Erum stödd í miðri tæknibyltingu Svavar Hávarðsson skrifar 24. maí 2017 07:00 Jafnt á sjó sem í fiskvinnsluhúsum í landi munu vélmenni leysa mannshöndina af hólmi. Mynd/Birgir Ísleifur Gunnarsson Við erum stödd í miðri tæknibyltingu, þar sem gervigreind og sjálfvirkni verður sífellt meira áberandi. Byltingin er á heimsvísu. Því til viðbótar eru umfangsmiklar breytingar að verða á Íslandi sem drifnar eru áfram af íslenskum tæknifyrirtækjum. Íslenskur sjávarútvegur er þar í forgrunni.Huginn Freyr Þorsteinsson, ráðgjafi hjá Atonvísir/gvaÞetta var meðal þess sem kom fram í máli Hugins Freys Þorsteinssonar, ráðgjafa hjá Aton, á morgunfundi í gær sem bar yfirskriftina Tækniframfarir í sjávarútvegi – áskoranir og tækifæri. Tilefni fundarins var útgáfa nýrrar skýrslu sem Samtök fyrirtækja í sjávarútvegi (SFS) fengu Aton til að vinna þar sem litið er til samfélagslegra breytinga vegna aukinnar sjálfvirkni og tæknivæðingar í sjávarútvegi. Huginn Freyr sagði mikla umræðu vera víða erlendis um nýja iðnbyltingu sem byggir á gervigreind og sjálfvirknivæðingu. Hún hefur ekki skilað sér hingað til lands að því leyti sem tilefni er til, og stjórnvöld þurfa að leggja í þá vinnu að greina tækifæri og áskoranir sem henni munu óumflýjanlega fylgja fyrir íslenskt hagkerfi. „Innan sjávarútvegsins er ég ekki í nokkrum vafa um að eru takmarkalaus tækifæri til að taka þátt í þessari heimsbyltingu, því það verður leitað eftir íslenskum lausnum, ekki bara í sjávarútvegi heldur í matvælaiðnaði almennt,“ sagði Huginn sem telur að Ísland muni ekki aðeins þiggja heldur hanna og miðla tækninýjungum sem vísir er þegar að. Í verslun mun þetta þýða fækkun starfa – það virðist þegar ljóst. En Huginn telur að frekar en um fækkun starfa sé að ræða í sjávarútvegi sé nákvæmara að tala um tilfærslu starfa. Þegar hefðbundnum störfum í veiðum og vinnslu fækkar verði til önnur tengd hátækni – og dæmin séu þegar til staðar, eins og hjá Marel, Völku og nú síðast Skaganum 3X sem hefur vakið athygli með hátæknilausnum sínum, ekki síst um borð í nýjum glæsilegum fiskiskipum sem eru að koma til landsins þessi misserin. Öll þessi fyrirtæki, og fleiri, eru orðin annaðhvort alþjóðlegir risar eða stefna þangað. Hitt er að það verður áskorun fyrir íslenskt menntakerfi og fyrirtæki í sjávarútvegi að mæta þessum breytingum. Það verði að huga að menntun þeirra sem munu starfa í sjávarútvegi framtíðarinnar. Þá verða rannsóknir og þróun enn mikilvægari en áður, þannig að virði samfélagsins verði hámarkað. Tækifæri eru í umhverfismálum. Tækniframfarir, auknar fjárfestingar og aukin skilvirkni veiða eru að mati skýrsluhöfundar lykilatriði þegar kemur að frekari minnkun á losun gróðurhúsalofttegunda auk þess að ein mesta ógn sem mannkynið stendur frammi fyrir, þegar kemur að nýtingu auðlinda hafsins, er súrnun sjávar.Heiðrún Lind Marteinsdóttir, framkvæmdastjóri SFSvisir/stefánHuginn vék einnig að byggðasjónarmiðum í máli sínu. Stjórnvöld og fyrirtæki í sjávarútvegi þurfi að huga að starfsemi sinni vítt og breitt um landið, og tæknifyrirtæki byggist upp nálægt starfsstöðvum sjávarútvegsfyrirtækja úti um land. „Til að svo megi verða er hins vegar mikilvægt að fullnægjandi innviðir séu til staðar á hlutaðeigandi svæðum þannig að þekkingariðnaður fái þar þrifist. Þarna eru tækifæri fyrir hátæknifyrirtæki að starfa vítt og breitt um landið – það er ekki þannig í öðrum greinum þar sem menn byggja upp í Reykjavík. Það getur orðið öðruvísi í sjávarútvegi og tækifæri fyrir landsbyggðina,“ sagði Huginn. Heiðrún Lind Marteinsdóttir, framkvæmdastjóri SFS, sagði á fundinum að í sínum huga væri íslenskur sjávarútvegur á hraðferð inn í nýja tíma þar sem mikilvægi hátækni er að taka við af frumframleiðslu. Lykillinn að því að bæta framleiðni sé áframhaldandi fjárfesting í tækni og nýsköpun. Og það er ekki eins og menn hafi setið með hendur í skauti – árin 2014 og 2015 fjárfestu íslensk sjávarútvegsfyrirtæki fyrir 53 milljarða en uppsöfnuð fjárfesting greinarinnar frá 2009 er í kringum 100 milljarðar. „Við erum að sjá hvert fyrirtækið af öðru gera samninga þar sem verið er að kaupa tækni byggða á íslensku hugviti,“ sagði Heiðrún. „Þetta er sjávarútvegur framtíðarinnar, en gjörbreytt mynd frá því sem við höfum greypt í huga okkar um hvað veiðar og fiskvinnsla er,“ sagði Heiðrún og fór í gegnum það að fækkun hefðbundinna starfa væri svo sannarlega ekki bundin við sjávarútveg. Dæmi þess megi finna um allt samfélagið þar sem gervigreind og tækni er að taka við. „Þarna þarf menntakerfið að koma inn. Hvaða fólki er atvinnulífið að kalla eftir og við verðum að svara því kalli áður en það er of seint,“ sagði Heiðrún og sagði að eins og staðan væri í dag þá dældi menntakerfið út fólki sem atvinnulífið hefur verulega dregið úr eða er hætt að kalla eftir. Birtist í Fréttablaðinu Tækni Mest lesið Vaktin: Forsetakosningar í Bandaríkjunum Erlent Donald Trump forseti á nýjan leik Erlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Íslenskir Trumpistar fylgjast spenntir með skammt frá Trump sjálfum Innlent Trump lýsir yfir sigri: Guð hafi bjargað honum svo hann gæti bjargað Ameríku Erlent Andstæðingar þungunarrofs unnu í Flórída Erlent Repúblikanar ná meirihluta í öldungadeildinni Erlent Mikill fögnuður hjá Trump-liðum Erlent Þjóðarleiðtogar kasta kveðjum á Trump Erlent Gætum þurft að bíða í nokkra daga ef ekkert óvænt gerist Erlent Fleiri fréttir Íslenskir Trumpistar fylgjast spenntir með skammt frá Trump sjálfum Grátbiðja deiluaðila að finna lausn Rekstur borgarinnar allur að braggast segir borgarstjóri Fleiri tilkynningar um týnd ungmenni en allt árið í fyrra Eitt barn enn á gjörgæslu og líðan þess stöðug Afskipti af bifreið endaði með handtöku fjögurra manna Lausir hundar hafi drepið fleiri kindur Sögulegt spennustig týnd börn og bugaðir foreldrar Leggja til að stofna þjóðgarð í Dalabyggð Ástand skapaðist vegna skorts á armböndum Keyrði utan vegar og hafnaði á öðrum bíl sem valt Ógnaði barnsmóður sinni með haglabyssu Engar upplýsingar fást um tengsl konunnar við barnið Bein útsending: Frambjóðendur ræða málefni fatlaðs fólks Fjörutíu prósent kjósenda Miðflokks vilja Trump „Við erum ógeðslega sár fyrir hönd barnanna okkar“ Leikskólinn Mánagarður opinn á ný Bein útsending: Loftslagsmál rædd á Umhverfisþingi Frambjóðendur ræða áfengis- og vímuefnamál Perlan þurfi að seljast fyrir áramót svo dæmið gangi upp Hagnast um hálfan milljarð og reiknar með þrefalt meira á næsta ári Bein útsending: Kosningafundur með formönnum flokkanna Fjárhagsáætlun borgarinnar kynnt og Kanar ganga að kjörborðinu Aukin hætta á skriðuföllum vegna rigningar Sakfelldur fyrir þátt í banaslysi en annar ökumaður aldrei fundist Bein útsending: Kynna fjárhagsáætlun Reykjavíkurborgar „Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum“ Flugslysið sem skók þjóðina og aldrei munu fást svör við Umboðsmaður barna segir verkföll kennara mismuna börnum Segja verkfall kennara skapa ójafnræði og óréttlæti Sjá meira
Við erum stödd í miðri tæknibyltingu, þar sem gervigreind og sjálfvirkni verður sífellt meira áberandi. Byltingin er á heimsvísu. Því til viðbótar eru umfangsmiklar breytingar að verða á Íslandi sem drifnar eru áfram af íslenskum tæknifyrirtækjum. Íslenskur sjávarútvegur er þar í forgrunni.Huginn Freyr Þorsteinsson, ráðgjafi hjá Atonvísir/gvaÞetta var meðal þess sem kom fram í máli Hugins Freys Þorsteinssonar, ráðgjafa hjá Aton, á morgunfundi í gær sem bar yfirskriftina Tækniframfarir í sjávarútvegi – áskoranir og tækifæri. Tilefni fundarins var útgáfa nýrrar skýrslu sem Samtök fyrirtækja í sjávarútvegi (SFS) fengu Aton til að vinna þar sem litið er til samfélagslegra breytinga vegna aukinnar sjálfvirkni og tæknivæðingar í sjávarútvegi. Huginn Freyr sagði mikla umræðu vera víða erlendis um nýja iðnbyltingu sem byggir á gervigreind og sjálfvirknivæðingu. Hún hefur ekki skilað sér hingað til lands að því leyti sem tilefni er til, og stjórnvöld þurfa að leggja í þá vinnu að greina tækifæri og áskoranir sem henni munu óumflýjanlega fylgja fyrir íslenskt hagkerfi. „Innan sjávarútvegsins er ég ekki í nokkrum vafa um að eru takmarkalaus tækifæri til að taka þátt í þessari heimsbyltingu, því það verður leitað eftir íslenskum lausnum, ekki bara í sjávarútvegi heldur í matvælaiðnaði almennt,“ sagði Huginn sem telur að Ísland muni ekki aðeins þiggja heldur hanna og miðla tækninýjungum sem vísir er þegar að. Í verslun mun þetta þýða fækkun starfa – það virðist þegar ljóst. En Huginn telur að frekar en um fækkun starfa sé að ræða í sjávarútvegi sé nákvæmara að tala um tilfærslu starfa. Þegar hefðbundnum störfum í veiðum og vinnslu fækkar verði til önnur tengd hátækni – og dæmin séu þegar til staðar, eins og hjá Marel, Völku og nú síðast Skaganum 3X sem hefur vakið athygli með hátæknilausnum sínum, ekki síst um borð í nýjum glæsilegum fiskiskipum sem eru að koma til landsins þessi misserin. Öll þessi fyrirtæki, og fleiri, eru orðin annaðhvort alþjóðlegir risar eða stefna þangað. Hitt er að það verður áskorun fyrir íslenskt menntakerfi og fyrirtæki í sjávarútvegi að mæta þessum breytingum. Það verði að huga að menntun þeirra sem munu starfa í sjávarútvegi framtíðarinnar. Þá verða rannsóknir og þróun enn mikilvægari en áður, þannig að virði samfélagsins verði hámarkað. Tækifæri eru í umhverfismálum. Tækniframfarir, auknar fjárfestingar og aukin skilvirkni veiða eru að mati skýrsluhöfundar lykilatriði þegar kemur að frekari minnkun á losun gróðurhúsalofttegunda auk þess að ein mesta ógn sem mannkynið stendur frammi fyrir, þegar kemur að nýtingu auðlinda hafsins, er súrnun sjávar.Heiðrún Lind Marteinsdóttir, framkvæmdastjóri SFSvisir/stefánHuginn vék einnig að byggðasjónarmiðum í máli sínu. Stjórnvöld og fyrirtæki í sjávarútvegi þurfi að huga að starfsemi sinni vítt og breitt um landið, og tæknifyrirtæki byggist upp nálægt starfsstöðvum sjávarútvegsfyrirtækja úti um land. „Til að svo megi verða er hins vegar mikilvægt að fullnægjandi innviðir séu til staðar á hlutaðeigandi svæðum þannig að þekkingariðnaður fái þar þrifist. Þarna eru tækifæri fyrir hátæknifyrirtæki að starfa vítt og breitt um landið – það er ekki þannig í öðrum greinum þar sem menn byggja upp í Reykjavík. Það getur orðið öðruvísi í sjávarútvegi og tækifæri fyrir landsbyggðina,“ sagði Huginn. Heiðrún Lind Marteinsdóttir, framkvæmdastjóri SFS, sagði á fundinum að í sínum huga væri íslenskur sjávarútvegur á hraðferð inn í nýja tíma þar sem mikilvægi hátækni er að taka við af frumframleiðslu. Lykillinn að því að bæta framleiðni sé áframhaldandi fjárfesting í tækni og nýsköpun. Og það er ekki eins og menn hafi setið með hendur í skauti – árin 2014 og 2015 fjárfestu íslensk sjávarútvegsfyrirtæki fyrir 53 milljarða en uppsöfnuð fjárfesting greinarinnar frá 2009 er í kringum 100 milljarðar. „Við erum að sjá hvert fyrirtækið af öðru gera samninga þar sem verið er að kaupa tækni byggða á íslensku hugviti,“ sagði Heiðrún. „Þetta er sjávarútvegur framtíðarinnar, en gjörbreytt mynd frá því sem við höfum greypt í huga okkar um hvað veiðar og fiskvinnsla er,“ sagði Heiðrún og fór í gegnum það að fækkun hefðbundinna starfa væri svo sannarlega ekki bundin við sjávarútveg. Dæmi þess megi finna um allt samfélagið þar sem gervigreind og tækni er að taka við. „Þarna þarf menntakerfið að koma inn. Hvaða fólki er atvinnulífið að kalla eftir og við verðum að svara því kalli áður en það er of seint,“ sagði Heiðrún og sagði að eins og staðan væri í dag þá dældi menntakerfið út fólki sem atvinnulífið hefur verulega dregið úr eða er hætt að kalla eftir.
Birtist í Fréttablaðinu Tækni Mest lesið Vaktin: Forsetakosningar í Bandaríkjunum Erlent Donald Trump forseti á nýjan leik Erlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Íslenskir Trumpistar fylgjast spenntir með skammt frá Trump sjálfum Innlent Trump lýsir yfir sigri: Guð hafi bjargað honum svo hann gæti bjargað Ameríku Erlent Andstæðingar þungunarrofs unnu í Flórída Erlent Repúblikanar ná meirihluta í öldungadeildinni Erlent Mikill fögnuður hjá Trump-liðum Erlent Þjóðarleiðtogar kasta kveðjum á Trump Erlent Gætum þurft að bíða í nokkra daga ef ekkert óvænt gerist Erlent Fleiri fréttir Íslenskir Trumpistar fylgjast spenntir með skammt frá Trump sjálfum Grátbiðja deiluaðila að finna lausn Rekstur borgarinnar allur að braggast segir borgarstjóri Fleiri tilkynningar um týnd ungmenni en allt árið í fyrra Eitt barn enn á gjörgæslu og líðan þess stöðug Afskipti af bifreið endaði með handtöku fjögurra manna Lausir hundar hafi drepið fleiri kindur Sögulegt spennustig týnd börn og bugaðir foreldrar Leggja til að stofna þjóðgarð í Dalabyggð Ástand skapaðist vegna skorts á armböndum Keyrði utan vegar og hafnaði á öðrum bíl sem valt Ógnaði barnsmóður sinni með haglabyssu Engar upplýsingar fást um tengsl konunnar við barnið Bein útsending: Frambjóðendur ræða málefni fatlaðs fólks Fjörutíu prósent kjósenda Miðflokks vilja Trump „Við erum ógeðslega sár fyrir hönd barnanna okkar“ Leikskólinn Mánagarður opinn á ný Bein útsending: Loftslagsmál rædd á Umhverfisþingi Frambjóðendur ræða áfengis- og vímuefnamál Perlan þurfi að seljast fyrir áramót svo dæmið gangi upp Hagnast um hálfan milljarð og reiknar með þrefalt meira á næsta ári Bein útsending: Kosningafundur með formönnum flokkanna Fjárhagsáætlun borgarinnar kynnt og Kanar ganga að kjörborðinu Aukin hætta á skriðuföllum vegna rigningar Sakfelldur fyrir þátt í banaslysi en annar ökumaður aldrei fundist Bein útsending: Kynna fjárhagsáætlun Reykjavíkurborgar „Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum“ Flugslysið sem skók þjóðina og aldrei munu fást svör við Umboðsmaður barna segir verkföll kennara mismuna börnum Segja verkfall kennara skapa ójafnræði og óréttlæti Sjá meira