Skuldirnar bíði þegar frelsið taki við Kolbeinn Tumi Daðason skrifar 18. maí 2024 08:01 Sigurður Ingi Jónasson telur að betur megi taka á skuldamálum meðan fangar afplána svo þeir séu í betri stöðu þegar þeir hafa lokið við afplánun. Umboðsmaður skuldara stendur stundum bjargarlaus þegar kemur að því að greiða úr fjármálum fanga og fyrrverandi fanga. Kallað er eftir heildarsýn stjórnvalda og að sérstaklega verði skoðað hvernig meðhöndla eigi skuldir fanga sem oftar en ekki losna úr afplánun en stíga um leið inn í skuldafangelsi. Rætt var um fjármál fanga í umræðuþættinum Frelsið er yndislegt á dögunum þar sem gestir voru Ásta Sigrún Helgadóttir, umboðsmaður skuldara, Sigurður Ingi Jónasson, fyrrverandi fangi, og Bjarki Már Magnússon, lögfræðingur hjá lögfræðiaðstoð Afstöðu. Þar kom meðal annars fram að fangar í íslenskum fangelsum eigi það flestir sammerkt að hafa komið sér í djúpt skuldafen sem þeir hafi þá miklar áhyggjur af þegar þeir losna úr afplánun. Helst eru það fésektir, sakarkostnaður, skattaskuldir og meðlagsskuldir sem fylgja út í frelsið og eru þar fjötur um fót. „Þetta fólk er tilbúið að vinna en það er tekin mjög há prósenta af launum þeirra til að greiða ríkinu til baka og þar af leiðandi á það erfitt með að ná endum saman. Þetta er ein ástæða þess að fólk heldur áfram í glæpum og að endurkomur í íslensk fangelsi eru jafn algengar og raun ber vitni,“ segir Guðmundur Ingi Þóroddsson, formaður Afstöðu, og annar þáttastjórnenda. „Ég held að það þurfi nýtt kerfi, að eitthvað taki við og það er ljóst að ef fólk fengi þessar skuldir felldar niður þá myndi samfélagið hagnast töluvert meira en nemur skuldunum.“ Steypti sér í skuldir Sigurður Ingi rekur í þættinum sína sögu og tekur skýrt fram að hann sé ekkert fórnarlamb, hann hafi sjálfur steypt sér í skuldir. Það þurfi aftur á móti ekki að gera fólki það svona erfitt að klóra sig úr óreiðunni aftur. „Mér finnst skrítið að fólk er dæmt í fangelsi á sinni kennitölu, nafni og sinni persónu og staðan liggur því alveg fyrir, að það sé ekki strax sett af stað dagskrá til að greiða úr þessum málum. Í hvert skipti sem ég fór inn og svo aftur út var ég í verri og verri stöðu, bæði andlega og fjárhagslega. Ég skil ekki af hverju er ekki tekið á þessum málum þegar menn koma inn í fangelsið því þannig getur fólk komist aftur í takt við samfélagið þegar afplánun lýkur.“ Guðmunudr Ingi segir Afstöðu eiga í góðu samstarfi við embætti umboðsmanns skuldara og hafa milligöngu fyrir félagsmenn um lögfræðiaðstoð. Rekast á veggi eftir afplánun Bjarki Már segir að dómþolar breiði hreinlega bara sængina yfir höfuð þegar komi að skuldamálum. Þeir greiði ekki skuldir og skili ekki skattaskýrslum, jafnvel til margra ára. „Þeir hafa ekki viljað hugsa um þetta, svo koma þeir út og þá byrja þeir að rekast á veggi og þá er jafnvel bara fínt að fara inn aftur. Tíminn skiptir öllu máli og það að farið sé í þessi mál strax í upphafi afplánunar.“ Ásta Sigrún segir taka heilshugar undir það að þörf sé á skoða fjármál fanga og fyrrverandi fanga gaumgæfilega. „Það er svo mikilvægt að hafa þessa félagslegu sýn. Hvað viljum við að taki við? Hvernig viljum við að þessar skuldir séu meðhöndlaðar. Við erum í stöðugum viðræðum við innheimtumiðstöð sekta og sakarkostnaðar og almennt við stjórnvöld um þessi úrræði því við erum stundum mjög bjargarlaus. Við vinnum eftir ákveðnum lögum, fangar leita til okkar og þá hugsum við að það væri hægt að gera meira.“ Fangelsismál Mest lesið Hefja söfnun fyrir fjölskyldu Víglundar Innlent „Glútenóþol var orðið óhreinn hattur yfir þetta allt saman“ Innlent „Mæta á næstu Palestínumótmæli og berja þetta lið“ Innlent Stimpingar milli mótmælenda á Austurvelli Innlent Hinn látni erlendur ríkisborgari á þrítugsaldri Innlent Engin smithætta vegna veikinda í vélinni Innlent Þekkir ekki eina stelpu sem ekki hefur verið áreitt Innlent Segir Viðskiptablaðið og Samstöðina fara rangt með mál um Ásthildi Lóu Innlent Borðaði súrdeigsbrauð og mældist með áfengi í útblæstri Innlent Tíundi hver með ágætiseinkunn í MR Innlent Fleiri fréttir „Ef fram heldur sem horfir verður Aþena lögð niður í næstu viku“ Stimpingar milli mótmælenda á Austurvelli Sigríður svarar gagnrýni á störf lögreglunnar á Suðurnesjum Tíundi hver með ágætiseinkunn í MR Engin smithætta vegna veikinda í vélinni Segir Viðskiptablaðið og Samstöðina fara rangt með mál um Ásthildi Lóu Kökuskreytingar og þjóðdansar á „Fjör í Flóa“ í dag Tvenn mótmæli í Reykjavík og herþota á flugsýningu „Mæta á næstu Palestínumótmæli og berja þetta lið“ Missa fatamarkaðinn með flutningi Konukots í Ármúla „Glútenóþol var orðið óhreinn hattur yfir þetta allt saman“ Ók hlaupahjólinu á tré með pizzu í annarri Hefja söfnun fyrir fjölskyldu Víglundar Borðaði súrdeigsbrauð og mældist með áfengi í útblæstri Hefur skilning á báðum sjónarmiðum í Heiðmerkurmálinu Þekkir ekki eina stelpu sem ekki hefur verið áreitt Umferðartafir vegna framkvæmda við Kringlumýrarbraut í sumar Hinn látni erlendur ríkisborgari á þrítugsaldri Býður til flugveislu á Reykjavíkurflugvelli Sóttu veikan mann í rússneskan togara Lækkandi fæðingartíðni er vandamál sem leysist ekki án innflytjenda Rannsókn lokið í manndrápsmáli Lögðu hald á nokkuð magn fíkniefna og hnífa Sláandi tölur: Kyrkingartökum og eltihrellum fer fjölgandi Mætti með steikarhníf á leikskóla Kyrkingartök og elltihrellahegðun fara vaxandi og myndband af áreitni í miðborginni Grill í ljósum logum úti á svölum Vilja endurbyggja verkstæðið en nágrannar mótmæla harðlega Margra kílómetra bílaröð eftir árekstur á Vesturlandsvegi Halda framkvæmdastjóra Félagsbústaða þrátt fyrir alvarlegt vantraust Sjá meira
Rætt var um fjármál fanga í umræðuþættinum Frelsið er yndislegt á dögunum þar sem gestir voru Ásta Sigrún Helgadóttir, umboðsmaður skuldara, Sigurður Ingi Jónasson, fyrrverandi fangi, og Bjarki Már Magnússon, lögfræðingur hjá lögfræðiaðstoð Afstöðu. Þar kom meðal annars fram að fangar í íslenskum fangelsum eigi það flestir sammerkt að hafa komið sér í djúpt skuldafen sem þeir hafi þá miklar áhyggjur af þegar þeir losna úr afplánun. Helst eru það fésektir, sakarkostnaður, skattaskuldir og meðlagsskuldir sem fylgja út í frelsið og eru þar fjötur um fót. „Þetta fólk er tilbúið að vinna en það er tekin mjög há prósenta af launum þeirra til að greiða ríkinu til baka og þar af leiðandi á það erfitt með að ná endum saman. Þetta er ein ástæða þess að fólk heldur áfram í glæpum og að endurkomur í íslensk fangelsi eru jafn algengar og raun ber vitni,“ segir Guðmundur Ingi Þóroddsson, formaður Afstöðu, og annar þáttastjórnenda. „Ég held að það þurfi nýtt kerfi, að eitthvað taki við og það er ljóst að ef fólk fengi þessar skuldir felldar niður þá myndi samfélagið hagnast töluvert meira en nemur skuldunum.“ Steypti sér í skuldir Sigurður Ingi rekur í þættinum sína sögu og tekur skýrt fram að hann sé ekkert fórnarlamb, hann hafi sjálfur steypt sér í skuldir. Það þurfi aftur á móti ekki að gera fólki það svona erfitt að klóra sig úr óreiðunni aftur. „Mér finnst skrítið að fólk er dæmt í fangelsi á sinni kennitölu, nafni og sinni persónu og staðan liggur því alveg fyrir, að það sé ekki strax sett af stað dagskrá til að greiða úr þessum málum. Í hvert skipti sem ég fór inn og svo aftur út var ég í verri og verri stöðu, bæði andlega og fjárhagslega. Ég skil ekki af hverju er ekki tekið á þessum málum þegar menn koma inn í fangelsið því þannig getur fólk komist aftur í takt við samfélagið þegar afplánun lýkur.“ Guðmunudr Ingi segir Afstöðu eiga í góðu samstarfi við embætti umboðsmanns skuldara og hafa milligöngu fyrir félagsmenn um lögfræðiaðstoð. Rekast á veggi eftir afplánun Bjarki Már segir að dómþolar breiði hreinlega bara sængina yfir höfuð þegar komi að skuldamálum. Þeir greiði ekki skuldir og skili ekki skattaskýrslum, jafnvel til margra ára. „Þeir hafa ekki viljað hugsa um þetta, svo koma þeir út og þá byrja þeir að rekast á veggi og þá er jafnvel bara fínt að fara inn aftur. Tíminn skiptir öllu máli og það að farið sé í þessi mál strax í upphafi afplánunar.“ Ásta Sigrún segir taka heilshugar undir það að þörf sé á skoða fjármál fanga og fyrrverandi fanga gaumgæfilega. „Það er svo mikilvægt að hafa þessa félagslegu sýn. Hvað viljum við að taki við? Hvernig viljum við að þessar skuldir séu meðhöndlaðar. Við erum í stöðugum viðræðum við innheimtumiðstöð sekta og sakarkostnaðar og almennt við stjórnvöld um þessi úrræði því við erum stundum mjög bjargarlaus. Við vinnum eftir ákveðnum lögum, fangar leita til okkar og þá hugsum við að það væri hægt að gera meira.“
Fangelsismál Mest lesið Hefja söfnun fyrir fjölskyldu Víglundar Innlent „Glútenóþol var orðið óhreinn hattur yfir þetta allt saman“ Innlent „Mæta á næstu Palestínumótmæli og berja þetta lið“ Innlent Stimpingar milli mótmælenda á Austurvelli Innlent Hinn látni erlendur ríkisborgari á þrítugsaldri Innlent Engin smithætta vegna veikinda í vélinni Innlent Þekkir ekki eina stelpu sem ekki hefur verið áreitt Innlent Segir Viðskiptablaðið og Samstöðina fara rangt með mál um Ásthildi Lóu Innlent Borðaði súrdeigsbrauð og mældist með áfengi í útblæstri Innlent Tíundi hver með ágætiseinkunn í MR Innlent Fleiri fréttir „Ef fram heldur sem horfir verður Aþena lögð niður í næstu viku“ Stimpingar milli mótmælenda á Austurvelli Sigríður svarar gagnrýni á störf lögreglunnar á Suðurnesjum Tíundi hver með ágætiseinkunn í MR Engin smithætta vegna veikinda í vélinni Segir Viðskiptablaðið og Samstöðina fara rangt með mál um Ásthildi Lóu Kökuskreytingar og þjóðdansar á „Fjör í Flóa“ í dag Tvenn mótmæli í Reykjavík og herþota á flugsýningu „Mæta á næstu Palestínumótmæli og berja þetta lið“ Missa fatamarkaðinn með flutningi Konukots í Ármúla „Glútenóþol var orðið óhreinn hattur yfir þetta allt saman“ Ók hlaupahjólinu á tré með pizzu í annarri Hefja söfnun fyrir fjölskyldu Víglundar Borðaði súrdeigsbrauð og mældist með áfengi í útblæstri Hefur skilning á báðum sjónarmiðum í Heiðmerkurmálinu Þekkir ekki eina stelpu sem ekki hefur verið áreitt Umferðartafir vegna framkvæmda við Kringlumýrarbraut í sumar Hinn látni erlendur ríkisborgari á þrítugsaldri Býður til flugveislu á Reykjavíkurflugvelli Sóttu veikan mann í rússneskan togara Lækkandi fæðingartíðni er vandamál sem leysist ekki án innflytjenda Rannsókn lokið í manndrápsmáli Lögðu hald á nokkuð magn fíkniefna og hnífa Sláandi tölur: Kyrkingartökum og eltihrellum fer fjölgandi Mætti með steikarhníf á leikskóla Kyrkingartök og elltihrellahegðun fara vaxandi og myndband af áreitni í miðborginni Grill í ljósum logum úti á svölum Vilja endurbyggja verkstæðið en nágrannar mótmæla harðlega Margra kílómetra bílaröð eftir árekstur á Vesturlandsvegi Halda framkvæmdastjóra Félagsbústaða þrátt fyrir alvarlegt vantraust Sjá meira