyglina frá því fólki sem eigi um sárt að binda í Sýrlandi sjálfu. Ekki eigi með öðrum orðum að sinna þeim sem til okkar leita því að það gæti orðið til að draga athygli frá vanda þeirra sem ekki hafa enn komist til að leita til okkar. Vonandi hef ég misskilið hann en svona tal virkar á mann eins og hann sjái fyrir sér að Íslendingar eigi að láta þar við sitja að einbeita sér að því að styðja þau öfl sem líkleg séu til að koma á friði í Sýrlandi, jafnvel láta fé af hendi rakna. Það er að sjálfsögðu rétt – en útilokar ekki hitt, að taka á móti fleira flóttafólki. Þetta virkar eins og undankomubrella, svolítið eins og að neita manni með brunasár eftir eldsvoða um fyrstuhjálp á þeirri forsendu að nú ríði á að slökkva eldinn. Það tekur því alltaf að bjarga mannslífi. Fjármálaráðherrann hljómaði að vanda eins og dauflegt bergmál af síðasta leiðara Morgunblaðsins – en á öðrum ráðherrum mátti skilja að meiri myndarskapur í móttöku flóttamanna jafngilti „yfirboðum“, eins og málið snúist um eitthvað annað en þau mannslíf sem í húfi eru og bjarga má. Hér er reyndar rétt að undanskilja Eygló Harðardóttur, velferðarráðherrann í ríkisstjórninni, sem augljóslega er öll af vilja gerð í þessu máli eins og mörgum öðrum þar sem hún reynir að láta gott af sér leiða.Fólk að drukkna ha ha ha…Við þurfum að tala aðeins um Morgunblaðið. Auðvitað ríkir hér prentfrelsi og auðvitað mega allir kaupa og lesa Moggann sem það vilja – þó það nú væri. En það ber heldur engum skylda til að hafa velþóknun á því sem streymir frá þessari aflstöð neikvæðni og hleypidóma. Í Morgunblaðinu er sérstakur teiknari hafður í því að búa til gamanmál að hætti hússins, og hafa seinustu skrýtlurnar fjallað um eymd sýrlenskra flóttamanna, sökkvandi skip, drukknandi fólk. Sumir verja þessar myndir með vísan til þess að viðkomandi megi þetta víst – eins og það verði eitthvað fyndnara við það – og leggja þá að jöfnu skopteikningar með gríni um hugmyndafræði og kennisetningar á borð við íslam og svo þetta: að gera gys að allslausu fólki á flótta til að bjarga lífi sínu. En þetta er einmitt ekki sambærilegt: það má og á að gera grín að öllum hugmyndum sem mennirnir láta sér detta í hug, mannlegar hugmyndir eru aldrei heilagar, en deyjandi fólk er ekki sérlega heppilegur hláturvaki. Meðal þeirra verkefna sem téður teiknari innti af hendi var að búa til fyndna mynd um að það fé sem rennur til flóttafólks sé tekið af því fé sem ella rynni til aldraðra og öryrkja og annarra heilbrigðismála, og var árangurinn í fyndninni eins og til var stofnað. En maður verður stundum var við þetta sjónarmið: erum við nokkuð aflögufær hér? Er ekki nær að við hugsum um þá sem hér á meðal okkar eiga um sárt að binda? Þar með virðist gert ráð fyrir fastri upphæð handa bágstöddum sem sé til skiptanna, sem í sjálfu sér er fáránleg hugmynd. Sumir sitja og reikna baki brotnu þann ógurlega kostnað sem hljótist af því að bjarga erlendum mannslífum og veita fólki hér hæli, og er eins og aldrei hvarfli að neinum að þetta fólk kunni jafnvel eitthvað fyrir sér sem gagnast gæti öðrum og samfélaginu í heild. Aldrei virðist neinum af þessum áhyggjufullu reiknimeisturum detta í hug að flóttamaður dagsins kunni að vera logsuðumaður morgundagsins eða læknir, skúringameistari eða listamaður. Nú eða smiður, eins og hælisleitandinn Jósep, heitmaður Maríu. Fólk lítur almennt ekki á það sem lífsstarf eða köllun að vera hælisleitandi, eiga sér ekkert skjól. Það vill upp til hópa gera eitthvað, skapa sér heimili og tilveru, finna virði sitt og gildi í framtaki. Sjálfur hef ég aldrei skilið þá hugmynd að umsvif einnar manneskju séu til þess fallin að þrengja að mínum: að pólskur pylsugerðarmaður standi minni matargerð á einhvern hátt fyrir þrifum eða verkfræðingur frá Erítreu sé til þess fallinn að varpa skugga á hugsanlegt framlag mitt til verkfræðinnar. Fái fólk hér vinnu og þrífist það hér – sem alls ekki er sjálfgefið, í fásinninu og myrkrinu – þá nýtist það samfélaginu, burtséð frá því hvort það er leiðinlegt eða skemmtilegt, vont eða gott í málfræði, trúir á þennan guðinn eða hinn, er með langa þumalputta eða stutta – eða jafnvel enga – brúna húð eða föla. Það tekur því alltaf að bjarga mannslífi. Það gefur líka þeim sem réttir fram hjálparhönd tilfinningu fyrir eigin virði; og samfélagslegt átak til að taka á móti flóttafólki gefur okkur öllum þá kennd að hér ríki að minnsta kosti stundum og í sumum tilvikum, mannúð og kærleikur. Og kærleikurinn fellur aldrei úr gildi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Guðmundur Andri Thorsson Mest lesið Ágætu fyrrum samstarfsaðilar á Þjóðminjasafni Íslands Uggi Jónsson Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir Skoðun Laxaharmleikur Jóhannes Sturlaugsson Skoðun Ferðamannaþorpin - Náttúruvá Þóra B. Hafsteinsdóttir Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun Það sem ekki má segja um það sem enginn vill sjá Viðar Hreinsson Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir Skoðun Lýðræðið í skötulíki! Lilja Rafney Magnúsdóttir Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Ágætu fyrrum samstarfsaðilar á Þjóðminjasafni Íslands Uggi Jónsson skrifar Skoðun Ferðamannaþorpin - Náttúruvá Þóra B. Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar Skoðun Laxaharmleikur Jóhannes Sturlaugsson skrifar Skoðun Lýðræðið í skötulíki! Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson skrifar Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar Skoðun Til varnar jafnlaunavottun Magnea Marinósdóttir skrifar Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Barnaræninginn Pútín Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Um þjóð og ríki Gauti Kristmannsson skrifar Skoðun Málfrelsi og mörk þess á vettvangi lýðræðisins Helga Vala Helgadóttir skrifar Skoðun Sjókvíaeldi á Íslandi fjarstýrt með gervigreind frá Noregi Ingólfur Ásgeirsson skrifar Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann skrifar Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson skrifar Skoðun Kjarnorkuákvæðið: Neyðarhemill en ekki léttvægt leikfang popúlista Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Stjórnarandstaðan er vannýtt auðlind Jón Daníelsson skrifar Skoðun Ef Veðurstofan spáði vitlausu veðri í 40 ár, væri það bara í lagi? Björn Ólafsson skrifar Skoðun Hægri sósíalismi Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun 5 ára vegferð að skóla framtíðarinnar – eða ekki! Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Ójafnvægi í jöfnunarkerfinu Anna Sigríður Guðnadóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Lovísa Jónsdóttir skrifar Skoðun Það sem ekki má segja um það sem enginn vill sjá Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir skrifar Skoðun Löggæslumál og aðstöðuleysi í Búðardal – ákall um viðbragð og aðgerðir Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Listin að verða fullkomlega ósammála sjálfri sér á mettíma Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Þingmenn auðvaldsins Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Arðgreiðslur í sjávarútvegi: Staðreyndir gegn fullyrðingum Elliði Vignisson skrifar Skoðun Verðugur bandamaður? Steinar Harðarson skrifar Skoðun Við þurfum nýja sýn á stjórnmál okkar - Mamdani-sýn Hlynur Már Vilhjálmsson skrifar Skoðun Sósíalistaflokkurinn heimilislaus - hvað næst? Trausti Breiðfjörð Magnússon skrifar Sjá meira
Með hverju viðtalinu sem birtist við forsætisráðherrann virðist hann færast fjær því að ætla að taka á móti fleiri flóttamönnum frá Sýrlandi en þessum fimmtíu sem talað var um; hann er á flótta undan fyrirheitunum sem gefin voru fyrst þegar bylgja samúðar reis í samfélaginu með sýrlensku flóttafólki.Undankomubrella? Allt í einu er hann farinn að tjá sig með vífilengjum; tala um að ekki megi beina um of athygli að því fólki sem komið er til Evrópu til að leita ásjár – það dragi athyglina frá því fólki sem eigi um sárt að binda í Sýrlandi sjálfu. Ekki eigi með öðrum orðum að sinna þeim sem til okkar leita því að það gæti orðið til að draga athygli frá vanda þeirra sem ekki hafa enn komist til að leita til okkar. Vonandi hef ég misskilið hann en svona tal virkar á mann eins og hann sjái fyrir sér að Íslendingar eigi að láta þar við sitja að einbeita sér að því að styðja þau öfl sem líkleg séu til að koma á friði í Sýrlandi, jafnvel láta fé af hendi rakna. Það er að sjálfsögðu rétt – en útilokar ekki hitt, að taka á móti fleira flóttafólki. Þetta virkar eins og undankomubrella, svolítið eins og að neita manni með brunasár eftir eldsvoða um fyrstuhjálp á þeirri forsendu að nú ríði á að slökkva eldinn. Það tekur því alltaf að bjarga mannslífi. Fjármálaráðherrann hljómaði að vanda eins og dauflegt bergmál af síðasta leiðara Morgunblaðsins – en á öðrum ráðherrum mátti skilja að meiri myndarskapur í móttöku flóttamanna jafngilti „yfirboðum“, eins og málið snúist um eitthvað annað en þau mannslíf sem í húfi eru og bjarga má. Hér er reyndar rétt að undanskilja Eygló Harðardóttur, velferðarráðherrann í ríkisstjórninni, sem augljóslega er öll af vilja gerð í þessu máli eins og mörgum öðrum þar sem hún reynir að láta gott af sér leiða.Fólk að drukkna ha ha ha…Við þurfum að tala aðeins um Morgunblaðið. Auðvitað ríkir hér prentfrelsi og auðvitað mega allir kaupa og lesa Moggann sem það vilja – þó það nú væri. En það ber heldur engum skylda til að hafa velþóknun á því sem streymir frá þessari aflstöð neikvæðni og hleypidóma. Í Morgunblaðinu er sérstakur teiknari hafður í því að búa til gamanmál að hætti hússins, og hafa seinustu skrýtlurnar fjallað um eymd sýrlenskra flóttamanna, sökkvandi skip, drukknandi fólk. Sumir verja þessar myndir með vísan til þess að viðkomandi megi þetta víst – eins og það verði eitthvað fyndnara við það – og leggja þá að jöfnu skopteikningar með gríni um hugmyndafræði og kennisetningar á borð við íslam og svo þetta: að gera gys að allslausu fólki á flótta til að bjarga lífi sínu. En þetta er einmitt ekki sambærilegt: það má og á að gera grín að öllum hugmyndum sem mennirnir láta sér detta í hug, mannlegar hugmyndir eru aldrei heilagar, en deyjandi fólk er ekki sérlega heppilegur hláturvaki. Meðal þeirra verkefna sem téður teiknari innti af hendi var að búa til fyndna mynd um að það fé sem rennur til flóttafólks sé tekið af því fé sem ella rynni til aldraðra og öryrkja og annarra heilbrigðismála, og var árangurinn í fyndninni eins og til var stofnað. En maður verður stundum var við þetta sjónarmið: erum við nokkuð aflögufær hér? Er ekki nær að við hugsum um þá sem hér á meðal okkar eiga um sárt að binda? Þar með virðist gert ráð fyrir fastri upphæð handa bágstöddum sem sé til skiptanna, sem í sjálfu sér er fáránleg hugmynd. Sumir sitja og reikna baki brotnu þann ógurlega kostnað sem hljótist af því að bjarga erlendum mannslífum og veita fólki hér hæli, og er eins og aldrei hvarfli að neinum að þetta fólk kunni jafnvel eitthvað fyrir sér sem gagnast gæti öðrum og samfélaginu í heild. Aldrei virðist neinum af þessum áhyggjufullu reiknimeisturum detta í hug að flóttamaður dagsins kunni að vera logsuðumaður morgundagsins eða læknir, skúringameistari eða listamaður. Nú eða smiður, eins og hælisleitandinn Jósep, heitmaður Maríu. Fólk lítur almennt ekki á það sem lífsstarf eða köllun að vera hælisleitandi, eiga sér ekkert skjól. Það vill upp til hópa gera eitthvað, skapa sér heimili og tilveru, finna virði sitt og gildi í framtaki. Sjálfur hef ég aldrei skilið þá hugmynd að umsvif einnar manneskju séu til þess fallin að þrengja að mínum: að pólskur pylsugerðarmaður standi minni matargerð á einhvern hátt fyrir þrifum eða verkfræðingur frá Erítreu sé til þess fallinn að varpa skugga á hugsanlegt framlag mitt til verkfræðinnar. Fái fólk hér vinnu og þrífist það hér – sem alls ekki er sjálfgefið, í fásinninu og myrkrinu – þá nýtist það samfélaginu, burtséð frá því hvort það er leiðinlegt eða skemmtilegt, vont eða gott í málfræði, trúir á þennan guðinn eða hinn, er með langa þumalputta eða stutta – eða jafnvel enga – brúna húð eða föla. Það tekur því alltaf að bjarga mannslífi. Það gefur líka þeim sem réttir fram hjálparhönd tilfinningu fyrir eigin virði; og samfélagslegt átak til að taka á móti flóttafólki gefur okkur öllum þá kennd að hér ríki að minnsta kosti stundum og í sumum tilvikum, mannúð og kærleikur. Og kærleikurinn fellur aldrei úr gildi.
Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun
Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir Skoðun
Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar
Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson skrifar
Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar
Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson skrifar
Skoðun Kjarnorkuákvæðið: Neyðarhemill en ekki léttvægt leikfang popúlista Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Ójafnvægi í jöfnunarkerfinu Anna Sigríður Guðnadóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Lovísa Jónsdóttir skrifar
Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Löggæslumál og aðstöðuleysi í Búðardal – ákall um viðbragð og aðgerðir Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar
Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun
Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir Skoðun