Að minnka kolefnisspor íslensks atvinnulífs Sara Pálsdóttir skrifar 5. september 2023 14:01 Sumarið er frábær tími og í uppáhaldi hjá mörgum, en upp á síðkastið hafa sumrin vakið blendnar tilfinningar. Á þessu ári, líkt og undanfarin ár, hafa borist fréttir af uggvekjandi veðuröfgum. Sögulegur fjöldi hitameta var sleginn víða um heim, við heyrðum fregnir af miklum þurrkum, mannskæðum skógareldum, ofsarigningum, flóðum og risahagléli – oft á stöðum sem Íslendingar heimsækja í sínum sumarfríum. Allt fer þetta ískyggilega saman við svartar spár sem heyrst hafa í áratugi um að gríðarleg kolefnislosun mannkynsins muni, ef ekkert er að gert, hafa ófyrirsjáanleg áhrif á veður, gróðurfar og dýralíf um allan heim. Raunverulegar aðgerðir í brennidepli á sjálfbærnidegi Landsbankans Skýrt dæmi um alvarleika stöðunnar er að stærsta málið sem samstaða náðist um á COP27 loftslagsráðstefnunni í lok síðasta árs snerist um að tryggja fjármagn fyrir viðkvæm ríki sem hafa þegar orðið fyrir og munu verða fyrir frekari áföllum vegna loftslagsbreytinganna. Sjálfbærnidagur Landsbankans verður haldinn í annað sinn föstudaginn 7. september. Yfirskriftin í ár er „Sjálfbærni í verki. Minnkum kolefnisspor íslensks atvinnulífs“. Á fundinum er ætlunin að fræðast um og ræða hvernig stór íslensk fyrirtæki í flugi, samgöngum og byggingariðnaði nálgast losunarverkefnið og markmið sín nú og á komandi árum. Mikilvægt að kortleggja kolefnissporið Önnur lykilniðurstaða COP27 var stóraukin áhersla á ábyrgð stofnana, fyrirtækja og heilu geiranna í viðskiptum og iðnaði. Krafan á fyrirtæki að geti gert grein fyrir kolefnisspori sínu er að stóraukast enda kortleggja þau spor sín í síauknum mæli. Til að vinna að sjálfbærni þar sem hún skiptir mestu máli og hefur mest áhrif þarf fyrirtæki að greina starfsemi sína rækilega og legga mat á helstu áhrif á sjálfbærniþætti. Þetta er að sjálfsögðu mismunandi eftir fyrirtækjum, en öll fyrirtæki eiga sameiginlegt að þurfa að gera mikilvægisgreiningu á áhrifum sínum, greina alla aðfangakeðjuna, skoða áhrif á sjálfbærniþætti og mæla óbeina og beina losun gróðurhúsalofttegunda. Rökrétt skref að styðja viðskiptavini á sjálfbærnivegferðinni Landsbankinn hefur framkvæmt reglulegar mikilvægisgreiningar á áhrifum starfsemi sinnar í rúman áratug og eru þær niðurstöður í takt við niðurstöður annarra fjármálafyrirtækja í heiminum. Helstu áhrif banka liggja í lána- og eignasöfnum, enda er það eðli starfseminnar að fjármagna verkefni sem hafa svo að sjálfsögðu mismunandi áhrif á sjálfbærniþætti. Landsbankinn mælir umfang óbeinnar losunar frá lánasafni sínu með aðferðarfræði PCAF (e. Partnership for Carbon Accounting Financials). Þegar umfangið er vitað er næsta skref að reyna að draga úr því. Við vinnum nú í að fá samþykkt vísindalegt markið um samdrátt í óbeinni losun á þessu ári sem uppfyllir kröfur samtakanna Science Based Targets initiative. En hvað þýðir þetta í raun? Þetta þýðir að okkar helstu áhrif á sjálfbærni til góðs eða ills liggja í verkefnunum sem við fjármögnum – eða kjósum að fjármagna ekki. Til þess að hafa jákvæð áhrif þurfum við að treysta á að viðskiptavinir okkar minnki sín umhverfisáhrif. Það er því eðlilegt skref fyrir bankann að styðja viðskiptavini á þeirra eigin sjálfbærnivegferðinni. Hluti af því er m.a. að veita sjálfbærnimerki Landsbankans um sjálfbæra fjármögnun þeim sem standast kröfur sjálfbærrar fjármálaumgjarðar bankans. Annað er svo að taka virkan þátt í samtalinu og leitast við að varpa ljósi á hvað viðskiptavinir og aðrir eru að gera á árlegum sjálfbærnidegi Landsbankans. Sjálfbærni er verkefni okkar allra um ókomna tíð Þótt loftslagsvandinn sé stærsta viðfangsefni samtímans á heimsvísu þá nær sjálfbærni auðvitað til miklu fleiri þátta. Sjálfbærni er einfaldlega góðir viðskiptahættir og ætti að vera reglan. Sjálfbærni felur í sér að við komum í veg fyrir sóun, tryggjum jafnvægi í nýtingu auðlinda og gætum að umgengni okkar við umhverfið og hvert annað. Markmið um líffræðilegan fjölbreytileika sem sett voru á COP27-loftslagsráðstefnunni verða mikilvæg viðfangsefni á næstu árum. Markmiðið um að halda hlýnun jarðar innan við 1,5°C að meðaltali frá upphafi iðnbyltingar er metnaðarfullt og flókið. Það er alveg ljóst að það er engin töfralausn á vandanum, en almennur samhljómur er um að tími markmiðasetninga langt fram í tímann sé að renna sitt skeið og áþreifanlegur samdráttur í losun sé krafan. Landsbankinn mun halda áfram að taka þátt í samtalinu og verkefninu enda byggir velgengni bankans líkt og samfélagsins alls á sameiginlegri velgengni okkar allra. Ég vona að sem flest ykkar sjái sér fært að fylgjast með sjálfbærnideginum fimmtudaginn 7. september, í Grósku eða í beinu streymi. Nánari upplýsingar um dagskrána og skráningu er að finna á landsbankinn.is. Höfundur er framkvæmdastjóri Samfélagssviðs hjá Landsbankanum. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Landsbankinn Loftslagsmál Mest lesið Halldór 15.3.2025 Halldór Hegða sér eins og ofdekraðir unglingar Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Við mótmælum nýbyggingum í Neðra Breiðholtinu Jökull Þór Sveinsson,Hlynur Ingi Jóhannsson Skoðun Er „sam-búð“ búsetuform 21. aldar og lausn við háum byggingakostnaði? Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun Af hverju ættu nemendur að kjósa Magnús Karl sem rektor HÍ? Eygló Sóley Hróðmarsdóttir Löve,Daníel Thor Myer Skoðun Gunnar Smári hvað er hann? Birgir Dýrfjörð Skoðun Tryggjum framtíð endurnýjanlegrar orku á Íslandi Íris Lind Sæmundsdóttir Skoðun Reynsla, framtíðarsýn og kjarkur Silju Báru Anna Helga Jónsdóttir,Sigurður Örn Stefánsson Skoðun Kolbrún Þ. Pálsdóttir – rétti leiðtoginn fyrir Háskóla Íslands Hafliði Ásgeirsson,Eyjólfur Brynjar Eyjólfsson,Þorbjörg St. Þorsteinsdóttir Skoðun Bakpokinn sem þyngist aðeins hjá öðrum Inga Sæland Skoðun Skoðun Skoðun Allt fyrir samansúrrað pólitískt og peningalegt vald? Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Vopnakaup íslenska ráðamanna skrifar Skoðun Samstaðan er óstöðvandi afl Helga Þórey Júlíudóttir skrifar Skoðun Kolbrún Þ. Pálsdóttir – rétti leiðtoginn fyrir Háskóla Íslands Hafliði Ásgeirsson,Eyjólfur Brynjar Eyjólfsson,Þorbjörg St. Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Hegða sér eins og ofdekraðir unglingar Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Af hverju ættu nemendur að kjósa Magnús Karl sem rektor HÍ? Eygló Sóley Hróðmarsdóttir Löve,Daníel Thor Myer skrifar Skoðun Við mótmælum nýbyggingum í Neðra Breiðholtinu Jökull Þór Sveinsson,Hlynur Ingi Jóhannsson skrifar Skoðun Er „sam-búð“ búsetuform 21. aldar og lausn við háum byggingakostnaði? Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Tryggjum framtíð endurnýjanlegrar orku á Íslandi Íris Lind Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Reynsla, framtíðarsýn og kjarkur Silju Báru Anna Helga Jónsdóttir,Sigurður Örn Stefánsson skrifar Skoðun Gunnar Smári hvað er hann? Birgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Um Ingibjörgu Gunnarsdóttur – ferill að rektorskjöri Rúnar Unnþórsson,Þórhallur Ingi Halldórsson skrifar Skoðun Ísland er leiðandi ljós og hvatning til fjölmiðla Hrönn Egilsdóttir skrifar Skoðun Forvarnir á ferð Erlingur Sigvaldason skrifar Skoðun Vertu meðbyr mannúðar Birna Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Fegurð sem breytir skólum Einar Mikael Sverrisson skrifar Skoðun Það læra börnin sem fyrir þeim er haft Sigurður Örn Hilmarsson skrifar Skoðun Björn Þorsteinsson as Rector - A visionary leader uniting disciplines and driving innovation Marianne Elisabeth Klinke skrifar Skoðun Verður Frelsið fullveldinu að bráð? Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Til rektorsframbjóðenda: Hvað gerir nýr rektor HÍ við Endurmenntun? Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Mataræði í stóra samhengi lífsins Birna Þórisdóttir skrifar Skoðun Hvað varð um loftslagsmálin? Kamma Thordarson skrifar Skoðun Bakpokinn sem þyngist aðeins hjá öðrum Inga Sæland skrifar Skoðun Örlög Íslendinga og u-beygja áhrifamesta fjármálamanns heims Snorri Másson skrifar Skoðun Ég kýs Magnús Karl sem rektor Bylgja Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Jóhann Páll: Vertu í liði með náttúrunni ekki gegn henni Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Tífalt hærri vextir, meiri skuldir - menntastefna stjórnvalda? Júlíus Viggó Ólafsson,Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Skoðun Lífið gefur engan afslátt Davíð Bergmann skrifar Skoðun Kolbrún Pálsdóttir sem næsti rektor HÍ Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Vitskert veröld Einar Helgason skrifar Sjá meira
Sumarið er frábær tími og í uppáhaldi hjá mörgum, en upp á síðkastið hafa sumrin vakið blendnar tilfinningar. Á þessu ári, líkt og undanfarin ár, hafa borist fréttir af uggvekjandi veðuröfgum. Sögulegur fjöldi hitameta var sleginn víða um heim, við heyrðum fregnir af miklum þurrkum, mannskæðum skógareldum, ofsarigningum, flóðum og risahagléli – oft á stöðum sem Íslendingar heimsækja í sínum sumarfríum. Allt fer þetta ískyggilega saman við svartar spár sem heyrst hafa í áratugi um að gríðarleg kolefnislosun mannkynsins muni, ef ekkert er að gert, hafa ófyrirsjáanleg áhrif á veður, gróðurfar og dýralíf um allan heim. Raunverulegar aðgerðir í brennidepli á sjálfbærnidegi Landsbankans Skýrt dæmi um alvarleika stöðunnar er að stærsta málið sem samstaða náðist um á COP27 loftslagsráðstefnunni í lok síðasta árs snerist um að tryggja fjármagn fyrir viðkvæm ríki sem hafa þegar orðið fyrir og munu verða fyrir frekari áföllum vegna loftslagsbreytinganna. Sjálfbærnidagur Landsbankans verður haldinn í annað sinn föstudaginn 7. september. Yfirskriftin í ár er „Sjálfbærni í verki. Minnkum kolefnisspor íslensks atvinnulífs“. Á fundinum er ætlunin að fræðast um og ræða hvernig stór íslensk fyrirtæki í flugi, samgöngum og byggingariðnaði nálgast losunarverkefnið og markmið sín nú og á komandi árum. Mikilvægt að kortleggja kolefnissporið Önnur lykilniðurstaða COP27 var stóraukin áhersla á ábyrgð stofnana, fyrirtækja og heilu geiranna í viðskiptum og iðnaði. Krafan á fyrirtæki að geti gert grein fyrir kolefnisspori sínu er að stóraukast enda kortleggja þau spor sín í síauknum mæli. Til að vinna að sjálfbærni þar sem hún skiptir mestu máli og hefur mest áhrif þarf fyrirtæki að greina starfsemi sína rækilega og legga mat á helstu áhrif á sjálfbærniþætti. Þetta er að sjálfsögðu mismunandi eftir fyrirtækjum, en öll fyrirtæki eiga sameiginlegt að þurfa að gera mikilvægisgreiningu á áhrifum sínum, greina alla aðfangakeðjuna, skoða áhrif á sjálfbærniþætti og mæla óbeina og beina losun gróðurhúsalofttegunda. Rökrétt skref að styðja viðskiptavini á sjálfbærnivegferðinni Landsbankinn hefur framkvæmt reglulegar mikilvægisgreiningar á áhrifum starfsemi sinnar í rúman áratug og eru þær niðurstöður í takt við niðurstöður annarra fjármálafyrirtækja í heiminum. Helstu áhrif banka liggja í lána- og eignasöfnum, enda er það eðli starfseminnar að fjármagna verkefni sem hafa svo að sjálfsögðu mismunandi áhrif á sjálfbærniþætti. Landsbankinn mælir umfang óbeinnar losunar frá lánasafni sínu með aðferðarfræði PCAF (e. Partnership for Carbon Accounting Financials). Þegar umfangið er vitað er næsta skref að reyna að draga úr því. Við vinnum nú í að fá samþykkt vísindalegt markið um samdrátt í óbeinni losun á þessu ári sem uppfyllir kröfur samtakanna Science Based Targets initiative. En hvað þýðir þetta í raun? Þetta þýðir að okkar helstu áhrif á sjálfbærni til góðs eða ills liggja í verkefnunum sem við fjármögnum – eða kjósum að fjármagna ekki. Til þess að hafa jákvæð áhrif þurfum við að treysta á að viðskiptavinir okkar minnki sín umhverfisáhrif. Það er því eðlilegt skref fyrir bankann að styðja viðskiptavini á þeirra eigin sjálfbærnivegferðinni. Hluti af því er m.a. að veita sjálfbærnimerki Landsbankans um sjálfbæra fjármögnun þeim sem standast kröfur sjálfbærrar fjármálaumgjarðar bankans. Annað er svo að taka virkan þátt í samtalinu og leitast við að varpa ljósi á hvað viðskiptavinir og aðrir eru að gera á árlegum sjálfbærnidegi Landsbankans. Sjálfbærni er verkefni okkar allra um ókomna tíð Þótt loftslagsvandinn sé stærsta viðfangsefni samtímans á heimsvísu þá nær sjálfbærni auðvitað til miklu fleiri þátta. Sjálfbærni er einfaldlega góðir viðskiptahættir og ætti að vera reglan. Sjálfbærni felur í sér að við komum í veg fyrir sóun, tryggjum jafnvægi í nýtingu auðlinda og gætum að umgengni okkar við umhverfið og hvert annað. Markmið um líffræðilegan fjölbreytileika sem sett voru á COP27-loftslagsráðstefnunni verða mikilvæg viðfangsefni á næstu árum. Markmiðið um að halda hlýnun jarðar innan við 1,5°C að meðaltali frá upphafi iðnbyltingar er metnaðarfullt og flókið. Það er alveg ljóst að það er engin töfralausn á vandanum, en almennur samhljómur er um að tími markmiðasetninga langt fram í tímann sé að renna sitt skeið og áþreifanlegur samdráttur í losun sé krafan. Landsbankinn mun halda áfram að taka þátt í samtalinu og verkefninu enda byggir velgengni bankans líkt og samfélagsins alls á sameiginlegri velgengni okkar allra. Ég vona að sem flest ykkar sjái sér fært að fylgjast með sjálfbærnideginum fimmtudaginn 7. september, í Grósku eða í beinu streymi. Nánari upplýsingar um dagskrána og skráningu er að finna á landsbankinn.is. Höfundur er framkvæmdastjóri Samfélagssviðs hjá Landsbankanum.
Er „sam-búð“ búsetuform 21. aldar og lausn við háum byggingakostnaði? Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun
Af hverju ættu nemendur að kjósa Magnús Karl sem rektor HÍ? Eygló Sóley Hróðmarsdóttir Löve,Daníel Thor Myer Skoðun
Kolbrún Þ. Pálsdóttir – rétti leiðtoginn fyrir Háskóla Íslands Hafliði Ásgeirsson,Eyjólfur Brynjar Eyjólfsson,Þorbjörg St. Þorsteinsdóttir Skoðun
Skoðun Kolbrún Þ. Pálsdóttir – rétti leiðtoginn fyrir Háskóla Íslands Hafliði Ásgeirsson,Eyjólfur Brynjar Eyjólfsson,Þorbjörg St. Þorsteinsdóttir skrifar
Skoðun Af hverju ættu nemendur að kjósa Magnús Karl sem rektor HÍ? Eygló Sóley Hróðmarsdóttir Löve,Daníel Thor Myer skrifar
Skoðun Við mótmælum nýbyggingum í Neðra Breiðholtinu Jökull Þór Sveinsson,Hlynur Ingi Jóhannsson skrifar
Skoðun Er „sam-búð“ búsetuform 21. aldar og lausn við háum byggingakostnaði? Sara Björg Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Reynsla, framtíðarsýn og kjarkur Silju Báru Anna Helga Jónsdóttir,Sigurður Örn Stefánsson skrifar
Skoðun Um Ingibjörgu Gunnarsdóttur – ferill að rektorskjöri Rúnar Unnþórsson,Þórhallur Ingi Halldórsson skrifar
Skoðun Björn Þorsteinsson as Rector - A visionary leader uniting disciplines and driving innovation Marianne Elisabeth Klinke skrifar
Skoðun Til rektorsframbjóðenda: Hvað gerir nýr rektor HÍ við Endurmenntun? Ólafur Stephensen skrifar
Skoðun Tífalt hærri vextir, meiri skuldir - menntastefna stjórnvalda? Júlíus Viggó Ólafsson,Vilhjálmur Hilmarsson skrifar
Er „sam-búð“ búsetuform 21. aldar og lausn við háum byggingakostnaði? Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun
Af hverju ættu nemendur að kjósa Magnús Karl sem rektor HÍ? Eygló Sóley Hróðmarsdóttir Löve,Daníel Thor Myer Skoðun
Kolbrún Þ. Pálsdóttir – rétti leiðtoginn fyrir Háskóla Íslands Hafliði Ásgeirsson,Eyjólfur Brynjar Eyjólfsson,Þorbjörg St. Þorsteinsdóttir Skoðun