Verður þú sjúklingurinn sem lendir í ruslflokki? Þorgerður Sigurðardóttir skrifar 12. september 2019 13:28 Fyrir síðustu þingkosningar var uppi hávær krafa í samfélaginu um nauðsyn þess að draga úr greiðsluþátttöku almennings í heilbrigðiskerfinu. Umræðan var það hávær að flestir stjórnmálaflokkar gerðu það að sínu loforði að gera eitthvað í málinu. Það varð alla vega úr að núverandi ríkisstjórn, með ráðherra Vinstri-grænna í heilbrigðismálum, stökkbreytti greiðslufyrirkomulaginu. Við sem vorum eldri en tvævetra í þjónustu og rekstri endurhæfingar litum hvert á annað og spurðum: „Á þetta á nú eftir að koma í hausinn á okkur?“ Og: „Hvernig á nú að fjármagna þetta nýja kerfi?“ Gamla kerfið fyrir árið 2017: Skjólstæðingur með langa sögu um brjósklos og 5 aðgerðir á mjóbaki fær þau svör hjá sínum lækni að ekki sé valmöguleiki að fara í aðra aðgerð en ráðleggur sjúkraþjálfun til að halda sér gangandi. Það er ekki val hjá honum að vera ekki á vinnumarkaði svo hann fær sína sjúkraþjálfun. Það gengur vel og hann heldur sér í vinnu. Kostnaður viðkomandi fyrir sjúkraþjálfun, sem náði yfir mikinn hluta ársins í gamla greiðslukerfinu, hljóp á tugum þúsunda og fór sennilega yfir eitthundrað þúsund krónur. Á þessum árum var greiðsluþátttaka Sjúkratrygginga í sjúkraþjálfun ekki tengd öðrum kostnaði í heilbrigðiskerfinu. Í nýja kerfinu í dag er þak á greiðslum almennings fyrir heilbrigðisþjónustu, þar með talið sjúkraþjálfun, tæplega 74.000 kr. á ári fyrir fullgreiðandi einstaklinga og mun minna fyrir aldraða og öryrkja, og börnin fá þjónustuna fría. Einstaklingar sem þurfa að koma reglulega til sjúkraþjálfara greiða aðeins fyrir fyrstu tímana og síðan er oftast ekkert greitt það sem eftir lifir mánaðar. Og ef einstaklingur hefur farið til læknis eða í myndgreiningu er viðkomandi stundum á núllinu því hann er búinn að greiða það sem honum ber skv. kerfinu fyrir þann mánuð. Það gefur auga leið að það kostar fjármuni að halda þessu kerfi gangandi. Einstaklingum sem leita sér aðstoðar sjúkraþjálfara hefur fjölgað og engin furða. Það sem undrar okkur sjúkraþjálfara er að þeir sem stýra skútunni hafi ekkert vitað hvað þeir voru að gera þegar núverandi kerfi var komið á. Og nú sitja sjúkraþjálfarar í súpunni með sínar skuldbindingar ef fer sem horfir og næsta víst að margir okkar skjólstæðinga munu líka sitja í súpunni með okkur. Við tökum undir að ekki er hægt að hafa kostnað i heilbrigðiskerfinu opinn reikning en hvaða aðferð á að nota til að stjórna þessu flæði fjár út úr kassanum? Svarið frá löggjafanum, ráðherra heilbrigðismála og Sjúkratryggingum er útboð. Hvað býður það upp á? Það má velta því fyrir sér hvernig á að meta hver þarf þjónustuna og hverjir lendi í ruslflokki. Það má telja eðlilegt og sjálfsagt að ákveðnir hópar njóti forgangs og þeir hafa gert það. Þjónusta við marga einstaklinga sem falla undir lýsingu Ríkiskaupa er þung og þarfnast tíma. Mun þetta kerfi tryggja aukin gæði og þjónustu? Ég held ekki en spyrja má hvort stjórnendum heilbrigðismála sé kannski slétt sama um það. Og hvað gerist með þá sem lenda í ruslflokki? Það lítur út fyrir að til verði tvöfalt kerfi fyrir borgara þessa lands. Dæmi: Afreksíþróttamaður sem gerir okkur Íslendinga stolta á stórum stundum sækir sér sérfræðiþjónustu sjúkraþjálfara reglulega vegna meiðsla og til forvarna. Er hann ekki að detta í ruslflokk? Hvað með grunnskólakennarann, konuna sem þjáist af þvagleka og blöðrusigi og þarf hjálp til að geta unnið án vandræða og vill gjarnan hlaupa sér til heilsubótar. Dettur hún í ruslflokk eða hlýtur hún náð fyrir augum þess sem metur hvort vinna sjúkraþjálfarans sé að halda henni vinnufærri. Hvað með unga manninn sem var að ljúka námi í múrararaiðn og lenti í því að bíll keyrði aftan á hans bíl svo af hlaust alvarlegur hálshnykkur? Sjúkraþjálfarinn hjálpar honum að ná jafnvægi og styrk aftur en fær hann nokkuð niðurgreiðslu þar sem hann var ekki kominn á vinnumarkað? Hvað með unglinginn sem er í menntaskóla og er með mikil einkenni í stoðkerfinu vegna lélegrar setstöðu, snjalltækjanotkunar og töskuburðar? Þurfa slíkir einstaklingar að greiða fyrir þjónustuna sjálfir? Hvernig á að meta þjáningu eða skerðingu á lífsgæðum í þessu nýja kerfi? Hvað þýðir að vera sjúkratryggður á Íslandi í dag? Það er pólitískt mál hvernig þessum spurningum er svarað og stefnumótun sem snýr að Alþingi Íslendinga, en að selja „sjúklinga“ ætti ekki að vera hluti af þeirri vinnu. Ég held að við sjúkraþjálfarar viljum ekki taka þátt í því að flokka fólk svona í hópa og búa til tvöfalt kerfi. Mér þykir það að minnsta kosti ekki eftirsóknarvert hlutskipti. Spyrja má hvort ásókn í örorkumat aukist ef einhverjir freista þess að komast úr ruslflokknum til að létta á greiðslubyrðinni. Það er engin yfirbygging á rekstri sjúkraþjálfunarstöðva, sjúkraþjálfun er grunnþjónusta sem er mikils virði fyrir samfélagið. Mér finnst við gera gagn á hverjum degi og er það mikil blessun. Ég ætla að halda áfram að leita leiða til að gera gagn, reka mitt fyrirtæki með mínu frábæra samstarfsfólki sem á hverjum degi veitir framúrskarandi þjónustu sem skiptir máli. Mér hugnast ekki að taka þátt í því að flokka „sjúklinga“ og búa til tvöfalt kerfi.Höfundur er sjálfstætt starfandi sjúkraþjálfari. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Heilbrigðismál Þorgerður Sigurðardóttir Mest lesið Treystir þú konum? Hópur 72 kvenna úr sex stjórnmálaflokkum Skoðun Heilbrigðiskerfið logar og er að hrynja: Þú áttir betra skilið Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Grasker mannréttinda á degi hinna framliðnu Anna Kristín Jensdóttir Skoðun Græðgin er komin út fyrir öll mörk Sigurjón Þórðarson Skoðun Að vera ung kona á Íslandi árið 2024 Eden Ósk Eyjólfsdóttir Skoðun Fræðsluskylda í stað skólaskyldu Eldur Smári Kristinsson Skoðun Ummæli borgarstjóra og óbragð í munni Kristín Björnsdóttir Skoðun Hvað er Arne Slot þjálfari Liverpool að gera rétt?–vangaveltur frá sálfræðingi Andri Hrafn Sigurðsson Skoðun Þegar Vestfjörðum gengur vel, gengur Íslandi vel Jón Páll Hreinsson Skoðun Á að banna rauða jólasveininn? Stefán Vagn Stefánsson Skoðun Skoðun Skoðun Hvað er Arne Slot þjálfari Liverpool að gera rétt?–vangaveltur frá sálfræðingi Andri Hrafn Sigurðsson skrifar Skoðun Billy bókahilla og börnin mín Þorbjörg Marínósdóttir skrifar Skoðun Á að banna rauða jólasveininn? Stefán Vagn Stefánsson skrifar Skoðun Er skárra að kasta upp um dómsniðurstöðuna en að dómarinn dæmi? Jörgen Ingimar Hansson skrifar Skoðun Píratar hafa metnaðarfyllstu umhverfis- og loftslagsstefnuna Kristín Vala Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Svör við atvinnuumsóknum – Ákall til atvinnurekenda Valgerður Rut Jakobsdóttir skrifar Skoðun Umræða á villigötum Diljá Matthíasardóttir skrifar Skoðun Treystir þú konum? Hópur 72 kvenna úr sex stjórnmálaflokkum skrifar Skoðun Eigum við ekki bara að klára þetta Hafdís Hrönn Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Löggilding iðngreina stuðlar að auknum gæðum og öryggi Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar Skoðun Draumalandið Björn Þorláksson skrifar Skoðun Að vera ung kona á Íslandi árið 2024 Eden Ósk Eyjólfsdóttir skrifar Skoðun Ferðaþjónusta og orkuvinnsla fara vel saman Guðmundur Finnbogason skrifar Skoðun Hvaða aukna aðgengi, Willum Þór? Trausti Breiðfjörð Magnússon skrifar Skoðun Hvers vegna skortir hjúkrunarrými á Íslandi? Jónína Björk Óskarsdóttir skrifar Skoðun Þegar Vestfjörðum gengur vel, gengur Íslandi vel Jón Páll Hreinsson skrifar Skoðun Ummæli borgarstjóra og óbragð í munni Kristín Björnsdóttir skrifar Skoðun Þegar að nauðsynjar snúast um viðskipti Davíð Routley skrifar Skoðun Grasker mannréttinda á degi hinna framliðnu Anna Kristín Jensdóttir skrifar Skoðun Sköpun er efnahagsmál: Tími fyrir öðruvísi nálgun Björn Leví Gunnarsson skrifar Skoðun Ungt fólk er að missa trúna á stjórnmálum – og um leið á framtíðinni París Anna Bergmann skrifar Skoðun Máttur orðanna: Breyting á orðavali getur breytt hugarfarinu Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Fræðsluskylda í stað skólaskyldu Eldur Smári Kristinsson skrifar Skoðun Ríkisstjórn með útgjaldablæti er vandamál fyrir fólkið í landinu Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Þetta lítur ekki vel út Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Heilbrigðiskerfið logar og er að hrynja: Þú áttir betra skilið Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Græðgin er komin út fyrir öll mörk Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Glæðing vonar - ekki hjúkrunargreiningin Karen Ósk Björnsdóttir skrifar Skoðun Væri ekki í lagi að gefa Sjálfstæðisflokknum, Framsóknarflokknum og Vinstri-grænum frí? Kjartan Eggertsson skrifar Skoðun 60% landsmanna á móti vopnakaupunum Hildur Þórðardóttir skrifar Sjá meira
Fyrir síðustu þingkosningar var uppi hávær krafa í samfélaginu um nauðsyn þess að draga úr greiðsluþátttöku almennings í heilbrigðiskerfinu. Umræðan var það hávær að flestir stjórnmálaflokkar gerðu það að sínu loforði að gera eitthvað í málinu. Það varð alla vega úr að núverandi ríkisstjórn, með ráðherra Vinstri-grænna í heilbrigðismálum, stökkbreytti greiðslufyrirkomulaginu. Við sem vorum eldri en tvævetra í þjónustu og rekstri endurhæfingar litum hvert á annað og spurðum: „Á þetta á nú eftir að koma í hausinn á okkur?“ Og: „Hvernig á nú að fjármagna þetta nýja kerfi?“ Gamla kerfið fyrir árið 2017: Skjólstæðingur með langa sögu um brjósklos og 5 aðgerðir á mjóbaki fær þau svör hjá sínum lækni að ekki sé valmöguleiki að fara í aðra aðgerð en ráðleggur sjúkraþjálfun til að halda sér gangandi. Það er ekki val hjá honum að vera ekki á vinnumarkaði svo hann fær sína sjúkraþjálfun. Það gengur vel og hann heldur sér í vinnu. Kostnaður viðkomandi fyrir sjúkraþjálfun, sem náði yfir mikinn hluta ársins í gamla greiðslukerfinu, hljóp á tugum þúsunda og fór sennilega yfir eitthundrað þúsund krónur. Á þessum árum var greiðsluþátttaka Sjúkratrygginga í sjúkraþjálfun ekki tengd öðrum kostnaði í heilbrigðiskerfinu. Í nýja kerfinu í dag er þak á greiðslum almennings fyrir heilbrigðisþjónustu, þar með talið sjúkraþjálfun, tæplega 74.000 kr. á ári fyrir fullgreiðandi einstaklinga og mun minna fyrir aldraða og öryrkja, og börnin fá þjónustuna fría. Einstaklingar sem þurfa að koma reglulega til sjúkraþjálfara greiða aðeins fyrir fyrstu tímana og síðan er oftast ekkert greitt það sem eftir lifir mánaðar. Og ef einstaklingur hefur farið til læknis eða í myndgreiningu er viðkomandi stundum á núllinu því hann er búinn að greiða það sem honum ber skv. kerfinu fyrir þann mánuð. Það gefur auga leið að það kostar fjármuni að halda þessu kerfi gangandi. Einstaklingum sem leita sér aðstoðar sjúkraþjálfara hefur fjölgað og engin furða. Það sem undrar okkur sjúkraþjálfara er að þeir sem stýra skútunni hafi ekkert vitað hvað þeir voru að gera þegar núverandi kerfi var komið á. Og nú sitja sjúkraþjálfarar í súpunni með sínar skuldbindingar ef fer sem horfir og næsta víst að margir okkar skjólstæðinga munu líka sitja í súpunni með okkur. Við tökum undir að ekki er hægt að hafa kostnað i heilbrigðiskerfinu opinn reikning en hvaða aðferð á að nota til að stjórna þessu flæði fjár út úr kassanum? Svarið frá löggjafanum, ráðherra heilbrigðismála og Sjúkratryggingum er útboð. Hvað býður það upp á? Það má velta því fyrir sér hvernig á að meta hver þarf þjónustuna og hverjir lendi í ruslflokki. Það má telja eðlilegt og sjálfsagt að ákveðnir hópar njóti forgangs og þeir hafa gert það. Þjónusta við marga einstaklinga sem falla undir lýsingu Ríkiskaupa er þung og þarfnast tíma. Mun þetta kerfi tryggja aukin gæði og þjónustu? Ég held ekki en spyrja má hvort stjórnendum heilbrigðismála sé kannski slétt sama um það. Og hvað gerist með þá sem lenda í ruslflokki? Það lítur út fyrir að til verði tvöfalt kerfi fyrir borgara þessa lands. Dæmi: Afreksíþróttamaður sem gerir okkur Íslendinga stolta á stórum stundum sækir sér sérfræðiþjónustu sjúkraþjálfara reglulega vegna meiðsla og til forvarna. Er hann ekki að detta í ruslflokk? Hvað með grunnskólakennarann, konuna sem þjáist af þvagleka og blöðrusigi og þarf hjálp til að geta unnið án vandræða og vill gjarnan hlaupa sér til heilsubótar. Dettur hún í ruslflokk eða hlýtur hún náð fyrir augum þess sem metur hvort vinna sjúkraþjálfarans sé að halda henni vinnufærri. Hvað með unga manninn sem var að ljúka námi í múrararaiðn og lenti í því að bíll keyrði aftan á hans bíl svo af hlaust alvarlegur hálshnykkur? Sjúkraþjálfarinn hjálpar honum að ná jafnvægi og styrk aftur en fær hann nokkuð niðurgreiðslu þar sem hann var ekki kominn á vinnumarkað? Hvað með unglinginn sem er í menntaskóla og er með mikil einkenni í stoðkerfinu vegna lélegrar setstöðu, snjalltækjanotkunar og töskuburðar? Þurfa slíkir einstaklingar að greiða fyrir þjónustuna sjálfir? Hvernig á að meta þjáningu eða skerðingu á lífsgæðum í þessu nýja kerfi? Hvað þýðir að vera sjúkratryggður á Íslandi í dag? Það er pólitískt mál hvernig þessum spurningum er svarað og stefnumótun sem snýr að Alþingi Íslendinga, en að selja „sjúklinga“ ætti ekki að vera hluti af þeirri vinnu. Ég held að við sjúkraþjálfarar viljum ekki taka þátt í því að flokka fólk svona í hópa og búa til tvöfalt kerfi. Mér þykir það að minnsta kosti ekki eftirsóknarvert hlutskipti. Spyrja má hvort ásókn í örorkumat aukist ef einhverjir freista þess að komast úr ruslflokknum til að létta á greiðslubyrðinni. Það er engin yfirbygging á rekstri sjúkraþjálfunarstöðva, sjúkraþjálfun er grunnþjónusta sem er mikils virði fyrir samfélagið. Mér finnst við gera gagn á hverjum degi og er það mikil blessun. Ég ætla að halda áfram að leita leiða til að gera gagn, reka mitt fyrirtæki með mínu frábæra samstarfsfólki sem á hverjum degi veitir framúrskarandi þjónustu sem skiptir máli. Mér hugnast ekki að taka þátt í því að flokka „sjúklinga“ og búa til tvöfalt kerfi.Höfundur er sjálfstætt starfandi sjúkraþjálfari.
Hvað er Arne Slot þjálfari Liverpool að gera rétt?–vangaveltur frá sálfræðingi Andri Hrafn Sigurðsson Skoðun
Skoðun Hvað er Arne Slot þjálfari Liverpool að gera rétt?–vangaveltur frá sálfræðingi Andri Hrafn Sigurðsson skrifar
Skoðun Er skárra að kasta upp um dómsniðurstöðuna en að dómarinn dæmi? Jörgen Ingimar Hansson skrifar
Skoðun Píratar hafa metnaðarfyllstu umhverfis- og loftslagsstefnuna Kristín Vala Ragnarsdóttir skrifar
Skoðun Löggilding iðngreina stuðlar að auknum gæðum og öryggi Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar
Skoðun Ungt fólk er að missa trúna á stjórnmálum – og um leið á framtíðinni París Anna Bergmann skrifar
Skoðun Ríkisstjórn með útgjaldablæti er vandamál fyrir fólkið í landinu Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar
Skoðun Heilbrigðiskerfið logar og er að hrynja: Þú áttir betra skilið Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar
Skoðun Væri ekki í lagi að gefa Sjálfstæðisflokknum, Framsóknarflokknum og Vinstri-grænum frí? Kjartan Eggertsson skrifar
Hvað er Arne Slot þjálfari Liverpool að gera rétt?–vangaveltur frá sálfræðingi Andri Hrafn Sigurðsson Skoðun