Skilaboðin frá COP22 voru skýr; verndum líffræðilegan fjölbreytileika, endurreisum vistkerfi Jódís Skúladóttir skrifar 6. janúar 2023 17:01 Án þess að lög og reglur hafi verið mótaðar eru nú gríðarleg áform uppi um vindmyllugarða allt í kringum landið og sveitarfélög, sem alla jafna standa svo höllum fæti fjárhagslega að þau geta hvorki tryggt fjármagn í grunnstoðir eins og skólarekstur og málefni fatlaðra setja nú milljónir á milljónir ofan í þessa rússnesku rúllettu sem samningar við erlenda fjárfesta eru. Og undir eru lagðar auðlindir þjóðarinnar, án þess að hugað sé til framtíðar. Því er haldið fram að meintur orkuskortur landsins kalli á frekari orkuöflun með því að beisla vindinn og vatnið og teyma þannig náttúruöflin við hæl. Í stjórnarsáttmála ríkisstjórnarinnar kemur skýrt fram að þeirrar orku sem aflað verður skuli forgangsraðað í innlend orkuskipti. Eðlileg forgangsröðun ætti auðvitað að vera í þá átt að bæta flutningskerfi, tryggja heimilum og fyrirtækjum orku og styðja í hvívetna við réttlát orkuskipti innanlands. Þessi yfirlýsing stjórnvalda eru fjarri því að auðlindir okkar séu gefnar erlendum fjárfestum til þess eins að hér verði orkumarkaður, sem síðan verði stjórnað erlendis frá í framtíðinni. Það eina græna sem finnst í umræðunni um uppbyggingu vindorkuvera, og haldið er á lofti af fjárfestunum sjálfum og innlendum pótintátum þeirra, er grænan í grænþvottinum sem þvegið hefur vindorkuver og áhrif þeirra um heim allan. Það eru nokkur atriði sem mikilvægt er að hafa í huga í umræðunni allri, svona þegar horft er yfir freyðandi grænþvottalöginn: • Með uppbyggingu vindorkuvera erum við að hluta að fórna óspilltum víðernum landsins (meira en gert hefur verið), það er óafturkræf aðgerð m.t.t. jarðrasks og mengunar sem hlýst m.a. af plastögnum vegna niðurbrots á spöðum veranna. Og í beinni andstöðu við vilja Sameinuðu þjóðanna og heimsins alls í baráttunni við loftslagsbreytingar, verndun líffræðilegs fjölbreytileika og endurreisn vistkerfa. • Það að ræsa vinnuvélarnar í þeim tilgangi að bjóða erlendum fjárfestum og fyrirtækjum óheftan aðgang að auðlindum þjóðarinnar er óafturkræft og fyrir því er engin stoð í lögum. Slíkt hefur gríðarlegar afleiðingar á orkuinnviði lands og þjóðar um ókomna tíð, við missum þar með stjórn landsins á orkuöryggi og orkuverði til innlendrar notkunar. • Sá hræðslu- og samviskuáróður sem stundaður er með stríðið í Úkraínu að vopni og alvarlegan orkuskort í Evrópu er fyrirsláttur sem miðlað er til landeigenda sem ekki dugar að veifa seðlabúnti framan í. Með allri orku sem mögulegt væri að afla á Íslandi og send yrði um sæstreng til Evrópu yrði það einungis dropi í hafið og leysti engan vanda en gerbreyta um ókomna tíð ásýnd okkar fallega lands. Ein af okkar stærstu efnahagslegu stoðum er koma hingað fyrst og fremst til að upplifa ósnortin víðerni og sérstaka náttúrufegurð landsins. Okkar styrkur er fyrst og fremst bundinn í því að flytja út þekkingu og vera fyrirmynd í sjálfbærri nýtingu lands og auðlinda. Grunngildi okkar í VG eru verndun íslenskrar náttúru og hefur alltaf verið. Við höfum barist og munum áfram berjast fyrir hönd umhverfisins, gegn mengandi stóriðju og gegn glæfralegu framferði erlends stór-kapitals. Skilvirkari nýting auðlinda dregur úr losun gróðurhúsalofttegunda, hægir á tapi líffræðilegrar fjölbreytni og dregur úr mengun. Auðlindanýting, hvort sem er innan sjávarútvegs, landbúnaðar, orkugeirans eða annars, skal byggjast á hugmyndafræði sjálfbærrar þróunar og ávallt grundvallast á því að auðlindirnar séu þjóðareign og arðurinn eigi að nýtast fólkinu í landinu. Nú skulum við standa saman vörð um auðlindir landsins og tryggja að okkar kynslóðir skili þeim í betra ástandi til komandi kynslóða. Þau eiga það skilið. Höfundur er þingmaður VG. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Vinstri græn Alþingi Umhverfismál Orkumál Jódís Skúladóttir Loftslagsráðstefna Sameinuðu þjóðanna (COP) Mest lesið Djöfulsins, helvítis, andskotans pakk Vilhjálmur H. Vilhjálmsson Skoðun Af hverju umræðan um Eurovision, Ísrael og jólin hrynur þegar raunveruleikinn bankar upp á Hilmar Kristinsson Skoðun Stóra vandamál Kristrúnar er ekki Flokkur fólksins Jens Garðar Helgason Skoðun Svörin voru hroki og yfirlæti Davíð Bergmann Skoðun Þeir sem hafa verulega hagsmuni af því að segja ykkur ósatt Þórður Snær Júlíusson Skoðun Til stuðnings Fjarðarheiðargöngum Glúmur Björnsson Skoðun Vanhugsuð kílómetragjöld og vantalin skattahækkun á árinu 2026 Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Að klifra upp í tunnurnar var bara byrjunin Anahita Sahar Babaei Skoðun Kosningin í stjórn RÚV á morgun mun aldrei gleymast Björn B. Björnsson Skoðun Ný flugstöð á rekstarlausum flugvelli? Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Sjálfgefin íslenska – Hvernig? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Skoðun Vonbrigði í Vaxtamáli Breki Karlsson skrifar Skoðun Reykjalundur – lífsbjargandi þjónusta í 80 ár Magnús Sigurjón Olsen Guðmundsson skrifar Skoðun Svörin voru hroki og yfirlæti Davíð Bergmann skrifar Skoðun Umönnunarbilið – kapphlaupið við klukkuna og krónurnar Bryndís Elfa Valdemarsdóttir skrifar Skoðun Eurovision: Tímasetningin og atburðarásin sögðu meira en ákvörðunin Gunnar Salvarsson skrifar Skoðun Aðgerðarleysi er það sem kostar ungt fólk Jóhannes Óli Sveinsson skrifar Skoðun Að gera eða vera? Árni Sigurðsson skrifar Skoðun Af hverju umræðan um Eurovision, Ísrael og jólin hrynur þegar raunveruleikinn bankar upp á Hilmar Kristinsson skrifar Skoðun Skattablæti sem bitnar harðast á landsbyggðinni Þorgrímur Sigmundsson skrifar Skoðun Málfrelsi ungu kynslóðarinnar – og ábyrgðin sem bíður okkar Jóhann Ingi Óskarsson skrifar Skoðun „Við skulum syngja lítið lag...“ Arnar Eggert Thoroddsen skrifar Skoðun Norðurlöndin – kaffiklúbbur eða stórveldi? Hrannar Björn Arnarsson,Lars Barfoed,Maiken Poulsen Englund,Pyry Niemi,Torbjörn Nyström skrifar Skoðun Ný flugstöð á rekstarlausum flugvelli? Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun ESB íhugar að fresta bensín- og dísilbanni til 2040 – Ísland herðir álögur á mótorhjól þrátt fyrir óraunhæfa rafvæðingu Unnar Már Magnússon skrifar Skoðun Þeir sem hafa verulega hagsmuni af því að segja ykkur ósatt Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Ísland: Meistari orkuþríþrautarinnar – sem stendur Jónas Hlynur Hallgrímsson skrifar Skoðun Úthaf efnahagsmála – fjárlög 2026 Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Þegar líf liggur við Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Stóra vandamál Kristrúnar er ekki Flokkur fólksins Jens Garðar Helgason skrifar Skoðun Til stuðnings Fjarðarheiðargöngum Glúmur Björnsson skrifar Skoðun Út með slæma vana, inn með gleði og frið Dagbjört Harðardóttir skrifar Skoðun Markaðsmál eru ekki aukaatriði – þau eru grunnstoð Garðar Ingi Leifsson skrifar Skoðun Orkuþörf í íslenskum matvælaiðnaði á landsbyggðinni Sigurður Blöndal,Alexander Schepsky skrifar Skoðun Vanhugsuð kílómetragjöld og vantalin skattahækkun á árinu 2026 Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Skoðun Að læra nýtt tungumál er maraþon, ekki spretthlaup Ólafur G. Skúlason skrifar Skoðun Mannréttindi í mótvindi Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Passaðu púlsinn í desember Sigrún Þóra Sveinsdóttir skrifar Skoðun Að klifra upp í tunnurnar var bara byrjunin Anahita Sahar Babaei skrifar Skoðun Jöfn tækifæri fyrir börn í borginni Stein Olav Romslo skrifar Sjá meira
Án þess að lög og reglur hafi verið mótaðar eru nú gríðarleg áform uppi um vindmyllugarða allt í kringum landið og sveitarfélög, sem alla jafna standa svo höllum fæti fjárhagslega að þau geta hvorki tryggt fjármagn í grunnstoðir eins og skólarekstur og málefni fatlaðra setja nú milljónir á milljónir ofan í þessa rússnesku rúllettu sem samningar við erlenda fjárfesta eru. Og undir eru lagðar auðlindir þjóðarinnar, án þess að hugað sé til framtíðar. Því er haldið fram að meintur orkuskortur landsins kalli á frekari orkuöflun með því að beisla vindinn og vatnið og teyma þannig náttúruöflin við hæl. Í stjórnarsáttmála ríkisstjórnarinnar kemur skýrt fram að þeirrar orku sem aflað verður skuli forgangsraðað í innlend orkuskipti. Eðlileg forgangsröðun ætti auðvitað að vera í þá átt að bæta flutningskerfi, tryggja heimilum og fyrirtækjum orku og styðja í hvívetna við réttlát orkuskipti innanlands. Þessi yfirlýsing stjórnvalda eru fjarri því að auðlindir okkar séu gefnar erlendum fjárfestum til þess eins að hér verði orkumarkaður, sem síðan verði stjórnað erlendis frá í framtíðinni. Það eina græna sem finnst í umræðunni um uppbyggingu vindorkuvera, og haldið er á lofti af fjárfestunum sjálfum og innlendum pótintátum þeirra, er grænan í grænþvottinum sem þvegið hefur vindorkuver og áhrif þeirra um heim allan. Það eru nokkur atriði sem mikilvægt er að hafa í huga í umræðunni allri, svona þegar horft er yfir freyðandi grænþvottalöginn: • Með uppbyggingu vindorkuvera erum við að hluta að fórna óspilltum víðernum landsins (meira en gert hefur verið), það er óafturkræf aðgerð m.t.t. jarðrasks og mengunar sem hlýst m.a. af plastögnum vegna niðurbrots á spöðum veranna. Og í beinni andstöðu við vilja Sameinuðu þjóðanna og heimsins alls í baráttunni við loftslagsbreytingar, verndun líffræðilegs fjölbreytileika og endurreisn vistkerfa. • Það að ræsa vinnuvélarnar í þeim tilgangi að bjóða erlendum fjárfestum og fyrirtækjum óheftan aðgang að auðlindum þjóðarinnar er óafturkræft og fyrir því er engin stoð í lögum. Slíkt hefur gríðarlegar afleiðingar á orkuinnviði lands og þjóðar um ókomna tíð, við missum þar með stjórn landsins á orkuöryggi og orkuverði til innlendrar notkunar. • Sá hræðslu- og samviskuáróður sem stundaður er með stríðið í Úkraínu að vopni og alvarlegan orkuskort í Evrópu er fyrirsláttur sem miðlað er til landeigenda sem ekki dugar að veifa seðlabúnti framan í. Með allri orku sem mögulegt væri að afla á Íslandi og send yrði um sæstreng til Evrópu yrði það einungis dropi í hafið og leysti engan vanda en gerbreyta um ókomna tíð ásýnd okkar fallega lands. Ein af okkar stærstu efnahagslegu stoðum er koma hingað fyrst og fremst til að upplifa ósnortin víðerni og sérstaka náttúrufegurð landsins. Okkar styrkur er fyrst og fremst bundinn í því að flytja út þekkingu og vera fyrirmynd í sjálfbærri nýtingu lands og auðlinda. Grunngildi okkar í VG eru verndun íslenskrar náttúru og hefur alltaf verið. Við höfum barist og munum áfram berjast fyrir hönd umhverfisins, gegn mengandi stóriðju og gegn glæfralegu framferði erlends stór-kapitals. Skilvirkari nýting auðlinda dregur úr losun gróðurhúsalofttegunda, hægir á tapi líffræðilegrar fjölbreytni og dregur úr mengun. Auðlindanýting, hvort sem er innan sjávarútvegs, landbúnaðar, orkugeirans eða annars, skal byggjast á hugmyndafræði sjálfbærrar þróunar og ávallt grundvallast á því að auðlindirnar séu þjóðareign og arðurinn eigi að nýtast fólkinu í landinu. Nú skulum við standa saman vörð um auðlindir landsins og tryggja að okkar kynslóðir skili þeim í betra ástandi til komandi kynslóða. Þau eiga það skilið. Höfundur er þingmaður VG.
Af hverju umræðan um Eurovision, Ísrael og jólin hrynur þegar raunveruleikinn bankar upp á Hilmar Kristinsson Skoðun
Skoðun Umönnunarbilið – kapphlaupið við klukkuna og krónurnar Bryndís Elfa Valdemarsdóttir skrifar
Skoðun Eurovision: Tímasetningin og atburðarásin sögðu meira en ákvörðunin Gunnar Salvarsson skrifar
Skoðun Af hverju umræðan um Eurovision, Ísrael og jólin hrynur þegar raunveruleikinn bankar upp á Hilmar Kristinsson skrifar
Skoðun Norðurlöndin – kaffiklúbbur eða stórveldi? Hrannar Björn Arnarsson,Lars Barfoed,Maiken Poulsen Englund,Pyry Niemi,Torbjörn Nyström skrifar
Skoðun ESB íhugar að fresta bensín- og dísilbanni til 2040 – Ísland herðir álögur á mótorhjól þrátt fyrir óraunhæfa rafvæðingu Unnar Már Magnússon skrifar
Skoðun Orkuþörf í íslenskum matvælaiðnaði á landsbyggðinni Sigurður Blöndal,Alexander Schepsky skrifar
Skoðun Vanhugsuð kílómetragjöld og vantalin skattahækkun á árinu 2026 Vilhjálmur Hilmarsson skrifar
Af hverju umræðan um Eurovision, Ísrael og jólin hrynur þegar raunveruleikinn bankar upp á Hilmar Kristinsson Skoðun