Hætta notkun metanhemjandi íblöndunarefnis Jón Ísak Ragnarsson skrifar 14. nóvember 2025 23:35 Kýr í haga á Íslandi. Mynd úr safni. Vísir/Anton Brink Danskir bændur eru margir hættir að gefa kúm sínum fóður með íblöndunarefninu Bovaer, sem á að draga úr metanlosun dýranna þegar þau ropa og prumpa. Danir byrjuðu að nota efnið í fóður í október síðastliðnum, en eftir fjölmargar tilkynningar um veikindi meðal kúa, og jafnvel dauðsföll, hafa margir bændur frestað því að nota efnið á meðan málið er rannsakað. Samkvæmt reglugerð danskra yfirvalda þurftu öll dönsk kúabú með fleiri en fimmtíu kýr að nota íblöndunarefnið að minnsta kosti áttatíu daga á ári, frá með 1. janúar 2025. Skömmu eftir að danskir bændur fóru að nota efnið í fóður fóru að berast tilkynningar frá þeim um veikindi meðal kúnna, hita, niðurgang, frjósemisvandamál, minni mjólkurframleiðslu, og nokkur dauðsföll. Harald Olesen, danskur kúabóndi, sagði í viðtali við effektivlandbrug, að honum þætti óeðlilegt að bændur væru þvingaðir til að nota íblöndunarefnið, þar sem lítið væri vitað um áhrif þess á kýrnar til lengri tíma. Aðrir danskir bændur hafa furðað sig á neikvæðri umræðu um Bovaer. Ekki hefur verið sýnt fram á bein tengsl efnisins við veikindi kúna, en framleiðandi efnisins, hollenska fyrirtækið DSM-Firmenich, segir að engar sannanir liggi fyrir um að efnið valdi slíkum veikindum. Bovaer sé notað víða annars staðar í Evrópulöndum og hafi gefið góða raun. Rannsóknir hafi sýnt fram á að með notkun efnisins minnki metanlosun kúnna verulega. Samkvæmt umfjöllun VG í Noregi stóð einnig til að byrja nota efnið í norskum landbúnaði á næstunni, en því hefur verið frestað vegna reynslunnar í Danmörku. Tekin hefur verið ákvörðun um að bíða niðurstaðna úr rannsóknum á veiku kúnum í Danmörku áður en haldið verður áfram með verkefnið í Noregi. Landbúnaður Danmörk Mest lesið Gervigreind á jólaísnum hafi komið á óvart Innlent Mjófirðingar í skýjunum og sjá fjörðinn sinn rísa á ný Innlent Handtóku sprengjumann eftir nærri því fimm ára leit Erlent Dagar Úffa mögulega taldir Innlent Fékk „útdrátt“ úr skýrslunni sem hann vísaði í Innlent Kristrún bað forseta um að stöðva umræður Innlent Vonar að „eitt skemmt epli“ skemmi ekki fyrir hinum Innlent Vöruðu við því að Bandaríkin gætu svikið Úkraínu og Evrópu Erlent Eftiráskýringar ráðherra haldi engu vatni Innlent Handtekinn eftir slagsmál á Laugavegi Innlent Fleiri fréttir Handtóku sprengjumann eftir nærri því fimm ára leit Ógnaði öryggi hermanna með Signal-spjalli Vöruðu við því að Bandaríkin gætu svikið Úkraínu og Evrópu Telja Pútín siðferðislega ábyrgan fyrir dauða breskrar konu Dæmdur í fangelsi fyrir að selja Perry ketamín Leggja fram áætlun um haldlagningu frystra sjóða Rússa Braust inn í vínbúð og „drapst“ á klósettinu Birtu áður óséðar myndir af einkaeyju Epsteins Rússneskur geimfari sakaður um njósnir Náðar Demókrata sakaðan um mútuþægni Þorgerður mætt en söguleg fjarvera Rubio vekur furðu Lögregla vaktar hægðir meints skartgripaþjófs Stöðva afgreiðslu umsókna innflytjenda frá nítján ríkjum Hefja aftur leit að MH370 Vill alla Sómala á brott: „Landið ykkar er glatað og við viljum þá ekki í okkar landi“ Engin niðurstaða á annars „gagnlegum“ fundi Fyrrverandi forseti Hondúras laus eftir náðun Trumps Segist tilbúinn í stríð við Evrópu Fyrrverandi utanríkismálastjóri ESB handtekinn Sparka Hitler-eftirhermu úr Valkosti fyrir Þýskaland Íhuga að banna stjórnmálaflokkum að taka við rafmyntum Forstjórar Volvo og Polestar vara við frestun „Pavarotti á ís“ vekur reiði ekkju stórsöngvarans Trump sagður hafa sett Maduro afarkosti Segir Pokrovsk geta orðið stökkpall lengra inn í Úkraínu Bjóða Rússum flotastöð við Rauðahafið Viðurkenna umdeilda árás en fría Hegseth ábyrgð Adolf ekki lengur Hitler Annar sonur „El Chapo“ sagður ætla að játa brot sín Fleiri en þúsund látnir vegna gífurlegra flóða Sjá meira
Samkvæmt reglugerð danskra yfirvalda þurftu öll dönsk kúabú með fleiri en fimmtíu kýr að nota íblöndunarefnið að minnsta kosti áttatíu daga á ári, frá með 1. janúar 2025. Skömmu eftir að danskir bændur fóru að nota efnið í fóður fóru að berast tilkynningar frá þeim um veikindi meðal kúnna, hita, niðurgang, frjósemisvandamál, minni mjólkurframleiðslu, og nokkur dauðsföll. Harald Olesen, danskur kúabóndi, sagði í viðtali við effektivlandbrug, að honum þætti óeðlilegt að bændur væru þvingaðir til að nota íblöndunarefnið, þar sem lítið væri vitað um áhrif þess á kýrnar til lengri tíma. Aðrir danskir bændur hafa furðað sig á neikvæðri umræðu um Bovaer. Ekki hefur verið sýnt fram á bein tengsl efnisins við veikindi kúna, en framleiðandi efnisins, hollenska fyrirtækið DSM-Firmenich, segir að engar sannanir liggi fyrir um að efnið valdi slíkum veikindum. Bovaer sé notað víða annars staðar í Evrópulöndum og hafi gefið góða raun. Rannsóknir hafi sýnt fram á að með notkun efnisins minnki metanlosun kúnna verulega. Samkvæmt umfjöllun VG í Noregi stóð einnig til að byrja nota efnið í norskum landbúnaði á næstunni, en því hefur verið frestað vegna reynslunnar í Danmörku. Tekin hefur verið ákvörðun um að bíða niðurstaðna úr rannsóknum á veiku kúnum í Danmörku áður en haldið verður áfram með verkefnið í Noregi.
Landbúnaður Danmörk Mest lesið Gervigreind á jólaísnum hafi komið á óvart Innlent Mjófirðingar í skýjunum og sjá fjörðinn sinn rísa á ný Innlent Handtóku sprengjumann eftir nærri því fimm ára leit Erlent Dagar Úffa mögulega taldir Innlent Fékk „útdrátt“ úr skýrslunni sem hann vísaði í Innlent Kristrún bað forseta um að stöðva umræður Innlent Vonar að „eitt skemmt epli“ skemmi ekki fyrir hinum Innlent Vöruðu við því að Bandaríkin gætu svikið Úkraínu og Evrópu Erlent Eftiráskýringar ráðherra haldi engu vatni Innlent Handtekinn eftir slagsmál á Laugavegi Innlent Fleiri fréttir Handtóku sprengjumann eftir nærri því fimm ára leit Ógnaði öryggi hermanna með Signal-spjalli Vöruðu við því að Bandaríkin gætu svikið Úkraínu og Evrópu Telja Pútín siðferðislega ábyrgan fyrir dauða breskrar konu Dæmdur í fangelsi fyrir að selja Perry ketamín Leggja fram áætlun um haldlagningu frystra sjóða Rússa Braust inn í vínbúð og „drapst“ á klósettinu Birtu áður óséðar myndir af einkaeyju Epsteins Rússneskur geimfari sakaður um njósnir Náðar Demókrata sakaðan um mútuþægni Þorgerður mætt en söguleg fjarvera Rubio vekur furðu Lögregla vaktar hægðir meints skartgripaþjófs Stöðva afgreiðslu umsókna innflytjenda frá nítján ríkjum Hefja aftur leit að MH370 Vill alla Sómala á brott: „Landið ykkar er glatað og við viljum þá ekki í okkar landi“ Engin niðurstaða á annars „gagnlegum“ fundi Fyrrverandi forseti Hondúras laus eftir náðun Trumps Segist tilbúinn í stríð við Evrópu Fyrrverandi utanríkismálastjóri ESB handtekinn Sparka Hitler-eftirhermu úr Valkosti fyrir Þýskaland Íhuga að banna stjórnmálaflokkum að taka við rafmyntum Forstjórar Volvo og Polestar vara við frestun „Pavarotti á ís“ vekur reiði ekkju stórsöngvarans Trump sagður hafa sett Maduro afarkosti Segir Pokrovsk geta orðið stökkpall lengra inn í Úkraínu Bjóða Rússum flotastöð við Rauðahafið Viðurkenna umdeilda árás en fría Hegseth ábyrgð Adolf ekki lengur Hitler Annar sonur „El Chapo“ sagður ætla að játa brot sín Fleiri en þúsund látnir vegna gífurlegra flóða Sjá meira