Skora á íslensk stjórnvöld að banna strax einangrun á börnum Kristín Ólafsdóttir skrifar 31. janúar 2023 11:05 Fangaklefi á Litla-Hrauni. Vísir/vilhelm Íslensk stjórnvöld fremja mannréttindabrot með óhóflegri beitingu einangrunarvistar í gæsluvarðhaldi, samkvæmt svartri skýrslu Amnesty International. Framkvæmdastjóri samtakanna á Íslandi segir ítrekuð einangrunarvist barna sérstaklega sláandi og skorar á stjórnvöld að banna hana tafarlaust. Skýrsla Amnesty International er áfellisdómur yfir íslensku dómskerfi, að mati samtakanna. Í henni kemur fram að árið 2021 hafi sex af hverjum tíu gæsluvarðhaldsföngum sætt einangrunarvist á Íslandi. Frá 2012 til 2021 hafi 99 sætt langvarandi einangrunarvist, þ.e. lengur en í 15 daga, og dæmi séu um að grunaðir hafi sætt einangrun í gæsluvarðhaldi í tæpa tvo mánuði, sem samtökin telja skýrt mannréttindabrot. Dómarar hafi í 99 prósent tilvika fallist á einangrunarvist í gæsluvarðhaldi á árunum 2016-2018, iðulega á grundvelli rannsóknarhagsmuna. „Amnesty international er alfarið á móti því að beita slíku úrræði í þágu rannsóknar þar sem hægt er að beita vægari úrræðum. Til dæmis með því að takmarka símanotkun, takmarka heimsóknir, aðskilja fanga,“ segir Anna Lúðvíksdóttir, framkvæmdastjóri Íslandsdeildar Amnesty International. Grafalvarleg einangrun barna Samtökin skora á íslensk stjórnvöld að breyta lögum og framkvæmd á beitingu einangrunarvistar, sérstaklega þegar kemur að börnum. „Það er grafalvarlegt mál. Á tíu ára tímabili hafa tíu börn sætt einangrunarvist í gæsluvarðhaldi. Einangrunarvist er gríðarlega íþyngjandi úrræði. Þannig að við skorum á íslensk stjórnvöld að breyta þarna tafarlaust og banna alfarið einangrunarvist á börn, sem og fólk í viðkvæmri stöðu,“ segir Anna. Lítið þið á þetta sem pyntingar, mannréttindabrot? „Þetta er skýrt brot á samningi sameinuðu þjóðanna gegn pyntingum og annarri illri meðferð, þannig að já. Þetta er mannréttindabrot.“ Af hverju er þetta svona hér? Af hverju hefur skapast þessi hefð? „Það er kannski erfitt að leggja mat á það en það er einhvern veginn hvernig kerfið hefur byggst upp, einhver viðtekin venja. Og þetta því miður er þá orðin einhvers konar meginregla,“ segir Anna. Fangelsismál Mannréttindi Réttindi barna Mest lesið Ekki spurst til Þóris síðan í júlí Innlent Nemandi borgar fjögur þúsund á dag í bílastæðagjöld Innlent Áfall fyrir allt samfélagið Innlent Kominn með nóg af „tuðandi“ Sjálfstæðismönnum Innlent Kemur alls staðar að lokuðum dyrum og bíður enn svara Innlent Stálu íslensku grjóti en sáu að sér Innlent Lést af völdum voðaskots á gæsaveiðum Innlent Hart deilt um þúsund ára íslenskt leikfang Innlent Hafa þurft að skrúfa fyrir vatnið víða vegna leka Innlent Sjö slasaðir vegfarendur á sex dögum á höfuðborgarsvæðinu Innlent Fleiri fréttir Tveir látnir í Neskaupstað og einn handtekinn „Það þarf að afrugla þessa rugludalla“ „Ritstjórinn ræður sér ekki fyrir bræði“ Hart deilt um þúsund ára íslenskt leikfang Sjö slasaðir vegfarendur á sex dögum á höfuðborgarsvæðinu Skora á flugfélög að neita að flytja Yazan úr landi Skaftárhlaup „lítið og krúttlegt“ en gæti staðið yfir lengi Nemandi borgar fjögur þúsund á dag í bílastæðagjöld Áskorun að fá mannafla í allar framkvæmdir samgöngusáttmála Tæplega 40 lekar komið upp Samgöngubæturnar verða áskorun Áfall fyrir allt samfélagið Kemur alls staðar að lokuðum dyrum og bíður enn svara Kominn með nóg af „tuðandi“ Sjálfstæðismönnum Ekki spurst til Þóris síðan í júlí Kvartar enn til umboðsmanns Rústaði heimahúsi og beit lögreglumann Færri skjálftar en síðustu daga Hvetja fólk til að láta vita af lekum Áfram stöðugur vöxtur í Skaftá Hafa þurft að skrúfa fyrir vatnið víða vegna leka Stálu íslensku grjóti en sáu að sér Ólympíufara fagnað á Selfossi Kallar eftir þjóðarátaki gegn nikótínvánni Kyrrðar- og minningarstund vegna slyssins við Hálslón Óvenjuleg björgunaraðgerð um borð í Herjólfi Mikil þensla kemur í veg fyrir lækkun vaxta Forsætisráðherra segir sátt ríkja um samgöngusáttmála Sköpunarverk föður hans lifnar við í Vesturbænum Leiguverð hefur hækkað um rúm 15 prósent milli ára Sjá meira
Skýrsla Amnesty International er áfellisdómur yfir íslensku dómskerfi, að mati samtakanna. Í henni kemur fram að árið 2021 hafi sex af hverjum tíu gæsluvarðhaldsföngum sætt einangrunarvist á Íslandi. Frá 2012 til 2021 hafi 99 sætt langvarandi einangrunarvist, þ.e. lengur en í 15 daga, og dæmi séu um að grunaðir hafi sætt einangrun í gæsluvarðhaldi í tæpa tvo mánuði, sem samtökin telja skýrt mannréttindabrot. Dómarar hafi í 99 prósent tilvika fallist á einangrunarvist í gæsluvarðhaldi á árunum 2016-2018, iðulega á grundvelli rannsóknarhagsmuna. „Amnesty international er alfarið á móti því að beita slíku úrræði í þágu rannsóknar þar sem hægt er að beita vægari úrræðum. Til dæmis með því að takmarka símanotkun, takmarka heimsóknir, aðskilja fanga,“ segir Anna Lúðvíksdóttir, framkvæmdastjóri Íslandsdeildar Amnesty International. Grafalvarleg einangrun barna Samtökin skora á íslensk stjórnvöld að breyta lögum og framkvæmd á beitingu einangrunarvistar, sérstaklega þegar kemur að börnum. „Það er grafalvarlegt mál. Á tíu ára tímabili hafa tíu börn sætt einangrunarvist í gæsluvarðhaldi. Einangrunarvist er gríðarlega íþyngjandi úrræði. Þannig að við skorum á íslensk stjórnvöld að breyta þarna tafarlaust og banna alfarið einangrunarvist á börn, sem og fólk í viðkvæmri stöðu,“ segir Anna. Lítið þið á þetta sem pyntingar, mannréttindabrot? „Þetta er skýrt brot á samningi sameinuðu þjóðanna gegn pyntingum og annarri illri meðferð, þannig að já. Þetta er mannréttindabrot.“ Af hverju er þetta svona hér? Af hverju hefur skapast þessi hefð? „Það er kannski erfitt að leggja mat á það en það er einhvern veginn hvernig kerfið hefur byggst upp, einhver viðtekin venja. Og þetta því miður er þá orðin einhvers konar meginregla,“ segir Anna.
Fangelsismál Mannréttindi Réttindi barna Mest lesið Ekki spurst til Þóris síðan í júlí Innlent Nemandi borgar fjögur þúsund á dag í bílastæðagjöld Innlent Áfall fyrir allt samfélagið Innlent Kominn með nóg af „tuðandi“ Sjálfstæðismönnum Innlent Kemur alls staðar að lokuðum dyrum og bíður enn svara Innlent Stálu íslensku grjóti en sáu að sér Innlent Lést af völdum voðaskots á gæsaveiðum Innlent Hart deilt um þúsund ára íslenskt leikfang Innlent Hafa þurft að skrúfa fyrir vatnið víða vegna leka Innlent Sjö slasaðir vegfarendur á sex dögum á höfuðborgarsvæðinu Innlent Fleiri fréttir Tveir látnir í Neskaupstað og einn handtekinn „Það þarf að afrugla þessa rugludalla“ „Ritstjórinn ræður sér ekki fyrir bræði“ Hart deilt um þúsund ára íslenskt leikfang Sjö slasaðir vegfarendur á sex dögum á höfuðborgarsvæðinu Skora á flugfélög að neita að flytja Yazan úr landi Skaftárhlaup „lítið og krúttlegt“ en gæti staðið yfir lengi Nemandi borgar fjögur þúsund á dag í bílastæðagjöld Áskorun að fá mannafla í allar framkvæmdir samgöngusáttmála Tæplega 40 lekar komið upp Samgöngubæturnar verða áskorun Áfall fyrir allt samfélagið Kemur alls staðar að lokuðum dyrum og bíður enn svara Kominn með nóg af „tuðandi“ Sjálfstæðismönnum Ekki spurst til Þóris síðan í júlí Kvartar enn til umboðsmanns Rústaði heimahúsi og beit lögreglumann Færri skjálftar en síðustu daga Hvetja fólk til að láta vita af lekum Áfram stöðugur vöxtur í Skaftá Hafa þurft að skrúfa fyrir vatnið víða vegna leka Stálu íslensku grjóti en sáu að sér Ólympíufara fagnað á Selfossi Kallar eftir þjóðarátaki gegn nikótínvánni Kyrrðar- og minningarstund vegna slyssins við Hálslón Óvenjuleg björgunaraðgerð um borð í Herjólfi Mikil þensla kemur í veg fyrir lækkun vaxta Forsætisráðherra segir sátt ríkja um samgöngusáttmála Sköpunarverk föður hans lifnar við í Vesturbænum Leiguverð hefur hækkað um rúm 15 prósent milli ára Sjá meira