Orkuöryggi sagt standa tæpt gangi ný orkuspá eftir Kjartan Kjartansson skrifar 1. desember 2025 11:20 Stór áform eru um landeldi á Suðurlandi, meðal annars við Þorlákshöfn. Þau gætu allt að þrefaldað jarðvarmanotkun á næstu áratugum samkvæmt nýrri orkuspá. Vísir/Arnar Halldórsson Tvísýnt er um hvort framboð á raforku mæti eftirspurn á þessum áratug ef ný orkuspá stjórnvalda gengur eftir. Orkuskipti ganga hægar en áður var gert ráð fyrir, mikil óvissa er um notkun stórnotenda og verulegri aukningu er spáð í notkun jarðvarma. Ný spá um þróun raforku, jarðvarma og orkuskipta fyrir tímabilið 2025 til 2030 var kynnt í morgun. Þar kemur meðal annars fram að óvíst sé hvort framboð raforku mæti eftirspurn til ársins 2030. Ekki sé þannig mikið svigrúm fyrir vöxt í raforkunotkun. Spáin miðar aðeins við þær virkjanir sem búið er að samþykkja. Hún tekur ekki tillit til slæmra vatnsára sem geta takmarkað framleiðslu vatnsaflsvirkjana og ekki heldur takmarkana í flutningskerfinu. Þá er töluverð óvissa um virkjanirnar vegna kærumála og leyfisveitingarmála. „Frekari ákvarðanir stjórnvalda þurfa að vera teknar til framboðar því ef að spáin raungerist stendur orkuöryggi tæpt,“ sagði Hanna Björg Konráðsdóttir, sviðsstjóri Raforkueftirlitsins, þegar spáin var kynnt í Hörpu. Stefnir ekki í að losunarmarkmið stjórnvalda náist Orkuskipti hafa gengið hægar en áður var gert ráð fyrir þótt árangur sé byrjaður að sjást í vegasamgöngum á landi. Svonefnd háspá, þar sem gert er ráð fyrir miklum aðgerðum, gerir ráð fyrir að jarðefnaeldsneyti verði fasað nær alveg út en fiskiskipaflotinn standi þá eftir. Í flugi og í skipasiglingum eru orkuskipti ekki hafin en bætt orkunýtni er sögð hafa skilað einhverjum árangri. Gert er ráð fyrir að losun í millilandaflutningum aukist á tímabili spárinnar. Þrátt fyrir afmarkaðan árangur er ekki útlit fyrir að markmið og skuldbindingar um samdrátt í losun gróðurhúsalofttegunda fyrir árið 2030 náist án frekari aðgerða. Allt að sjötíu prósent vöxtur í jarðvarma Fiskeldi á landi gætu stóraukið jarðvarmanotkun á næstu árum. Uppbygging þess á Suðurlandi og Reykjanesi er talin kalla á rúmlega þreföldun í jarðvarmanotkun næstu tíu árin. Þannig gæti jarðvarmi vaxið um fjörutíu til sjötíu prósent næstu tíu árin eftir mannfjöldaþróun og hvernig ferðamannastraumurinn verður til landsins. Framleiðsla rafeldsneyti gæti aukið orkuþörfina Rafbílavæðingin er sögð kalla á hóflega aukningu í raforkuþörf, um hálfa teravattstund til ársins 2030. Til samanburðar er heildarnotkun á Íslandi um tuttugu teravattstundir. Raforkuþörfin verður hins vegar töluvert meiri ef svonefnt rafeldsneyti verður framleitt á Íslandi að einhverju marki. Hlutur álveranna í rafmagnsnotkun fer lækkandi hvort sem litið er til grunn- eða háspár. Hún gæti verið komin innan við helming notkunarinnar ef gagnavera og landeldi auka verulega við sig. Fréttin verður uppfærð. Orkumál Ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur Orkuskipti Jarðefnaeldsneyti Loftslagsmál Mest lesið Stefán útvarpsstjóri gáttaður á Stefáni útvarpsstjóra Viðskipti innlent Kvartanir berast í hverri viku vegna gjafabréfa Neytendur Skellir í vél á morgnana og nokkuð ánægð með sjálfan sig í gjafavali Atvinnulíf Range Rover Sport er lúxusjeppi sem tekið er eftir Samstarf Framkvæmdastjóri Lyfjavals hættur Neytendur Eldsneytisverð lækkar um tæplega hundrað krónur á nýju ári Neytendur Gréta María um starfslokin: „Ég geng stolt frá borði“ Viðskipti innlent Rukkaðar fyrir sætin: Blöskrar græðgi vertsins, sem segir gjaldið sjálfsagt Neytendur Lengja opnun, gleðja starfsfólk og spara peninga Neytendur Gréta María óvænt hætt hjá Prís Viðskipti innlent Fleiri fréttir Stefán útvarpsstjóri gáttaður á Stefáni útvarpsstjóra Kvartanir berast í hverri viku vegna gjafabréfa Range Rover Sport er lúxusjeppi sem tekið er eftir Skellir í vél á morgnana og nokkuð ánægð með sjálfan sig í gjafavali Framkvæmdastjóri Lyfjavals hættur Ekkert verður úr TikTok-banni með nýjum samningi Hæstu stýrivextir í þrjátíu ár Eyða óvissu á lánamarkaði strax á mánudag Lengja opnun, gleðja starfsfólk og spara peninga Ljúka kaupum á Hreinsitækni og HRT þjónustu Eldsneytisverð lækkar um tæplega hundrað krónur á nýju ári Allt að 1500 króna munur á jólabókunum milli verslana Gréta María um starfslokin: „Ég geng stolt frá borði“ Sektað um hundruð þúsunda fyrir nikótínauglýsingar Síminn fær heimild til að reka áfram 2G og 3G þjónustu Breyta nafni Ölgerðarinnar Jón Ingi nýr forstjóri PwC Breyttur opnunartími hjá Sorpu Tekur við sem hagfræðingur Viðskiptaráðs Gréta María óvænt hætt hjá Prís Ráðinn nýr fjármála- og rekstrarstjóri Lyfja og heilsu Ný þjónustu- og aðkomubygging við Varmá boðin út Þrír eða færri skoða eign í fyrstu viku á sölu Höfnuðu yfirtökutilboði Paramount Hægt að spara háar fjárhæðir í jólainnkaupum Byrjunarverð hjá NiceAir tæplega sextíu þúsund krónur Messenger-forritið heyrir sögunni til Leigan rukkuð mánaðarlega en ekki í lokin Frá Logos til Samtaka fyrirtækja í sjávarútvegi Verðlag lægst í Prís á átta algengum jólavörum Sjá meira
Ný spá um þróun raforku, jarðvarma og orkuskipta fyrir tímabilið 2025 til 2030 var kynnt í morgun. Þar kemur meðal annars fram að óvíst sé hvort framboð raforku mæti eftirspurn til ársins 2030. Ekki sé þannig mikið svigrúm fyrir vöxt í raforkunotkun. Spáin miðar aðeins við þær virkjanir sem búið er að samþykkja. Hún tekur ekki tillit til slæmra vatnsára sem geta takmarkað framleiðslu vatnsaflsvirkjana og ekki heldur takmarkana í flutningskerfinu. Þá er töluverð óvissa um virkjanirnar vegna kærumála og leyfisveitingarmála. „Frekari ákvarðanir stjórnvalda þurfa að vera teknar til framboðar því ef að spáin raungerist stendur orkuöryggi tæpt,“ sagði Hanna Björg Konráðsdóttir, sviðsstjóri Raforkueftirlitsins, þegar spáin var kynnt í Hörpu. Stefnir ekki í að losunarmarkmið stjórnvalda náist Orkuskipti hafa gengið hægar en áður var gert ráð fyrir þótt árangur sé byrjaður að sjást í vegasamgöngum á landi. Svonefnd háspá, þar sem gert er ráð fyrir miklum aðgerðum, gerir ráð fyrir að jarðefnaeldsneyti verði fasað nær alveg út en fiskiskipaflotinn standi þá eftir. Í flugi og í skipasiglingum eru orkuskipti ekki hafin en bætt orkunýtni er sögð hafa skilað einhverjum árangri. Gert er ráð fyrir að losun í millilandaflutningum aukist á tímabili spárinnar. Þrátt fyrir afmarkaðan árangur er ekki útlit fyrir að markmið og skuldbindingar um samdrátt í losun gróðurhúsalofttegunda fyrir árið 2030 náist án frekari aðgerða. Allt að sjötíu prósent vöxtur í jarðvarma Fiskeldi á landi gætu stóraukið jarðvarmanotkun á næstu árum. Uppbygging þess á Suðurlandi og Reykjanesi er talin kalla á rúmlega þreföldun í jarðvarmanotkun næstu tíu árin. Þannig gæti jarðvarmi vaxið um fjörutíu til sjötíu prósent næstu tíu árin eftir mannfjöldaþróun og hvernig ferðamannastraumurinn verður til landsins. Framleiðsla rafeldsneyti gæti aukið orkuþörfina Rafbílavæðingin er sögð kalla á hóflega aukningu í raforkuþörf, um hálfa teravattstund til ársins 2030. Til samanburðar er heildarnotkun á Íslandi um tuttugu teravattstundir. Raforkuþörfin verður hins vegar töluvert meiri ef svonefnt rafeldsneyti verður framleitt á Íslandi að einhverju marki. Hlutur álveranna í rafmagnsnotkun fer lækkandi hvort sem litið er til grunn- eða háspár. Hún gæti verið komin innan við helming notkunarinnar ef gagnavera og landeldi auka verulega við sig. Fréttin verður uppfærð.
Orkumál Ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur Orkuskipti Jarðefnaeldsneyti Loftslagsmál Mest lesið Stefán útvarpsstjóri gáttaður á Stefáni útvarpsstjóra Viðskipti innlent Kvartanir berast í hverri viku vegna gjafabréfa Neytendur Skellir í vél á morgnana og nokkuð ánægð með sjálfan sig í gjafavali Atvinnulíf Range Rover Sport er lúxusjeppi sem tekið er eftir Samstarf Framkvæmdastjóri Lyfjavals hættur Neytendur Eldsneytisverð lækkar um tæplega hundrað krónur á nýju ári Neytendur Gréta María um starfslokin: „Ég geng stolt frá borði“ Viðskipti innlent Rukkaðar fyrir sætin: Blöskrar græðgi vertsins, sem segir gjaldið sjálfsagt Neytendur Lengja opnun, gleðja starfsfólk og spara peninga Neytendur Gréta María óvænt hætt hjá Prís Viðskipti innlent Fleiri fréttir Stefán útvarpsstjóri gáttaður á Stefáni útvarpsstjóra Kvartanir berast í hverri viku vegna gjafabréfa Range Rover Sport er lúxusjeppi sem tekið er eftir Skellir í vél á morgnana og nokkuð ánægð með sjálfan sig í gjafavali Framkvæmdastjóri Lyfjavals hættur Ekkert verður úr TikTok-banni með nýjum samningi Hæstu stýrivextir í þrjátíu ár Eyða óvissu á lánamarkaði strax á mánudag Lengja opnun, gleðja starfsfólk og spara peninga Ljúka kaupum á Hreinsitækni og HRT þjónustu Eldsneytisverð lækkar um tæplega hundrað krónur á nýju ári Allt að 1500 króna munur á jólabókunum milli verslana Gréta María um starfslokin: „Ég geng stolt frá borði“ Sektað um hundruð þúsunda fyrir nikótínauglýsingar Síminn fær heimild til að reka áfram 2G og 3G þjónustu Breyta nafni Ölgerðarinnar Jón Ingi nýr forstjóri PwC Breyttur opnunartími hjá Sorpu Tekur við sem hagfræðingur Viðskiptaráðs Gréta María óvænt hætt hjá Prís Ráðinn nýr fjármála- og rekstrarstjóri Lyfja og heilsu Ný þjónustu- og aðkomubygging við Varmá boðin út Þrír eða færri skoða eign í fyrstu viku á sölu Höfnuðu yfirtökutilboði Paramount Hægt að spara háar fjárhæðir í jólainnkaupum Byrjunarverð hjá NiceAir tæplega sextíu þúsund krónur Messenger-forritið heyrir sögunni til Leigan rukkuð mánaðarlega en ekki í lokin Frá Logos til Samtaka fyrirtækja í sjávarútvegi Verðlag lægst í Prís á átta algengum jólavörum Sjá meira