Hefjum störf breytir lífi fólks: Þakkir og hvatning til Vinnumálastofnunnar Sveinn Waage skrifar 8. mars 2022 07:01 Merkilegt hvernig mismunandi hlutir sitja eftir úr skólagöngunni. Á meðan ótrúlega lítið situr eftir af algebrunni urðu önnur atriði naglföst í langtímaminninu. Eitt af því sem sat eftir úr framhaldsskólanum á síðustu öld var eldfim umræða í sálfræði 203 um hvaða atburðir í lífi fólks hefði mestu áhrif andlega á það til langframa. Að missa elskandi maka var efst á listanum og gátu flestir tengt við það. En svo kom að atriði nr.2 og þá vandaðist málið. „Langtíma atvinnuleysi“ var næst á listanum. Ha!? Hvernig gat það verið framar í röðinni en allar hugsanlegar hörmungar og sorg, sem á fólk er lagt í daglegu lífi? Ekki séns. Fyrir 18 ára peyja úr Eyjum sem upplifði að vinna væri næg fyrir alla, alltaf, var þetta of stór fullyrðing til að meðtaka. En þegar heimurinn stækkaði og árin færðust yfir fór þessi furðulega ályktun úr sálfræðibókinni, að útskýrast betur og betur. Heilu kynslóðirnar erlendis brennimerktar í vítahring atvinnuleysis og hér heima sá maður betur með aldrinum hvaða eyðileggjandi áhrif það hafði á fólk að vera án vinnu í lengri tíma. Hver svo sem ástæðan var. Svo var það líklega ekki fyrr en í svokölluðu hruni og seinna í covid sem miðaldra Sveinn fyllilega náði að meðtaka sjálfur að líklega var eitthvað að marka þessa kennslubók í sálfræði 203. En ég er heppinn. Ég á góða að, vini, fjölskyldu og tengslanet. Og málin hafa þróast þannig að ég hef fengið að vinna við fjölbreytt verkefni samhliða öðrum störfum sem hafa svo gripið mig þegar aðstæður breytast. Nóg um það. Talandi um heppni. Ég fékk tækifæri í haust að taka að mér ráðgjafaverkefni sem hefur verið ótrúleg reynsla sem vert er að deila áfram og vekja athygli á. Það hefur a.m.k. ekki mikið borið á vitnisburði og fréttum af fólkinu sjálfu sem hefur hreinlega LIFNAÐ VIÐ í átakinu „Hefjum störf“ hjá Vinnumálastofnun. Hér skal sú saga sögð. Spennandi og þörf hugmynd kviknaði hjá Góðgerðarfélaginu Gleipni í haust að leggja af stað og þróa hugbúnað og tölvuleik með því markmiði að leikjavæða lærdóm með áherslu á íslenskt mál og menningu. Viðtöl og vinna með kennurum í grunnskólum út um allt land átti eftir að sýna enn betur fram á brýna þörfina á að viðhalda móðurmálinu okkar. Mikill áhugi og vilji til samstarfs, var auðsýndur, samstarf sem þegar er byrjað, þegar þetta er skrifað. Stefnt er að því að hugbúnaðurinn verði öllum aðgengilegur að kostnaðarlausu. Það sem kannski var og er óvenjulegt við þetta verkefni er að fengið var, í samvinnu með Vinnumálastofnun, tugir manns til að vinna að verkefninu í það minnsta í sex mánuði undir átakinu „Hefjum störf“. Starfsfólkið sem hefur unnið að þessu undanfarna mánuði var allt búið að vera án fastrar atvinnu í ár eða lengur. Hér eftir verður það mikil áskorun að missa sig ekki í lýsingarorðum á því sem gerst hefur síðan við byrjuðum, en byrjum á að henda í eitt gott útlenskt ó-mæ-god! Til að byrja með eru orðið fjarstæðukennt kannski besta orðið til að lýsa ráðningarferlinu. Fjöldinn af hæfu vel menntuðu fólki á skrá hjá VMST er sláandi. Við þurftum forritara, hönnuði, markaðsfólk, mannauðs- og skrifstofufólk. Í draumaheimi fyndum við svo líka hæft fólk sem hefði reynslu og þekkingu á að sækja styrki og samstarfsaðila fyrir slíkt verkefni. Allt þetta tókst og gott betur. Við gátum valið úr hæfu fólki. Að sjá síðan kraftinn, gleðina og afköstin sem þetta verkefni hefur leyst úr læðingi er lygilegt. Að sjá fólk sem mætti með hettuna á hausnum og þorði ekki augnsambandi, skara fram úr í forritun, hugmyndavinnu og samskiptum við hagaðila er hreinlega magnað. Þetta verkefni er að gefa svo hæfu fólki aftur trú á sjálft sig og maður á erfitt með að trúa því að þessi öflugi mannauður hafi staðið ónýttur í allan þennan tíma. Þvílík sóun. Við áttum svo von á því fljótlega að þessi kraftur leystur úr læðingi myndi kasta fólki í önnur föst langtímastörf og það er raunin. Að sjá þau fara í önnur störf er bæði gefandi og dásamlegt þrátt fyrir að missinn úr teyminu okkar. Hvað sem verður, hversu langt sem við náum, verður alltaf hægt að líta til baka og þakka fyrir allt þetta fólk sem fór á flug með okkur í Gleipni. Markmiðið með þessum orðum er að veita innsýn í hvernig átak eins og „Hefjum störf“ virkar í raun og veru. Við viljum fyrst þakka Vinnumálastofnun kærlega fyrir traustið og samstarfið en jafnframt skora á VMST og stjórnvöld að endurskoða ákvörðun um að leggja átakið til hliðar. Við erum til vitnis og umræðu um virknina og hvernig þetta átak hreinlega breytir lífi fólks. Ekkert minna. Ég sá svo sjálfur í vikunni að 170 manns sóttu um eitt 50% starf á næturvaktir á hóteli. Langflest með mikla menntun og reynslu. Ónýttur mannauður. Ónýtt tækifæri í verðmætasköpun fyrir samfélagið allt. Nánar um verkefnið Lækjavæðum Lærdóm á www.gleipnir.org Höfundur er ráðgjafi og leiðbeinandi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Vinnumarkaður Sveinn Waage Mest lesið Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson Skoðun Glerbrotin í ryksugupokanum Kristín Kolbrún Waage Kolbeinsdóttir Skoðun Hvernig léttum við daglega lífið þitt? Einar Geir Þorsteinsson Skoðun Túrverkir og hitakóf – má ræða það í vinnunni? Já endilega! Katrín Björg Ríkarðsdóttir Skoðun Draghi-skýrslan og veikleikar Íslands Pawel Bartoszek Skoðun Stóriðjutíminn á Íslandi er að renna sitt skeið Guðmundur Franklin Jónsson Skoðun Nokkur orð um sérlausn í flugi Birna Sigrún Hallsdóttir,Hrafnhildur Bragadóttir Skoðun Kína mun ekki bjarga Vesturlöndum að þessu sinni Sæþór Randalsson Skoðun Fyrirmyndar forvarnarstefna í Mosfellsbæ Kjartan Helgi Ólafsson Skoðun Bakslag í opinberri þróunarsamvinnu Gunnar Salvarsson Skoðun Skoðun Skoðun Til hamingju Víkingur Heiðar! Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Sjálfbærni með í för – Vegagerðin stígur skref í átt að loftslagsvænni framkvæmdum Hólmfríður Bjarnadóttir skrifar Skoðun Þegar krónur skipta meira máli en velferð barna: Ástæður þess að enginn bauð í skólamáltíðir í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Líf eftir afplánun – þegar stuðningur gerir frelsið raunverulegt Steinunn Ósk Óskarsdóttir skrifar Skoðun Á hvorum endanum viljum við byrja að skera af? Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Þegar krónur skipta meira máli en velferð barna Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Bakslag í opinberri þróunarsamvinnu Gunnar Salvarsson skrifar Skoðun Fyrirmyndar forvarnarstefna í Mosfellsbæ Kjartan Helgi Ólafsson skrifar Skoðun Hvernig léttum við daglega lífið þitt? Einar Geir Þorsteinsson skrifar Skoðun Kína mun ekki bjarga Vesturlöndum að þessu sinni Sæþór Randalsson skrifar Skoðun Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson skrifar Skoðun Átta mýtur klesstar inn í raunveruleikann - hvað er satt og hvað er logið um gervigreindina? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Glerbrotin í ryksugupokanum Kristín Kolbrún Waage Kolbeinsdóttir skrifar Skoðun Túrverkir og hitakóf – má ræða það í vinnunni? Já endilega! Katrín Björg Ríkarðsdóttir skrifar Skoðun Draghi-skýrslan og veikleikar Íslands Pawel Bartoszek skrifar Skoðun Nokkur orð um sérlausn í flugi Birna Sigrún Hallsdóttir,Hrafnhildur Bragadóttir skrifar Skoðun Geta öll dýrin í skóginum verið vinir? Steinar Bragi Sigurjónsson skrifar Skoðun Iðjuþjálfun í verki Þóra Leósdóttir skrifar Skoðun Mannfræðingar á atvinnumarkaði: opið bréf til íslenskra atvinnuveitenda Elísabet Dröfn Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Íbúðalán Landsbankans og fyrstu kaupendur Helgi Teitur Helgason skrifar Skoðun Að læra íslensku sem annað mál: ný brú milli íslensku og ensku Guðrún Nordal skrifar Skoðun Hamona Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Ógn og ofbeldi á vinnustöðum – hvað er til ráða Gísli Níls Einarsson skrifar Skoðun Lesum meira með börnunum okkar Steinn Jóhannsson skrifar Skoðun Kynjajafnrétti á ekki að stöðvast við hurð heilbrigðiskerfisins Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar Skoðun Stóriðjutíminn á Íslandi er að renna sitt skeið Guðmundur Franklin Jónsson skrifar Skoðun Núll mínútur og þrjátíuogeittþúsund Grétar Birgisson skrifar Skoðun Barnvæn borg byggist á traustu leikskólakerfi Stefán Pettersson skrifar Skoðun Kirkjur og kynfræðsla Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Ójöfnuður í fjármögnun nýsköpunarverkefna Elinóra Inga Sigurðardóttir skrifar Sjá meira
Merkilegt hvernig mismunandi hlutir sitja eftir úr skólagöngunni. Á meðan ótrúlega lítið situr eftir af algebrunni urðu önnur atriði naglföst í langtímaminninu. Eitt af því sem sat eftir úr framhaldsskólanum á síðustu öld var eldfim umræða í sálfræði 203 um hvaða atburðir í lífi fólks hefði mestu áhrif andlega á það til langframa. Að missa elskandi maka var efst á listanum og gátu flestir tengt við það. En svo kom að atriði nr.2 og þá vandaðist málið. „Langtíma atvinnuleysi“ var næst á listanum. Ha!? Hvernig gat það verið framar í röðinni en allar hugsanlegar hörmungar og sorg, sem á fólk er lagt í daglegu lífi? Ekki séns. Fyrir 18 ára peyja úr Eyjum sem upplifði að vinna væri næg fyrir alla, alltaf, var þetta of stór fullyrðing til að meðtaka. En þegar heimurinn stækkaði og árin færðust yfir fór þessi furðulega ályktun úr sálfræðibókinni, að útskýrast betur og betur. Heilu kynslóðirnar erlendis brennimerktar í vítahring atvinnuleysis og hér heima sá maður betur með aldrinum hvaða eyðileggjandi áhrif það hafði á fólk að vera án vinnu í lengri tíma. Hver svo sem ástæðan var. Svo var það líklega ekki fyrr en í svokölluðu hruni og seinna í covid sem miðaldra Sveinn fyllilega náði að meðtaka sjálfur að líklega var eitthvað að marka þessa kennslubók í sálfræði 203. En ég er heppinn. Ég á góða að, vini, fjölskyldu og tengslanet. Og málin hafa þróast þannig að ég hef fengið að vinna við fjölbreytt verkefni samhliða öðrum störfum sem hafa svo gripið mig þegar aðstæður breytast. Nóg um það. Talandi um heppni. Ég fékk tækifæri í haust að taka að mér ráðgjafaverkefni sem hefur verið ótrúleg reynsla sem vert er að deila áfram og vekja athygli á. Það hefur a.m.k. ekki mikið borið á vitnisburði og fréttum af fólkinu sjálfu sem hefur hreinlega LIFNAÐ VIÐ í átakinu „Hefjum störf“ hjá Vinnumálastofnun. Hér skal sú saga sögð. Spennandi og þörf hugmynd kviknaði hjá Góðgerðarfélaginu Gleipni í haust að leggja af stað og þróa hugbúnað og tölvuleik með því markmiði að leikjavæða lærdóm með áherslu á íslenskt mál og menningu. Viðtöl og vinna með kennurum í grunnskólum út um allt land átti eftir að sýna enn betur fram á brýna þörfina á að viðhalda móðurmálinu okkar. Mikill áhugi og vilji til samstarfs, var auðsýndur, samstarf sem þegar er byrjað, þegar þetta er skrifað. Stefnt er að því að hugbúnaðurinn verði öllum aðgengilegur að kostnaðarlausu. Það sem kannski var og er óvenjulegt við þetta verkefni er að fengið var, í samvinnu með Vinnumálastofnun, tugir manns til að vinna að verkefninu í það minnsta í sex mánuði undir átakinu „Hefjum störf“. Starfsfólkið sem hefur unnið að þessu undanfarna mánuði var allt búið að vera án fastrar atvinnu í ár eða lengur. Hér eftir verður það mikil áskorun að missa sig ekki í lýsingarorðum á því sem gerst hefur síðan við byrjuðum, en byrjum á að henda í eitt gott útlenskt ó-mæ-god! Til að byrja með eru orðið fjarstæðukennt kannski besta orðið til að lýsa ráðningarferlinu. Fjöldinn af hæfu vel menntuðu fólki á skrá hjá VMST er sláandi. Við þurftum forritara, hönnuði, markaðsfólk, mannauðs- og skrifstofufólk. Í draumaheimi fyndum við svo líka hæft fólk sem hefði reynslu og þekkingu á að sækja styrki og samstarfsaðila fyrir slíkt verkefni. Allt þetta tókst og gott betur. Við gátum valið úr hæfu fólki. Að sjá síðan kraftinn, gleðina og afköstin sem þetta verkefni hefur leyst úr læðingi er lygilegt. Að sjá fólk sem mætti með hettuna á hausnum og þorði ekki augnsambandi, skara fram úr í forritun, hugmyndavinnu og samskiptum við hagaðila er hreinlega magnað. Þetta verkefni er að gefa svo hæfu fólki aftur trú á sjálft sig og maður á erfitt með að trúa því að þessi öflugi mannauður hafi staðið ónýttur í allan þennan tíma. Þvílík sóun. Við áttum svo von á því fljótlega að þessi kraftur leystur úr læðingi myndi kasta fólki í önnur föst langtímastörf og það er raunin. Að sjá þau fara í önnur störf er bæði gefandi og dásamlegt þrátt fyrir að missinn úr teyminu okkar. Hvað sem verður, hversu langt sem við náum, verður alltaf hægt að líta til baka og þakka fyrir allt þetta fólk sem fór á flug með okkur í Gleipni. Markmiðið með þessum orðum er að veita innsýn í hvernig átak eins og „Hefjum störf“ virkar í raun og veru. Við viljum fyrst þakka Vinnumálastofnun kærlega fyrir traustið og samstarfið en jafnframt skora á VMST og stjórnvöld að endurskoða ákvörðun um að leggja átakið til hliðar. Við erum til vitnis og umræðu um virknina og hvernig þetta átak hreinlega breytir lífi fólks. Ekkert minna. Ég sá svo sjálfur í vikunni að 170 manns sóttu um eitt 50% starf á næturvaktir á hóteli. Langflest með mikla menntun og reynslu. Ónýttur mannauður. Ónýtt tækifæri í verðmætasköpun fyrir samfélagið allt. Nánar um verkefnið Lækjavæðum Lærdóm á www.gleipnir.org Höfundur er ráðgjafi og leiðbeinandi.
Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson Skoðun
Skoðun Sjálfbærni með í för – Vegagerðin stígur skref í átt að loftslagsvænni framkvæmdum Hólmfríður Bjarnadóttir skrifar
Skoðun Þegar krónur skipta meira máli en velferð barna: Ástæður þess að enginn bauð í skólamáltíðir í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar
Skoðun Líf eftir afplánun – þegar stuðningur gerir frelsið raunverulegt Steinunn Ósk Óskarsdóttir skrifar
Skoðun Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson skrifar
Skoðun Átta mýtur klesstar inn í raunveruleikann - hvað er satt og hvað er logið um gervigreindina? Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Túrverkir og hitakóf – má ræða það í vinnunni? Já endilega! Katrín Björg Ríkarðsdóttir skrifar
Skoðun Mannfræðingar á atvinnumarkaði: opið bréf til íslenskra atvinnuveitenda Elísabet Dröfn Kristjánsdóttir skrifar
Skoðun Kynjajafnrétti á ekki að stöðvast við hurð heilbrigðiskerfisins Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar
Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson Skoðun