„Við sjáum ekki að það sé neitt að hægja á þessu og þetta eru merki sem eldfjöll sýna fyrir gos“ Sunna Kristín Hilmarsdóttir skrifar 16. júlí 2018 11:00 Magnús Tumi Guðmundsson, jarðeðlisfræðingur, segir Öræfajökul sýna merki þess að vera að undirbúa sig fyrir gos. Mynd/Samsett Magnús Tumi Guðmundsson, jarðeðlisfræðingur, segir að fólk verði að hafa varann á vegna jarðhræringa í Öræfajökli. Mælingar sýni að fjallið sé að þenjast út og ekkert lát sé á virkni í fjallinu. Þó sé um hæga þróun að ræða og ekkert sem bendi til þess að fjallið taki að gjósa í næstu viku eða næsta mánuði en áfram þurfi að fylgjast vel með virkninni. Magnús Tumi ræddi Öræfajökul í Bítinu á Bylgjunni í morgun en fyrir helgi sendu almannavarnir frá sér tilkynningu vegna fjallsins. Þar kom fram að þenslu fjallsins fylgi aukin skjálftavirkni og aflögun og að engin merki séu um að hraði þenslunnar fari minnkandi þó skjálftavirkni hafi dvínað síðasta hálfa árið eða svo.Frá Öræfasveit sem áður hét Litla-Hérað en gosið í Öræfajökli 1362 eyddi þeirri byggð.vísir/sunnaEkki virkasta eldstöðin en sú stærsta Öræfajökull er ekki eitt af virkustu eldfjöllum landsins en hann er stærsta eldstöðin í rúmmáli talið. Fjallið hefur gosið tvisvar síðan um landnám, annars vegar árið 1362 og hins vegar árið 1727. Fyrra gosið var stærsta sprengigos Íslandssögunnar og eyddi heilli byggð sem þá hét Litla-Hérað en heitir nú Öræfi, einmitt vegna gossins. Að sögn Magnúsar Tuma var síðara gosið mun minna en báðum gosum fylgdu mikil jökulhlaup. „Þegar gýs í svona fjalli þá koma jökulhlaup, gjóskufall og ef gosið er mjög stórt þá geta komið fleiri hættur eins og gjóskuflóð og slíkt. En Öræfajökull hefur verið mjög kyrr, það hefur verið svona einstaka skjálfti í honum síðustu ár, einhverjir skjálftar á ári. Svo hefur komið svona aðeins meiri virkni öðru hvoru en ekkert sem maður tekur eftir,“ segir Magnús Tumi en svo byrjar virknin í fjallinu að aukast fyrir um ári síðan. „Síðastliðið haust þá er bara töluverð skjálftavirkni og hefur verið síðan og það hafa komið nokkrir skjálftar stærri en þrír sem hafa fundist í sveitinni og það hefur aldrei nokkur maður fundið jarðskjálfta í Öræfasveit að því er við teljum síðan 1727.“Öræfajökull er ekki virkasta eldstöð landsins en sú stærsta.fréttablaðið/gunnþóra„Kvika að troðast inn í rætur fjallsins“ GPS-mælingar sýna svo að fjallið er að þenjast út og sýna niðurstöður að ekkert er að draga úr virkninni. „Það sem hleypti umræðunni af stað var að það kom mjög aukinn jarðhiti síðastliðið haust. Það myndaðist sigketill og það vakti áhyggjur og við teljum okkur nú vita hvað orsakaði það en í stuttu máli þá er kvika, og það eru allir sammála um það, það er kvika að troðast inn í rætur fjallsins,“ segir Magnús Tumi. Kvikan sé að troðast inn í fjallið á frekar litlu dýpi og þá hefur líka komið í ljós að það sé jarðhiti í Öræfajökli sem ekki hafi borið mikið á.Ferðamönnum ætti að vera óhætt að fara og skoða Svartafoss í Skaftafelli en mikilvægt er að hafa varann og fylgjast með vegna jarðhræringanna í Öræfajökli.vísir/gettyFólk hafi varann á og fylgist með „Og þegar þessi kvika kom inn í ræturnar á þessu kerfi sem er þarna í fjallinu þá kom svona hitapúls og bræddi ísinn við jökulbotninn og myndaði þennan sigketil og vatnið lak út. [...] Nú er þetta búið að ná nýju jafnvægi þannig að jarðhitinn hefur minnkað aftur en við sjáum engin merki þess að fjallið sé eitthvað að minnka, það sé eitthvað að minnka þessi þróun. [...] Við sjáum ekki að það sé neitt að hægja á þessu og þetta eru merki sem eldfjöll sýna fyrir gos,“ segir Magnús Tumi. Aðspurður hvað þetta þýði fyrir venjulegt fólk og hvort hafa þurfi áhyggjur segir hann: „Ég myndi nú ekkert hika við að fara í útilegu í Skaftafelli í sumar en það breytir ekki því að leiðsögumenn sem þarna eru og fólk þarf að hafa varann á sér og fylgjast með. Ég held nú að ef það færi að styttast í gos þá ætti ég nú von á því að það væri miklu meiri merki um það.“ Hlusta má á viðtalið við Magnús Tuma í heild sinni í spilaranum hér fyrir neðan. Almannavarnir Eldgos og jarðhræringar Tengdar fréttir Skýr merki um ókyrrð í Öræfajökli sem er sagður búa sig undir gos Eru engin merki um að hraði þenslunnar fari minnkandi þó svo að jarðskjálftavirkni hafi minnkað frá því í desember árið 2017. 13. júlí 2018 16:03 Segir hlaup og öskufall líklega fylgja gosi í Öræfajökli Náttúra Ókyrrð í Öræfajökli og þensla fjallsins eru dæmigerð einkenni þess að fjallið búi sig undir að gjósa. 14. júlí 2018 07:45 Mest lesið Læknar fara þokkalega bjartsýnir inn í morgundaginn Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Viðreisn stærst samkvæmt nýrri kosningaspá en mjótt á munum Innlent Ók á ljósastaur við Grensásveg Innlent Hefur gefið Landgræðslunni 26 milljónir króna í formi fræja Innlent Tryggja þróunarríkjum 42 billjónir á ári með samkomulagi á COP29 Erlent Sjálfstæðisflokkurinn hafi lagt til niðurskurð á hverju ári Innlent Mikilvægt að Bláa lónið geti opnað sem fyrst Innlent Hvetja íbúa Suðurnesja til að spara heita vatnið Innlent Eldur kviknaði í bíl í Mosfellsbæ Innlent Fleiri fréttir Ók á ljósastaur við Grensásveg Eldur kviknaði í bíl í Mosfellsbæ Læknar fara þokkalega bjartsýnir inn í morgundaginn Viðreisn stærst samkvæmt nýrri kosningaspá en mjótt á munum Sjálfstæðisflokkurinn hafi lagt til niðurskurð á hverju ári Hefur gefið Landgræðslunni 26 milljónir króna í formi fræja Mikilvægt að Bláa lónið geti opnað sem fyrst Hvetja íbúa Suðurnesja til að spara heita vatnið Varnaraðgerðir í Svartsengi og umdeild yfirhalning hjá Jaguar Ísland virðir handtökuskipan á hendur Netanjahú Fjölmiðlabann í kjaradeilu kennara Hildur hnýtir í Sigurð og sakar hann um ýkjur Straumar valda álagi á varnargarða og staðan viðkvæm Byggt og byggt á Suðurlandi og það þarf að byggja enn meira KÍ segir ummæli Ingu Rúnar „rannsóknarefni“ „Við gerum aldrei neitt nema með fullu samþykki“ Bein útsending: Hvar eru umhverfis- og loftslagsmálin í kosningabaráttunni? Kennarasambandið sýni kennurum „alvarlega lítilsvirðingu“ Spennandi og sögulegar kosningar: Fjórir flokkar berjast fyrir lífi sínu í fallbaráttu „Dapurlegt“ útspil kennara og opnun Bláa lónsins Sigmundur fjarverandi allar atkvæðagreiðslur Styrkja möstrin með möl eftir góða vinnu í nótt Eins og að vera staddur í martröð og geta ekki vaknað Hlutverk flokksforingja stórlega ofmetið í kosningabaráttunni Braut rúðu í lögreglubíl Stöðugt gos og engir skjálftar „RÚV er sá fjölmiðill sem er líklega einna lengst til vinstri á Íslandi“ Ætla að opna Bláa lónið 29. nóvember Rafmagnsmastur í hættu vegna hraunflæðis Segist svikin af Viðreisn og segir sig úr flokknum Sjá meira
Magnús Tumi Guðmundsson, jarðeðlisfræðingur, segir að fólk verði að hafa varann á vegna jarðhræringa í Öræfajökli. Mælingar sýni að fjallið sé að þenjast út og ekkert lát sé á virkni í fjallinu. Þó sé um hæga þróun að ræða og ekkert sem bendi til þess að fjallið taki að gjósa í næstu viku eða næsta mánuði en áfram þurfi að fylgjast vel með virkninni. Magnús Tumi ræddi Öræfajökul í Bítinu á Bylgjunni í morgun en fyrir helgi sendu almannavarnir frá sér tilkynningu vegna fjallsins. Þar kom fram að þenslu fjallsins fylgi aukin skjálftavirkni og aflögun og að engin merki séu um að hraði þenslunnar fari minnkandi þó skjálftavirkni hafi dvínað síðasta hálfa árið eða svo.Frá Öræfasveit sem áður hét Litla-Hérað en gosið í Öræfajökli 1362 eyddi þeirri byggð.vísir/sunnaEkki virkasta eldstöðin en sú stærsta Öræfajökull er ekki eitt af virkustu eldfjöllum landsins en hann er stærsta eldstöðin í rúmmáli talið. Fjallið hefur gosið tvisvar síðan um landnám, annars vegar árið 1362 og hins vegar árið 1727. Fyrra gosið var stærsta sprengigos Íslandssögunnar og eyddi heilli byggð sem þá hét Litla-Hérað en heitir nú Öræfi, einmitt vegna gossins. Að sögn Magnúsar Tuma var síðara gosið mun minna en báðum gosum fylgdu mikil jökulhlaup. „Þegar gýs í svona fjalli þá koma jökulhlaup, gjóskufall og ef gosið er mjög stórt þá geta komið fleiri hættur eins og gjóskuflóð og slíkt. En Öræfajökull hefur verið mjög kyrr, það hefur verið svona einstaka skjálfti í honum síðustu ár, einhverjir skjálftar á ári. Svo hefur komið svona aðeins meiri virkni öðru hvoru en ekkert sem maður tekur eftir,“ segir Magnús Tumi en svo byrjar virknin í fjallinu að aukast fyrir um ári síðan. „Síðastliðið haust þá er bara töluverð skjálftavirkni og hefur verið síðan og það hafa komið nokkrir skjálftar stærri en þrír sem hafa fundist í sveitinni og það hefur aldrei nokkur maður fundið jarðskjálfta í Öræfasveit að því er við teljum síðan 1727.“Öræfajökull er ekki virkasta eldstöð landsins en sú stærsta.fréttablaðið/gunnþóra„Kvika að troðast inn í rætur fjallsins“ GPS-mælingar sýna svo að fjallið er að þenjast út og sýna niðurstöður að ekkert er að draga úr virkninni. „Það sem hleypti umræðunni af stað var að það kom mjög aukinn jarðhiti síðastliðið haust. Það myndaðist sigketill og það vakti áhyggjur og við teljum okkur nú vita hvað orsakaði það en í stuttu máli þá er kvika, og það eru allir sammála um það, það er kvika að troðast inn í rætur fjallsins,“ segir Magnús Tumi. Kvikan sé að troðast inn í fjallið á frekar litlu dýpi og þá hefur líka komið í ljós að það sé jarðhiti í Öræfajökli sem ekki hafi borið mikið á.Ferðamönnum ætti að vera óhætt að fara og skoða Svartafoss í Skaftafelli en mikilvægt er að hafa varann og fylgjast með vegna jarðhræringanna í Öræfajökli.vísir/gettyFólk hafi varann á og fylgist með „Og þegar þessi kvika kom inn í ræturnar á þessu kerfi sem er þarna í fjallinu þá kom svona hitapúls og bræddi ísinn við jökulbotninn og myndaði þennan sigketil og vatnið lak út. [...] Nú er þetta búið að ná nýju jafnvægi þannig að jarðhitinn hefur minnkað aftur en við sjáum engin merki þess að fjallið sé eitthvað að minnka, það sé eitthvað að minnka þessi þróun. [...] Við sjáum ekki að það sé neitt að hægja á þessu og þetta eru merki sem eldfjöll sýna fyrir gos,“ segir Magnús Tumi. Aðspurður hvað þetta þýði fyrir venjulegt fólk og hvort hafa þurfi áhyggjur segir hann: „Ég myndi nú ekkert hika við að fara í útilegu í Skaftafelli í sumar en það breytir ekki því að leiðsögumenn sem þarna eru og fólk þarf að hafa varann á sér og fylgjast með. Ég held nú að ef það færi að styttast í gos þá ætti ég nú von á því að það væri miklu meiri merki um það.“ Hlusta má á viðtalið við Magnús Tuma í heild sinni í spilaranum hér fyrir neðan.
Almannavarnir Eldgos og jarðhræringar Tengdar fréttir Skýr merki um ókyrrð í Öræfajökli sem er sagður búa sig undir gos Eru engin merki um að hraði þenslunnar fari minnkandi þó svo að jarðskjálftavirkni hafi minnkað frá því í desember árið 2017. 13. júlí 2018 16:03 Segir hlaup og öskufall líklega fylgja gosi í Öræfajökli Náttúra Ókyrrð í Öræfajökli og þensla fjallsins eru dæmigerð einkenni þess að fjallið búi sig undir að gjósa. 14. júlí 2018 07:45 Mest lesið Læknar fara þokkalega bjartsýnir inn í morgundaginn Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Viðreisn stærst samkvæmt nýrri kosningaspá en mjótt á munum Innlent Ók á ljósastaur við Grensásveg Innlent Hefur gefið Landgræðslunni 26 milljónir króna í formi fræja Innlent Tryggja þróunarríkjum 42 billjónir á ári með samkomulagi á COP29 Erlent Sjálfstæðisflokkurinn hafi lagt til niðurskurð á hverju ári Innlent Mikilvægt að Bláa lónið geti opnað sem fyrst Innlent Hvetja íbúa Suðurnesja til að spara heita vatnið Innlent Eldur kviknaði í bíl í Mosfellsbæ Innlent Fleiri fréttir Ók á ljósastaur við Grensásveg Eldur kviknaði í bíl í Mosfellsbæ Læknar fara þokkalega bjartsýnir inn í morgundaginn Viðreisn stærst samkvæmt nýrri kosningaspá en mjótt á munum Sjálfstæðisflokkurinn hafi lagt til niðurskurð á hverju ári Hefur gefið Landgræðslunni 26 milljónir króna í formi fræja Mikilvægt að Bláa lónið geti opnað sem fyrst Hvetja íbúa Suðurnesja til að spara heita vatnið Varnaraðgerðir í Svartsengi og umdeild yfirhalning hjá Jaguar Ísland virðir handtökuskipan á hendur Netanjahú Fjölmiðlabann í kjaradeilu kennara Hildur hnýtir í Sigurð og sakar hann um ýkjur Straumar valda álagi á varnargarða og staðan viðkvæm Byggt og byggt á Suðurlandi og það þarf að byggja enn meira KÍ segir ummæli Ingu Rúnar „rannsóknarefni“ „Við gerum aldrei neitt nema með fullu samþykki“ Bein útsending: Hvar eru umhverfis- og loftslagsmálin í kosningabaráttunni? Kennarasambandið sýni kennurum „alvarlega lítilsvirðingu“ Spennandi og sögulegar kosningar: Fjórir flokkar berjast fyrir lífi sínu í fallbaráttu „Dapurlegt“ útspil kennara og opnun Bláa lónsins Sigmundur fjarverandi allar atkvæðagreiðslur Styrkja möstrin með möl eftir góða vinnu í nótt Eins og að vera staddur í martröð og geta ekki vaknað Hlutverk flokksforingja stórlega ofmetið í kosningabaráttunni Braut rúðu í lögreglubíl Stöðugt gos og engir skjálftar „RÚV er sá fjölmiðill sem er líklega einna lengst til vinstri á Íslandi“ Ætla að opna Bláa lónið 29. nóvember Rafmagnsmastur í hættu vegna hraunflæðis Segist svikin af Viðreisn og segir sig úr flokknum Sjá meira
Skýr merki um ókyrrð í Öræfajökli sem er sagður búa sig undir gos Eru engin merki um að hraði þenslunnar fari minnkandi þó svo að jarðskjálftavirkni hafi minnkað frá því í desember árið 2017. 13. júlí 2018 16:03
Segir hlaup og öskufall líklega fylgja gosi í Öræfajökli Náttúra Ókyrrð í Öræfajökli og þensla fjallsins eru dæmigerð einkenni þess að fjallið búi sig undir að gjósa. 14. júlí 2018 07:45