List í anda frægustu orða Vigdísar og allar slaufurnar á sama stað Tómas Arnar Þorláksson skrifar 4. október 2024 07:02 María Ólafsdóttir hugar að bolunum sem verða boðnir upp. vísir/vilhelm „Listin á bolunum tengist brjóstakrabbameini. Þau máttu vinna annað hvort í kringum svarið hennar Vigdísar við spurningu frá þessum greyið blaðamanni sem spurði hana þessari fáránlegu spurningu, hvort það myndi há henni í starfi að vera bara með eitt brjóst? Hún var þá fljót til svara og sagði: „Það stóð nú aldrei til að hafa íslensku þjóðina á brjósti.“ Þau vinna í kringum þessa setningu eða í anda Bleiku slaufunnar.“ Þetta segir María Theodora Ólafsdóttir, búningahöfundur og forstöðumaður Loftskeytastöðvarinnar, sem stendur fyrir vikulöngum viðburði sem hefst á laugardaginn þar sem allar Bleiku slaufurnar sem hafa verið hannaðar fyrir átak Krabbameinsfélagsins frá því að átakið hófst um aldamótin verða til sýnis. Jafnframt verður uppboð á bolum sem listamenn og hönnuðir hafa myndskreytt. Um nítján slaufur er að ræða sem verður hægt að skoða í Loftskeytastöðinni en María segir sögu Bleiku slaufunnar vera einstaklega áhugaverða og skemmtilegt sé að kynna sér hvernig hún hefur þróast í gegnum árin. Frítt er inn á viðburðinn sem lýkur 13. október. Slaufan tekið ýmsum breytingum í gegnum árin „Fyrst þegar þetta byrjar árið 2000 kemur þetta sem hugmynd frá erlendum snyrtivöruframleiðanda. Þá var þetta einfaldur satín borði. Þetta er í því formi þangað til 2006 og þá er keypt slaufa sem er fjöldaframleidd erlendis sem næla og árið 2008 er fyrst íslenskur hönnuður sem tekur við keflinu og hannar. Við erum eina landið í heiminum sem gerir þetta svona, þar sem hönnuður hannar nýja slaufu á hverju ári.“ Sýningin verður opnuð á laugardaginn.vísír/Vilhelm María bendir á að samhliða sýningunni á slaufunum verða sérstakir bolir á uppboði sem að átta listamenn koma að því að myndskreyta. Meðal listamanna eru Hugleikur Dagsson og Shoplifter (Hrafnhildur Arnardóttir). „Okkur fannst tilvalið að tala við þessa listamenn og hönnuði og athuga hvort þau væru til í að vera með. Þau tóku öll rosalega vel í þetta og voru svo ánægð að fá tækifæri til að styðja átakið.“ Húsið tileinkað Vigdísi Finnbogadóttur „Í Loftskeytastöðinni erum við með sýningu sem heitir Ljáðu mér vængi um Vigdísi Finnbogadóttur. Þar segjum við frá ævi Vigdísar en hún fékk á sínum tíma brjóstakrabbamein. Í hennar tilfelli uppgötvaðist það mjög snemma og hún hefur alltaf þakkað fyrir þá gjöf. Hún hefur verið verndari Krabbameinsfélagsins í mörg ár. Við hérna í Loftskeytastöðinni störfum í anda hugðarefna Vigdísar og finnum allt sem hún hefur snert og hefjum það upp. Það að fá brjóstakrabbamein er mjög erfitt og ég hafði samband við Krabbameinsfélagið og sóttist eftir því að við myndum taka þátt í verkefni með þeim um Bleiku slaufuna og þá kom þessi hugmynd að hafa þessa sýningu,“ segir María. María segist vera afar stolt fyrir hönd hússin og Vigdísar Finnbogadóttur af því að geta tekið þátt í átaki Krabbameinsfélagsins með þessari sýningu. Eins og að vera í nammiverslun María tekur fram að það sé einstaklega gjöfult að vinna út frá hugðarefnum Vigdísar þar sem er af nægu að taka en hún nefnir sem dæmi menningu, listir, tungumálin og náttúruna. „Þetta er bara drauma staða að vera í. Að vinnu í hringiðu Háskóla Íslands er einstaklega gefandi. Þetta er svolítið eins og að vera í nammiverslun því hér getum við valið úr hinum ýmsu fræðigreinum og tengt það út í samfélagið. Að vera í hringiðu Háskóla Íslands er einstaklega gefandi.“ María hefur komið við víða á ferli sínum en hún er hvað þekktust fyrir að gæða persónur lífi með búningahönnun sinni í sumum af stærstu leikverkum síðustu ára. Sem dæmi má nefna að hún hannaði búningana í Kardemommubænum, Mary Poppins, Vesalingunum, Hamlet og Hafinu bláa. María var jafnframt búningahöfundur fyrir 85 sjónvarpsþætti af Latabæ (e. Lazytown) og hafa því flestir barið sköpunarverk hennar augum með einum eða öðrum hætti. Myndi slíta úr henni hjartað að vera ekki í snertingu við leikhús Hún segist afar þakklát fyrir starfið í Loftskeytastöðinni þó að hún taki fram að hún eigi erfitt með að sleppa alfarið tökunum af leikhúsinu, sem sé einstaklega skemmtilegur vinnustaður. „Þetta er svolítið skemmtilegt gigg. Ég eiginlega bara svona óvart datt inn í starfið. Ég er búinn að vinna í leikhúsi í svo mörg ár að það myndi slíta úr mér hjarta að snerta ekki á því framar. Ég fæ alltaf þessu stóru verkefni sem búningahöfundur sem enginn annar vill fara í. Ég er reyndar enn þá að vinna í Þjóðleikhúsinu og er með verkefni núna í vetur sem heitir Stormur. “ María minnir á það að leikhúsið og Vigdís eigi einstaklega mikla samleið enda vann Vigdís í leikhúsi í fjölda mörg ár og var mikill forvígismaður á því sviði. Hún ítrekar að tenging Vigdísar við leikhúsin megi ekki gleymast í sögunni. „Núna er ég einmitt að skipuleggja leiklestur á verkum sem að Vigdís þýddi þegar hún vann með leikhópnum Grímu á sjöunda áratugnum og var sett upp í Iðnó. Mér hefur alltaf þótt það leitt að það gleymist hve lengi hún vann í leikhúsi. Vigdís talaði oft um það hvað leikhúsið var stór hluti af hennar lífi á marga vegi. Hún starfaði í tvö eða þrjú ár í Þjóðleikhúsinu þegar hún kom heim úr námi. Síðan þegar hún kom endanlega heim 1960 vann hún til 1979 í leikhúsi.“ Leiða saman listir og fræði í húsi fullu af lífi Loftskeytastöðin er rekin af Háskóla Íslands og er staðsett við hliðina á Veröld, húsi Vigdísar. María segir það einstaklega skemmtilegt verkefni að fá tækifæri til að fylla þetta sögufræga hús af lífi með alls konar viðburðum og verkefnum. „Húsið á sér gríðarlega langa sögu sem eitt mikilvægasta húsið fyrir samskipti við alþjóðsamfélagið, alveg frá 1918. Í stríðinu var þetta eitt af fyrsta húsunum sem var tekið undir starfsemi Bandamanna. Alveg undir 1960 var þetta hús í fullri notkun sem slík miðstöð. Þess vegna þótti það vel við hæfi þegar að Vigdís gefur háskólanum þessu stóru gjöf sem inniheldur öll skjöl, erlendar gjafir og ýmislegt sem hún fékk sem forseti Íslands að sett yrðu á laggirnar sýning um ævi og áhrif Vigdísar þar sem hún var einstaklega góður talsmaður þjóðarinnar innan sem utan landsteinanna. Einmitt á sama tíma fékk háskólinn þetta hús og tilvalið að setja allt þetta upp til sýnis í Loftskeytastöðinni.“ Hún segir að húsið sé ekki aðeins rými fyrir sýninguna um Vigdísi heldur einnig menningarmiðstöð Háskóla Íslands. Starfsmenn hússins fá leyfi til að vinna með öllum deildum háskólans og leita nýrra leiða í gefandi samstarfi til að leiða saman listir og fræði. „Við höfum verið með rosalega flotta viðburði þar sem við erum að sinna listamönnum og fræðimönnum. Tinna Gunnarsdóttir doktorsnemi kynnti til dæmis rosalega flott verkefni sem hún er að vinna í sem er um verndun umhverfis og tengingu við manneskjuna. Síðan erum við með bókaútgáfuna Angústúru og erum að vinna með þeim þar sem við erum að leiða saman bókaþýðendur og þá sem hann bækurnar líka. Við erum bara með mjög mikið af skemmtilegum viðburðum sem tengjast hugðarefni Vigdísar.“ Krabbamein Vigdís Finnbogadóttir Mest lesið 8,8 stiga skjálfti í Rússlandi: Flóðbylgjuviðvaranir gefnar út víða um Kyrrahaf Erlent „Hann stal henni“ Erlent Ísland og Palestína gera samkomulag um samstarf Innlent Lauma sér inn í útfarir og senda kirkjuvörðum fingurinn Innlent Ísland ekki í fararbroddi heldur fylgi öðrum í humátt á eftir Erlent Fjöldi ferðamanna slíkur að rotþróin ræður ekki við það Innlent Hvað á að gera um Verslunarmannahelgina? Innlent Brennisteinsdíoxíð gæti borist um suðvesturhornið Innlent Reyndi að skemma bíl og hljóp svo undan lögreglu Innlent Meintur þjófur leitaði til lögreglu vegna framkvæmdastjórans Innlent Fleiri fréttir Fjöldi ferðamanna slíkur að rotþróin ræður ekki við það Reyndi að skemma bíl og hljóp svo undan lögreglu Brennisteinsdíoxíð gæti borist um suðvesturhornið Ísland og Palestína gera samkomulag um samstarf Fundu týnda brú við Suðurlandsbraut Engin framlög til jarðganga en óljós áform um innviðafélag Hvað á að gera um Verslunarmannahelgina? Þyrlan kölluð út vegna fjórhjólaslyss Ökumaður stöðvaður og kærður fyrir fjölmörg umferðalagabrot Lauma sér inn í útfarir og senda kirkjuvörðum fingurinn Versta sviðsmyndin, galið greiðslumat og óvæntur fundur Fimm prósent fallið fyrir ástarsvikum Halla og Björn ætla til Nýja Íslands Engin fjármögnun gereyðingarvopna á Íslandi Enn varað við svikapóstum: „Við hlökkum til að fá jákvæða svörun frá þér“ Samstarfið við Íra og Frakka tímafrekt Hefja gjaldtöku við höfnina í Stykkishólmi Ágengir ferðamenn hafi sært syrgjandi Mýrdælinga Neyðarástand á Gasa og ágengir túristar angra kirkjugesti Dóttirin í Súlunesi ákærð Vonast til að spáin rætist ekki: Rigning og 22 metrar á sekúndu Rannsaka áhrif samfélagsmiðla á heilastarfsemi barna Meintur þjófur leitaði til lögreglu vegna framkvæmdastjórans Gat ekki sannað að verkstæðið tjónaði vélina Mögulegur fyrirboði um goslok Fundaði með Guterres: Tveggja ríkja lausnin sé eina lausnin Ungir menn staðnir að því að skjóta gelkúlum á vegfarendur Enn gýs úr einum megingíg og virknin nokkuð stöðug Langtímarannsóknir skorti á áhrifum kreatíns „Þetta er auðvitað stórhættulegt“ Sjá meira
Þetta segir María Theodora Ólafsdóttir, búningahöfundur og forstöðumaður Loftskeytastöðvarinnar, sem stendur fyrir vikulöngum viðburði sem hefst á laugardaginn þar sem allar Bleiku slaufurnar sem hafa verið hannaðar fyrir átak Krabbameinsfélagsins frá því að átakið hófst um aldamótin verða til sýnis. Jafnframt verður uppboð á bolum sem listamenn og hönnuðir hafa myndskreytt. Um nítján slaufur er að ræða sem verður hægt að skoða í Loftskeytastöðinni en María segir sögu Bleiku slaufunnar vera einstaklega áhugaverða og skemmtilegt sé að kynna sér hvernig hún hefur þróast í gegnum árin. Frítt er inn á viðburðinn sem lýkur 13. október. Slaufan tekið ýmsum breytingum í gegnum árin „Fyrst þegar þetta byrjar árið 2000 kemur þetta sem hugmynd frá erlendum snyrtivöruframleiðanda. Þá var þetta einfaldur satín borði. Þetta er í því formi þangað til 2006 og þá er keypt slaufa sem er fjöldaframleidd erlendis sem næla og árið 2008 er fyrst íslenskur hönnuður sem tekur við keflinu og hannar. Við erum eina landið í heiminum sem gerir þetta svona, þar sem hönnuður hannar nýja slaufu á hverju ári.“ Sýningin verður opnuð á laugardaginn.vísír/Vilhelm María bendir á að samhliða sýningunni á slaufunum verða sérstakir bolir á uppboði sem að átta listamenn koma að því að myndskreyta. Meðal listamanna eru Hugleikur Dagsson og Shoplifter (Hrafnhildur Arnardóttir). „Okkur fannst tilvalið að tala við þessa listamenn og hönnuði og athuga hvort þau væru til í að vera með. Þau tóku öll rosalega vel í þetta og voru svo ánægð að fá tækifæri til að styðja átakið.“ Húsið tileinkað Vigdísi Finnbogadóttur „Í Loftskeytastöðinni erum við með sýningu sem heitir Ljáðu mér vængi um Vigdísi Finnbogadóttur. Þar segjum við frá ævi Vigdísar en hún fékk á sínum tíma brjóstakrabbamein. Í hennar tilfelli uppgötvaðist það mjög snemma og hún hefur alltaf þakkað fyrir þá gjöf. Hún hefur verið verndari Krabbameinsfélagsins í mörg ár. Við hérna í Loftskeytastöðinni störfum í anda hugðarefna Vigdísar og finnum allt sem hún hefur snert og hefjum það upp. Það að fá brjóstakrabbamein er mjög erfitt og ég hafði samband við Krabbameinsfélagið og sóttist eftir því að við myndum taka þátt í verkefni með þeim um Bleiku slaufuna og þá kom þessi hugmynd að hafa þessa sýningu,“ segir María. María segist vera afar stolt fyrir hönd hússin og Vigdísar Finnbogadóttur af því að geta tekið þátt í átaki Krabbameinsfélagsins með þessari sýningu. Eins og að vera í nammiverslun María tekur fram að það sé einstaklega gjöfult að vinna út frá hugðarefnum Vigdísar þar sem er af nægu að taka en hún nefnir sem dæmi menningu, listir, tungumálin og náttúruna. „Þetta er bara drauma staða að vera í. Að vinnu í hringiðu Háskóla Íslands er einstaklega gefandi. Þetta er svolítið eins og að vera í nammiverslun því hér getum við valið úr hinum ýmsu fræðigreinum og tengt það út í samfélagið. Að vera í hringiðu Háskóla Íslands er einstaklega gefandi.“ María hefur komið við víða á ferli sínum en hún er hvað þekktust fyrir að gæða persónur lífi með búningahönnun sinni í sumum af stærstu leikverkum síðustu ára. Sem dæmi má nefna að hún hannaði búningana í Kardemommubænum, Mary Poppins, Vesalingunum, Hamlet og Hafinu bláa. María var jafnframt búningahöfundur fyrir 85 sjónvarpsþætti af Latabæ (e. Lazytown) og hafa því flestir barið sköpunarverk hennar augum með einum eða öðrum hætti. Myndi slíta úr henni hjartað að vera ekki í snertingu við leikhús Hún segist afar þakklát fyrir starfið í Loftskeytastöðinni þó að hún taki fram að hún eigi erfitt með að sleppa alfarið tökunum af leikhúsinu, sem sé einstaklega skemmtilegur vinnustaður. „Þetta er svolítið skemmtilegt gigg. Ég eiginlega bara svona óvart datt inn í starfið. Ég er búinn að vinna í leikhúsi í svo mörg ár að það myndi slíta úr mér hjarta að snerta ekki á því framar. Ég fæ alltaf þessu stóru verkefni sem búningahöfundur sem enginn annar vill fara í. Ég er reyndar enn þá að vinna í Þjóðleikhúsinu og er með verkefni núna í vetur sem heitir Stormur. “ María minnir á það að leikhúsið og Vigdís eigi einstaklega mikla samleið enda vann Vigdís í leikhúsi í fjölda mörg ár og var mikill forvígismaður á því sviði. Hún ítrekar að tenging Vigdísar við leikhúsin megi ekki gleymast í sögunni. „Núna er ég einmitt að skipuleggja leiklestur á verkum sem að Vigdís þýddi þegar hún vann með leikhópnum Grímu á sjöunda áratugnum og var sett upp í Iðnó. Mér hefur alltaf þótt það leitt að það gleymist hve lengi hún vann í leikhúsi. Vigdís talaði oft um það hvað leikhúsið var stór hluti af hennar lífi á marga vegi. Hún starfaði í tvö eða þrjú ár í Þjóðleikhúsinu þegar hún kom heim úr námi. Síðan þegar hún kom endanlega heim 1960 vann hún til 1979 í leikhúsi.“ Leiða saman listir og fræði í húsi fullu af lífi Loftskeytastöðin er rekin af Háskóla Íslands og er staðsett við hliðina á Veröld, húsi Vigdísar. María segir það einstaklega skemmtilegt verkefni að fá tækifæri til að fylla þetta sögufræga hús af lífi með alls konar viðburðum og verkefnum. „Húsið á sér gríðarlega langa sögu sem eitt mikilvægasta húsið fyrir samskipti við alþjóðsamfélagið, alveg frá 1918. Í stríðinu var þetta eitt af fyrsta húsunum sem var tekið undir starfsemi Bandamanna. Alveg undir 1960 var þetta hús í fullri notkun sem slík miðstöð. Þess vegna þótti það vel við hæfi þegar að Vigdís gefur háskólanum þessu stóru gjöf sem inniheldur öll skjöl, erlendar gjafir og ýmislegt sem hún fékk sem forseti Íslands að sett yrðu á laggirnar sýning um ævi og áhrif Vigdísar þar sem hún var einstaklega góður talsmaður þjóðarinnar innan sem utan landsteinanna. Einmitt á sama tíma fékk háskólinn þetta hús og tilvalið að setja allt þetta upp til sýnis í Loftskeytastöðinni.“ Hún segir að húsið sé ekki aðeins rými fyrir sýninguna um Vigdísi heldur einnig menningarmiðstöð Háskóla Íslands. Starfsmenn hússins fá leyfi til að vinna með öllum deildum háskólans og leita nýrra leiða í gefandi samstarfi til að leiða saman listir og fræði. „Við höfum verið með rosalega flotta viðburði þar sem við erum að sinna listamönnum og fræðimönnum. Tinna Gunnarsdóttir doktorsnemi kynnti til dæmis rosalega flott verkefni sem hún er að vinna í sem er um verndun umhverfis og tengingu við manneskjuna. Síðan erum við með bókaútgáfuna Angústúru og erum að vinna með þeim þar sem við erum að leiða saman bókaþýðendur og þá sem hann bækurnar líka. Við erum bara með mjög mikið af skemmtilegum viðburðum sem tengjast hugðarefni Vigdísar.“
Krabbamein Vigdís Finnbogadóttir Mest lesið 8,8 stiga skjálfti í Rússlandi: Flóðbylgjuviðvaranir gefnar út víða um Kyrrahaf Erlent „Hann stal henni“ Erlent Ísland og Palestína gera samkomulag um samstarf Innlent Lauma sér inn í útfarir og senda kirkjuvörðum fingurinn Innlent Ísland ekki í fararbroddi heldur fylgi öðrum í humátt á eftir Erlent Fjöldi ferðamanna slíkur að rotþróin ræður ekki við það Innlent Hvað á að gera um Verslunarmannahelgina? Innlent Brennisteinsdíoxíð gæti borist um suðvesturhornið Innlent Reyndi að skemma bíl og hljóp svo undan lögreglu Innlent Meintur þjófur leitaði til lögreglu vegna framkvæmdastjórans Innlent Fleiri fréttir Fjöldi ferðamanna slíkur að rotþróin ræður ekki við það Reyndi að skemma bíl og hljóp svo undan lögreglu Brennisteinsdíoxíð gæti borist um suðvesturhornið Ísland og Palestína gera samkomulag um samstarf Fundu týnda brú við Suðurlandsbraut Engin framlög til jarðganga en óljós áform um innviðafélag Hvað á að gera um Verslunarmannahelgina? Þyrlan kölluð út vegna fjórhjólaslyss Ökumaður stöðvaður og kærður fyrir fjölmörg umferðalagabrot Lauma sér inn í útfarir og senda kirkjuvörðum fingurinn Versta sviðsmyndin, galið greiðslumat og óvæntur fundur Fimm prósent fallið fyrir ástarsvikum Halla og Björn ætla til Nýja Íslands Engin fjármögnun gereyðingarvopna á Íslandi Enn varað við svikapóstum: „Við hlökkum til að fá jákvæða svörun frá þér“ Samstarfið við Íra og Frakka tímafrekt Hefja gjaldtöku við höfnina í Stykkishólmi Ágengir ferðamenn hafi sært syrgjandi Mýrdælinga Neyðarástand á Gasa og ágengir túristar angra kirkjugesti Dóttirin í Súlunesi ákærð Vonast til að spáin rætist ekki: Rigning og 22 metrar á sekúndu Rannsaka áhrif samfélagsmiðla á heilastarfsemi barna Meintur þjófur leitaði til lögreglu vegna framkvæmdastjórans Gat ekki sannað að verkstæðið tjónaði vélina Mögulegur fyrirboði um goslok Fundaði með Guterres: Tveggja ríkja lausnin sé eina lausnin Ungir menn staðnir að því að skjóta gelkúlum á vegfarendur Enn gýs úr einum megingíg og virknin nokkuð stöðug Langtímarannsóknir skorti á áhrifum kreatíns „Þetta er auðvitað stórhættulegt“ Sjá meira