Við getum dúxað í loftslagsmálum Jóna Bjarnadóttir og Jóhanna Hlín Auðunsdóttir skrifa 14. maí 2023 10:01 Framtíðarsýn Landsvirkjunar er sjálfbær heimur, knúinn endurnýjanlegri orku. Við vitum öll að við verðum að hætta að brenna bensíni og olíum og knýja heiminn þess í stað áfram með grænni orku. Það er eina leiðin til að snúa við geigvænlegri þróun loftslagsmála. Landsvirkjun hefur þegar náð þeim árangri að vera með eitt lægsta kolefnisspor allra orkufyrirtækja heims en við ætlum samt að gera enn betur. Leiðina fram undan og árangurinn þarf að vera unnt að mæla. Á undanförnum árum höfum við náð sífellt betri tökum á því viðfangsefni og nú er orkufyrirtæki þjóðarinnar leiðandi á heimsvísu í loftslagsmálum, með hæstu einkunn alþjóðlegu samtakanna Carbon Disclosure Project (CDP), sem eru óhagnaðardrifin umhverfissamtök. Réttu verkfærin Við hjá Landsvirkjun höfum starfað með CDP frá 2016. Á þeim tíma hefur okkur lærst sífellt betur hvernig best er að mæla, stýra og upplýsa um þau áhrif sem starfsemi okkar hefur á umhverfið. Upplýsingar eru til alls fyrstar. Ef við ætlum að ráðast að rót vandans verður að vera alveg skýrt hver hann er og hversu stór. Með því að gerast aðili að CDP fékk Landsvirkjun þau verkfæri og þá kvarða í hendur, sem hjálpa okkur daglega í baráttunni gegn loftslagsbreytingum. Okkur liggur beinlínis lífið á að snúa við blaðinu í loftslagsmálum. Við megum hins vegar ekki rasa um ráð fram, heldur verðum við að nýta bestu fáanlegu þekkingu á hverjum tíma til að okkur miði örugglega í rétta átt. Aðgerðir í umhverfis- og loftslagsmálum eru engin nýlunda fyrir Landsvirkjun, þótt áherslur í þeim málaflokkum verði sífellt þyngri. Orkufyrirtæki þjóðarinnar er treyst fyrir auðlindum vatnsfalla, jarðvarma og vinds og hefur ávallt leitast við að ná sem allra bestu jafnvægi við náttúruna í allri sinni starfsemi og vakta lífríkið með ítarlegum mælingum og rannsóknum. Brösugleg byrjun Fyrsta einkunn okkar hjá CDP árið 2016 var ekkert til að hrópa húrra fyrir. Við fengum C og vorum ekki sátt. C þýddi einfaldlega að við gerðum okkur grein fyrir þeim áhrifum sem starfsemi Landsvirkjunar hafði á loftslagið og þau áhrif sem loftslagsbreytingar og aðgerðir gegn þeim höfðu á starfsemina. Við höfðum hins vegar ekki náð fullum tökum á að stýra þeim áhrifum og afleiðingum þeirra. Við töldum þetta reyndar misskilning og ári síðar vönduðum við okkur enn meira við að fylla út öll nauðsynleg skjöl. Aftur fengum við C og það þrátt fyrir að vart væri hægt að finna orkufyrirtæki í heiminum með lægra kolefnisspor. Við gáfumst ekki upp og áttuðum okkur fljótt á því að við yrðum að fara enn dýpra en áður í mælingum og pælingum. Einkunn CDP er brotin upp í 12 þætti og við fórum ítarlega yfir hvern og einn. Þeir ná yfir stjórnarhætti og ábyrgð á loftslagsmálum innan fyrirtækja, hvernig brugðist er við loftslagstengdum áhættum og tækifærum og hvernig þær endurspeglast í viðskiptamódeli fyrirtækisins og samskiptum við hagaðila. Þá ná þeir einnig yfir upplýsingar um losun vegna starfseminnar, markmið og aðgerðir um samdrátt í losun, eftirfylgni og árangur. Ábyrgir starfshættir þegar kemur að loftslagsmálum snúast nefnilega ekki bara um að losa lítið heldur líka hvernig starfsemin styður markvisst við aðgerðir gegn loftslagsbreytingum og að sjálfbærri þróun. Við þurftum því að skoða alla virðiskeðju fyrirtækisins, hvað við gerum og hvernig við gerum það. Átta árum síðar státum við af einkunninni A, en aðeins 1,5% þeirra tugþúsunda fyrirtækja sem skila upplýsingum til CDP árlega ná þeim árangri. Einbeiting og ástundun Þegar Landsvirkjun hóf fyrst CDP vegferð sína töldum við okkur standa ágætlega að vígi. Við höfðum gert margt gott, töldum okkur hafa nákvæma yfirsýn yfir starfsemi okkar og áhrif hennar og vorum reiðubúin að halda góðu starfi áfram. CDP færði okkur hins vegar þau verkfæri sem við höfðum ekki áttað okkur á að skorti. Starf okkar er enn markvissara og markmiðin enn skýrari. Við hvetjum önnur íslensk fyrirtæki til að feta sömu slóð. Kannski verður fyrsta einkunnin nálægt falli. En það er eins með einkunnir CDP og þær sem allir þekkja úr skólastarfi: Einbeiting og ástundun tryggir sífellt betri einkunn. Eftir því sem fleiri fyrirtæki setjast á þann skólabekk þeim mun hraðar sækist okkur leiðin til lausna í loftslagsmálum. Jóna er framkvæmdastjóri Samfélags og umhverfis hjá Landsvirkjun og Jóhanna Hlín er forstöðumaður Loftslags og grænna lausna. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Loftslagsmál Landsvirkjun Jóna Bjarnadóttir Mest lesið Óhæfur leiðtogi? Franklín Ernir Kristjánsson Skoðun Loksins, Gunnar Bragi! Einar G. Harðarson Skoðun Skynsemi Sigmundar Davíðs rýnd – Er ESB aðild/Evra tóm tjara? Ole Anton Bieltvedt Skoðun Hvorki útlendingahatur né gestrisni Hildur Þórðardóttir Skoðun Ísland þarf ríkisstjórn um almannahagsmuni – ekki sérhagsmuni Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir Skoðun Kílómetragjald: Gjöf fyrir marga, refsiskattur fyrir aðra Ágústa Ágústsdóttir Skoðun Menntakerfið í öfuga átt við atvinnulífið: Hvers vegna eykst álag á nemendur á meðan vinnuvikan styttist? Karl Liljendal Hólmgeirsson Skoðun Þau eru við, við erum þau Arnar Eggert Thoroddsen Skoðun Vaxandi stríðsátök, en með íslenskum vopnum? Eldur Smári Kristinsson Skoðun Sömu rök og styðja rétt kvenna til þungunarrofs eiga við um dánaraðstoð Ingrid Kuhlman,Steinar Harðarson Skoðun Skoðun Skoðun Sömu rök og styðja rétt kvenna til þungunarrofs eiga við um dánaraðstoð Ingrid Kuhlman,Steinar Harðarson skrifar Skoðun Vaxandi stríðsátök, en með íslenskum vopnum? Eldur Smári Kristinsson skrifar Skoðun Ísland þarf ríkisstjórn um almannahagsmuni – ekki sérhagsmuni Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Þau eru við, við erum þau Arnar Eggert Thoroddsen skrifar Skoðun Óhæfur leiðtogi? Franklín Ernir Kristjánsson skrifar Skoðun Loksins, Gunnar Bragi! Einar G. Harðarson skrifar Skoðun Skynsemi Sigmundar Davíðs rýnd – Er ESB aðild/Evra tóm tjara? Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Hvorki útlendingahatur né gestrisni Hildur Þórðardóttir skrifar Skoðun Menntakerfið í öfuga átt við atvinnulífið: Hvers vegna eykst álag á nemendur á meðan vinnuvikan styttist? Karl Liljendal Hólmgeirsson skrifar Skoðun Er ekki einokun Háskóla Íslands óviðunandi? Helga Dögg Sverrisdóttir skrifar Skoðun Kílómetragjald: Gjöf fyrir marga, refsiskattur fyrir aðra Ágústa Ágústsdóttir skrifar Skoðun Róttækar og tafarlausar umbætur Arnar þór Jónsson,Kári Allansson skrifar Skoðun Afleiðingar ríkisafskipta: Af hverju skaðleg einokun er ekki til á frjálsum markaði Eiríkur Magnússon skrifar Skoðun Er verið að blekkja fólk? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Það er ekkert til sem heitir full vinnustytting með 15 mínútna neysluhléi Jóhanna Helgadóttir skrifar Skoðun Um blöndun menningarheima Ugla Stefanía Kristjönudóttir Jónsdóttir skrifar Skoðun Ökuskírteini á hval Sigursteinn Másson skrifar Skoðun Barningur smáframleiðenda Fjóla Einarsdóttir skrifar Skoðun Erum við í ofbeldissambandi? Ágústa Árnadóttir skrifar Skoðun Ó nei, ekki aftur! Leyfisveitingar fyrir Hvammsvirkjun Margrét Erlendsdóttir skrifar Skoðun Siddhi: Yfirnáttúrulegir hæfileikar Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Innviðaskuldin mikla Grímur Atlason skrifar Skoðun Umsókn um stöðu kennara í (vonandi) nálægri framtíð Heiða Ingunn Þorgeirsdóttir skrifar Skoðun Sögur Hannesar Hólmsteins Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Hvað gerist svo? Árný Björg Blandon skrifar Skoðun Hernaðurinn gegn skólunum Ragnar Þór Pétursson skrifar Skoðun Látum gusta um sjónvarpssalina og loftum út á Alþingi Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Hegðaði sér eins og einræðisherra Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hættum við að geta hugsað? Þorsteinn Siglaugsson,GPT-4 skrifar Skoðun Að leita langt yfir skammt Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Sjá meira
Framtíðarsýn Landsvirkjunar er sjálfbær heimur, knúinn endurnýjanlegri orku. Við vitum öll að við verðum að hætta að brenna bensíni og olíum og knýja heiminn þess í stað áfram með grænni orku. Það er eina leiðin til að snúa við geigvænlegri þróun loftslagsmála. Landsvirkjun hefur þegar náð þeim árangri að vera með eitt lægsta kolefnisspor allra orkufyrirtækja heims en við ætlum samt að gera enn betur. Leiðina fram undan og árangurinn þarf að vera unnt að mæla. Á undanförnum árum höfum við náð sífellt betri tökum á því viðfangsefni og nú er orkufyrirtæki þjóðarinnar leiðandi á heimsvísu í loftslagsmálum, með hæstu einkunn alþjóðlegu samtakanna Carbon Disclosure Project (CDP), sem eru óhagnaðardrifin umhverfissamtök. Réttu verkfærin Við hjá Landsvirkjun höfum starfað með CDP frá 2016. Á þeim tíma hefur okkur lærst sífellt betur hvernig best er að mæla, stýra og upplýsa um þau áhrif sem starfsemi okkar hefur á umhverfið. Upplýsingar eru til alls fyrstar. Ef við ætlum að ráðast að rót vandans verður að vera alveg skýrt hver hann er og hversu stór. Með því að gerast aðili að CDP fékk Landsvirkjun þau verkfæri og þá kvarða í hendur, sem hjálpa okkur daglega í baráttunni gegn loftslagsbreytingum. Okkur liggur beinlínis lífið á að snúa við blaðinu í loftslagsmálum. Við megum hins vegar ekki rasa um ráð fram, heldur verðum við að nýta bestu fáanlegu þekkingu á hverjum tíma til að okkur miði örugglega í rétta átt. Aðgerðir í umhverfis- og loftslagsmálum eru engin nýlunda fyrir Landsvirkjun, þótt áherslur í þeim málaflokkum verði sífellt þyngri. Orkufyrirtæki þjóðarinnar er treyst fyrir auðlindum vatnsfalla, jarðvarma og vinds og hefur ávallt leitast við að ná sem allra bestu jafnvægi við náttúruna í allri sinni starfsemi og vakta lífríkið með ítarlegum mælingum og rannsóknum. Brösugleg byrjun Fyrsta einkunn okkar hjá CDP árið 2016 var ekkert til að hrópa húrra fyrir. Við fengum C og vorum ekki sátt. C þýddi einfaldlega að við gerðum okkur grein fyrir þeim áhrifum sem starfsemi Landsvirkjunar hafði á loftslagið og þau áhrif sem loftslagsbreytingar og aðgerðir gegn þeim höfðu á starfsemina. Við höfðum hins vegar ekki náð fullum tökum á að stýra þeim áhrifum og afleiðingum þeirra. Við töldum þetta reyndar misskilning og ári síðar vönduðum við okkur enn meira við að fylla út öll nauðsynleg skjöl. Aftur fengum við C og það þrátt fyrir að vart væri hægt að finna orkufyrirtæki í heiminum með lægra kolefnisspor. Við gáfumst ekki upp og áttuðum okkur fljótt á því að við yrðum að fara enn dýpra en áður í mælingum og pælingum. Einkunn CDP er brotin upp í 12 þætti og við fórum ítarlega yfir hvern og einn. Þeir ná yfir stjórnarhætti og ábyrgð á loftslagsmálum innan fyrirtækja, hvernig brugðist er við loftslagstengdum áhættum og tækifærum og hvernig þær endurspeglast í viðskiptamódeli fyrirtækisins og samskiptum við hagaðila. Þá ná þeir einnig yfir upplýsingar um losun vegna starfseminnar, markmið og aðgerðir um samdrátt í losun, eftirfylgni og árangur. Ábyrgir starfshættir þegar kemur að loftslagsmálum snúast nefnilega ekki bara um að losa lítið heldur líka hvernig starfsemin styður markvisst við aðgerðir gegn loftslagsbreytingum og að sjálfbærri þróun. Við þurftum því að skoða alla virðiskeðju fyrirtækisins, hvað við gerum og hvernig við gerum það. Átta árum síðar státum við af einkunninni A, en aðeins 1,5% þeirra tugþúsunda fyrirtækja sem skila upplýsingum til CDP árlega ná þeim árangri. Einbeiting og ástundun Þegar Landsvirkjun hóf fyrst CDP vegferð sína töldum við okkur standa ágætlega að vígi. Við höfðum gert margt gott, töldum okkur hafa nákvæma yfirsýn yfir starfsemi okkar og áhrif hennar og vorum reiðubúin að halda góðu starfi áfram. CDP færði okkur hins vegar þau verkfæri sem við höfðum ekki áttað okkur á að skorti. Starf okkar er enn markvissara og markmiðin enn skýrari. Við hvetjum önnur íslensk fyrirtæki til að feta sömu slóð. Kannski verður fyrsta einkunnin nálægt falli. En það er eins með einkunnir CDP og þær sem allir þekkja úr skólastarfi: Einbeiting og ástundun tryggir sífellt betri einkunn. Eftir því sem fleiri fyrirtæki setjast á þann skólabekk þeim mun hraðar sækist okkur leiðin til lausna í loftslagsmálum. Jóna er framkvæmdastjóri Samfélags og umhverfis hjá Landsvirkjun og Jóhanna Hlín er forstöðumaður Loftslags og grænna lausna.
Ísland þarf ríkisstjórn um almannahagsmuni – ekki sérhagsmuni Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir Skoðun
Menntakerfið í öfuga átt við atvinnulífið: Hvers vegna eykst álag á nemendur á meðan vinnuvikan styttist? Karl Liljendal Hólmgeirsson Skoðun
Sömu rök og styðja rétt kvenna til þungunarrofs eiga við um dánaraðstoð Ingrid Kuhlman,Steinar Harðarson Skoðun
Skoðun Sömu rök og styðja rétt kvenna til þungunarrofs eiga við um dánaraðstoð Ingrid Kuhlman,Steinar Harðarson skrifar
Skoðun Ísland þarf ríkisstjórn um almannahagsmuni – ekki sérhagsmuni Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar
Skoðun Menntakerfið í öfuga átt við atvinnulífið: Hvers vegna eykst álag á nemendur á meðan vinnuvikan styttist? Karl Liljendal Hólmgeirsson skrifar
Skoðun Afleiðingar ríkisafskipta: Af hverju skaðleg einokun er ekki til á frjálsum markaði Eiríkur Magnússon skrifar
Skoðun Það er ekkert til sem heitir full vinnustytting með 15 mínútna neysluhléi Jóhanna Helgadóttir skrifar
Ísland þarf ríkisstjórn um almannahagsmuni – ekki sérhagsmuni Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir Skoðun
Menntakerfið í öfuga átt við atvinnulífið: Hvers vegna eykst álag á nemendur á meðan vinnuvikan styttist? Karl Liljendal Hólmgeirsson Skoðun
Sömu rök og styðja rétt kvenna til þungunarrofs eiga við um dánaraðstoð Ingrid Kuhlman,Steinar Harðarson Skoðun