Viðvarandi neyðarástand kemur ekki til greina Diljá Mist Einarsdóttir skrifar 8. nóvember 2021 09:01 Á föstudaginn sl. var Landspítali færður á svokallað hættustig, en þegar spítalinn er færður á hættustig er m.a. dregið úr aðgerðum og annarri starfsemi hans. Samkvæmt tilkynningu frá spítalanum var ákvörðunin tekin vegna „mikill[a] og vaxandi fjölda smita undanfarið.“ Þegar þessi ákvörðun var tekin voru sextán sjúklingar inniliggjandi á spítalanum með COVID, þar af þrír á gjörgæsludeild. Um 660 rúm eru á Landspítalanum, samkvæmt upplýsingum á vef stofnunarinnar. Ríflega þúsund einstaklingar voru undir „eftirliti COVID göngudeildar“. Þeir einstaklingar eru í einangrun í heimahúsi og fá reglubundin símtöl þar sem líðan þeirra er metin, en mjög lítill hluti þeirra er síðan kallaður inn til mats. Hið framúrskarandi starf göngudeildarinnar er líklega eitt allra besta dæmið um mátt nýsköpunar og lausnamiðaðrar hugsunar í heilbrigðiskerfinu í þessum faraldri. Þótt landsmenn hafi orðið fróðari um mismunandi viðbragðsstig Landspítalans í faraldrinum höfum við vissulega verið upplýst reglulega sl. áratug um mikið álag á spítalanum og að sjúklingum sé forgangsraðað við þjónustuna. Uppgefnar ástæður hafa verið misjafnar, svo sem inflúensufaraldur, ljósmæðraskortur, og umferðar- og hálkuslys. Á sama tíma hefur gagnrýni heilbrigðisstarfsfólks á spítalann farið vaxandi og í sumar afhentu rúmlega eitt þúsund læknar undirskriftalista til heilbrigðisráðherra þar sem ástandið á Landspítalanum var gagnrýnt harðlega. Þá gagnrýndi Félag sjúkrahúslækna ástandið þar sömuleiðis, m.a. 100 prósent hámarksnýtingu legurýma sem væri langt yfir alþjóðlegum viðmiðum. Alvarlegt ástand og hættustig á Landspítalanum væri því ekki aðeins tilkomið vegna COVID. Síðastliðinn áratug hafa fjárframlög til heilbrigðismála, þ.m.t. til Landspítala, verið aukin töluvert. Á síðasta kjörtímabili hækkuðu framlög til heilbrigðismála um tæplega fjórðung miðað við fjárlög þessa árs, en afköst Landspítalans hafa því miður ekki aukist samhliða. Það staðfestir skýrsla McKinsey sem var gerð fyrir heilbrigðisráðuneytið og birt fyrir um ári síðan. Stjórnvöld hafa boðið fram alla þá fjármuni sem þarf til að bregðast við stöðunni sem hefur skapast vegna COVID. Það er óásættanleg staða fyrir eina mest bólusettu þjóð heims að búa við svo miklar takmarkanir á frelsi og mannréttindum vegna brotalama í heilbrigðiskerfinu okkar, vandkvæða sem eiga rætur að rekja langt fyrir tíma heimsfaraldurs. Heilbrigðiskerfið okkar á að þjóna samfélaginu og það má ekki verða að viðtekinni venju og viðhorfi að samfélagið stilli sig af til þess að koma til móts við kerfið, svo vísað sé til þess sem nýlega var haft eftir einum af þeim ágætu læknum sem lögðu grunn að göngudeild COVID. Við höfum glímt við afleiðingar heimsfaraldurs í næstum tvö ár og sér enn ekki fyrir endann á þeim. Þá stöndum við frammi fyrir gríðarlegri áskorun í heilbrigðismálum vegna öldrunar þjóðarinnar og því fylgir óhjákvæmilega aukin fjármagnsþörf. Það er hins vegar ekki síður mikilvægt að fjármunirnir séu nýttir sem best og í því tilliti er mikilvægt að hlusta á allar raddir innan heilbrigðisstéttanna og spítalans. Síðast en ekki síst þarf að skoða hvað nágrannaþjóðir okkar sem verja mjög svipuðum fjárhæðum og við til heilbrigðisþjónustu, sé aldursdreifing þjóðarinnar tekin með í reikninginn, gera öðruvísi en við. Það er í það minnsta ljóst að ærið verkefni bíður stjórnvalda og nýrrar yfirstjórnar Landspítalans. Að halda samfélaginu í viðvarandi ótta og viðbragðsstöðu vegna mönnunar eða aðstöðuvanda Landspítalans er óhugsandi framtíðarsýn. Algjör samstaða hlýtur að ríkja um að við gerum Landspítalanum kleift að sinna sínu hlutverki og aukum viðbragðsþol hans gagnvart bæði tímabundnum áföllum og langvarandi álagi. Það kemur að minnsta kosti ekki til greina að pólitísk forysta í landinu láti það gerast að samfélagið verði undirselt viðvarandi takmörkunum á frelsi og mannréttindum. Um það hlýtur einnig að vera algjör samstaða. Höfundur er þingmaður Sjálfstæðisflokksins. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Diljá Mist Einarsdóttir Landspítalinn Sjálfstæðisflokkurinn Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Mest lesið Það er flókið að eiga næstum 500 milljarða króna á Íslandi Þórður Snær Júlíusson Skoðun Níðingsverk Jón Daníelsson Skoðun Það er betra fyrir okkur öll að Háskóli Íslands efli fjarnám Darri Rafn Hólmarsson Skoðun Við höfum ekki efni á tvískinnungi SFS Vala Árnadóttir Skoðun Hættulegt tal Sjálfstæðisflokksins og Viðskiptaráðs Guðni Freyr Öfjörð Skoðun Ferðamenn: Vanmetnir skattgreiðendur í íslensku hagkerfi Þórir Garðarsson Skoðun Stríðsglæpir sem munu ekki gleymast! Hjálmtýr Heiðdal Skoðun 5.maí Alþjóðadagur ljósmæðra Unnur Berglind Friðriksdóttir Skoðun Þegar rafmagn hættir að vera sjálfsagður hlutur Árni B. Möller Skoðun Æji nei innflytjendur Davíð Aron Routley Skoðun Skoðun Skoðun Við eigum ekki efni á vonleysi né uppgjöf Magnús Magnússon skrifar Skoðun Hingað og ekki lengra Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Hagsmunir heildarinnar - Kafli eitt: Tómlæti Íslendinga Hannes Örn Blandon skrifar Skoðun Þegar líða fer að jólum Ísak Hilmarsson skrifar Skoðun Svansvottaðar íbúðir – fjárfesting í lífsgæðum Bergþóra Góa Kvaran skrifar Skoðun Hættulegt tal Sjálfstæðisflokksins og Viðskiptaráðs Guðni Freyr Öfjörð skrifar Skoðun Þetta má ekki gerast aftur! - Álag á útsvar Sveinn Ægir Birgisson skrifar Skoðun Meistaragráða í lífsreynslu Elín Ebba Ásmundsdóttir skrifar Skoðun Stjórnvöld, Óskar á heima hér! Þóra Andrésdóttir skrifar Skoðun Dvel þú í draumahöll Hugrún Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Níðingsverk Jón Daníelsson skrifar Skoðun Umhverfi, heilsa og skólamáltíðir Stefán Jón Hafstein skrifar Skoðun Æji nei innflytjendur Davíð Aron Routley skrifar Skoðun Stríðsglæpir sem munu ekki gleymast! Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Samstaða, kjarkur og þor Björn Snæbjörnsson skrifar Skoðun Það er betra fyrir okkur öll að Háskóli Íslands efli fjarnám Darri Rafn Hólmarsson skrifar Skoðun Yfirfull fangelsi, brostið kerfi Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Þegar rafmagn hættir að vera sjálfsagður hlutur Árni B. Möller skrifar Skoðun Það er flókið að eiga næstum 500 milljarða króna á Íslandi Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Lýðræði og framtíð RÚV: Tími til breytinga? Erling Valur Ingason skrifar Skoðun 5.maí Alþjóðadagur ljósmæðra Unnur Berglind Friðriksdóttir skrifar Skoðun Endurnýjun hugarfarsins Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Ferðamenn: Vanmetnir skattgreiðendur í íslensku hagkerfi Þórir Garðarsson skrifar Skoðun Góð vísa... Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Við höfum ekki efni á tvískinnungi SFS Vala Árnadóttir skrifar Skoðun Hvað getum við lært af Víetnamstríðinu? Einar Magnússon skrifar Skoðun Góður rekstur Mosfellsbæjar og framtíðin björt Halla Karen Kristjánsdóttir,Anna Sigríður Guðnadóttir ,Lovísa Jónsdóttir skrifar Skoðun Fristund.is fyrir öll - líka eldra fólk Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Ríkisstjórn sem skeytir engu Diljá Matthíasardóttir skrifar Skoðun Áskorun til ráðherra mennta- og barnamála og ráðherra menningarmála Anna Klara Georgsdóttir skrifar Sjá meira
Á föstudaginn sl. var Landspítali færður á svokallað hættustig, en þegar spítalinn er færður á hættustig er m.a. dregið úr aðgerðum og annarri starfsemi hans. Samkvæmt tilkynningu frá spítalanum var ákvörðunin tekin vegna „mikill[a] og vaxandi fjölda smita undanfarið.“ Þegar þessi ákvörðun var tekin voru sextán sjúklingar inniliggjandi á spítalanum með COVID, þar af þrír á gjörgæsludeild. Um 660 rúm eru á Landspítalanum, samkvæmt upplýsingum á vef stofnunarinnar. Ríflega þúsund einstaklingar voru undir „eftirliti COVID göngudeildar“. Þeir einstaklingar eru í einangrun í heimahúsi og fá reglubundin símtöl þar sem líðan þeirra er metin, en mjög lítill hluti þeirra er síðan kallaður inn til mats. Hið framúrskarandi starf göngudeildarinnar er líklega eitt allra besta dæmið um mátt nýsköpunar og lausnamiðaðrar hugsunar í heilbrigðiskerfinu í þessum faraldri. Þótt landsmenn hafi orðið fróðari um mismunandi viðbragðsstig Landspítalans í faraldrinum höfum við vissulega verið upplýst reglulega sl. áratug um mikið álag á spítalanum og að sjúklingum sé forgangsraðað við þjónustuna. Uppgefnar ástæður hafa verið misjafnar, svo sem inflúensufaraldur, ljósmæðraskortur, og umferðar- og hálkuslys. Á sama tíma hefur gagnrýni heilbrigðisstarfsfólks á spítalann farið vaxandi og í sumar afhentu rúmlega eitt þúsund læknar undirskriftalista til heilbrigðisráðherra þar sem ástandið á Landspítalanum var gagnrýnt harðlega. Þá gagnrýndi Félag sjúkrahúslækna ástandið þar sömuleiðis, m.a. 100 prósent hámarksnýtingu legurýma sem væri langt yfir alþjóðlegum viðmiðum. Alvarlegt ástand og hættustig á Landspítalanum væri því ekki aðeins tilkomið vegna COVID. Síðastliðinn áratug hafa fjárframlög til heilbrigðismála, þ.m.t. til Landspítala, verið aukin töluvert. Á síðasta kjörtímabili hækkuðu framlög til heilbrigðismála um tæplega fjórðung miðað við fjárlög þessa árs, en afköst Landspítalans hafa því miður ekki aukist samhliða. Það staðfestir skýrsla McKinsey sem var gerð fyrir heilbrigðisráðuneytið og birt fyrir um ári síðan. Stjórnvöld hafa boðið fram alla þá fjármuni sem þarf til að bregðast við stöðunni sem hefur skapast vegna COVID. Það er óásættanleg staða fyrir eina mest bólusettu þjóð heims að búa við svo miklar takmarkanir á frelsi og mannréttindum vegna brotalama í heilbrigðiskerfinu okkar, vandkvæða sem eiga rætur að rekja langt fyrir tíma heimsfaraldurs. Heilbrigðiskerfið okkar á að þjóna samfélaginu og það má ekki verða að viðtekinni venju og viðhorfi að samfélagið stilli sig af til þess að koma til móts við kerfið, svo vísað sé til þess sem nýlega var haft eftir einum af þeim ágætu læknum sem lögðu grunn að göngudeild COVID. Við höfum glímt við afleiðingar heimsfaraldurs í næstum tvö ár og sér enn ekki fyrir endann á þeim. Þá stöndum við frammi fyrir gríðarlegri áskorun í heilbrigðismálum vegna öldrunar þjóðarinnar og því fylgir óhjákvæmilega aukin fjármagnsþörf. Það er hins vegar ekki síður mikilvægt að fjármunirnir séu nýttir sem best og í því tilliti er mikilvægt að hlusta á allar raddir innan heilbrigðisstéttanna og spítalans. Síðast en ekki síst þarf að skoða hvað nágrannaþjóðir okkar sem verja mjög svipuðum fjárhæðum og við til heilbrigðisþjónustu, sé aldursdreifing þjóðarinnar tekin með í reikninginn, gera öðruvísi en við. Það er í það minnsta ljóst að ærið verkefni bíður stjórnvalda og nýrrar yfirstjórnar Landspítalans. Að halda samfélaginu í viðvarandi ótta og viðbragðsstöðu vegna mönnunar eða aðstöðuvanda Landspítalans er óhugsandi framtíðarsýn. Algjör samstaða hlýtur að ríkja um að við gerum Landspítalanum kleift að sinna sínu hlutverki og aukum viðbragðsþol hans gagnvart bæði tímabundnum áföllum og langvarandi álagi. Það kemur að minnsta kosti ekki til greina að pólitísk forysta í landinu láti það gerast að samfélagið verði undirselt viðvarandi takmörkunum á frelsi og mannréttindum. Um það hlýtur einnig að vera algjör samstaða. Höfundur er þingmaður Sjálfstæðisflokksins.
Skoðun Góður rekstur Mosfellsbæjar og framtíðin björt Halla Karen Kristjánsdóttir,Anna Sigríður Guðnadóttir ,Lovísa Jónsdóttir skrifar
Skoðun Áskorun til ráðherra mennta- og barnamála og ráðherra menningarmála Anna Klara Georgsdóttir skrifar