Er Covid-ótti aðeins fyrir útvalda? Helga Birgisdóttir skrifar 8. febrúar 2021 09:02 Ekki það að ég mæli með ótta, en merkilegt nokk, þá er metist um hann og vinsældir hans vaxa hratt. „Iss piss, með ÞINN ótta; hann er bara rugl og sýnir að þér er sama um alla aðra.“ Jebb, þú ógnar fjöldanum; ef þú deilir ekki rétta ríkisóttanum. Svo þú þegir - skiljanlega. Vilt ekki að aðrir haldi að þú viljir drepa einhvern. Það virðast tvær reglur vera í gildi: 1. Það skal óttast kórónaveiru og fólk almennt. 2. Það skal ekki óttast: bóluefni, grímur, einangrun, bann við samveru ástvina, atvinnumissi, heilsuleysi og dauða af afleiðingum sóttvarnarreglna, efnahagslegt hrun, að detta úr skóla, yfirvöld. Þakka má fyrir að manni er leyft að vera með sjálfum sér. En erum við kannski búin að missa tengingu við okkar eigið SJÁLF? Það eina sem vert er að óttast, ef svo má segja, er óttinn sjálfur. Flest óttumst við eitthvað, og það versta, fyrir flesta, er óttinn við þjáningu og dauða. Við höfum þó mismunandi skilgreiningar á hvað skapar slíkt ástand. Sumum finnst einangrun verri en dauðinn, á meðan aðrir loka sig af í heilt ár, til að deyja nú örugglega ekki. Sumir eru hræddir um að deyja af bólusetningu, á meðan aðrir eru hræddir um að deyja ef þeir fá hana ekki. Flest þörfnumst við viðurkenningar annarra og erum jafnvel tilbúin að gera hvað sem er til að vera samþykkt. Við setjum því upp grímu og felum sannleika okkar. Þegar fólk er þvingað og svipt frelsi er hætta á streitu sem hefur áhrif á líf og heilsu. Fólk óttast það sem ógnar þeirra ótta Það er skrítið samfélag sem leyfir ekki fólki að tjá sig. Það er skrítið samfélag sem samþykkir að ráðist sé á þá sem hafa ólíka skoðun. Það kallast meðvirkni og í slíku umhverfii þrífast oft skaðleg leyndarmál. Getur verið að við óttumst dauðann svo mikið, að við fórnum jafnvel lífinu, til að forðast hann? Leggjum okkar ljúfa líf á hillu í geymslunni, þar til það rykfellur, gleymist, og fer að slá í það. Kannski kominn tími á að rýna í hvað gefur lífinu mest gildi. Það er vegna ótta við dauða og skort að stríð eru háð í heiminum og misrétti er beitt. Það er vegna þesslags ótta sem kærleika er sópað undir teppið; hvort sem er á mánudegi eða á jóladegi. Síðasta árið hefur heimurinn orðið súrrealískari en nokkrum óraði fyrir og stríðástand ríkt, þó ekki sé verið að varpa sprengjum. Jafnvel á Íslandinu góða hafa skapast andstæðar fylkingar sem berjast með vopnum útskúfunar, haturs og sleggjudóma. Ekki vegna þess að fólk vilji öðrum illt - heldur vegna þess að fólk trúir að aðrir ógni lífi sínu og sinna ástvina. Óttinn er mataður oní okkur alla daga; með tölulegum upplýsingum og fyrirmælum í fréttum um hvað má, en þó aðallega; hvað má ekki. Allt til að bjarga okkur frá dauðanum. Lítill áhugi fjölmiðla er til að kynna sér aðrar hliðar málanna, og það væri í fínu lagi . . . ef aðrir fengju að kynna sér þær í friði . . . og tjá sig. Einn kassi fyrir alla Af hverju erum við viss um kassinn sem yfirvöld hafa troðið okkur í sé hinn eini rétti? Yfirvöld búa til reglukassa, nú sem oftar, og vei þeim sem vill út úr honum. Blindandi skulum við treysta því að kassinn forði okkur frá þjáningu og dauða. Kassinn er lokaður, þröngur og gluggalaus, og ekkert pláss fyrir vangaveltur sem gætu sprengt lokið af. Hafa yfirvöld, hingað til, alltaf haft mestu viskuna og velvildina almenningi til heilla? Meðvirkni kraumar í hverju horni og ekkert lát virðist á. Hún er alvarlegt heilsufarslegt vandamál og eitt af einkennum hennar er þöggun. Við tölum ekki um neitt sem ruggar bátnum. Fjöldi fólks hefur sagt að það óttist lítt rannsakað bóluefni og vilji það alls ekki. Eins eru margir á báðum áttum. Þessir aðilar þora varla að tjá sig, sérstaklega ef þeir tilheyra heilbrigðisstéttum. Hin fylkingin telur sig í fullum rétti að hrauna yfir viðkomandi með dónaskap og reiði. Fólk er sakað um heimsku og eigingirni - og það sem verra er; að bera ábyrgð á veikindum og dauða annarra. Skömm og sektarkennd eru einkenni meðvirkni, og það er ofbeldi að troða slíku upp á aðra, að ég tali nú ekki um börn. Aldrei fyrr hefur reynt eins mikið á frelsi, mannréttindi og lýðræði. Enginn þarf að vera sammála öðrum, en væri ekki meiri mennska að leyfa fólki að tjá sig án persónulegra árása? Kjarkur kemur frá hjartanu og hann þarf oft til að sýna kærleika í verki. Gott er að hafa slatta af kurteisi með. Lifið heil. Greinarhöfundur er forsprakki Meðmæla með Mannréttindum, hjúkrunarfræðingur og ljósmóðir, frumkvöðull SMILER, NLP meðferðar/og markþjálfi og myndlistakona. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Mest lesið Er systir þín skyld þér, fáum við rétt borgað og af hverju megum við ekki vita? Þórður Snær Júlíusson Skoðun Kjöt og krabbamein Hulda María Einarsdóttir,Jórunn Atladóttir,Sigurdís Haraldsdóttir Skoðun Silja Bára rektor Háskóla Íslands Stefán Hrafn Jónsson Skoðun Stóra klúður Íslands í raforkumálum Þorgerður María Þorbjarnardóttir Skoðun Gervigreind í skólastarfi – hvað getum við lært af Eistlandi? Þorsteinn Siglaugsson Skoðun Hagsmunir háskólanema í rektorskjöri Kolbrún Þ. Pálsdóttir Skoðun Við kjósum Silju Báru í dag! Agla Elín Davíðsdóttir,Ari Borg Helgason,Hekla Sól Hafsteinsdóttir,Margrét Bo Wan Waage Reynisdóttir,Nína Kristín Gunnarsdóttir,Ragnheiður Dóra H. Jónsdóttir Skoðun Fjármál og akademískt frelsi Silja Bára Ómarsdóttir Skoðun Skrautfjöðurin jafnlaunavottun Diljá Mist Einarsdóttir Skoðun Við erum ekki Rússland Sigmar Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Bréf til síungra sósíalista um land allt Oddný Eir Ævarsdóttir skrifar Skoðun Hamas; orsök eða afleiðing? Hlédís Sveinsdóttir skrifar Skoðun Foreldrar – tæmið öskubakkana og setjið börnin í bílstóla Guðný Helga Herbertsdóttir skrifar Skoðun Samvinnufélög og brothættar byggðir – leið til sjálfbærrar þróunar Ásdís Helga Bjarnadóttir skrifar Skoðun Að rjúfa vopnahlé – 300 myrt á svipstundu Salvör Gullbrá Þórarinsdóttir,Yousef Tamimi skrifar Skoðun A Strong International University Kolbrún Þ. Pálsdóttir skrifar Skoðun Þrjú lykilskref í átt að betri háskóla. Ingibjörg Gunnarsdóttir mun stíga þau Styrmir Hallsson skrifar Skoðun Kirsuberjatínsla félagsmálaráðherra Gunnar Úlfarsson skrifar Skoðun Hreint vatn frá Heiðmörk til framtíðar Sólrún Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Hvers vegna skipta raddir ungmenna af erlendum uppruna máli? Guðrún Elsa Tryggvadóttir skrifar Skoðun Skrautfjöðurin jafnlaunavottun Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Fjármál og akademískt frelsi Silja Bára Ómarsdóttir skrifar Skoðun Silja Bára rektor Háskóla Íslands Stefán Hrafn Jónsson skrifar Skoðun Við kjósum Silju Báru í dag! Agla Elín Davíðsdóttir,Ari Borg Helgason,Hekla Sól Hafsteinsdóttir,Margrét Bo Wan Waage Reynisdóttir,Nína Kristín Gunnarsdóttir,Ragnheiður Dóra H. Jónsdóttir skrifar Skoðun Er systir þín skyld þér, fáum við rétt borgað og af hverju megum við ekki vita? Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Gervigreind í skólastarfi – hvað getum við lært af Eistlandi? Þorsteinn Siglaugsson skrifar Skoðun Smánin tilheyrir geranda en of oft klínt á þolanda Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Jarðhiti jafnar leikinn Jóhann Páll Jóhannsson skrifar Skoðun Skipbrot Reykjavíkurborgar Davíð J. Arngrímsson skrifar Skoðun Stóra klúður Íslands í raforkumálum Þorgerður María Þorbjarnardóttir skrifar Skoðun Hvað geta ungmenni gert fyrir jörðina? Matthildur Þóra Skúladóttir,Guðmundur Ingi Valgeirsson skrifar Skoðun Fjarkönnun og sjálfstæði þjóðar Karl Arnar Arnarson skrifar Skoðun Virðisaukaskattur og sveitarfélög – ekki er allt sem sýnist Helgi Már Jósepsson,Tina Paic skrifar Skoðun Græðgin, vísindin og spilakassarnir Kristján Jónasson,Alma Hafsteinsdóttir,Steinn Guðmundsson,Tryggvi Rúnar Brynjarsson skrifar Skoðun Kjöt og krabbamein Hulda María Einarsdóttir,Jórunn Atladóttir,Sigurdís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Rektorskjör HÍ Soffía Auður Birgisdóttir skrifar Skoðun Hagsmunir háskólanema í rektorskjöri Kolbrún Þ. Pálsdóttir skrifar Skoðun Evrópusambandið og upplýsingalæsi Ægir Örn Arnarson skrifar Skoðun Björn veit að þekking þrífst í samfélagi, ekki í einangrun Magnea Rut Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Silja Bára - öflugur málsvari sjálfbærni og loftslagsmála Íris Lind Sæmundsdóttir skrifar Sjá meira
Ekki það að ég mæli með ótta, en merkilegt nokk, þá er metist um hann og vinsældir hans vaxa hratt. „Iss piss, með ÞINN ótta; hann er bara rugl og sýnir að þér er sama um alla aðra.“ Jebb, þú ógnar fjöldanum; ef þú deilir ekki rétta ríkisóttanum. Svo þú þegir - skiljanlega. Vilt ekki að aðrir haldi að þú viljir drepa einhvern. Það virðast tvær reglur vera í gildi: 1. Það skal óttast kórónaveiru og fólk almennt. 2. Það skal ekki óttast: bóluefni, grímur, einangrun, bann við samveru ástvina, atvinnumissi, heilsuleysi og dauða af afleiðingum sóttvarnarreglna, efnahagslegt hrun, að detta úr skóla, yfirvöld. Þakka má fyrir að manni er leyft að vera með sjálfum sér. En erum við kannski búin að missa tengingu við okkar eigið SJÁLF? Það eina sem vert er að óttast, ef svo má segja, er óttinn sjálfur. Flest óttumst við eitthvað, og það versta, fyrir flesta, er óttinn við þjáningu og dauða. Við höfum þó mismunandi skilgreiningar á hvað skapar slíkt ástand. Sumum finnst einangrun verri en dauðinn, á meðan aðrir loka sig af í heilt ár, til að deyja nú örugglega ekki. Sumir eru hræddir um að deyja af bólusetningu, á meðan aðrir eru hræddir um að deyja ef þeir fá hana ekki. Flest þörfnumst við viðurkenningar annarra og erum jafnvel tilbúin að gera hvað sem er til að vera samþykkt. Við setjum því upp grímu og felum sannleika okkar. Þegar fólk er þvingað og svipt frelsi er hætta á streitu sem hefur áhrif á líf og heilsu. Fólk óttast það sem ógnar þeirra ótta Það er skrítið samfélag sem leyfir ekki fólki að tjá sig. Það er skrítið samfélag sem samþykkir að ráðist sé á þá sem hafa ólíka skoðun. Það kallast meðvirkni og í slíku umhverfii þrífast oft skaðleg leyndarmál. Getur verið að við óttumst dauðann svo mikið, að við fórnum jafnvel lífinu, til að forðast hann? Leggjum okkar ljúfa líf á hillu í geymslunni, þar til það rykfellur, gleymist, og fer að slá í það. Kannski kominn tími á að rýna í hvað gefur lífinu mest gildi. Það er vegna ótta við dauða og skort að stríð eru háð í heiminum og misrétti er beitt. Það er vegna þesslags ótta sem kærleika er sópað undir teppið; hvort sem er á mánudegi eða á jóladegi. Síðasta árið hefur heimurinn orðið súrrealískari en nokkrum óraði fyrir og stríðástand ríkt, þó ekki sé verið að varpa sprengjum. Jafnvel á Íslandinu góða hafa skapast andstæðar fylkingar sem berjast með vopnum útskúfunar, haturs og sleggjudóma. Ekki vegna þess að fólk vilji öðrum illt - heldur vegna þess að fólk trúir að aðrir ógni lífi sínu og sinna ástvina. Óttinn er mataður oní okkur alla daga; með tölulegum upplýsingum og fyrirmælum í fréttum um hvað má, en þó aðallega; hvað má ekki. Allt til að bjarga okkur frá dauðanum. Lítill áhugi fjölmiðla er til að kynna sér aðrar hliðar málanna, og það væri í fínu lagi . . . ef aðrir fengju að kynna sér þær í friði . . . og tjá sig. Einn kassi fyrir alla Af hverju erum við viss um kassinn sem yfirvöld hafa troðið okkur í sé hinn eini rétti? Yfirvöld búa til reglukassa, nú sem oftar, og vei þeim sem vill út úr honum. Blindandi skulum við treysta því að kassinn forði okkur frá þjáningu og dauða. Kassinn er lokaður, þröngur og gluggalaus, og ekkert pláss fyrir vangaveltur sem gætu sprengt lokið af. Hafa yfirvöld, hingað til, alltaf haft mestu viskuna og velvildina almenningi til heilla? Meðvirkni kraumar í hverju horni og ekkert lát virðist á. Hún er alvarlegt heilsufarslegt vandamál og eitt af einkennum hennar er þöggun. Við tölum ekki um neitt sem ruggar bátnum. Fjöldi fólks hefur sagt að það óttist lítt rannsakað bóluefni og vilji það alls ekki. Eins eru margir á báðum áttum. Þessir aðilar þora varla að tjá sig, sérstaklega ef þeir tilheyra heilbrigðisstéttum. Hin fylkingin telur sig í fullum rétti að hrauna yfir viðkomandi með dónaskap og reiði. Fólk er sakað um heimsku og eigingirni - og það sem verra er; að bera ábyrgð á veikindum og dauða annarra. Skömm og sektarkennd eru einkenni meðvirkni, og það er ofbeldi að troða slíku upp á aðra, að ég tali nú ekki um börn. Aldrei fyrr hefur reynt eins mikið á frelsi, mannréttindi og lýðræði. Enginn þarf að vera sammála öðrum, en væri ekki meiri mennska að leyfa fólki að tjá sig án persónulegra árása? Kjarkur kemur frá hjartanu og hann þarf oft til að sýna kærleika í verki. Gott er að hafa slatta af kurteisi með. Lifið heil. Greinarhöfundur er forsprakki Meðmæla með Mannréttindum, hjúkrunarfræðingur og ljósmóðir, frumkvöðull SMILER, NLP meðferðar/og markþjálfi og myndlistakona.
Er systir þín skyld þér, fáum við rétt borgað og af hverju megum við ekki vita? Þórður Snær Júlíusson Skoðun
Við kjósum Silju Báru í dag! Agla Elín Davíðsdóttir,Ari Borg Helgason,Hekla Sól Hafsteinsdóttir,Margrét Bo Wan Waage Reynisdóttir,Nína Kristín Gunnarsdóttir,Ragnheiður Dóra H. Jónsdóttir Skoðun
Skoðun Foreldrar – tæmið öskubakkana og setjið börnin í bílstóla Guðný Helga Herbertsdóttir skrifar
Skoðun Samvinnufélög og brothættar byggðir – leið til sjálfbærrar þróunar Ásdís Helga Bjarnadóttir skrifar
Skoðun Að rjúfa vopnahlé – 300 myrt á svipstundu Salvör Gullbrá Þórarinsdóttir,Yousef Tamimi skrifar
Skoðun Þrjú lykilskref í átt að betri háskóla. Ingibjörg Gunnarsdóttir mun stíga þau Styrmir Hallsson skrifar
Skoðun Hvers vegna skipta raddir ungmenna af erlendum uppruna máli? Guðrún Elsa Tryggvadóttir skrifar
Skoðun Við kjósum Silju Báru í dag! Agla Elín Davíðsdóttir,Ari Borg Helgason,Hekla Sól Hafsteinsdóttir,Margrét Bo Wan Waage Reynisdóttir,Nína Kristín Gunnarsdóttir,Ragnheiður Dóra H. Jónsdóttir skrifar
Skoðun Er systir þín skyld þér, fáum við rétt borgað og af hverju megum við ekki vita? Þórður Snær Júlíusson skrifar
Skoðun Gervigreind í skólastarfi – hvað getum við lært af Eistlandi? Þorsteinn Siglaugsson skrifar
Skoðun Hvað geta ungmenni gert fyrir jörðina? Matthildur Þóra Skúladóttir,Guðmundur Ingi Valgeirsson skrifar
Skoðun Virðisaukaskattur og sveitarfélög – ekki er allt sem sýnist Helgi Már Jósepsson,Tina Paic skrifar
Skoðun Græðgin, vísindin og spilakassarnir Kristján Jónasson,Alma Hafsteinsdóttir,Steinn Guðmundsson,Tryggvi Rúnar Brynjarsson skrifar
Skoðun Björn veit að þekking þrífst í samfélagi, ekki í einangrun Magnea Rut Gunnarsdóttir skrifar
Er systir þín skyld þér, fáum við rétt borgað og af hverju megum við ekki vita? Þórður Snær Júlíusson Skoðun
Við kjósum Silju Báru í dag! Agla Elín Davíðsdóttir,Ari Borg Helgason,Hekla Sól Hafsteinsdóttir,Margrét Bo Wan Waage Reynisdóttir,Nína Kristín Gunnarsdóttir,Ragnheiður Dóra H. Jónsdóttir Skoðun