Kennarar létu ekki deigan síga í kófinu og hentu sér í djúpu laugina Margrét Helga Erlingsdóttir skrifar 10. september 2020 17:17 Sólveig Jakobsdóttir er prófessor í fjarkennslufræði með áherslu á upplýsingatækni, kennslutækni og markmiðlun við Háskóla Íslands. Háskóli Íslands Tæpur fjórðungur grunnskólakennara segir að aðgengi að tölvum og interneti á heimili sumra barna hafi verið ábótavant þegar faraldurinn stóð sem hæst fyrr á árinu. Þetta kemur fram í viðamikilli könnun á upplifun og reynslu kennara á tímum kófsins. Fréttastofa ræddi við Sólveigu Jakobsdóttur, prófessor í fjarkennslufræði, um þann hluta könnunarinnar sem sneri að notkun stafrænnar tækni og fjarkennslu. Rúmlega þrjú hundruð kennarar í leik-og grunnskólum svöruðu spurningum um þær áskoranir sem þeir stóðu frammi fyrir á vorönn þegar kennarar, í einu vetfangi, þurftu að tileinka sér stafræna tækni og fjarkennslu en sumir þeirra höfðu sáralitla reynslu af tölvunotkun. Sólveig segir marga kennara hafa skrifað um þá erfiðleika sem hafi falist í að vera dembt fyrirvaralaust út í krefjandi aðstæður. Menntun nemenda þeirra hafi verið hvatinn sem dreif þá áfram. Sumir hafi þurft að „læra að synda“ á einu augnabliki, að því er virtist, í djúpri laug fjarkennslunnar og nýrra forrita. Mikill meirihluti kennaranna sagði kórónuveirufaraldurinn hafa haft töluverð áhrif á kennsluhætti en Sólveig segir það ekki hafa komið sér á óvart. Sólveig er hluti af sex manna hópi sem er aðili að Rannsóknarstofu um upplýsingatækni og miðlun við menntavísindasvið. Kennarar stóðu frammi fyrir krefjandi aðstæðum á vorönn þegar þeir þurftu í einu vetfangi að tileinka sér stafrænar kennsluaðferðir og fjarkennslu.Vísir/Getty Í svörum framhaldsskólakennara var algengt að stærsta áskorunin við fjarnámið hafi verið að ná sambandi við nemendur og að halda þeim við efnið. „Það hafi verið sérstök áskorun að ná til viðkvæmra hópa auk þess sem það gat reyst erfitt að fá nemendur til að vera virkir í kennslustundum á netinu,“ segir Sólveig um svör kennaranna. Í svörum grunnskólakennara um helstu áskoranir var tæpur fjórðungur sem sagði aðgengi sumra barna að tölvum og interneti heima við vera ábótavant. „Tæpur fimmtungur hefur áhyggjur af viðkvæmum hópum með veikt bakland. Það er greinilegt, af mörgum svörum að dæma, að hlutverk foreldranna verður mikilvægara í að styðja við nám barnanna þegar þau eru heima. Og þá var erfitt að virkja suma foreldra, allmargir töluðu um að virkni sumra nemenda væri takmörkuð.“ Á hinn bóginn hafi það verið sérstaklega jákvætt að fylgjast með þeim foreldrum sem tóku meiri þátt í námi barna sinna en allajafna við venjulegar aðstæður. Þrátt fyrir að það hafi reynst mikil áskorun fyrir suma kennara að tileinka sér fjarkennslu, sérstaklega þá sem ekki höfðu gert það áður, sögðu kennararnir að samkennarar þeirra hefðu leikið lykilhlutverk í öllu ferlinu. Samvinna hafi aukist til muna og orðið til þess að auðvelda breytinguna sem fólst í því að færa kennslu úr staðnámi í fjarnám. Sólveig segir að reynsla kennara af fjarkennslunni hafi síður en svo eingöngu verið neikvæð. „Það er mjög gaman að lesa um jákvæða reynslu kennaranna. Margir framhaldsskólakennarar sögðust hafa lært inn á ný forrit og tækni sem muni nýtast þeim áfram í starfi og að notkun nýrrar tækni hafi í för með sér þróun fjölbreyttari aðferða við kennslu, námsmat og verkefnaskil.“ Kennarar hafi einnig dregið fram ljósa punkta á borð við aukið sjálfstæði og ábyrgð nemenda á námi sínu. Breytingin var þó ekki án erfiðleika að sögn Sólveigar. Sumir kennarar hafi sagt það kraftaverki líkast hversu vel hafi tekist til og að það hefði kostað „tuttugu og fjögurra klukkustunda vinnu á sólarhring“. „En það er greinilegt að kennarar eru ekkert lengur einyrkjar inni í stofu. Kennarar eru hluti af lærdómssamfélagi sem lætur ekki deigan síga við svona aðstæður heldur hendir sér út í djúpu laugina og nýtir sér alls konar björgunarbúnað. Fólk hjálpast að. Samkennarar og teymisvinna voru lykilatriði.“ Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Skóla - og menntamál Fjarvinna Mest lesið Á bak við auglýsingarnar um Dag en skráður í Samfylkinguna Innlent Frægasti köttur landsins týndur Innlent „Árleg æfing í vonbrigðum“ Innlent Fyrstu lotu læknaverkfalls aflýst Innlent Ræktar banana í Hafnarfirði með góðum árangri Innlent Enginn drukkinn jólasveinn í jólaþorpi Hafnarfjarðar Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Engar ruslatunnur í Grindavík Innlent Ása hyggst selja húsið og flytur ásamt börnum sínum Erlent Í símanum undir stýri og bíllinn mikið skemmdur Innlent Fleiri fréttir „Árleg æfing í vonbrigðum“ Fyrstu lotu læknaverkfalls aflýst Á bak við auglýsingarnar um Dag en skráður í Samfylkinguna Ræktar banana í Hafnarfirði með góðum árangri Frægasti köttur landsins týndur Enginn drukkinn jólasveinn í jólaþorpi Hafnarfjarðar Engar ruslatunnur í Grindavík Kapphlaup við tímann í Karphúsinu og eggjaskortur í aðdraganda jóla Í símanum undir stýri og bíllinn mikið skemmdur Læknar á lokastigi og nýr taktur hjá kennurum Biskup fagnar hækkun sóknargjalda Sundhnúksgígaröðin að verða búin Vinstrið muni bera sigur úr býtum að öllu óbreyttu Breyting á eldgosinu og stór dagur í Karphúsinu Ögurstund runnin upp í Karphúsinu Fjölskyldan brást vel við nýju húðflúri þingmannsins Kæla öll „hraunaugu“ og loka þeim Minni virkni í miðgígnum Vextir og kosningar í Sprengisandi Réttindalausir stútar á ferðinni Engar sýnilegar breytingar á hraunflæði eða krafti Ók á ljósastaur við Grensásveg Eldur kviknaði í bíl í Mosfellsbæ Læknar fara þokkalega bjartsýnir inn í morgundaginn Viðreisn stærst samkvæmt nýrri kosningaspá en mjótt á munum Sjálfstæðisflokkurinn hafi lagt til niðurskurð á hverju ári Hefur gefið Landgræðslunni 26 milljónir króna í formi fræja Mikilvægt að Bláa lónið geti opnað sem fyrst Hvetja íbúa Suðurnesja til að spara heita vatnið Varnaraðgerðir í Svartsengi og umdeild yfirhalning hjá Jaguar Sjá meira
Tæpur fjórðungur grunnskólakennara segir að aðgengi að tölvum og interneti á heimili sumra barna hafi verið ábótavant þegar faraldurinn stóð sem hæst fyrr á árinu. Þetta kemur fram í viðamikilli könnun á upplifun og reynslu kennara á tímum kófsins. Fréttastofa ræddi við Sólveigu Jakobsdóttur, prófessor í fjarkennslufræði, um þann hluta könnunarinnar sem sneri að notkun stafrænnar tækni og fjarkennslu. Rúmlega þrjú hundruð kennarar í leik-og grunnskólum svöruðu spurningum um þær áskoranir sem þeir stóðu frammi fyrir á vorönn þegar kennarar, í einu vetfangi, þurftu að tileinka sér stafræna tækni og fjarkennslu en sumir þeirra höfðu sáralitla reynslu af tölvunotkun. Sólveig segir marga kennara hafa skrifað um þá erfiðleika sem hafi falist í að vera dembt fyrirvaralaust út í krefjandi aðstæður. Menntun nemenda þeirra hafi verið hvatinn sem dreif þá áfram. Sumir hafi þurft að „læra að synda“ á einu augnabliki, að því er virtist, í djúpri laug fjarkennslunnar og nýrra forrita. Mikill meirihluti kennaranna sagði kórónuveirufaraldurinn hafa haft töluverð áhrif á kennsluhætti en Sólveig segir það ekki hafa komið sér á óvart. Sólveig er hluti af sex manna hópi sem er aðili að Rannsóknarstofu um upplýsingatækni og miðlun við menntavísindasvið. Kennarar stóðu frammi fyrir krefjandi aðstæðum á vorönn þegar þeir þurftu í einu vetfangi að tileinka sér stafrænar kennsluaðferðir og fjarkennslu.Vísir/Getty Í svörum framhaldsskólakennara var algengt að stærsta áskorunin við fjarnámið hafi verið að ná sambandi við nemendur og að halda þeim við efnið. „Það hafi verið sérstök áskorun að ná til viðkvæmra hópa auk þess sem það gat reyst erfitt að fá nemendur til að vera virkir í kennslustundum á netinu,“ segir Sólveig um svör kennaranna. Í svörum grunnskólakennara um helstu áskoranir var tæpur fjórðungur sem sagði aðgengi sumra barna að tölvum og interneti heima við vera ábótavant. „Tæpur fimmtungur hefur áhyggjur af viðkvæmum hópum með veikt bakland. Það er greinilegt, af mörgum svörum að dæma, að hlutverk foreldranna verður mikilvægara í að styðja við nám barnanna þegar þau eru heima. Og þá var erfitt að virkja suma foreldra, allmargir töluðu um að virkni sumra nemenda væri takmörkuð.“ Á hinn bóginn hafi það verið sérstaklega jákvætt að fylgjast með þeim foreldrum sem tóku meiri þátt í námi barna sinna en allajafna við venjulegar aðstæður. Þrátt fyrir að það hafi reynst mikil áskorun fyrir suma kennara að tileinka sér fjarkennslu, sérstaklega þá sem ekki höfðu gert það áður, sögðu kennararnir að samkennarar þeirra hefðu leikið lykilhlutverk í öllu ferlinu. Samvinna hafi aukist til muna og orðið til þess að auðvelda breytinguna sem fólst í því að færa kennslu úr staðnámi í fjarnám. Sólveig segir að reynsla kennara af fjarkennslunni hafi síður en svo eingöngu verið neikvæð. „Það er mjög gaman að lesa um jákvæða reynslu kennaranna. Margir framhaldsskólakennarar sögðust hafa lært inn á ný forrit og tækni sem muni nýtast þeim áfram í starfi og að notkun nýrrar tækni hafi í för með sér þróun fjölbreyttari aðferða við kennslu, námsmat og verkefnaskil.“ Kennarar hafi einnig dregið fram ljósa punkta á borð við aukið sjálfstæði og ábyrgð nemenda á námi sínu. Breytingin var þó ekki án erfiðleika að sögn Sólveigar. Sumir kennarar hafi sagt það kraftaverki líkast hversu vel hafi tekist til og að það hefði kostað „tuttugu og fjögurra klukkustunda vinnu á sólarhring“. „En það er greinilegt að kennarar eru ekkert lengur einyrkjar inni í stofu. Kennarar eru hluti af lærdómssamfélagi sem lætur ekki deigan síga við svona aðstæður heldur hendir sér út í djúpu laugina og nýtir sér alls konar björgunarbúnað. Fólk hjálpast að. Samkennarar og teymisvinna voru lykilatriði.“
Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Skóla - og menntamál Fjarvinna Mest lesið Á bak við auglýsingarnar um Dag en skráður í Samfylkinguna Innlent Frægasti köttur landsins týndur Innlent „Árleg æfing í vonbrigðum“ Innlent Fyrstu lotu læknaverkfalls aflýst Innlent Ræktar banana í Hafnarfirði með góðum árangri Innlent Enginn drukkinn jólasveinn í jólaþorpi Hafnarfjarðar Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Engar ruslatunnur í Grindavík Innlent Ása hyggst selja húsið og flytur ásamt börnum sínum Erlent Í símanum undir stýri og bíllinn mikið skemmdur Innlent Fleiri fréttir „Árleg æfing í vonbrigðum“ Fyrstu lotu læknaverkfalls aflýst Á bak við auglýsingarnar um Dag en skráður í Samfylkinguna Ræktar banana í Hafnarfirði með góðum árangri Frægasti köttur landsins týndur Enginn drukkinn jólasveinn í jólaþorpi Hafnarfjarðar Engar ruslatunnur í Grindavík Kapphlaup við tímann í Karphúsinu og eggjaskortur í aðdraganda jóla Í símanum undir stýri og bíllinn mikið skemmdur Læknar á lokastigi og nýr taktur hjá kennurum Biskup fagnar hækkun sóknargjalda Sundhnúksgígaröðin að verða búin Vinstrið muni bera sigur úr býtum að öllu óbreyttu Breyting á eldgosinu og stór dagur í Karphúsinu Ögurstund runnin upp í Karphúsinu Fjölskyldan brást vel við nýju húðflúri þingmannsins Kæla öll „hraunaugu“ og loka þeim Minni virkni í miðgígnum Vextir og kosningar í Sprengisandi Réttindalausir stútar á ferðinni Engar sýnilegar breytingar á hraunflæði eða krafti Ók á ljósastaur við Grensásveg Eldur kviknaði í bíl í Mosfellsbæ Læknar fara þokkalega bjartsýnir inn í morgundaginn Viðreisn stærst samkvæmt nýrri kosningaspá en mjótt á munum Sjálfstæðisflokkurinn hafi lagt til niðurskurð á hverju ári Hefur gefið Landgræðslunni 26 milljónir króna í formi fræja Mikilvægt að Bláa lónið geti opnað sem fyrst Hvetja íbúa Suðurnesja til að spara heita vatnið Varnaraðgerðir í Svartsengi og umdeild yfirhalning hjá Jaguar Sjá meira