Segir aðgerðir Spánar skandal fyrir lýðræðið Þórgnýr Einar Albertsson skrifar 29. maí 2019 06:30 Junqueras sést hér sverja spænsku stjórnarskránni hollustueið er hann tók sæti á spænska þinginu. Nordicphotos/AFP „Það er nokkuð undarlegt að ég megi bjóða mig fram, ná kjöri, taka opinberlega sæti á þingi en fái síðan ekki að nýta pólitískan rétt minn til þess að vera málsvari þeirra þúsunda sem greiddu mér atkvæði sín. Með þessu er verið að virða réttindi mín og kjósenda minna að vettugi.“ Þetta segir Oriol Junqueras, fyrrverandi varaforseti Katalóníu, í samtali við Fréttablaðið. Junqueras er nýkjörinn þingmaður, bæði á spænska þingið og Evrópuþingið. Það flækir hins vegar stöðu varaforsetans að hann hefur verið í gæsluvarðhaldi frá því í nóvember 2017. Mál hans, og ellefu annarra leiðtoga katalónsku sjálfstæðishreyfingarinnar, er nú fyrir hæstarétti í Madríd þar sem áratugalangs fangelsis er krafist vegna uppreisnar, uppreisnaráróðurs og annarra meintra glæpa sem leiðtogarnir eiga að hafa framið haustið 2017 í kringum sjálfstæðisatkvæðagreiðslu og -yfirlýsingu héraðsins. Junqueras náði kjöri á spænska þingið í lok apríl auk fjögurra annarra ákærðra sjálfstæðissinna. Junqueras og félagar fengu leyfi úr fangelsinu til að sækja innsetningarathöfn og taka formlega sæti á þingi. Í kjölfarið var hann ferjaður aftur í fangelsi og sendur í leyfi frá þingstörfum. Óljóst er hvernig Evrópuþingmennsku hans verður háttað en hann náði, auk tveggja annarra leiðtoga sem eru í sjálfskipaðri útlegð í Belgíu, kjöri þar sömuleiðis. Fyrir liggur að útlagarnir tveir, sem kveðast nú njóta þinghelgi, ætla að láta á það reyna fyrir dómstólum hvort þeir þurfi að mæta til Spánar, þar sem handtaka bíður þeirra, til að sverja stjórnarskránni hollustueið áður en þeir taka sæti. Samkvæmt katalónska héraðsmiðlinum ACN er búist við því að Junqueras fái leyfi úr fangelsi til þess að sverja hollustueið en þyrfti þá að segja af sér frá spænska þinginu þar sem ekki má sitja á báðum þingum. Sjálfur segir Junqueras það skandal fyrir lýðræðið að hann hafi verið sendur í leyfi frá þingstörfum. „Það að neita kjörnum fulltrúum um pólitísk réttindi sín er andlýðræðislegt. Okkur var leyft að bjóða okkur fram en við fáum ekki að tala máli þeirrar rúmu milljónar sem greiddi Katalónska lýðveldisflokknum (ERC) atkvæði sitt í spænsku þingkosningunum þann 28. apríl,“ segir Junqueras og bætir við: „Spænska ríkið verður að skilja að við munum aldrei gefast upp. Stjórnvöld þurfa að útskýra ástæður sínar fyrir því að mér sé neitað um réttindi mín á spænska þinginu og á Evrópuþinginu ef til þess kemur.“ Katalóninn segist þó bjartsýnn með Evrópuþingsætið þar sem hann telur pólitískan rétt sinn í málinu ósnortinn. „Ég hef ekki verið fordæmdur fyrir neitt og ætti því að geta tekið sæti mitt á Evrópuþinginu, rétt eins og ég gat tekið sæti mitt á spænska þinginu í síðustu viku. Ég sé enga ástæðu fyrir því að það ætti ekki að mega.“ Þá segir Junqueras þátttöku sína og kollega sinna á þinginu til þess fallna að „afhjúpa kúgun spænska ríkisins“ fyrir alþjóðasamfélaginu. „Jafnframt til þess að fá Evrópuþingmenn og evrópskar stofnanir til að átta sig á því hvað er í gangi,“ bætir hann við. Hart hefur verið tekist á í réttarhöldunum í Madríd og standa þau enn yfir. Katalónarnir hafa ítrekað sagst pólitískir fangar og sagt að brotið sé á réttindum þeirra. Enginn glæpur hafi verið framinn heldur hafi spænskum stjórnvöldum einfaldlega mislíkað sjálfstæðisbaráttan. Sækjendur í málinu sem og stjórnvöld á Spáni hafa hins vegar haldið því fram að málið sé ekki pólitískt. Hafa þeir reynt að sýna fram á að Katalónarnir hafi kynt undir ofbeldi í sjálfstæðisbaráttunni. Junqueras segist ekki viss um hvort „vaxandi stuðningur katalónskra kjósenda“ hafi haft nokkur áhrif á réttarhöldin. Hann segir þó að hæstiréttur átti sig nú á því að ljúka þurfi réttarhöldunum sem allra fyrst. „Réttarhöldin sjálf eru hvorki sanngjörn né hefur ferlið verið sanngjarnt. Við erum að horfa upp á brot á réttindum okkar með þessu langa gæsluvarðhaldi. Og við höfum séð að þessi réttarhöld eru annmörkum háð. Til að mynda með því að verjendum hefur verið meinað að sýna myndbönd sem afsanna vitnisburð. Þá höfum við einnig fengið ónógan tíma og aðbúnað til að undirbúa málsvörn okkar,“ segir Junqueras. Katalóninn segist hins vegar viss um að réttarhöldin og fangelsisvistin færi Katalóna „einu skrefi nær frelsinu“. Fangelsunin sé pólitískt verkfæri sem yfirvöld noti til að slá vopnin úr höndum sjálfstæðissinna. Að mati Junqueras hefur sjálfstæðishreyfingin aldrei verið öflugri. „Nú í þing-, sveitarstjórnar- og Evrópuþingskosningum höfum við unnið í Katalóníu enn á ný,“ segir Junqueras. Hann heldur áfram og segir að sigrarnir sýni fram á styrk hreyfingarinnar. „Katalónska þjóðin hefur valið mannréttindi og lýðræði fram yfir kúgun. Hún hefur nú sýnt það endurtekið við kjörkassann.“ Um næstu skref í deilunni segir Junqueras að lokum: „Eins og ég sagði við leiðtoga sósíalista, Pedro Sánchez, á spænska þinginu í síðustu viku þá er þörf á viðræðum. Það er nauðsynlegt að opna viðræður af því að það er órökrétt að halda að hægt sé að leysa pólitískt deilumál fyrir dómstólum eða með fangelsun.“ Birtist í Fréttablaðinu Spánn Mest lesið Pútín hótar afdrifaríkum árásum á Kænugarð Erlent Kosningavaktin: Íslendingar kjósa sér nýtt þing Innlent „Ég sé eftir því að nokkru leyti“ Innlent Um 173 milljónir króna á hvern fanga í nýju fangelsi á Stóra-Hrauni Innlent Ný kosningaspá: Sjö flokkar sem næðu inn manni Innlent Svona gullhnullungar finnast hvergi lengur nema í Grænlandi Innlent „Talandi um að skila ekki til samfélagsins“ Innlent Erfiðara að manna í frístund í austurhluta borgarinnar Innlent Sakborningur í Elko-málinu líka grunaður um heimilisofbeldi Innlent Fjölmenn lögregluaðgerð á Ísafirði Innlent Fleiri fréttir Vilja aðkomu Kínverja að rannsókn á skemmdum sæstrengjum Pútín hótar afdrifaríkum árásum á Kænugarð Grænlendingar fagna nýjum alþjóðaflugvelli Segja að endurtaka verði kosningarnar umdeildu í Georgíu Sækja óvænt og hratt að Aleppo Segir skemmdarverk Rússa í Evrópu geta leitt til átaka Haldlögðu metmagn af kókaíni í sameiginlegri aðgerð 62 ríkja Rússar gera umfangsmiklar árásir á orkuinnviði Úkraínu Íranir hóta því að koma sér upp kjarnorkuvopnum Telja sig hafa fundið vísbendingu í máli D.B. Cooper Forsetaefni í Georgíu spilaði áður fyrir Manchester City Hinir 50 hafi allir verið „herra meðal-Jón“ Fangaskipti milli Bandaríkjanna og Kína Vopnahléið heldur en íbúar Gasa telja sig svikna Sendir Trump tóninn og hótar eigin tollum Lögreglumaður fundinn sekur um að bana 95 ára konu með rafbyssu Danska leiðin vekur lukku meðal bakhjarla Úkraínu Vopnahlé tók gildi í nótt og fólk farið að snúa aftur heim Vopnahlé milli Ísraels og Líbanon í höfn Þjóðhátíð í Nuuk vegna opnunar flugvallarins SpaceX skýtur kjarnorkuknúnum dróna út í geim Sprengdu tuttugu hús á tveimur mínútum Vildi pening í skiptum fyrir falleg orð í eyru Trumps Metárás á innviði með 188 drónum og fjórum skotflaugum Kortleggja neðanjarðarbyrgi vegna hótana Rússa Ítrekar hótanir um að hækka tolla á Kína, Mexíkó og Kanada Saksóknarar vilja Pelicot í 20 ára fangelsi Annarri ákærunni formlega vísað frá Stuðningur við Trump kostaði sambandið við Elon Saksóknari fellur frá ákærum á hendur Trump Sjá meira
„Það er nokkuð undarlegt að ég megi bjóða mig fram, ná kjöri, taka opinberlega sæti á þingi en fái síðan ekki að nýta pólitískan rétt minn til þess að vera málsvari þeirra þúsunda sem greiddu mér atkvæði sín. Með þessu er verið að virða réttindi mín og kjósenda minna að vettugi.“ Þetta segir Oriol Junqueras, fyrrverandi varaforseti Katalóníu, í samtali við Fréttablaðið. Junqueras er nýkjörinn þingmaður, bæði á spænska þingið og Evrópuþingið. Það flækir hins vegar stöðu varaforsetans að hann hefur verið í gæsluvarðhaldi frá því í nóvember 2017. Mál hans, og ellefu annarra leiðtoga katalónsku sjálfstæðishreyfingarinnar, er nú fyrir hæstarétti í Madríd þar sem áratugalangs fangelsis er krafist vegna uppreisnar, uppreisnaráróðurs og annarra meintra glæpa sem leiðtogarnir eiga að hafa framið haustið 2017 í kringum sjálfstæðisatkvæðagreiðslu og -yfirlýsingu héraðsins. Junqueras náði kjöri á spænska þingið í lok apríl auk fjögurra annarra ákærðra sjálfstæðissinna. Junqueras og félagar fengu leyfi úr fangelsinu til að sækja innsetningarathöfn og taka formlega sæti á þingi. Í kjölfarið var hann ferjaður aftur í fangelsi og sendur í leyfi frá þingstörfum. Óljóst er hvernig Evrópuþingmennsku hans verður háttað en hann náði, auk tveggja annarra leiðtoga sem eru í sjálfskipaðri útlegð í Belgíu, kjöri þar sömuleiðis. Fyrir liggur að útlagarnir tveir, sem kveðast nú njóta þinghelgi, ætla að láta á það reyna fyrir dómstólum hvort þeir þurfi að mæta til Spánar, þar sem handtaka bíður þeirra, til að sverja stjórnarskránni hollustueið áður en þeir taka sæti. Samkvæmt katalónska héraðsmiðlinum ACN er búist við því að Junqueras fái leyfi úr fangelsi til þess að sverja hollustueið en þyrfti þá að segja af sér frá spænska þinginu þar sem ekki má sitja á báðum þingum. Sjálfur segir Junqueras það skandal fyrir lýðræðið að hann hafi verið sendur í leyfi frá þingstörfum. „Það að neita kjörnum fulltrúum um pólitísk réttindi sín er andlýðræðislegt. Okkur var leyft að bjóða okkur fram en við fáum ekki að tala máli þeirrar rúmu milljónar sem greiddi Katalónska lýðveldisflokknum (ERC) atkvæði sitt í spænsku þingkosningunum þann 28. apríl,“ segir Junqueras og bætir við: „Spænska ríkið verður að skilja að við munum aldrei gefast upp. Stjórnvöld þurfa að útskýra ástæður sínar fyrir því að mér sé neitað um réttindi mín á spænska þinginu og á Evrópuþinginu ef til þess kemur.“ Katalóninn segist þó bjartsýnn með Evrópuþingsætið þar sem hann telur pólitískan rétt sinn í málinu ósnortinn. „Ég hef ekki verið fordæmdur fyrir neitt og ætti því að geta tekið sæti mitt á Evrópuþinginu, rétt eins og ég gat tekið sæti mitt á spænska þinginu í síðustu viku. Ég sé enga ástæðu fyrir því að það ætti ekki að mega.“ Þá segir Junqueras þátttöku sína og kollega sinna á þinginu til þess fallna að „afhjúpa kúgun spænska ríkisins“ fyrir alþjóðasamfélaginu. „Jafnframt til þess að fá Evrópuþingmenn og evrópskar stofnanir til að átta sig á því hvað er í gangi,“ bætir hann við. Hart hefur verið tekist á í réttarhöldunum í Madríd og standa þau enn yfir. Katalónarnir hafa ítrekað sagst pólitískir fangar og sagt að brotið sé á réttindum þeirra. Enginn glæpur hafi verið framinn heldur hafi spænskum stjórnvöldum einfaldlega mislíkað sjálfstæðisbaráttan. Sækjendur í málinu sem og stjórnvöld á Spáni hafa hins vegar haldið því fram að málið sé ekki pólitískt. Hafa þeir reynt að sýna fram á að Katalónarnir hafi kynt undir ofbeldi í sjálfstæðisbaráttunni. Junqueras segist ekki viss um hvort „vaxandi stuðningur katalónskra kjósenda“ hafi haft nokkur áhrif á réttarhöldin. Hann segir þó að hæstiréttur átti sig nú á því að ljúka þurfi réttarhöldunum sem allra fyrst. „Réttarhöldin sjálf eru hvorki sanngjörn né hefur ferlið verið sanngjarnt. Við erum að horfa upp á brot á réttindum okkar með þessu langa gæsluvarðhaldi. Og við höfum séð að þessi réttarhöld eru annmörkum háð. Til að mynda með því að verjendum hefur verið meinað að sýna myndbönd sem afsanna vitnisburð. Þá höfum við einnig fengið ónógan tíma og aðbúnað til að undirbúa málsvörn okkar,“ segir Junqueras. Katalóninn segist hins vegar viss um að réttarhöldin og fangelsisvistin færi Katalóna „einu skrefi nær frelsinu“. Fangelsunin sé pólitískt verkfæri sem yfirvöld noti til að slá vopnin úr höndum sjálfstæðissinna. Að mati Junqueras hefur sjálfstæðishreyfingin aldrei verið öflugri. „Nú í þing-, sveitarstjórnar- og Evrópuþingskosningum höfum við unnið í Katalóníu enn á ný,“ segir Junqueras. Hann heldur áfram og segir að sigrarnir sýni fram á styrk hreyfingarinnar. „Katalónska þjóðin hefur valið mannréttindi og lýðræði fram yfir kúgun. Hún hefur nú sýnt það endurtekið við kjörkassann.“ Um næstu skref í deilunni segir Junqueras að lokum: „Eins og ég sagði við leiðtoga sósíalista, Pedro Sánchez, á spænska þinginu í síðustu viku þá er þörf á viðræðum. Það er nauðsynlegt að opna viðræður af því að það er órökrétt að halda að hægt sé að leysa pólitískt deilumál fyrir dómstólum eða með fangelsun.“
Birtist í Fréttablaðinu Spánn Mest lesið Pútín hótar afdrifaríkum árásum á Kænugarð Erlent Kosningavaktin: Íslendingar kjósa sér nýtt þing Innlent „Ég sé eftir því að nokkru leyti“ Innlent Um 173 milljónir króna á hvern fanga í nýju fangelsi á Stóra-Hrauni Innlent Ný kosningaspá: Sjö flokkar sem næðu inn manni Innlent Svona gullhnullungar finnast hvergi lengur nema í Grænlandi Innlent „Talandi um að skila ekki til samfélagsins“ Innlent Erfiðara að manna í frístund í austurhluta borgarinnar Innlent Sakborningur í Elko-málinu líka grunaður um heimilisofbeldi Innlent Fjölmenn lögregluaðgerð á Ísafirði Innlent Fleiri fréttir Vilja aðkomu Kínverja að rannsókn á skemmdum sæstrengjum Pútín hótar afdrifaríkum árásum á Kænugarð Grænlendingar fagna nýjum alþjóðaflugvelli Segja að endurtaka verði kosningarnar umdeildu í Georgíu Sækja óvænt og hratt að Aleppo Segir skemmdarverk Rússa í Evrópu geta leitt til átaka Haldlögðu metmagn af kókaíni í sameiginlegri aðgerð 62 ríkja Rússar gera umfangsmiklar árásir á orkuinnviði Úkraínu Íranir hóta því að koma sér upp kjarnorkuvopnum Telja sig hafa fundið vísbendingu í máli D.B. Cooper Forsetaefni í Georgíu spilaði áður fyrir Manchester City Hinir 50 hafi allir verið „herra meðal-Jón“ Fangaskipti milli Bandaríkjanna og Kína Vopnahléið heldur en íbúar Gasa telja sig svikna Sendir Trump tóninn og hótar eigin tollum Lögreglumaður fundinn sekur um að bana 95 ára konu með rafbyssu Danska leiðin vekur lukku meðal bakhjarla Úkraínu Vopnahlé tók gildi í nótt og fólk farið að snúa aftur heim Vopnahlé milli Ísraels og Líbanon í höfn Þjóðhátíð í Nuuk vegna opnunar flugvallarins SpaceX skýtur kjarnorkuknúnum dróna út í geim Sprengdu tuttugu hús á tveimur mínútum Vildi pening í skiptum fyrir falleg orð í eyru Trumps Metárás á innviði með 188 drónum og fjórum skotflaugum Kortleggja neðanjarðarbyrgi vegna hótana Rússa Ítrekar hótanir um að hækka tolla á Kína, Mexíkó og Kanada Saksóknarar vilja Pelicot í 20 ára fangelsi Annarri ákærunni formlega vísað frá Stuðningur við Trump kostaði sambandið við Elon Saksóknari fellur frá ákærum á hendur Trump Sjá meira