Takk Bubbi og Ásgeir Halldóra Mogensen skrifar 26. apríl 2021 15:01 Baráttunni gegn spillingu hefur borist góður liðsauki á síðustu dögum. Hundruð ef ekki þúsund Íslendinga hafa krafist aðgerða og úrbóta, að stjórnvöld taki á spillingu á Íslandi af festu og hrifsi völdin úr höndum fjársterkra hagsmunahópa. Ákallið að undanförnu má kannski hvað helst rekja til tveggja manna: tónlistarmannsins Bubba Morthens og Ásgeirs Jónssonar seðlabankastjóra. Þó þeir séu um margt ólíkir eiga þeir að minnsta kosti eitt sameiginlegt: Þeim líst ekkert á stöðuna. Báðir hafa þeir tjáð sig um framferði útgerðarfélagsins Samherja að undanförnu, hvorugur undir jákvæðum formerkjum. Bubbi gagnrýnir aðför fyrirtækisins að Ríkisútvarpinu og Ásgeir gagnrýnir aðför þess gegn starfsmönnum Seðlabankans. Í samtali við Stundina segir seðlabankastjóri enn fremur að Íslandi sé „að miklu leyti stjórnað af hagsmunahópum” og það sé „meiri háttar mál að lenda uppi á kant við þá.“ Ummælin hafa vakið verðskuldaða athygli, enda ekki á hverjum degi sem einn æðsti embættismaður þjóðarinnar tjáir sig með jafn opinskáum hætti. Ekki á hverjum degi sem hulunni er flett af átökunum bakvið tjöldin í efstu lögum samfélagsins. Ummæli seðlabankastjóra og Bubba hafa blásið baráttunni gegn spillingu byr undir báða vængi - og fyrir það erum við Píratar gríðarlega þakklátir. Engin endurreisn án uppgjörs Endurreisn Íslands eftir faraldurinn verður ekki farsæl nema sérhagsmunaöfl sleppi krumlunum af íslensku samfélagi. Sérhagsmunaöflin sem hafa sannfært stjórnvöld um að hunsa niðurstöður þjóðaratkvæðagreiðslu um nýja stjórnarskrá, því hún kveður á um að auðlindir landsins séu í eigu þjóðarinnar. Það munu þau aldrei gera sjálfviljug og þess vegna þarf stjórnmálafólk sem vill taka á spillingu af festu. Sem vill koma í veg fyrir að einstaka fjölskyldur og fyrirtæki geti í krafti gríðarlegs auðs beygt stjórnvöld undir vilja sinn. Á þessum grunni voru Píratar stofnaðir árið 2013. Baráttan gegn fjársterkum hagsmunaöflum, samþjöppun valds og spillingu er í erfðaefni flokksins. Það er ekki hvað síst af þeim sökum sem Píratar hafa undanfarna 18 mánuði, frá birtingu Samherjaskjalanna um framgöngu fyrirtækisins í Namibíu, látið að sér kveða. Hér verður stiklað á stóru um það sem Píratar hafa gert á þingi í tengslum við Samherjamálið og margþætta gagnrýni flokksins í garð ríkisstjórnarinnar, sem hefur leyft framgöngu fyrirtækisins að viðgangast. Eftir að afhjúpanir hinna svokölluðu Samherjaskjala litu dagsins ljós haustið 2019 kölluðu Píratar strax eftir því að sjávarútvegsráðherra myndi sitja fyrir svörum í þinginu. Skömmu síðar settu Píratar á dagskrá þingsins sérstaka umræðu um spillingu á Íslandi, þar sem Samherjaskjölin voru í brennidepli. Píratar endurfluttu þingsályktun um rannsókn á fjárfestingarleið Seðlabanka Íslands, eftir úttekt á því hvernig fjárfestingarleiðin var nýtt af Samherja. Píratar kröfðu sjávarútvegsráðherra um svör vegna tengsla hans við Samherja. Rannsókn Pírata á sjávarútvegsráðherra stöðvuð Þórhildur Sunna Ævarsdóttir hafði frumkvæði að því að stjórnskipunar- og eftirlitsnefnd rannsakaði hæfi sjávarútvegsráðherra í ljósi sterkra tengsla hans við Samherja í kjölfar Samherjaskjalanna, þar sem forkólfar Samherja töluðu um hann sem „sinn mann“ í ríkisstjórninni og upplýsingar lágu fyrir um bein samskipti ráðherrans við þá í kjölfar Samherjaskjalanna. Blásið var til opins fundar í stjórnskipunar- og eftirlitsnefndar, undir stjórn Pírata, þar sem ráðherra sat fyrir svörum. Í desember 2019 og í mars 2020 sendi nefndin ítarlegar upplýsingabeiðnir um störf ráðherrans fyrir Samherja, fjárstuðning fyrirtækisins við framboð hans og aðgerðir hans sem ráðherra í þágu Samherja. Talsverðar upplýsingar lágu fyrir sem bentu enda til þess að Kristján Þór væri vanhæfur sem sjávarútvegsráðherra. Að endingu ákváðu ríkisstjórnarflokkarnir að stöðva rannsóknina sem Píratar hófu með afli og lýsti því yfir að ekkert væri athugavert við stjórnarhætti síns ráðherra. Þórhildur Sunna Ævarsdóttir sagði í kjölfarið af sér sem formaður stjórnskipunar- og eftirlitsnefndar í mótmælaskyni og til að geta upplýst um það sem væri í gangi innan nefndarinnar. Ítrekaðar ræður, spurningar og gagnrýni Þess utan hafa þingmenn Pírata ítrekað fjallað um og gagnrýnt framgöngu Samherja í ræðum sínum. Athugið að þetta er ekki tæmandi upptalning: Ég krafði forsætisráðherra svara um símtal sjávarútvegsráðherra til forstjóra Samherja Þórhildur Sunna Ævarsdóttir gagnrýndi sinnuleysi íslenskra stjórnvalda í spillingarvörnum hérlendis, eftir að þau höfðu sagt rót Samherjamálsins vera spillingu í Namibíu. Þórhildur Sunna Ævarsdóttir spurði formann Framsóknarflokksuns um hæfi sjávarútvegsráðherra vegna tengsla hans við Samherja. Björn Leví Gunnarsson ítrekar stuðning Pírata við rannsókn á greiðslum Samherja fyrir veiðirétt í Namibíu og á Íslandi. Þórhildur Sunna Ævarsdóttir spurði sjávarútvegsráðherra um verkleysi hans eftir birtingu Samherjaskjalanna. Þórhildur Sunna Ævarsdóttir spurði sjávarútvegsráðherra um skilgreiningu á tengdum aðilum í sjávarútvegi vegna vegna andstöðu Samherja við að fara að lögum. Þórhildur Sunna Ævarsdóttir spurði forsætisráðherra um hvað henni þætti um að Samherji ætti 49,9% hlut í Síldarvinnslunni án þess að teljast tengdur aðili. Helgi Hrafn Gunnarsson greindi áróðursherferð Samherja í þaula í tveimur greinum, sem má lesa hér og hér. Síðast en ekki síst má minna á nýlega áramótagrein og eldhúsdagsræðuÞórhildar Sunnu þar sem hún talar um Samherjasímtalið, spillinguna og hagsmunahópana. Píratar hafa alltaf og munu alltaf berjast gegn spillingu. Píratar hafa alltaf og munu alltaf gagnrýna spillingu þegar hún verður á vegi þeirra og það verður ekki þaggað niður í þeim um Samherjamálið eins og þessi fjölmörgu dæmi sanna. Höfundur er þingmaður Pírata Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Halldóra Mogensen Samherjaskjölin Píratar Skoðun: Kosningar 2021 Mest lesið Teppaleggjum ekki íslenska náttúru með vindorku Halla Hrund Logadóttir Skoðun Halldór 23.11.2024 Halldór Miskunnsami nýmarxistinn Kári Allansson Skoðun Furðuleg réttlæting á hækkun verðtryggðra vaxta Marinó G. Njálsson Skoðun Kosningaloforðið sem gleymdist? Þorsteinn Siglaugsson Skoðun Vaxtahækkanir og brotið traust - hver ber ábyrgð? Sandra B. Franks Skoðun Ísland og orkuskiptin: Styðjum þróun á jarðhita og alþjóðlegt samstarf Ester Halldórsdóttir Skoðun Raforka er ekki eina orkan! Dagur Helgason Skoðun Sögufölsun í heimildarþætti RÚV — Svör óskast Jóna Benediktsdóttir,Hjörtur Hjartarson,Katrín Oddsdóttir,Kjartan Jónsson,Kristín Erna Arnardóttir,Sigríður Ólafsdóttir,Þórir Baldursson Skoðun Kjósum á næsta kjörtímabili Jón Steindór Valdimarsson Skoðun Skoðun Skoðun Hefur sálfræðileg meðferð áhrif á líkamlegt heilbrigði? Rúnar Helgi Andrason skrifar Skoðun Vaxtahækkanir og brotið traust - hver ber ábyrgð? Sandra B. Franks skrifar Skoðun Rödd friðar þarf að hljóma skærar Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Af skynsemi Vegagerðarinnar Magnús Rannver Rafnsson skrifar Skoðun Nýja stjórnarskráin — Alþingi rjúfi stöðnunina með stjórnlagaþingi Stjórn Stjórnarskrárfélagsins skrifar Skoðun Nýtt fangelsi – fyrir öruggara samfélag Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Ísland og orkuskiptin: Styðjum þróun á jarðhita og alþjóðlegt samstarf Ester Halldórsdóttir skrifar Skoðun Ærin verkefni næstu ár Ásbjörg Kristinsdóttir skrifar Skoðun Kominn tími á öðruvísi stjórnmál Gísli Rafn Ólafsson skrifar Skoðun Furðuleg réttlæting á hækkun verðtryggðra vaxta Marinó G. Njálsson skrifar Skoðun Raforka er ekki eina orkan! Dagur Helgason skrifar Skoðun Miskunnsami nýmarxistinn Kári Allansson skrifar Skoðun Skapandi skattur og skapandi fólk Vilhjálmur Árnason skrifar Skoðun Teppaleggjum ekki íslenska náttúru með vindorku Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Kjósum á næsta kjörtímabili Jón Steindór Valdimarsson skrifar Skoðun Kosningaloforðið sem gleymdist? Þorsteinn Siglaugsson skrifar Skoðun Eru aðventan og jólin kvíða- eða tilhlökkunarefni? Guðlaug Helga Ásgeirsdóttir skrifar Skoðun Óframseljanlegt DAGA-kerfi Kári Jónsson skrifar Skoðun Nýtanleg verðmætasköpun um allt land Jóhann Frímann Arinbjarnarson skrifar Skoðun Geðrænn vandi barna og ungmenna Eldur S. Kristinsson skrifar Skoðun Það er kominn verðmiði á fangelsið en hvað má ungmenni í alvarlegum vanda kosta? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Hinn opni tékki samgöngusáttmálans – ljósastýring og Sundabraut Eiríkur S. Svavarsson skrifar Skoðun Eru sumir heppnari en aðrir? Anna Kristín Jensdóttir skrifar Skoðun Við þurfum stjórnmálamenn sem skilja mikilvægi stærstu atvinnugreinar landsins Aðalheiður Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Kallað eftir fyrirsjáanleika í opinberum framkvæmdum Þorsteinn Víglundsson ,Jónína Guðmundsdóttir,Karl Andreassen skrifar Skoðun Sjálfstætt fólk Kristín Linda Jónsdóttir skrifar Skoðun Óstjórn í húsnæðismálum Ragnar Þór Ingólfsson skrifar Skoðun Arfur stjórnmálanna 2024 Elvar Eyvindsson skrifar Skoðun Kjósum rétt(indi) fyrir fatlað fólk! Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Frelsi er allra, ekki fárra útvaldra Jón Óskar Sólnes skrifar Sjá meira
Baráttunni gegn spillingu hefur borist góður liðsauki á síðustu dögum. Hundruð ef ekki þúsund Íslendinga hafa krafist aðgerða og úrbóta, að stjórnvöld taki á spillingu á Íslandi af festu og hrifsi völdin úr höndum fjársterkra hagsmunahópa. Ákallið að undanförnu má kannski hvað helst rekja til tveggja manna: tónlistarmannsins Bubba Morthens og Ásgeirs Jónssonar seðlabankastjóra. Þó þeir séu um margt ólíkir eiga þeir að minnsta kosti eitt sameiginlegt: Þeim líst ekkert á stöðuna. Báðir hafa þeir tjáð sig um framferði útgerðarfélagsins Samherja að undanförnu, hvorugur undir jákvæðum formerkjum. Bubbi gagnrýnir aðför fyrirtækisins að Ríkisútvarpinu og Ásgeir gagnrýnir aðför þess gegn starfsmönnum Seðlabankans. Í samtali við Stundina segir seðlabankastjóri enn fremur að Íslandi sé „að miklu leyti stjórnað af hagsmunahópum” og það sé „meiri háttar mál að lenda uppi á kant við þá.“ Ummælin hafa vakið verðskuldaða athygli, enda ekki á hverjum degi sem einn æðsti embættismaður þjóðarinnar tjáir sig með jafn opinskáum hætti. Ekki á hverjum degi sem hulunni er flett af átökunum bakvið tjöldin í efstu lögum samfélagsins. Ummæli seðlabankastjóra og Bubba hafa blásið baráttunni gegn spillingu byr undir báða vængi - og fyrir það erum við Píratar gríðarlega þakklátir. Engin endurreisn án uppgjörs Endurreisn Íslands eftir faraldurinn verður ekki farsæl nema sérhagsmunaöfl sleppi krumlunum af íslensku samfélagi. Sérhagsmunaöflin sem hafa sannfært stjórnvöld um að hunsa niðurstöður þjóðaratkvæðagreiðslu um nýja stjórnarskrá, því hún kveður á um að auðlindir landsins séu í eigu þjóðarinnar. Það munu þau aldrei gera sjálfviljug og þess vegna þarf stjórnmálafólk sem vill taka á spillingu af festu. Sem vill koma í veg fyrir að einstaka fjölskyldur og fyrirtæki geti í krafti gríðarlegs auðs beygt stjórnvöld undir vilja sinn. Á þessum grunni voru Píratar stofnaðir árið 2013. Baráttan gegn fjársterkum hagsmunaöflum, samþjöppun valds og spillingu er í erfðaefni flokksins. Það er ekki hvað síst af þeim sökum sem Píratar hafa undanfarna 18 mánuði, frá birtingu Samherjaskjalanna um framgöngu fyrirtækisins í Namibíu, látið að sér kveða. Hér verður stiklað á stóru um það sem Píratar hafa gert á þingi í tengslum við Samherjamálið og margþætta gagnrýni flokksins í garð ríkisstjórnarinnar, sem hefur leyft framgöngu fyrirtækisins að viðgangast. Eftir að afhjúpanir hinna svokölluðu Samherjaskjala litu dagsins ljós haustið 2019 kölluðu Píratar strax eftir því að sjávarútvegsráðherra myndi sitja fyrir svörum í þinginu. Skömmu síðar settu Píratar á dagskrá þingsins sérstaka umræðu um spillingu á Íslandi, þar sem Samherjaskjölin voru í brennidepli. Píratar endurfluttu þingsályktun um rannsókn á fjárfestingarleið Seðlabanka Íslands, eftir úttekt á því hvernig fjárfestingarleiðin var nýtt af Samherja. Píratar kröfðu sjávarútvegsráðherra um svör vegna tengsla hans við Samherja. Rannsókn Pírata á sjávarútvegsráðherra stöðvuð Þórhildur Sunna Ævarsdóttir hafði frumkvæði að því að stjórnskipunar- og eftirlitsnefnd rannsakaði hæfi sjávarútvegsráðherra í ljósi sterkra tengsla hans við Samherja í kjölfar Samherjaskjalanna, þar sem forkólfar Samherja töluðu um hann sem „sinn mann“ í ríkisstjórninni og upplýsingar lágu fyrir um bein samskipti ráðherrans við þá í kjölfar Samherjaskjalanna. Blásið var til opins fundar í stjórnskipunar- og eftirlitsnefndar, undir stjórn Pírata, þar sem ráðherra sat fyrir svörum. Í desember 2019 og í mars 2020 sendi nefndin ítarlegar upplýsingabeiðnir um störf ráðherrans fyrir Samherja, fjárstuðning fyrirtækisins við framboð hans og aðgerðir hans sem ráðherra í þágu Samherja. Talsverðar upplýsingar lágu fyrir sem bentu enda til þess að Kristján Þór væri vanhæfur sem sjávarútvegsráðherra. Að endingu ákváðu ríkisstjórnarflokkarnir að stöðva rannsóknina sem Píratar hófu með afli og lýsti því yfir að ekkert væri athugavert við stjórnarhætti síns ráðherra. Þórhildur Sunna Ævarsdóttir sagði í kjölfarið af sér sem formaður stjórnskipunar- og eftirlitsnefndar í mótmælaskyni og til að geta upplýst um það sem væri í gangi innan nefndarinnar. Ítrekaðar ræður, spurningar og gagnrýni Þess utan hafa þingmenn Pírata ítrekað fjallað um og gagnrýnt framgöngu Samherja í ræðum sínum. Athugið að þetta er ekki tæmandi upptalning: Ég krafði forsætisráðherra svara um símtal sjávarútvegsráðherra til forstjóra Samherja Þórhildur Sunna Ævarsdóttir gagnrýndi sinnuleysi íslenskra stjórnvalda í spillingarvörnum hérlendis, eftir að þau höfðu sagt rót Samherjamálsins vera spillingu í Namibíu. Þórhildur Sunna Ævarsdóttir spurði formann Framsóknarflokksuns um hæfi sjávarútvegsráðherra vegna tengsla hans við Samherja. Björn Leví Gunnarsson ítrekar stuðning Pírata við rannsókn á greiðslum Samherja fyrir veiðirétt í Namibíu og á Íslandi. Þórhildur Sunna Ævarsdóttir spurði sjávarútvegsráðherra um verkleysi hans eftir birtingu Samherjaskjalanna. Þórhildur Sunna Ævarsdóttir spurði sjávarútvegsráðherra um skilgreiningu á tengdum aðilum í sjávarútvegi vegna vegna andstöðu Samherja við að fara að lögum. Þórhildur Sunna Ævarsdóttir spurði forsætisráðherra um hvað henni þætti um að Samherji ætti 49,9% hlut í Síldarvinnslunni án þess að teljast tengdur aðili. Helgi Hrafn Gunnarsson greindi áróðursherferð Samherja í þaula í tveimur greinum, sem má lesa hér og hér. Síðast en ekki síst má minna á nýlega áramótagrein og eldhúsdagsræðuÞórhildar Sunnu þar sem hún talar um Samherjasímtalið, spillinguna og hagsmunahópana. Píratar hafa alltaf og munu alltaf berjast gegn spillingu. Píratar hafa alltaf og munu alltaf gagnrýna spillingu þegar hún verður á vegi þeirra og það verður ekki þaggað niður í þeim um Samherjamálið eins og þessi fjölmörgu dæmi sanna. Höfundur er þingmaður Pírata
Ísland og orkuskiptin: Styðjum þróun á jarðhita og alþjóðlegt samstarf Ester Halldórsdóttir Skoðun
Sögufölsun í heimildarþætti RÚV — Svör óskast Jóna Benediktsdóttir,Hjörtur Hjartarson,Katrín Oddsdóttir,Kjartan Jónsson,Kristín Erna Arnardóttir,Sigríður Ólafsdóttir,Þórir Baldursson Skoðun
Skoðun Nýja stjórnarskráin — Alþingi rjúfi stöðnunina með stjórnlagaþingi Stjórn Stjórnarskrárfélagsins skrifar
Skoðun Ísland og orkuskiptin: Styðjum þróun á jarðhita og alþjóðlegt samstarf Ester Halldórsdóttir skrifar
Skoðun Það er kominn verðmiði á fangelsið en hvað má ungmenni í alvarlegum vanda kosta? Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Hinn opni tékki samgöngusáttmálans – ljósastýring og Sundabraut Eiríkur S. Svavarsson skrifar
Skoðun Við þurfum stjórnmálamenn sem skilja mikilvægi stærstu atvinnugreinar landsins Aðalheiður Ósk Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Kallað eftir fyrirsjáanleika í opinberum framkvæmdum Þorsteinn Víglundsson ,Jónína Guðmundsdóttir,Karl Andreassen skrifar
Ísland og orkuskiptin: Styðjum þróun á jarðhita og alþjóðlegt samstarf Ester Halldórsdóttir Skoðun
Sögufölsun í heimildarþætti RÚV — Svör óskast Jóna Benediktsdóttir,Hjörtur Hjartarson,Katrín Oddsdóttir,Kjartan Jónsson,Kristín Erna Arnardóttir,Sigríður Ólafsdóttir,Þórir Baldursson Skoðun