Skimun á leghálskrabbameini fari fram á heilsugæslu Margrét Helga Erlingsdóttir skrifar 8. nóvember 2019 16:26 Heilbrigðisráðherra greindi frá því í svari við fyrirspurn RÚV í gærkvöldi að Landspítalinn og Sjúkrahúsið á Akureyri taka yfir brjóstaskoðun en heilsugæslustöðvarnar yfir skimun fyrir leghálskrabbameini. Vísir/Getty Skimun fyrir krabbameini í brjóstum og leghálsi færist frá Krabbameinsfélaginu í árslok 2020. Óskar Reykdalsson, forstjóri heilsugæslu höfuðborgarsvæðisins, telur að til bóta sé að færa leghálsskimun í nærumhverfi kvenna í þeim tilgangi að fá sem flestar konur í skoðun. Heilbrigðisráðherra greindi frá því í svari við fyrirspurn RÚV í gærkvöldi að Landspítalinn og Sjúkrahúsið á Akureyri taka yfir brjóstaskoðun en heilsugæslustöðvarnar yfir skimun fyrir leghálskrabbameini. „Tilgangurinn er að bæta sem mest þátttökuna og reyna að bjóða fólki upp á þetta í nærumhverfinu á höfuðborgarsvæðinu alveg eins og gert er á landsbyggðinni,“ segir Óskar. Ágúst Ingi Ágústsson yfirlæknir hjá Krabbameinsfélagi Íslands segir í samtali við Ríkisútvarpið í dag að hann hefði áhyggjur af fyrirkomulaginu og óttaðist að fjármagnið sem fylgdi breytingunum myndi ekki verða eyrnamerkt skimuninni. „Ég hef engar áhyggju af því af því að heilsugæslan er rekin þannig við erum með eyrnamerkt fé í mörgum þáttum okkar.“Óskar Reykdalsson, forstjóri heilsugæslu höfuðborgarsvæðisins, telur að breyting á fyrirkomulaginu verði til góðs. Ekkert sé því til fyrirstöðu að þeir sérfræðingar sem nú framkvæma skimun á leghálskrabbameini hjá Krabbameinsfélaginu geri það áfram hjá heilsugæslunni.Eftir að fréttir af hinu nýja fyrirkomulagi tóku að spyrjast út í gærkvöldi fór að bera á áhyggjuröddum kvenna um hvort leghálsskimunin yrði nokkuð í höndum óbreyttra heilsugæslulækna. Óskar segir þó að það sé af og frá. „Það er alls ekki hugmyndin að það verði þannig. Þetta verður sérhæft fólk, alveg eins og er í dag og það getur þess vegna alveg verið sama fólk ef það er tilbúið til þess að vinna fyrir okkur. Það er ekkert sem segir að við þurfum til þess aðra einstaklinga, verkefnið færist bara til nærumhverfis,“ segir Óskar sem bætir við að markmiðið sé alltaf að fá sem flesta til að mæta í skimun. „Þeim mun fleiri mannslífum björgum við þannig að mætingin skiptir öllu máli.“Bíða milli vonar og ótta eftir niðurstöðu Í mörg ár hafa konur kvartað yfir núverandi verklagi því eftir að þær hafa farið í leghálsskimun þurfa þær að bíða milli vonar og ótta eftir niðurstöðum. Einungis er haft samband við konur ef frumubreytingar finnast en annars ekki. Óvissan getur reynst mörgum konum afar erfið.Er þetta forsvaranlegt? Verða gerðar einhverjar breytingar á þessu fyrirkomulagi?„Ég veit það ekki en það er svo sem eitthvað sem á eftir að setja fram. En nú orðið og væntanlega á næsta ári mun fólk geta séð sínar sjúkraskrár á heilsuvera.is inn á mínum síðum og í sjálfu sér sé ég ekkert því til fyrirstöðu að það sé hægt að sjá niðurstöður úr svona rannsókn þar líka, eins og úr öðrum og þá geta þær flett því upp bara sjálfar,“ segir Óskar. Konur geti tekið sýnin sjálfarEn er skimun hundrað prósent?„Það er ekkert hundrað prósent í lífinu, nei en þetta eru nokkuð örugg skimun. Það eru til tvær aðferðir til að skoða sýni sem tekin eru; önnur aðferðin er hefðbundin smásjárskoðun á sýnunum og hin er að mæla mótefni gegn HPV veiru og það sýnir sig að sýnatakan þarf ekki að vera eins nákvæm ef maður er að mæla mótefnin. Það skiptir meira máli að ná sýni af slímhúðinni með stroki. Það hefur sýnt sig að konur geta gert það sjálfar þannig að fyrir þær sem eiga erfitt með að mæta eða vilja síður mæta á staðinn þá geta þær sent inn sýnin sjálfar þannig að það eru allir möguleikar í þessu og ég vænti þess og á von á því að HPV mælingar nái meiri útbreiðslu á næstu árum, það eru allavega þær upplýsingar sem ég hef að málið sé að þróast í þá áttina.“ Heilbrigðismál Mest lesið Vaktin: Forsetakosningar í Bandaríkjunum Erlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Donald Trump forseti á nýjan leik Erlent „Afskaplega slæmar fréttir fyrir heimshagkerfið“ Innlent Horfði upp á fimmtán mínútna dauðastríð í bakgarðinum Innlent Þungur dómur fyrir að drepa son sinn og reyna að drepa annan Innlent Harris búin að hringja í Trump og undirbýr ávarp Erlent Trump áhrifameiri en nokkru sinni fyrr Innlent Baráttan um Bandaríkin: Donald Trump verður forseti, og hvað svo? Erlent Ákærður fyrir hnefahögg á Lúx sem leiddi til dauða Innlent Fleiri fréttir Gert að greiða leigu fyrir afnot af „Hafnarfjarðarhreysinu“ „Við erum í neyðarstöðu akkúrat núna“ „Kennarasambandi Íslands blöskrar afstaða viðsemjenda sinna“ „Hann kemur margfalt sterkari til leiks núna” Fleiri konur mættu í krabbameinsskimun í ár en í fyrra Söguleg endurkoma, súr kosningavaka og baráttuhugur Andlát af völdum fíkniefna og lyfja aldrei verið fleiri „Það styðja allir sitt fólk 100 prósent“ Segja umboð samninganefndar afdráttarlaust Segist sá sami í útlendingamálum og hann hafi alltaf verið Bjóða út gerð landfyllinga við Fossvogsbrú Ákærður fyrir hnefahögg á Lúx sem leiddi til dauða Baráttufundur en enginn samningafundur Trump áhrifameiri en nokkru sinni fyrr Foreldrar krefjast breytinga á verkfallinu fyrir helgi Horfði upp á fimmtán mínútna dauðastríð í bakgarðinum Kosningapallborð: Kristrún, Sigurður Ingi og Inga í kosningagír „Afskaplega slæmar fréttir fyrir heimshagkerfið“ Trump snýr aftur með öruggum sigri Veðurviðvaranir í kortunum Þungur dómur fyrir að drepa son sinn og reyna að drepa annan Skrifa skilaboð með báðum og stýra með hnéi Íslenskir Trumpistar fylgjast spenntir með skammt frá Trump sjálfum Grátbiðja deiluaðila að finna lausn Rekstur borgarinnar allur að braggast segir borgarstjóri Fleiri tilkynningar um týnd ungmenni en allt árið í fyrra Eitt barn enn á gjörgæslu og líðan þess stöðug Afskipti af bifreið endaði með handtöku fjögurra manna Lausir hundar hafi drepið fleiri kindur Sögulegt spennustig týnd börn og bugaðir foreldrar Sjá meira
Skimun fyrir krabbameini í brjóstum og leghálsi færist frá Krabbameinsfélaginu í árslok 2020. Óskar Reykdalsson, forstjóri heilsugæslu höfuðborgarsvæðisins, telur að til bóta sé að færa leghálsskimun í nærumhverfi kvenna í þeim tilgangi að fá sem flestar konur í skoðun. Heilbrigðisráðherra greindi frá því í svari við fyrirspurn RÚV í gærkvöldi að Landspítalinn og Sjúkrahúsið á Akureyri taka yfir brjóstaskoðun en heilsugæslustöðvarnar yfir skimun fyrir leghálskrabbameini. „Tilgangurinn er að bæta sem mest þátttökuna og reyna að bjóða fólki upp á þetta í nærumhverfinu á höfuðborgarsvæðinu alveg eins og gert er á landsbyggðinni,“ segir Óskar. Ágúst Ingi Ágústsson yfirlæknir hjá Krabbameinsfélagi Íslands segir í samtali við Ríkisútvarpið í dag að hann hefði áhyggjur af fyrirkomulaginu og óttaðist að fjármagnið sem fylgdi breytingunum myndi ekki verða eyrnamerkt skimuninni. „Ég hef engar áhyggju af því af því að heilsugæslan er rekin þannig við erum með eyrnamerkt fé í mörgum þáttum okkar.“Óskar Reykdalsson, forstjóri heilsugæslu höfuðborgarsvæðisins, telur að breyting á fyrirkomulaginu verði til góðs. Ekkert sé því til fyrirstöðu að þeir sérfræðingar sem nú framkvæma skimun á leghálskrabbameini hjá Krabbameinsfélaginu geri það áfram hjá heilsugæslunni.Eftir að fréttir af hinu nýja fyrirkomulagi tóku að spyrjast út í gærkvöldi fór að bera á áhyggjuröddum kvenna um hvort leghálsskimunin yrði nokkuð í höndum óbreyttra heilsugæslulækna. Óskar segir þó að það sé af og frá. „Það er alls ekki hugmyndin að það verði þannig. Þetta verður sérhæft fólk, alveg eins og er í dag og það getur þess vegna alveg verið sama fólk ef það er tilbúið til þess að vinna fyrir okkur. Það er ekkert sem segir að við þurfum til þess aðra einstaklinga, verkefnið færist bara til nærumhverfis,“ segir Óskar sem bætir við að markmiðið sé alltaf að fá sem flesta til að mæta í skimun. „Þeim mun fleiri mannslífum björgum við þannig að mætingin skiptir öllu máli.“Bíða milli vonar og ótta eftir niðurstöðu Í mörg ár hafa konur kvartað yfir núverandi verklagi því eftir að þær hafa farið í leghálsskimun þurfa þær að bíða milli vonar og ótta eftir niðurstöðum. Einungis er haft samband við konur ef frumubreytingar finnast en annars ekki. Óvissan getur reynst mörgum konum afar erfið.Er þetta forsvaranlegt? Verða gerðar einhverjar breytingar á þessu fyrirkomulagi?„Ég veit það ekki en það er svo sem eitthvað sem á eftir að setja fram. En nú orðið og væntanlega á næsta ári mun fólk geta séð sínar sjúkraskrár á heilsuvera.is inn á mínum síðum og í sjálfu sér sé ég ekkert því til fyrirstöðu að það sé hægt að sjá niðurstöður úr svona rannsókn þar líka, eins og úr öðrum og þá geta þær flett því upp bara sjálfar,“ segir Óskar. Konur geti tekið sýnin sjálfarEn er skimun hundrað prósent?„Það er ekkert hundrað prósent í lífinu, nei en þetta eru nokkuð örugg skimun. Það eru til tvær aðferðir til að skoða sýni sem tekin eru; önnur aðferðin er hefðbundin smásjárskoðun á sýnunum og hin er að mæla mótefni gegn HPV veiru og það sýnir sig að sýnatakan þarf ekki að vera eins nákvæm ef maður er að mæla mótefnin. Það skiptir meira máli að ná sýni af slímhúðinni með stroki. Það hefur sýnt sig að konur geta gert það sjálfar þannig að fyrir þær sem eiga erfitt með að mæta eða vilja síður mæta á staðinn þá geta þær sent inn sýnin sjálfar þannig að það eru allir möguleikar í þessu og ég vænti þess og á von á því að HPV mælingar nái meiri útbreiðslu á næstu árum, það eru allavega þær upplýsingar sem ég hef að málið sé að þróast í þá áttina.“
Heilbrigðismál Mest lesið Vaktin: Forsetakosningar í Bandaríkjunum Erlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Donald Trump forseti á nýjan leik Erlent „Afskaplega slæmar fréttir fyrir heimshagkerfið“ Innlent Horfði upp á fimmtán mínútna dauðastríð í bakgarðinum Innlent Þungur dómur fyrir að drepa son sinn og reyna að drepa annan Innlent Harris búin að hringja í Trump og undirbýr ávarp Erlent Trump áhrifameiri en nokkru sinni fyrr Innlent Baráttan um Bandaríkin: Donald Trump verður forseti, og hvað svo? Erlent Ákærður fyrir hnefahögg á Lúx sem leiddi til dauða Innlent Fleiri fréttir Gert að greiða leigu fyrir afnot af „Hafnarfjarðarhreysinu“ „Við erum í neyðarstöðu akkúrat núna“ „Kennarasambandi Íslands blöskrar afstaða viðsemjenda sinna“ „Hann kemur margfalt sterkari til leiks núna” Fleiri konur mættu í krabbameinsskimun í ár en í fyrra Söguleg endurkoma, súr kosningavaka og baráttuhugur Andlát af völdum fíkniefna og lyfja aldrei verið fleiri „Það styðja allir sitt fólk 100 prósent“ Segja umboð samninganefndar afdráttarlaust Segist sá sami í útlendingamálum og hann hafi alltaf verið Bjóða út gerð landfyllinga við Fossvogsbrú Ákærður fyrir hnefahögg á Lúx sem leiddi til dauða Baráttufundur en enginn samningafundur Trump áhrifameiri en nokkru sinni fyrr Foreldrar krefjast breytinga á verkfallinu fyrir helgi Horfði upp á fimmtán mínútna dauðastríð í bakgarðinum Kosningapallborð: Kristrún, Sigurður Ingi og Inga í kosningagír „Afskaplega slæmar fréttir fyrir heimshagkerfið“ Trump snýr aftur með öruggum sigri Veðurviðvaranir í kortunum Þungur dómur fyrir að drepa son sinn og reyna að drepa annan Skrifa skilaboð með báðum og stýra með hnéi Íslenskir Trumpistar fylgjast spenntir með skammt frá Trump sjálfum Grátbiðja deiluaðila að finna lausn Rekstur borgarinnar allur að braggast segir borgarstjóri Fleiri tilkynningar um týnd ungmenni en allt árið í fyrra Eitt barn enn á gjörgæslu og líðan þess stöðug Afskipti af bifreið endaði með handtöku fjögurra manna Lausir hundar hafi drepið fleiri kindur Sögulegt spennustig týnd börn og bugaðir foreldrar Sjá meira