Fjarskipti eru mikilvægir innviðir til framtíðar Erik Figueras Torras skrifar 13. febrúar 2025 11:32 Ástæða er að vekja athygli á ágætri skýrslu um ástand og framtíðarhorfur helstu innviða á Íslandi sem Samtök iðnaðarins og Félag ráðgjafarverkfræðinga kynntu í dag. Niðurstöður skýrslunnar er há innviðaskuld sem safnast hefur upp á síðustu árum. Þar kemur fram að uppsöfnuð viðhaldsskuld á innviðakerfinu er 680 milljarðar króna. Þar af er viðhaldsskuld vegakerfisins áætluð 265–290 milljarðar króna. Þetta eru gríðarlega háar tölur. Íslenskt innviðakerfi hefur ekki fylgt vexti hagkerfisins sem nauðsynlegt væri. Þetta er okkur Íslendingum mikilvægt því að endingu mun há innviðaskuld draga úr lífskjörum. Hægur vöxtur innviða hamlar framtíðarvexti og hefur alvarleg áhrif á verðmætasköpun, lífsgæði og samkeppnishæfni landsins til framtíðar. Fjarskiptainnviðir eru hvergi nefndir En það er einn hængur á skýrslugerðinni. Eins mikilvægir og fjarskiptainnviðir eru framtíð þjóðarinnar eru þeir hvergi nefndir, þrátt fyrir að hið opinbera reki mikilvæga fjarskiptainnviði og kemur með beinum hætti að uppbyggingu fjarskiptainnviða landsins. Ég vil því vekja máls á mikilvægi fjarskiptainnviða fyrir samfélagið og framtíðarvöxt: Þeir þjóna þýðingarmiklu hlutverki fyrir virkni annarra innviða í landinu. Þeir leysa upp fjarlægðir, skapa tengdan heim upplýsinga á hraðan og skilvirkan hátt. Þeir eru mikilvægur drifkraftur hagvaxtar. Öflugra samskiptanet eykur framleiðni, skapar störf og ýtir undir nýsköpun. Þeir eru stjálbýlu landi mikilvægir vegna fjarvinnu og fjarnáms. Öflugir innviðir fjarskipta gerir fyrirtækjum og menntastofnunum kleift að starfa óháð staðsetningu. Þeir eru burðarás stafrænna umbreytinga, með framtíðartækni á borð við gervigreind, tölvuský og því sem kallað er internet hlutanna (IOT), það er net allra þeirra hluta sem tengjast og skiptast á gögnum og hafa áhrif á daglegt líf. Aðgangur að áreiðanlegri fjarskiptaþjónustu eykur lífsgæði og aðgangi að upplýsingum, menntun og heilbrigðisþjónustu. Samandregið eru öflugi fjarskiptainnviðir ekki einungis símkerfi heldur skapa þeir og tengja vistkerfi sem styður nútímalíf og knýr framtíðarvöxt. Sameiginleg verkefni okkar allra Áframhaldandi uppbygging öflugra fjarskiptainnviða er á okkar ábyrgð. Öflug fjarskiptafyrirtæki á einkamarkaði hafa í samvinnu við ríkivaldið knúið þessa uppbyggingu og fjárfestingar. Ríkisvaldið hefur rekið öryggisfjarskipti fyrir sjó og land, orkufjarskipti og öflug flugfjarskipti. Og einkafyrirtækin hafa í mikilli samkeppni keppt um að byggja um framtíðarland á sviði fjarskipta. Ég fullyrði að það starfsfólk sem vinnur að íslenskum fjarskiptum stenst samanburð við þá sem fremst standa í heiminum. Tækniþekking er mikil sem og reynsla af uppbyggingu í harðbýlu landi. Fjarskiptainnviðir í góðum höndum Það fyrirtæki sem ég fer fyrir, Míla, er á hraðferð í uppbyggingu fjarskiptainnviða um allt land. Við viljum Ísland allt ljóstengt. Síðustu tvö árin höfum við fjárfest fyrir rúma 10 milljarða á landsbyggðinni. Við erum að leggja margþráða ljósleiðarastrengi langan veg um allt land til að tryggja varaleiðir fjarskipta sem auka öryggi stafrænna innviða Íslands. Og þétting farsímakerfis í strjálli byggðum í samstarfi við ríkisvaldið mun styrka viðnámsþrótt landsins alls. Míla er að auka nethraða heimila og atvinnulífs með svokölluðum 10x uppfærslum sem margfaldar upplifun og stórbætir netaðgang. Framtíðin kallar eftir auknum hraða netkerfa. Við þurfum að fylgjast vel með byltingarkenndum tækniframförum næstu ára og vera óhrædd við nýsköpun. Íslenskir fjarskiptainnviðir eru í góðum höndum. Þá innviðaskuld sem við sjáum í vegagerð, höfnum, vatnsveitum og flugvöllum birtast ekki þar. Hún er mun lægri í fjarskiptum. Ætla má hana u.þ.b. 12 milljarða króna til að tvítengja þau sveitarfélög sem eftir eru, ljúka við ljósleiðaravæðingu og endurnýja svokallaðan Nato-streng. Það er þó betri staða en annarra innviða. En það er engu að síður mikilvægt verkefni allra, einkaaðila sem hins opinbera að halda áfram að byggja upp fjarskiptainnviði af krafti. Að halda þar vöku sinni veit á gott fyrir Ísland. Höfundur er forstjóri Mílu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Fjarskipti Mest lesið Skólamáltíðir í Hafnarfirði. Af hverju bauð enginn í verkið? Davíð Arnar Stefánsson Skoðun Er verið að blekkja almenning og sjómenn? Einar Hannes Harðarson Skoðun Enn ríkir áhugaleysi um afdrif fósturbarna Guðlaugur Kristmundsson,Sigurgeir B. Þórisson Skoðun Stóra skekkjan í 13 ára aldurstakmarki samfélagsmiðla Skúli Bragi Geirdal Skoðun Almenningssamgöngur fyrir útvalda: Áskorun til stjórnar Strætó bs. og Reykjavíkurborgar Þorsteinn Árnason Sürmeli: Skoðun Aðskilnaðurinn hlær Þórdís Hólm Filipsdóttir Skoðun Áfengi og íþróttir eiga enga samleið – áskorun til þingfulltrúa UMFÍ Árni Guðmundsson Skoðun Lágkúrulegur hversdagsleiki illskunnar Guðný Gústafsdóttir Skoðun Væntingar á villigötum Hjálmtýr Heiðdal Skoðun Ríkissjóður snuðaður um stórar fjárhæðir Sigurjón Þórðarson Skoðun Skoðun Skoðun Almenningssamgöngur fyrir útvalda: Áskorun til stjórnar Strætó bs. og Reykjavíkurborgar Þorsteinn Árnason Sürmeli: skrifar Skoðun Forðumst að sérhagsmunir geti keypt sig til áhrifa í stjórnmálum Arna Lára Jónsdóttir skrifar Skoðun Bætt dagsbirta í Svansvottuðum byggingum Bergþóra Góa Kvaran skrifar Skoðun Skólamáltíðir í Hafnarfirði. Af hverju bauð enginn í verkið? Davíð Arnar Stefánsson skrifar Skoðun Nikótín, konur og krabbamein – gamlar hættur í nýjum búningi Jóhanna Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Frelsi fylgir ábyrgð Eiríkur Björn Björgvinsson skrifar Skoðun Skilningsleysi á skaðsemi verðtryggingar Guðmundur Ásgeirsson skrifar Skoðun Menntakerfi í fremstu röð Guðmundur Ari Sigurjónsson skrifar Skoðun Enn ríkir áhugaleysi um afdrif fósturbarna Guðlaugur Kristmundsson,Sigurgeir B. Þórisson skrifar Skoðun Við viljum nafn Jón Kaldal skrifar Skoðun Stóra skekkjan í 13 ára aldurstakmarki samfélagsmiðla Skúli Bragi Geirdal skrifar Skoðun Er verið að blekkja almenning og sjómenn? Einar Hannes Harðarson skrifar Skoðun Væntingar á villigötum Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Aðskilnaðurinn hlær Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Lágkúrulegur hversdagsleiki illskunnar Guðný Gústafsdóttir skrifar Skoðun Glerþakið brotið á alþjóðlega sjónverndardaginn Sigþór U. Hallfreðsson skrifar Skoðun Fögur fyrirheit sem urðu að engu Sigurður Eyjólfur Sigurjónsson skrifar Skoðun Ríkissjóður snuðaður um stórar fjárhæðir Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Áfengi og íþróttir eiga enga samleið – áskorun til þingfulltrúa UMFÍ Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Lífsskoðunarfélagið Farsæld tekur upp slitinn þráð siðmenntunar Svanur Sigurbjörnsson skrifar Skoðun Ruben Amorim og sveigjanleiki – hugleiðingar sálfræðings Andri Hrafn Sigurðsson skrifar Skoðun Framtíðarsýn í samgöngumálum er mosavaxin Sigurður Páll Jónsson skrifar Skoðun Fimmta iðnbyltingin krefst svara – strax Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Hefur þú skoðanir? Jóhannes Óli Sveinsson skrifar Skoðun Er hurð bara hurð? Sölvi Breiðfjörð skrifar Skoðun Reykjavíkurmódel á kvennaári Sóley Tómasdóttir skrifar Skoðun Ekki er allt sem sýnist Valerio Gargiulo skrifar Skoðun Sýndu þér umhyggju – Komdu í skimun Ágúst Ingi Ágústsson skrifar Skoðun Eru Bændasamtökin á móti valdeflingu bænda? Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Er lægsta verðið alltaf hagstæðast? Karen Ósk Nielsen Björnsdóttir skrifar Sjá meira
Ástæða er að vekja athygli á ágætri skýrslu um ástand og framtíðarhorfur helstu innviða á Íslandi sem Samtök iðnaðarins og Félag ráðgjafarverkfræðinga kynntu í dag. Niðurstöður skýrslunnar er há innviðaskuld sem safnast hefur upp á síðustu árum. Þar kemur fram að uppsöfnuð viðhaldsskuld á innviðakerfinu er 680 milljarðar króna. Þar af er viðhaldsskuld vegakerfisins áætluð 265–290 milljarðar króna. Þetta eru gríðarlega háar tölur. Íslenskt innviðakerfi hefur ekki fylgt vexti hagkerfisins sem nauðsynlegt væri. Þetta er okkur Íslendingum mikilvægt því að endingu mun há innviðaskuld draga úr lífskjörum. Hægur vöxtur innviða hamlar framtíðarvexti og hefur alvarleg áhrif á verðmætasköpun, lífsgæði og samkeppnishæfni landsins til framtíðar. Fjarskiptainnviðir eru hvergi nefndir En það er einn hængur á skýrslugerðinni. Eins mikilvægir og fjarskiptainnviðir eru framtíð þjóðarinnar eru þeir hvergi nefndir, þrátt fyrir að hið opinbera reki mikilvæga fjarskiptainnviði og kemur með beinum hætti að uppbyggingu fjarskiptainnviða landsins. Ég vil því vekja máls á mikilvægi fjarskiptainnviða fyrir samfélagið og framtíðarvöxt: Þeir þjóna þýðingarmiklu hlutverki fyrir virkni annarra innviða í landinu. Þeir leysa upp fjarlægðir, skapa tengdan heim upplýsinga á hraðan og skilvirkan hátt. Þeir eru mikilvægur drifkraftur hagvaxtar. Öflugra samskiptanet eykur framleiðni, skapar störf og ýtir undir nýsköpun. Þeir eru stjálbýlu landi mikilvægir vegna fjarvinnu og fjarnáms. Öflugir innviðir fjarskipta gerir fyrirtækjum og menntastofnunum kleift að starfa óháð staðsetningu. Þeir eru burðarás stafrænna umbreytinga, með framtíðartækni á borð við gervigreind, tölvuský og því sem kallað er internet hlutanna (IOT), það er net allra þeirra hluta sem tengjast og skiptast á gögnum og hafa áhrif á daglegt líf. Aðgangur að áreiðanlegri fjarskiptaþjónustu eykur lífsgæði og aðgangi að upplýsingum, menntun og heilbrigðisþjónustu. Samandregið eru öflugi fjarskiptainnviðir ekki einungis símkerfi heldur skapa þeir og tengja vistkerfi sem styður nútímalíf og knýr framtíðarvöxt. Sameiginleg verkefni okkar allra Áframhaldandi uppbygging öflugra fjarskiptainnviða er á okkar ábyrgð. Öflug fjarskiptafyrirtæki á einkamarkaði hafa í samvinnu við ríkivaldið knúið þessa uppbyggingu og fjárfestingar. Ríkisvaldið hefur rekið öryggisfjarskipti fyrir sjó og land, orkufjarskipti og öflug flugfjarskipti. Og einkafyrirtækin hafa í mikilli samkeppni keppt um að byggja um framtíðarland á sviði fjarskipta. Ég fullyrði að það starfsfólk sem vinnur að íslenskum fjarskiptum stenst samanburð við þá sem fremst standa í heiminum. Tækniþekking er mikil sem og reynsla af uppbyggingu í harðbýlu landi. Fjarskiptainnviðir í góðum höndum Það fyrirtæki sem ég fer fyrir, Míla, er á hraðferð í uppbyggingu fjarskiptainnviða um allt land. Við viljum Ísland allt ljóstengt. Síðustu tvö árin höfum við fjárfest fyrir rúma 10 milljarða á landsbyggðinni. Við erum að leggja margþráða ljósleiðarastrengi langan veg um allt land til að tryggja varaleiðir fjarskipta sem auka öryggi stafrænna innviða Íslands. Og þétting farsímakerfis í strjálli byggðum í samstarfi við ríkisvaldið mun styrka viðnámsþrótt landsins alls. Míla er að auka nethraða heimila og atvinnulífs með svokölluðum 10x uppfærslum sem margfaldar upplifun og stórbætir netaðgang. Framtíðin kallar eftir auknum hraða netkerfa. Við þurfum að fylgjast vel með byltingarkenndum tækniframförum næstu ára og vera óhrædd við nýsköpun. Íslenskir fjarskiptainnviðir eru í góðum höndum. Þá innviðaskuld sem við sjáum í vegagerð, höfnum, vatnsveitum og flugvöllum birtast ekki þar. Hún er mun lægri í fjarskiptum. Ætla má hana u.þ.b. 12 milljarða króna til að tvítengja þau sveitarfélög sem eftir eru, ljúka við ljósleiðaravæðingu og endurnýja svokallaðan Nato-streng. Það er þó betri staða en annarra innviða. En það er engu að síður mikilvægt verkefni allra, einkaaðila sem hins opinbera að halda áfram að byggja upp fjarskiptainnviði af krafti. Að halda þar vöku sinni veit á gott fyrir Ísland. Höfundur er forstjóri Mílu.
Almenningssamgöngur fyrir útvalda: Áskorun til stjórnar Strætó bs. og Reykjavíkurborgar Þorsteinn Árnason Sürmeli: Skoðun
Skoðun Almenningssamgöngur fyrir útvalda: Áskorun til stjórnar Strætó bs. og Reykjavíkurborgar Þorsteinn Árnason Sürmeli: skrifar
Skoðun Forðumst að sérhagsmunir geti keypt sig til áhrifa í stjórnmálum Arna Lára Jónsdóttir skrifar
Skoðun Nikótín, konur og krabbamein – gamlar hættur í nýjum búningi Jóhanna Kristjánsdóttir skrifar
Skoðun Enn ríkir áhugaleysi um afdrif fósturbarna Guðlaugur Kristmundsson,Sigurgeir B. Þórisson skrifar
Skoðun Áfengi og íþróttir eiga enga samleið – áskorun til þingfulltrúa UMFÍ Árni Guðmundsson skrifar
Skoðun Lífsskoðunarfélagið Farsæld tekur upp slitinn þráð siðmenntunar Svanur Sigurbjörnsson skrifar
Almenningssamgöngur fyrir útvalda: Áskorun til stjórnar Strætó bs. og Reykjavíkurborgar Þorsteinn Árnason Sürmeli: Skoðun