„Við erum með fjölmörg tæki, jarðskjálftamæla og GPS-tæki, svo erum við líka að nýta okkur gervitunglatækni og fjarkönnun, gasmælingar og fleira. Það sem við höfum verið að sjá alveg frá síðasta eldgosi, sem hófst 10. Júlí í sumar, alveg frá því að því lýkur þá sjáumst við að það hefst kvikusöfnun á 10-15 kílómetra dýpi undir Fagradalsfjalli,“ sagði Kristín á upplýsingafundi vegna jarðhræringa á Reykjanesi í dag.
Fréttastofa fylgdist vel með fundinum og hægt er að lesa textalýsingu frá honum hér að neðan.
Hún segir að merki um landris sjáist frá Krýsuvík að Reykjanestá og það sé svipað og sést hafi í aðdraganda síðustu eldgosa - en það sé öllu hraðara.
„Þensla á fimm kílómetra dýpi undir Þorbirni er til marks um kvikusöfnun undir jarðskorpunni. Við vitum ekki nákvæmlega hvernig þessi kvika komst þarna, hvort að hún kom úr þessum kvikusöfnunarstað undir Fagradalsfjalli eða hvort að þessi kvika kom beint að neðan. Og það kannski skiptir ekki beint öllu máli. Núna sjáum við öflugra merki af því við erum með þessa grunnu söfnun þarna,“ heldur Kristín áfram.
„Það sem er að gerast núna við Þorbjörn er þetta: Við erum með það sem við köllum syllumyndun, það er innskot sem er að safnast lárétt eins og koddi á sirka fimm kílómetra dýpi. Nýjustu líkönin sýna okkur það. Við erum að mæla þetta landris samfara því,“ segir Kristín.
Fimm kílómetra dýpi
Kristín telur að skjálftavirkni muni halda eitthvað áfram miðað við stöðuna eins og hún er í dag.
„Mikilvægasta spurningin sem við þurfum að spyrja okkur núna er það hvort að kvika sé að færast nær yfirborði.“
Hún segir að stærsta verkefnið framundan sé að fylgjast vel með gögnum og skjálftavirkni. Ef kvika er að færast nær yfirborði ætti kvikan að fara áfram eins og ákveðinn gangur. Þannig væri hægt að mæla jarðsig, þar sem kvika er að fara nær yfirborði. Margir GPS-mælar séu á svæðinu sem eigi að geta mælt það hvort að sig sé á jörðu.
„Það sem við sjáum núna er að þessir skjálftar eru aðallega á fimm kílómetra dýpi, efstu skjálftarnir eru kannski á svona eins og hálfs kílómetra dýpi. Við erum með sólarhringsvakt á Veðurstofunni, það er ekki bara verið að gera veðurspár heldur erum við alltaf með náttúruvárvötkun og höfum verið með um árabil. Við erum núna auðvitað með sérstakt viðbragð,“ segir Kristín.
Áframhaldandi kvikusöfnun gæti endað með eldgosi en svo gæti landrisið einnig hætt og óvissuástandinu aflétt. Þá gætu einnig myndast sprungur eða gliðnun í jörðu án þess að það fari að gjósa.
Hraunið kæmi á endanum til bæjarins vari gosið lengi
Í lok íbúafundarins gafst bæjarbúum tækifæri á að spyrja frummælendur spurninga. Einar Dagbjartsson beindi spurningu til Kristínar og spurði hvert hraun myndi renna ef kvika kæmi upp þar sem landris er mest um þessar mundir.
„Þetta er auðvitað frekar flatt svæði vestan og norðan við Þorbjörn. Þannig að það myndi dreifa úr sér um það svæði til þess að byrja með allavega.“
Þá greip annar bæjarbúi hljóðnemann og spurði hvort Grindavíkurbær yrði í hættu ef til þess kæmi eða meiri áhyggjur væru hafðar af innviðum í kringum bæinn.
„Það er auðvitað hætta á ferð miðað við þennan stað, þetta eru ekki margir kílómetrar, það sjá allir.“
Hraunlíkön geri ráð fyrir því að á degi eitt í gosi yrði hraunið ekki komið til Grindavíkur. „Þannig að það er tími, það eru góðar fréttir. En ef gosið varir í lengri tíma þá kemur hraunið hingað.“
