Hugleiðingar um kosningarnar og fylgishrun Samfylkingarinnar Þór Rögnvaldsson skrifar 25. febrúar 2017 07:00 Á stríðsárunum var Churchill bjargvættur Englands. Samt fór það svo að eftir stríð tapaði Íhaldsflokkurinn – með Churchill í broddi fylkingar – fyrir Verkamannaflokknum í kosningum. Þetta þótti sumum súrt í broti. Ástæðan fyrir þessari óvæntu niðurstöðu var hins vegar fyrst og fremst sú að fólk tengdi Churchill við erfiðleika stríðsáranna og vildi þess vegna kjósa yfir sig nýja tíma. Samfylkingin – ásamt VG – var bjargvættur Íslands sem rétti þjóðarskútuna við eftir klúður hrunflokkanna. Samt fór það svo að þessir flokkar – og þá sérstaklega Samfylkingin – tapaði miklu fylgi í kosningunum 2013. Önnur ástæða fyrir óförum Samfylkingarinnar í kosningunum 2013 var Icesave-málið. Eða öllu heldur: ástæðan var sú ákvörðun forsetans, Ólafs Ragnars, að fara í rússneska rúllettu með fjöregg þjóðarinnar – þ.e. efnahagslegt sjálfstæði hennar – með því að vísa málinu til þjóðarinnar; þ.e. í reynd að senda það fyrir dómstóla. Ólafur Ragnar hafði ekki minnsta leyfi til þess að grípa þannig fram fyrir hendur þingsins. Fífldirfska Ólafs borgaði sig hins vegar – sem betur fer – því annars hefðu hundruð milljarða fallið á þjóðina. Þetta er mergurinn málsins. Kosningarnar 2013 snerust fyrst og fremst um Icesave-málið og nú – eftir einleik forsetans fífldjarfa – litu stjórnarliðar ekki allt of vel út: þeir stóðu uppi sem svikarar sem dregið höfðu taum erlendra kröfuhafa. Ríkisstjórn Jóhönnu og Steingríms lyfti grettistaki með því að rétta þjóðarskútuna við – en varð síðan að gjalda fyrir einleik hörku-töffarans mikla í máli sem honum var aldeilis óviðkomandi. Ástæðan fyrir hruni Samfylkingarinnar í kosningunum 2016 var líka af tvíþættum toga. Í fyrsta lagi: það var sótt að flokknum úr öllum áttum – og er ég þá að tala um framboð sem tóku pólitík Samfylkingarinnar upp á sína arma og kynntu sem sín eigin stefnumál og er ég hér sérstaklega með Bjarta framtíð og Viðreisn í huga. Staðreyndin er sú að mér er öldungis ómögulegt að skilja fyrir hvað Björt framtíð stendur í íslenskum stjórnmálum. Að mínu viti er jafnvel með sterkustu smásjám ekki mögulegt að finna nokkurt það pólitískt inntak hjá Bjartri framtíð sem ekki á rætur í Samfylkingunni. Og við upphaf kosningabaráttunnar voru kjósendur sama sinnis og ég í þessu máli og fylgi Bjartrar framtíðar var vægast sagt mjög lágt í skoðanakönnunum – eða undir tveimur prósentum. Það var líka margt í stefnuskrá Viðreisnar, eins og hreyfingin kynnti sín mál fyrir kosningar, sem rímaði við stefnumál Samfylkingarinnar – svo sem 1) að fella niður múra og leyfa íslenskum almenningi að tjá sig um aðildarviðræðurnar við ESB; 2) tengja krónuna við erlenda mynt (t.d. evruna) í því augnamiði að minnka sveiflurnar á gengi krónunnar og lækka vexti; 3) fara svokallaða uppboðsleið með aflann og sjá til þess að sægreifarnir greiði eðlilegan skatt fyrir nýtingarrétt sinn á auðlindum hafsins. Þetta er að sjálfsögðu langt frá því að vera tæmandi upptalning á stefnumálum Viðreisnar, en ég læt það gott heita í bili. Hitt er svo hið merkilegasta mál að enda þótt ég sé mikill Samfylkingarmaður í mér, þá get ég hiklaust gert öll helstu baráttumál Viðreisnar að mínum – enda eru þetta málefni sem Samfylkingin hefur sett á oddinn og barist fyrir í marga áratugi; frá stofnun hreyfingarinnar. Loks nokkur orð um Pírata. Mikið fylgi Pírata – sem lengi vel fór með himinskautum – helgaðist mest af því sem þeir höfðu ekki gert og alls ekki af neinu því sem þeir raunverulega höfðu gert. Píratar höfðu í sannleika sagt ekkert gert og voru þess vegna enginn venjulegur stjórnmálaflokkur. Á síðustu stundu ákváðu Píratar hins vegar að klúðra öllu með því að bjóða til viðræðna um stjórnarmyndun fyrir kosningar. Þetta var ekkert annað en hrapallegt dómgreindarleysi vegna þess að á þennan hátt glötuðu þeir pólitísku sakleysi sínu – pólitískum meydómi sínum – og voru eftirleiðis í hugum kjósenda bara ósköp venjulegur vinstrisinnaður stjórnmálaflokkur með enga sérstöðu: fylgið kvarnaðist af þeim og skreið aftur heim til Sjálfstæðisflokksins. Píratar fengu þetta einstaka sögulega tækifæri til þess að velgja Sjálfstæðisflokknum rækilega undir uggum– og klúðruðu því. Fylgishrun Samfylkingarinnar 2016 á svo – í öðru lagi; og fyrst og fremst – rætur í hreint frámunalega lélegri frammistöðu frambjóðenda flokksins í kosningabaráttunni. Þetta fólk kom ekki fram af neinu sjálfstrausti – sérstaklega ekki í sjónvarpssal. Það var hikandi og hafði lítið sem ekkert til málanna að leggja. Auðsætt var að þetta fólk var búið að steingleyma því hvað Samfylkingin er og stendur fyrir: að hún er aðalflokkurinn; búið að gleyma því að það er engin pólitík nema pólitík Samfylkingarinnar. Þessu höfðu fulltrúar hennar aldeilis steingleymt – og höfðu því, sem sagt, ekkert til málanna að leggja. Þess vegna fór það svo að því lengra sem á kosningabaráttuna leið því meira gaf á bátinn hjá fylkingarfólki sem varð auðvitað til þess að hagur Bjartrar framtíðar fór að vænkast – því að Björt framtíð á ekkert fast bakland eða fastafylgi. Það var Samfylkingarfólk sem kaus Bjarta framtíð vegna þess að því blöskraði frammistaða frambjóðenda flokksins. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Þór Rögnvaldsson Mest lesið Samfélag án Pírata Lenya Rún Taha Karim Skoðun Þarf ég að flytja úr landi? Katrín Sigríður J. Steingrímsdóttir Skoðun Foreldrar, ömmur og afar þessa lands - áskorun til ykkar! Ragnheiður Stephensen Skoðun Krónan eða evran? Kostir og gallar Hilmar Þór Hilmarsson Skoðun Bannað að lækna sykursýki II Lukka Pálsdóttir Skoðun Helvítis fokking fokk!! Er ekki nóg komið? Maríanna H. Helgadóttir Skoðun Borgið lausnargjaldið Ólafur Hauksson Skoðun Þegar Skagamenn glöddu lítið hjarta María Rut Kristinsdóttir Skoðun Flokkur fólksins ræðst gegn hagsmunum eldra fólks og komandi kynslóða Þorsteinn Sæmundsson Skoðun Íslenski fasteignamarkaðurinn: spilavíti þar sem húsið vinnur alltaf Ingvar Þóroddsson Skoðun Skoðun Skoðun Það er allt í lagi að vera þú sjálfur Kári Stefánsson skrifar Skoðun Rjúfum kyrrstöðu í vegaframkvæmdum um allt land G.Svana Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Lýðheilsa bænda Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson skrifar Skoðun Hvenær á að skattleggja lífeyri? Inn eða út? Ragnar Þór Ingólfsson skrifar Skoðun Glasið er hálffullt Ingveldur Anna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Skilvirkari og einfaldari stjórnsýsla í þágu almennings Guðlaugur Þór Þórðarson skrifar Skoðun Gervilíf Geir Gunnar Markússon skrifar Skoðun Málsvari hinsegin samfélagsins og mannréttinda Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Framtíð til sölu Júlíus Kristjánsson skrifar Skoðun Kona, vertu ekki fyrir! Elín Björg Jónsdóttir,Halldóra Sigríður Sveinsdóttir,Hrafnhildur Lilja Harðardóttir skrifar Skoðun Hagsmunir Evrópu í orkumálum stangast á við okkar hagsmuni Magnús Gehringer skrifar Skoðun Eitt lag enn með Lilju Hópur óperusöngvara skrifar Skoðun Skaðsemi vindtúrbínuvera á íslenska náttúru Anna Sofía Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Hver er munurinn á Viðreisn og Samfylkingu? Soffía Svanhvít Árnadóttir skrifar Skoðun Kennarinn sem hvarf Álfhildur Leifsdóttir skrifar Skoðun Hamborgarhryggur - minnst viðeigandi jólamaturinn Óskar H. Valtýsson skrifar Skoðun Annarra manna peningar eru peningar okkar allra Davíð Þór Jónsson skrifar Skoðun Fasismi er að trenda – erum við að sofna á verðinum? Guðni Freyr Öfjörð skrifar Skoðun Ehf-gatið og leiðir til að loka því Matthias Harksen skrifar Skoðun Heilbrigðisvandamál heilbrigðiskerfisins Sigurður Páll Jónsson skrifar Skoðun Heimilislæknir ----- þverfaglegt heilsugæsluteymi! Pétur Heimisson skrifar Skoðun Til friðarsinna á Íslandi Saga Unnsteinsdóttir skrifar Skoðun Að segja satt skiptir máli Þórunn Sveinbjörnsdóttir skrifar Skoðun Jöfnuður í heilbrigðisþjónustu fyrir öll börn – óháð búsetu Sif Huld Albertsdóttir skrifar Skoðun Að drepa eða drepast!? og þar fór það Bakir Anwar Nassar skrifar Skoðun Jane Goodall hvetur íslensk stjórnvöld til að hætta hvalveiðum Jane Goodall skrifar Skoðun Endurnýjun stjórnmálanna Guðjón Sigurbjartsson skrifar Skoðun Árangur og áskoranir í iðnmenntun Arna Arnardóttir,Magnús Hilmar Helgason,Vignir Steinþór Halldórsson skrifar Skoðun Hvar enda skattahækkanir? Bessí Þóra Jónsdóttir skrifar Skoðun Svört orka tekur 2 ár en græn 32 ár Magnús Jóhannesson skrifar Sjá meira
Á stríðsárunum var Churchill bjargvættur Englands. Samt fór það svo að eftir stríð tapaði Íhaldsflokkurinn – með Churchill í broddi fylkingar – fyrir Verkamannaflokknum í kosningum. Þetta þótti sumum súrt í broti. Ástæðan fyrir þessari óvæntu niðurstöðu var hins vegar fyrst og fremst sú að fólk tengdi Churchill við erfiðleika stríðsáranna og vildi þess vegna kjósa yfir sig nýja tíma. Samfylkingin – ásamt VG – var bjargvættur Íslands sem rétti þjóðarskútuna við eftir klúður hrunflokkanna. Samt fór það svo að þessir flokkar – og þá sérstaklega Samfylkingin – tapaði miklu fylgi í kosningunum 2013. Önnur ástæða fyrir óförum Samfylkingarinnar í kosningunum 2013 var Icesave-málið. Eða öllu heldur: ástæðan var sú ákvörðun forsetans, Ólafs Ragnars, að fara í rússneska rúllettu með fjöregg þjóðarinnar – þ.e. efnahagslegt sjálfstæði hennar – með því að vísa málinu til þjóðarinnar; þ.e. í reynd að senda það fyrir dómstóla. Ólafur Ragnar hafði ekki minnsta leyfi til þess að grípa þannig fram fyrir hendur þingsins. Fífldirfska Ólafs borgaði sig hins vegar – sem betur fer – því annars hefðu hundruð milljarða fallið á þjóðina. Þetta er mergurinn málsins. Kosningarnar 2013 snerust fyrst og fremst um Icesave-málið og nú – eftir einleik forsetans fífldjarfa – litu stjórnarliðar ekki allt of vel út: þeir stóðu uppi sem svikarar sem dregið höfðu taum erlendra kröfuhafa. Ríkisstjórn Jóhönnu og Steingríms lyfti grettistaki með því að rétta þjóðarskútuna við – en varð síðan að gjalda fyrir einleik hörku-töffarans mikla í máli sem honum var aldeilis óviðkomandi. Ástæðan fyrir hruni Samfylkingarinnar í kosningunum 2016 var líka af tvíþættum toga. Í fyrsta lagi: það var sótt að flokknum úr öllum áttum – og er ég þá að tala um framboð sem tóku pólitík Samfylkingarinnar upp á sína arma og kynntu sem sín eigin stefnumál og er ég hér sérstaklega með Bjarta framtíð og Viðreisn í huga. Staðreyndin er sú að mér er öldungis ómögulegt að skilja fyrir hvað Björt framtíð stendur í íslenskum stjórnmálum. Að mínu viti er jafnvel með sterkustu smásjám ekki mögulegt að finna nokkurt það pólitískt inntak hjá Bjartri framtíð sem ekki á rætur í Samfylkingunni. Og við upphaf kosningabaráttunnar voru kjósendur sama sinnis og ég í þessu máli og fylgi Bjartrar framtíðar var vægast sagt mjög lágt í skoðanakönnunum – eða undir tveimur prósentum. Það var líka margt í stefnuskrá Viðreisnar, eins og hreyfingin kynnti sín mál fyrir kosningar, sem rímaði við stefnumál Samfylkingarinnar – svo sem 1) að fella niður múra og leyfa íslenskum almenningi að tjá sig um aðildarviðræðurnar við ESB; 2) tengja krónuna við erlenda mynt (t.d. evruna) í því augnamiði að minnka sveiflurnar á gengi krónunnar og lækka vexti; 3) fara svokallaða uppboðsleið með aflann og sjá til þess að sægreifarnir greiði eðlilegan skatt fyrir nýtingarrétt sinn á auðlindum hafsins. Þetta er að sjálfsögðu langt frá því að vera tæmandi upptalning á stefnumálum Viðreisnar, en ég læt það gott heita í bili. Hitt er svo hið merkilegasta mál að enda þótt ég sé mikill Samfylkingarmaður í mér, þá get ég hiklaust gert öll helstu baráttumál Viðreisnar að mínum – enda eru þetta málefni sem Samfylkingin hefur sett á oddinn og barist fyrir í marga áratugi; frá stofnun hreyfingarinnar. Loks nokkur orð um Pírata. Mikið fylgi Pírata – sem lengi vel fór með himinskautum – helgaðist mest af því sem þeir höfðu ekki gert og alls ekki af neinu því sem þeir raunverulega höfðu gert. Píratar höfðu í sannleika sagt ekkert gert og voru þess vegna enginn venjulegur stjórnmálaflokkur. Á síðustu stundu ákváðu Píratar hins vegar að klúðra öllu með því að bjóða til viðræðna um stjórnarmyndun fyrir kosningar. Þetta var ekkert annað en hrapallegt dómgreindarleysi vegna þess að á þennan hátt glötuðu þeir pólitísku sakleysi sínu – pólitískum meydómi sínum – og voru eftirleiðis í hugum kjósenda bara ósköp venjulegur vinstrisinnaður stjórnmálaflokkur með enga sérstöðu: fylgið kvarnaðist af þeim og skreið aftur heim til Sjálfstæðisflokksins. Píratar fengu þetta einstaka sögulega tækifæri til þess að velgja Sjálfstæðisflokknum rækilega undir uggum– og klúðruðu því. Fylgishrun Samfylkingarinnar 2016 á svo – í öðru lagi; og fyrst og fremst – rætur í hreint frámunalega lélegri frammistöðu frambjóðenda flokksins í kosningabaráttunni. Þetta fólk kom ekki fram af neinu sjálfstrausti – sérstaklega ekki í sjónvarpssal. Það var hikandi og hafði lítið sem ekkert til málanna að leggja. Auðsætt var að þetta fólk var búið að steingleyma því hvað Samfylkingin er og stendur fyrir: að hún er aðalflokkurinn; búið að gleyma því að það er engin pólitík nema pólitík Samfylkingarinnar. Þessu höfðu fulltrúar hennar aldeilis steingleymt – og höfðu því, sem sagt, ekkert til málanna að leggja. Þess vegna fór það svo að því lengra sem á kosningabaráttuna leið því meira gaf á bátinn hjá fylkingarfólki sem varð auðvitað til þess að hagur Bjartrar framtíðar fór að vænkast – því að Björt framtíð á ekkert fast bakland eða fastafylgi. Það var Samfylkingarfólk sem kaus Bjarta framtíð vegna þess að því blöskraði frammistaða frambjóðenda flokksins.
Skoðun Kona, vertu ekki fyrir! Elín Björg Jónsdóttir,Halldóra Sigríður Sveinsdóttir,Hrafnhildur Lilja Harðardóttir skrifar
Skoðun Árangur og áskoranir í iðnmenntun Arna Arnardóttir,Magnús Hilmar Helgason,Vignir Steinþór Halldórsson skrifar