Grímulaus fölsun á gengi krónu er óboðleg Ólafur Örn Jónsson skrifar 3. október 2021 17:31 Fyrir Hrun þegar visst jafnvægi var í kjörum fólks varðandi kaupmátt og húsnæðiskostnað Leigu og kaup. Var gengið nokkuð stöðugt € = 90 kr og kaupmáttur almennra launa viðunandi. Útgerðin sem hafði skuldsett sig gífurlega með veðsetningu kvótans kvartaði eins og venjulega en annars gekk allt eins og klukka því að það eru forréttindi að hafa (frítt) veiðileyfi á Íslandsmiðum. Þá kom hrunið. Verðgildi krónu féll og heimilin misstu hluta eða allar eigur sínar en tekjur útgerðar jukust um yfir 60% þegar gengi € fór úr 90kr í € = 160 kr. Samt þvinguðu útgerðamenn þrátt fyrir þessa tekjuaukningu launalækkun fiskverkafólk stil jafns við aðrar stéttir og héldu sjálf muninum. Ekki heldur gat útgerðin sætt sig við að sjómenn nytu lækkunar á genginu og notuðu offramboð á sjómönnum til að þvinga fram 30% kostnaðarhlutdeild af óskiptu og 10% kauphlutdeild væru keypt ný skip. Síðan var haldið leyndu að þessu fylgdi síðan 11% hækkun á þorskafurðum í Evrópumörkuðum. Gífurleg tekju aukning sem kom fyrirtækjunum sem sóað höfðu kvótalánunum í óskildar greinar til góða. Við sem fylgdumst með genginu og hvernig okkur gengi að komast frá hruninu sem fælist að sjálfsögðu í því að auka hagvöxt og tekjur þjóðarinnar þannig að gengi krónunnar styrktist. En undarlegir hlutir komu í ljós. Ekkert var gert til að rétta við gengi/styrk krónunnar þrátt fyrir ýmis tækifæri í „landi tækifæranna“. Það var alger landburður af fiski eftir hrunið og sögur af því að línur og net flytu upp búkkuð af fiski og þurfti jafnvel stroffur til að ná búkkuðum netum inn og þvílíkt mok á Vestfjarðarmiðum og sögur af nokkurra mínútna tog skiluðum tugum tonna. AF HVERJU VAR EKKI AUKIÐ VIÐ KVÓTANN á þorsk og karfa eins og lá beinast við? Á sama tíma og fólk var að missa eigur sínar út af verðlausri krónu? Það var furðulegt að sjá þetta þar sem okkur bráðlá á að hækka krónuna til að geta gripið fólk sem varð sannarlega illa úti en það fólk gleymdist á sama tíma og bankastjórar endurheimtu ríkisbankanna voguðu sér að ganga erinda útgerðamanna og hóta Jóhönnu-stjórninni með því að gera útgerðina gjaldþrota yrði farið í að efna kosningaloforð stjórnarinnar að fyrna kvótanum á næstu 20 árum. Því miður gugnaði stjórin gegn þessu enda kvótaskuldir útgerðarinnar 650 milljarðar og ekkert nema gamlar og verðlausar eignir að baki. (Þessi skuldasöfnun var viljandi gerð). En þegar leið frá hruninu fóru mikilar auglýsingar sem þjóðin hafði fengið í gegnum kvikmyndir og netið að skila túristagulli til landsins og þrátt fyrir fádæma uppborganir nýja fjármála & efnahagsráðherrans á hagkvæmum hrunlánum sem ekkert lá á að borga dugðu ekki til að hafa aftur af styrkingu krónunnar og 2013 liggur ljóst fyrir að þrátt fyrir niðurgreiðslu lána og skortveiðistefnu Hafró undir stjórn útgerðarinnar hækkaði gengi krónunnar sem hafði verið réttilega á floti síðustu 2 áratugi. En þarna er fjármála- og efnahagsráðherra búinn að fá „ráðgjafa“ frá H.Í. tilnefndan af aðalútgerðamanni landsins kenndan við Samherja til sín. Fyrst var ráðgjafinn ráðinn sem „starfsmaður“ ráðuneytisins og síðan birtist hann sem starfsmaður Seðlabankans. Þá kemur furðulegur millileikur. Már bankastjóri Seðló er rekinn og síðan ráðinn til baka eftir auglýsingu? Árið 2014 án nokkurra fordæma hefur Seðló uppkaup á gjaldeyri í þeim eina tilgangi að koma í veg fyrir frekari hækkun á gengi krónu og tryggja þannig þann risa gróða útgerðarinnar sem hófst með hruninu og lágu gengi. En túrisminn jókst og þunginn á hækkun/leiðréttingu krónunnar jókst og krónan hækkar í verði og kaupmáttur vex loksins en fjármála- og efnahagsráðherra fyrirskipar enn meiri fordæmalaus uppkaup á gjaldeyri og fer gjaldeyrisforðinn yfir 700 milljarð og er þar með orðinn langstærsti gjaldeyrisforði veraldar per haus. Gjaldeyrisforði sem fenginn er svona fordæmalaus með því að taka peninga út úr veltu þjóðfélagins og þar með á kostnað laun- og lífeyrisþega á sér engin fordæmi er í raun kolólöglegur. Hækkun krónunnar nær hámarki fyrir Covid þegar € er komin í 112 kr. Virði evrunnar var síðan þvíngað niður í € = 122 kr með uppkaupum á gjaldeyri upp í 900 milljarða gjaldeyrisforða sem gengið stóð í upphafi Covid. Eftir lífskjarasamningana féll síðan gengið þegar landið lokaðist en EKKI var gripið til stór sölu á gjaldeyri eins og vera bar heldur er nánast ekkert gert fyrr en gengið er komið niður í € = 150 kr og þjóðin aftur komin í hrun ástand þar sem við erum enn þann dag í dag með ónotaðann og engum til góðs gjaldeyrisforða sem heldur hér FÖLSKU LÁGU GENGI. Þessi fordæmalausa efnahagsstjórn kostar okkur lágan kaupmátt launa laun og lífeyrisþega ásamt opinberum stofnunum ríkis og bæja. Hækkandi verðbólga og hætta á hærri vöxtum. Við horfum á innviði hrörna og helbrigðiskerfið lamað vegna langvarandi fjársveltis sem rekja má til FÖLSUNAR á genginu sem lækkar virði krónanna sem þeim er skammtað. Vegakerfið er hrunið og ekki brugðist við heldur slegið af í upp byggingnu eins og frestun á tvöföldun Hvalfjarðargangna og vegar upp í Borgarnes sem er löngu löngu tímabær. Núna talar fólk um alls konar aðferðir til að bæta kjör hinna lægstlaunuðu án þess að minnast á þennan þjófnað í þágu útgeðarinnar sem velltir sér uppúr þvílíkum ÓÁUNNUM gróða að annað eins þekkist hvergi. Allt á kostnað kaupmáttar launa og opinberra gjalda. AF HVERJU SEGIR ENGINN NEITT UM ÞENNAN ÓSKAPNAÐ? Íslenskir ferðamenn sjá greinilega hvað er í gangi. Ef hér væri rétt gengi og € í kringum 90 til 100 kr fengjust € 3000 fyrir 300.000 kr útborguð laun en í dag með FALSAÐ gengi krónu € 150 fæst ekki nema € 2000. Þessi munur er eingöngu af því að ráðherra útgerðarinnar kemst einhverra hluta vegna upp með að gjaldfella ekki bara krónuna heldur okkur sem fólk líka. Höfundur er heldri borgari, fyrrverandi skipstjóri og aflamaður. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ólafur Örn Jónsson Mest lesið Hunsuðu menntamálin – en ætla nú að bjarga þeim Sigurður Kári Harðarson Skoðun Sporin þín Valtýr Soffía Sigurðardóttir Skoðun Ákall til KKÍ og íslensku íþróttahreyfingarinnar Ragnhildur Hólmgeirsdóttir,Oddný Björg Rafnsdóttir,Svanhildur Anja Ástþórsdóttir,Guðjón Magnússon,Margrét Rut Eddudóttir Skoðun Húsnæðisbæturnar sem hurfu Ragnar Sigurður Kristjánsson Skoðun Skýr stefna um málfrelsi Róbert H. Haraldsson Skoðun Hjartans mál í kennslu Sigurður Árni Reynisson Skoðun Er kominn tími til að láta endurmeta brunabótamatið á þínu húsnæði? Heiðrún Jónsdóttir Skoðun Að saga rótina undan trénu og halda að stofninn vaxi hraðar: hugleiðing um tillögur Viðskiptaráðs Birgir Orri Ásgrímsson Skoðun Þriggja stiga þögn Bjarni Karlsson Skoðun Mikilvægi aðgengis og algildrar hönnunar að byggingum í dag og til framtíðar Þuríður Harpa Sigurðardóttir Skoðun Skoðun Skoðun Er kominn tími til að láta endurmeta brunabótamatið á þínu húsnæði? Heiðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Húsnæðisbæturnar sem hurfu Ragnar Sigurður Kristjánsson skrifar Skoðun Ákall til KKÍ og íslensku íþróttahreyfingarinnar Ragnhildur Hólmgeirsdóttir,Oddný Björg Rafnsdóttir,Svanhildur Anja Ástþórsdóttir,Guðjón Magnússon,Margrét Rut Eddudóttir skrifar Skoðun Hjartans mál í kennslu Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Hunsuðu menntamálin – en ætla nú að bjarga þeim Sigurður Kári Harðarson skrifar Skoðun Sporin þín Valtýr Soffía Sigurðardóttir skrifar Skoðun Að saga rótina undan trénu og halda að stofninn vaxi hraðar: hugleiðing um tillögur Viðskiptaráðs Birgir Orri Ásgrímsson skrifar Skoðun Mikilvægi aðgengis og algildrar hönnunar að byggingum í dag og til framtíðar Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Sjallar og lyklaborðið Sigfús Ómar Höskuldsson skrifar Skoðun Fimm af tíu veitingastöðum hættu með hvalkjöt Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei skrifar Skoðun „Stóra fallega frumvarpið“ hans Trump Gunnar Alexander Ólafsson skrifar Skoðun Verndun vatns og stjórn vatnamála Ólafur Arnar Jónsson,Sigurður Guðjónsson skrifar Skoðun Gegn hernaði hvers konar Gunnar Björgvinsson skrifar Skoðun Hvers vegna sífellt fleiri sækjast eftir einveru Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Þriggja stiga þögn Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Nú þarf að gyrða sig í brók Gunnlaugur Stefánsson skrifar Skoðun Lesblindir og stuðningur í skólum Snævar Ívarsson skrifar Skoðun Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar Skoðun Rýnt í stöðu kvenna með örorkulífeyri Huld Magnúsdóttir skrifar Skoðun Brot sem fyrnast í höndum lögreglu – hversu mörg í viðbót? Þórhildur Gyða Arnarsdóttir skrifar Skoðun Olíuleit á Drekasvæði - tilvistarleit Halldór Reynisson skrifar Skoðun Kosningar í september Guðveig Lind Eyglóardóttir skrifar Skoðun Þegar orkuöflun er sett á ís - dæmið frá Suður-Afríku Hallgrímur Óskarsson skrifar Skoðun Framtíð nemenda í Kópavogi í fyrsta sæti Halla Björg Evans skrifar Skoðun Skýr stefna um málfrelsi Róbert H. Haraldsson skrifar Skoðun Heilsufarsmat á vinnustöðum: Góð fjárfesting í heilbrigði og vellíðan starfsfólks Gígja Valgerður Harðardóttir skrifar Skoðun Munar þig um 5-7 milljónir árlega? Jón Pétur Zimzen skrifar Skoðun Keldnaland – fjölmenn hverfi í mótun Þorsteinn R. Hermannsson skrifar Skoðun Eflum traustið Helgi Áss Grétarsson,Marta Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson skrifar Sjá meira
Fyrir Hrun þegar visst jafnvægi var í kjörum fólks varðandi kaupmátt og húsnæðiskostnað Leigu og kaup. Var gengið nokkuð stöðugt € = 90 kr og kaupmáttur almennra launa viðunandi. Útgerðin sem hafði skuldsett sig gífurlega með veðsetningu kvótans kvartaði eins og venjulega en annars gekk allt eins og klukka því að það eru forréttindi að hafa (frítt) veiðileyfi á Íslandsmiðum. Þá kom hrunið. Verðgildi krónu féll og heimilin misstu hluta eða allar eigur sínar en tekjur útgerðar jukust um yfir 60% þegar gengi € fór úr 90kr í € = 160 kr. Samt þvinguðu útgerðamenn þrátt fyrir þessa tekjuaukningu launalækkun fiskverkafólk stil jafns við aðrar stéttir og héldu sjálf muninum. Ekki heldur gat útgerðin sætt sig við að sjómenn nytu lækkunar á genginu og notuðu offramboð á sjómönnum til að þvinga fram 30% kostnaðarhlutdeild af óskiptu og 10% kauphlutdeild væru keypt ný skip. Síðan var haldið leyndu að þessu fylgdi síðan 11% hækkun á þorskafurðum í Evrópumörkuðum. Gífurleg tekju aukning sem kom fyrirtækjunum sem sóað höfðu kvótalánunum í óskildar greinar til góða. Við sem fylgdumst með genginu og hvernig okkur gengi að komast frá hruninu sem fælist að sjálfsögðu í því að auka hagvöxt og tekjur þjóðarinnar þannig að gengi krónunnar styrktist. En undarlegir hlutir komu í ljós. Ekkert var gert til að rétta við gengi/styrk krónunnar þrátt fyrir ýmis tækifæri í „landi tækifæranna“. Það var alger landburður af fiski eftir hrunið og sögur af því að línur og net flytu upp búkkuð af fiski og þurfti jafnvel stroffur til að ná búkkuðum netum inn og þvílíkt mok á Vestfjarðarmiðum og sögur af nokkurra mínútna tog skiluðum tugum tonna. AF HVERJU VAR EKKI AUKIÐ VIÐ KVÓTANN á þorsk og karfa eins og lá beinast við? Á sama tíma og fólk var að missa eigur sínar út af verðlausri krónu? Það var furðulegt að sjá þetta þar sem okkur bráðlá á að hækka krónuna til að geta gripið fólk sem varð sannarlega illa úti en það fólk gleymdist á sama tíma og bankastjórar endurheimtu ríkisbankanna voguðu sér að ganga erinda útgerðamanna og hóta Jóhönnu-stjórninni með því að gera útgerðina gjaldþrota yrði farið í að efna kosningaloforð stjórnarinnar að fyrna kvótanum á næstu 20 árum. Því miður gugnaði stjórin gegn þessu enda kvótaskuldir útgerðarinnar 650 milljarðar og ekkert nema gamlar og verðlausar eignir að baki. (Þessi skuldasöfnun var viljandi gerð). En þegar leið frá hruninu fóru mikilar auglýsingar sem þjóðin hafði fengið í gegnum kvikmyndir og netið að skila túristagulli til landsins og þrátt fyrir fádæma uppborganir nýja fjármála & efnahagsráðherrans á hagkvæmum hrunlánum sem ekkert lá á að borga dugðu ekki til að hafa aftur af styrkingu krónunnar og 2013 liggur ljóst fyrir að þrátt fyrir niðurgreiðslu lána og skortveiðistefnu Hafró undir stjórn útgerðarinnar hækkaði gengi krónunnar sem hafði verið réttilega á floti síðustu 2 áratugi. En þarna er fjármála- og efnahagsráðherra búinn að fá „ráðgjafa“ frá H.Í. tilnefndan af aðalútgerðamanni landsins kenndan við Samherja til sín. Fyrst var ráðgjafinn ráðinn sem „starfsmaður“ ráðuneytisins og síðan birtist hann sem starfsmaður Seðlabankans. Þá kemur furðulegur millileikur. Már bankastjóri Seðló er rekinn og síðan ráðinn til baka eftir auglýsingu? Árið 2014 án nokkurra fordæma hefur Seðló uppkaup á gjaldeyri í þeim eina tilgangi að koma í veg fyrir frekari hækkun á gengi krónu og tryggja þannig þann risa gróða útgerðarinnar sem hófst með hruninu og lágu gengi. En túrisminn jókst og þunginn á hækkun/leiðréttingu krónunnar jókst og krónan hækkar í verði og kaupmáttur vex loksins en fjármála- og efnahagsráðherra fyrirskipar enn meiri fordæmalaus uppkaup á gjaldeyri og fer gjaldeyrisforðinn yfir 700 milljarð og er þar með orðinn langstærsti gjaldeyrisforði veraldar per haus. Gjaldeyrisforði sem fenginn er svona fordæmalaus með því að taka peninga út úr veltu þjóðfélagins og þar með á kostnað laun- og lífeyrisþega á sér engin fordæmi er í raun kolólöglegur. Hækkun krónunnar nær hámarki fyrir Covid þegar € er komin í 112 kr. Virði evrunnar var síðan þvíngað niður í € = 122 kr með uppkaupum á gjaldeyri upp í 900 milljarða gjaldeyrisforða sem gengið stóð í upphafi Covid. Eftir lífskjarasamningana féll síðan gengið þegar landið lokaðist en EKKI var gripið til stór sölu á gjaldeyri eins og vera bar heldur er nánast ekkert gert fyrr en gengið er komið niður í € = 150 kr og þjóðin aftur komin í hrun ástand þar sem við erum enn þann dag í dag með ónotaðann og engum til góðs gjaldeyrisforða sem heldur hér FÖLSKU LÁGU GENGI. Þessi fordæmalausa efnahagsstjórn kostar okkur lágan kaupmátt launa laun og lífeyrisþega ásamt opinberum stofnunum ríkis og bæja. Hækkandi verðbólga og hætta á hærri vöxtum. Við horfum á innviði hrörna og helbrigðiskerfið lamað vegna langvarandi fjársveltis sem rekja má til FÖLSUNAR á genginu sem lækkar virði krónanna sem þeim er skammtað. Vegakerfið er hrunið og ekki brugðist við heldur slegið af í upp byggingnu eins og frestun á tvöföldun Hvalfjarðargangna og vegar upp í Borgarnes sem er löngu löngu tímabær. Núna talar fólk um alls konar aðferðir til að bæta kjör hinna lægstlaunuðu án þess að minnast á þennan þjófnað í þágu útgeðarinnar sem velltir sér uppúr þvílíkum ÓÁUNNUM gróða að annað eins þekkist hvergi. Allt á kostnað kaupmáttar launa og opinberra gjalda. AF HVERJU SEGIR ENGINN NEITT UM ÞENNAN ÓSKAPNAÐ? Íslenskir ferðamenn sjá greinilega hvað er í gangi. Ef hér væri rétt gengi og € í kringum 90 til 100 kr fengjust € 3000 fyrir 300.000 kr útborguð laun en í dag með FALSAÐ gengi krónu € 150 fæst ekki nema € 2000. Þessi munur er eingöngu af því að ráðherra útgerðarinnar kemst einhverra hluta vegna upp með að gjaldfella ekki bara krónuna heldur okkur sem fólk líka. Höfundur er heldri borgari, fyrrverandi skipstjóri og aflamaður.
Ákall til KKÍ og íslensku íþróttahreyfingarinnar Ragnhildur Hólmgeirsdóttir,Oddný Björg Rafnsdóttir,Svanhildur Anja Ástþórsdóttir,Guðjón Magnússon,Margrét Rut Eddudóttir Skoðun
Að saga rótina undan trénu og halda að stofninn vaxi hraðar: hugleiðing um tillögur Viðskiptaráðs Birgir Orri Ásgrímsson Skoðun
Mikilvægi aðgengis og algildrar hönnunar að byggingum í dag og til framtíðar Þuríður Harpa Sigurðardóttir Skoðun
Skoðun Er kominn tími til að láta endurmeta brunabótamatið á þínu húsnæði? Heiðrún Jónsdóttir skrifar
Skoðun Ákall til KKÍ og íslensku íþróttahreyfingarinnar Ragnhildur Hólmgeirsdóttir,Oddný Björg Rafnsdóttir,Svanhildur Anja Ástþórsdóttir,Guðjón Magnússon,Margrét Rut Eddudóttir skrifar
Skoðun Að saga rótina undan trénu og halda að stofninn vaxi hraðar: hugleiðing um tillögur Viðskiptaráðs Birgir Orri Ásgrímsson skrifar
Skoðun Mikilvægi aðgengis og algildrar hönnunar að byggingum í dag og til framtíðar Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Fimm af tíu veitingastöðum hættu með hvalkjöt Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei skrifar
Skoðun Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar
Skoðun Brot sem fyrnast í höndum lögreglu – hversu mörg í viðbót? Þórhildur Gyða Arnarsdóttir skrifar
Skoðun Heilsufarsmat á vinnustöðum: Góð fjárfesting í heilbrigði og vellíðan starfsfólks Gígja Valgerður Harðardóttir skrifar
Skoðun Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson skrifar
Ákall til KKÍ og íslensku íþróttahreyfingarinnar Ragnhildur Hólmgeirsdóttir,Oddný Björg Rafnsdóttir,Svanhildur Anja Ástþórsdóttir,Guðjón Magnússon,Margrét Rut Eddudóttir Skoðun
Að saga rótina undan trénu og halda að stofninn vaxi hraðar: hugleiðing um tillögur Viðskiptaráðs Birgir Orri Ásgrímsson Skoðun
Mikilvægi aðgengis og algildrar hönnunar að byggingum í dag og til framtíðar Þuríður Harpa Sigurðardóttir Skoðun