Lífseigar mýtur um mat Sólveig Gísladóttir skrifar 13. mars 2019 11:00 Gréta Jakobsdóttir. Fréttablaðið/Anton Brink Gréta Jakobsdóttir næringarfræðingur segir mýmargar mýtur um mat grassera í samfélaginu og oft erfitt að leiðrétta þær. Hún heldur fyrirlesturinn Matur og mýtur í Heilsuborg á miðvikudag. „Fyrirlesturinn er opinn öllum þeim sem vilja fræðast um mýturnar og fleira tengt brenglaðri líkamsímynd og heilsu,“ segir Gréta sem er doktor í næringarfræði frá háskólanum í Lundi og starfar sem næringarfræðingur í Heilsuborg. Gréta segir mýtur um mat æði margar en innt eftir því hverjar þeirra séu þrautseigastar svarar hún: „Ætli það sé ekki sú mýta að við getum haft áhrif á sýrustig blóðsins með fæðunni, að lausnin sé að skera hitaeiningarnar gífurlega niður, að afeitranir séu málið sem og djúskúrar og að brauð sé fitandi.“ En hvaða mýta er furðulegust? „Það er erfitt að segja, en ætli það sé ekki ofurfæðisflokkun á sumum mat og að safakúrar geri mikið meira fyrir okkur en að létta okkur til skamms tíma.“ Gréta telur að mýturnar fylgi okkur frá unga aldri. „Frá blautu barnsbeini fáum við þau skilaboð og jafnvel beinar athugasemdir um að líkami okkar sé ekki nægilega góður, flottur, skorinn eða bara of stór, og við þurfum að gera nánast allt sem í okkar valdi stendur til að breyta honum. Ekkert tillit er tekið til þess hvaða andlega og líkamlega álag það hefur í för með sér. Þessar athugasemdir geta setið í fólki í áratugi með tilheyrandi vanlíðan. Þar sem við erum nýjungagjörn erum við tilbúin að prófa alltaf nýjar leiðir og því miður eru aðilar þarna úti sem nýta sér það og reyna að selja okkur nýjar vonir, oft í glansmynd. Oft er einhvers konar sala á bak við mýturnar, bækur, prógramm, duft, pillur eða annað þess háttar.“Þurfum að hugsa til lengri tíma Hér til hliðar má finna lista yfir hluta af þeim mýtum sem hafa verið áberandi síðustu ár og Gréta segir þær nánast allar enn í gangi. „Þó sérstaklega djúskúrarnir og afeitranir. Að brennslutöflur séu hættulausar, koffíndrykkir nauðsynlegir og að kolvetni, brauð og ávextir séu óhollir og fitandi.“ Gréta tekur þó skýrt fram að með þessu séu hún ekki að segja að það sé fólki hollt að borða mikinn sykur, hvítt brauð og annað þess háttar. „Heldur meina ég að allur matur passar inn okkar mataræði. Oft er það þannig að ef við bönnum okkur ákveðna fæðutegund eða flokka langar okkur oftar en ekki bara meira í það og þegar maður gefur eftir getur komið yfir mann stjórnlaust ofát sem stendur yfir í lengri eða skemmri tíma. Við þurfum að huga að langtíma sambandi okkar við matinn,“ segir Gréta og bendir á að flesta vanti meiri trefjar í mataræði sitt sem finna megi í grænmeti, ávöxtum, grófu korni, höfrum og baunum.Erfitt að leiðrétta mýtur Gréta segir miserfitt að leiðrétta mýtur. „En það þýðir ekki að gefast upp, heldur þarf bara að tala hærra. Mínir skjólstæðingar fá stuðninginn sem þeir þurfa til að berjast á móti öllum ráðunum og staðhæfingunum sem eru þarna úti og hvað best sé að gera til að vera sáttur með sitt fæðuval til lengri tíma. Við þurfum að venja okkur á og velja þá fæðu sem við treystum okkur til að borða næstu áratugina en ekki bara vikurnar, eins og margir kúrar eru.“ Fyrirlesturinn Matur og mýtur verður haldinn í Heilsuborg, Bíldshöfða 9, miðvikudaginn 13. mars kl. 18.30. Birtist í Fréttablaðinu Matur Mest lesið „Ég ætla rétt að vona að það sé ekki verið að stríða mér hérna“ Lífið Einn og einn Lite bjór ekki að fara að drepa þig Lífið Orðin þrítug og nennir ekkert að pæla í áliti annarra Tíska og hönnun Hefur mikinn áhuga á slökkviliðinu Lífið Börn eigi ekki að ilma Lífið Tíðarhringstakturinn magnaður upp á Kjarvalsstöðum Lífið Hvað skal gera þegar ADHD makans er að eyðileggja sambandið? Lífið Heimir selur íbúð í 101 Lífið Glæsilegar fermingargjafir sem endast vel Lífið samstarf Eftirlætis lasagna fjölskyldunnar Lífið Fleiri fréttir Eftirlætis lasagna fjölskyldunnar Einn og einn Lite bjór ekki að fara að drepa þig Tíðarhringstakturinn magnaður upp á Kjarvalsstöðum Heimir selur íbúð í 101 Fermingardressið fyrir hann „Ég ætla rétt að vona að það sé ekki verið að stríða mér hérna“ Hefur mikinn áhuga á slökkviliðinu Hvað skal gera þegar ADHD makans er að eyðileggja sambandið? Ælan hafi verið afleiðing matareitrunar Fermingardressið fyrir hana Hljóp maraþon á lygilegum tíma í bleikri múnderingu Paul Young var þungt haldinn eftir beinbrot Opnar sig í fyrsta skipti um hegðun Måns Komin til að vera í Miami: „Ég er ekki að fara neitt“ Ældi á hliðarlínunni Elle Woods er fyrirmyndin Börn eigi ekki að ilma Viðurkennir í hljóðupptöku að hafa tekið kærustuna kverkataki Nadine tekin í bólinu og Marta María um leið Måns mættur á markaðinn Skuggavaldið: Morð, samsæri og ótrúleg ógæfa „konungsfjölskyldu“ Bandaríkjanna Bátaskýlinu fylgir risastórt einbýlishús Þurfi að stappa stálinu í unga karla en ekki tala þá niður Helga og Arnar gáfu syninum nafn Ætlar í stríð við Kim leyfi hún North ekki að rappa á lagi með Diddy Stjörnulífið: Árshátíðir, stórafmæli og Peaky Blinders Tom Cruise og Ana de Armas á ferð og flugi „Aldrei liðið eins og týpískri girly-girl“ Belgísk verðlaunaleikkona látin Leitar enn að fallegasta stað í heimi Sjá meira
Gréta Jakobsdóttir næringarfræðingur segir mýmargar mýtur um mat grassera í samfélaginu og oft erfitt að leiðrétta þær. Hún heldur fyrirlesturinn Matur og mýtur í Heilsuborg á miðvikudag. „Fyrirlesturinn er opinn öllum þeim sem vilja fræðast um mýturnar og fleira tengt brenglaðri líkamsímynd og heilsu,“ segir Gréta sem er doktor í næringarfræði frá háskólanum í Lundi og starfar sem næringarfræðingur í Heilsuborg. Gréta segir mýtur um mat æði margar en innt eftir því hverjar þeirra séu þrautseigastar svarar hún: „Ætli það sé ekki sú mýta að við getum haft áhrif á sýrustig blóðsins með fæðunni, að lausnin sé að skera hitaeiningarnar gífurlega niður, að afeitranir séu málið sem og djúskúrar og að brauð sé fitandi.“ En hvaða mýta er furðulegust? „Það er erfitt að segja, en ætli það sé ekki ofurfæðisflokkun á sumum mat og að safakúrar geri mikið meira fyrir okkur en að létta okkur til skamms tíma.“ Gréta telur að mýturnar fylgi okkur frá unga aldri. „Frá blautu barnsbeini fáum við þau skilaboð og jafnvel beinar athugasemdir um að líkami okkar sé ekki nægilega góður, flottur, skorinn eða bara of stór, og við þurfum að gera nánast allt sem í okkar valdi stendur til að breyta honum. Ekkert tillit er tekið til þess hvaða andlega og líkamlega álag það hefur í för með sér. Þessar athugasemdir geta setið í fólki í áratugi með tilheyrandi vanlíðan. Þar sem við erum nýjungagjörn erum við tilbúin að prófa alltaf nýjar leiðir og því miður eru aðilar þarna úti sem nýta sér það og reyna að selja okkur nýjar vonir, oft í glansmynd. Oft er einhvers konar sala á bak við mýturnar, bækur, prógramm, duft, pillur eða annað þess háttar.“Þurfum að hugsa til lengri tíma Hér til hliðar má finna lista yfir hluta af þeim mýtum sem hafa verið áberandi síðustu ár og Gréta segir þær nánast allar enn í gangi. „Þó sérstaklega djúskúrarnir og afeitranir. Að brennslutöflur séu hættulausar, koffíndrykkir nauðsynlegir og að kolvetni, brauð og ávextir séu óhollir og fitandi.“ Gréta tekur þó skýrt fram að með þessu séu hún ekki að segja að það sé fólki hollt að borða mikinn sykur, hvítt brauð og annað þess háttar. „Heldur meina ég að allur matur passar inn okkar mataræði. Oft er það þannig að ef við bönnum okkur ákveðna fæðutegund eða flokka langar okkur oftar en ekki bara meira í það og þegar maður gefur eftir getur komið yfir mann stjórnlaust ofát sem stendur yfir í lengri eða skemmri tíma. Við þurfum að huga að langtíma sambandi okkar við matinn,“ segir Gréta og bendir á að flesta vanti meiri trefjar í mataræði sitt sem finna megi í grænmeti, ávöxtum, grófu korni, höfrum og baunum.Erfitt að leiðrétta mýtur Gréta segir miserfitt að leiðrétta mýtur. „En það þýðir ekki að gefast upp, heldur þarf bara að tala hærra. Mínir skjólstæðingar fá stuðninginn sem þeir þurfa til að berjast á móti öllum ráðunum og staðhæfingunum sem eru þarna úti og hvað best sé að gera til að vera sáttur með sitt fæðuval til lengri tíma. Við þurfum að venja okkur á og velja þá fæðu sem við treystum okkur til að borða næstu áratugina en ekki bara vikurnar, eins og margir kúrar eru.“ Fyrirlesturinn Matur og mýtur verður haldinn í Heilsuborg, Bíldshöfða 9, miðvikudaginn 13. mars kl. 18.30.
Birtist í Fréttablaðinu Matur Mest lesið „Ég ætla rétt að vona að það sé ekki verið að stríða mér hérna“ Lífið Einn og einn Lite bjór ekki að fara að drepa þig Lífið Orðin þrítug og nennir ekkert að pæla í áliti annarra Tíska og hönnun Hefur mikinn áhuga á slökkviliðinu Lífið Börn eigi ekki að ilma Lífið Tíðarhringstakturinn magnaður upp á Kjarvalsstöðum Lífið Hvað skal gera þegar ADHD makans er að eyðileggja sambandið? Lífið Heimir selur íbúð í 101 Lífið Glæsilegar fermingargjafir sem endast vel Lífið samstarf Eftirlætis lasagna fjölskyldunnar Lífið Fleiri fréttir Eftirlætis lasagna fjölskyldunnar Einn og einn Lite bjór ekki að fara að drepa þig Tíðarhringstakturinn magnaður upp á Kjarvalsstöðum Heimir selur íbúð í 101 Fermingardressið fyrir hann „Ég ætla rétt að vona að það sé ekki verið að stríða mér hérna“ Hefur mikinn áhuga á slökkviliðinu Hvað skal gera þegar ADHD makans er að eyðileggja sambandið? Ælan hafi verið afleiðing matareitrunar Fermingardressið fyrir hana Hljóp maraþon á lygilegum tíma í bleikri múnderingu Paul Young var þungt haldinn eftir beinbrot Opnar sig í fyrsta skipti um hegðun Måns Komin til að vera í Miami: „Ég er ekki að fara neitt“ Ældi á hliðarlínunni Elle Woods er fyrirmyndin Börn eigi ekki að ilma Viðurkennir í hljóðupptöku að hafa tekið kærustuna kverkataki Nadine tekin í bólinu og Marta María um leið Måns mættur á markaðinn Skuggavaldið: Morð, samsæri og ótrúleg ógæfa „konungsfjölskyldu“ Bandaríkjanna Bátaskýlinu fylgir risastórt einbýlishús Þurfi að stappa stálinu í unga karla en ekki tala þá niður Helga og Arnar gáfu syninum nafn Ætlar í stríð við Kim leyfi hún North ekki að rappa á lagi með Diddy Stjörnulífið: Árshátíðir, stórafmæli og Peaky Blinders Tom Cruise og Ana de Armas á ferð og flugi „Aldrei liðið eins og týpískri girly-girl“ Belgísk verðlaunaleikkona látin Leitar enn að fallegasta stað í heimi Sjá meira