Múslimakonur verða fyrir ónæði og fordómum vegna trúar sinnar 15. janúar 2015 07:00 Anna Kristinsdóttir Konur eru virkar í trúarstarfi í þeim moskum sem eru starfandi hér á landi. 220 konur eru skráðar í Félag múslima og 151 í Menningarsetur múslima. Ingibjörg T. Sigurjónsdóttir, eiginkona Salmans Tamimi, er ein þeirra kvenna sem hafa verið ötular í trúarstarfi og verið múslimakonum innan handar. Þótt trúfélög múslima séu tvö hér á landi og aðskilin þá hittast konur úr sitt hvoru trúfélaginu oft á samkomum. „Við hittumst nokkrar saman, erum allt frá fjórum konum upp í tíu á hverri samkomu. Stundum erum við í moskunni í Ármúla en stundum í heimahúsi,“ segir Ingibjörg. Hún segir samkomur oftast byrja á spjalli um daginn og veginn. „Við hittumst og ræðum tilveruna, svo þegar kemur að því að biðja, þá gerum við það. Svo fáum við okkur kaffisopa og ræðum ýmislegt, oft eitthvað sem tengist trúnni.“ Ingibjörg segir múslimakonur oft verða fyrir ónæði og þær ræði það sín á milli. Þær hafi jákvæðni í fyrirrúmi og gefi hver annarri ráð til þess að takast á við ónæði og jafnvel fordóma. „Við ræðum oft um það þegar einhver okkar verður fyrir ónæði sökum trúar sinnar og hvernig er hægt að takast á við vandamálið. Við erum svo bjartsýnar og jákvæðar að við reynum að leysa allt slíkt.“Spurðar út í klæðaburðinn Hún nefnir dæmi um ónæði og fordóma sem konur verða fyrir. Margir amist við því að þær kjósi að hylja hár sitt með hijab. „Konur lenda í því að vera spurðar af hverju þær séu með hijab og eru þá gjarnan spurðar að því af hverju þær klæði sig ekki eins og Íslendingar. Sumar hafa svarað á þá leið að þeim líði vel þannig og það skapi þeim engin vandamál. Við útskýrum að klæðnaðurinn sé eitt af atriðum trúarinnar sem við kjósum sjálfar að fylgja. Þá eru konur oft spurðar hvort þær séu kúgaðar af eiginmanni sínum. Hvort þær ráði yfir sér sjálfar eða séu neyddar til einhvers af manni sínum.“ Anna Kristinsdóttir, mannréttindastjóri Reykjavíkurborgar, nefnir að í borginni búi og starfi fólk frá yfir 130 þjóðlöndum og með ólíka menningu í farteskinu. Múslimar skiptist í fjölda hópa sem geta verið jafn ólíkir og þeir eru margir. Nú hefur verið ákveðið að bæta arabískum ráðgjafa við starfslið borgarinnar til að mæta þörfum fólks frá arabískumælandi löndum. „Við tökum á móti fólki með ólíka menningu í farteskinu. Fólk sem starfar hér þarf að hafa kunnáttu til þess. Þessa dagana erum við að ráða inn arabískumælandi ráðgjafa í hálft starf sem mun reyna að mæta þörfum þessara ólíku hópa því þjóðarhóparnir eru misjafnir og einangrunin frá íslensku samfélagi er misjöfn. Ráðgjafar á okkar vegum sérhæfa sig í því að aðstoða fólk í því að glíma við kerfið og tala við það bæði um réttindi þess og skyldur. Þeir munu fara í moskurnar til að hitta fólk og upplýsa það um samfélagið.“ Anna tiltekur að þetta sé mikilvægt starf. Sé ekki unnið að því að mæta þörfum þjóðarhópanna sem og því að upplýsa fólk um skyldur þess stefni í óefni. „Þá gerist það að önnur og þriðja kynslóð sem hefur einangrast rís upp. Sú kynslóð á ekki föðurland. Við reynum að koma í veg fyrir þessi mistök,“ segir Anna.Kjörnir fulltrúar gæti hófs Hún segir það óhjákvæmilegt að íslenskt samfélag taki örum breytingum. Ekki boði gott að vinna á móti því. „Við erum bara hluti af þessum stóra heimi, það hafa ekki verið fleiri flóttamenn í heiminum frá því eftir seinni heimsstyrjöld. Það er hópur sem hingað mun sækja. Svo er sagt að árið 2022 verði atvinnumarkaðurinn á Íslandi ekki lengur sjálfbær. Við verðum því að fá fleira fólk hingað til að halda uppi samfélaginu, en þá verðum við líka að vera tilbúin til að taka á móti þessu fólki.“ Anna verður vör við fordóma og segir miklu máli skipta að kjörnir fulltrúar gæti hófs í orðavali en nýverið sagðist Ásmundur Friðriksson, þingmaður Sjálfstæðisflokksins, telja að kanna þurfi bakgrunn allra múslima á Íslandi og hvort þeir hafi farið í einhvers konar þjálfunarbúðir. „Auðvitað eru hér fordómar, þessi umræða um múslima undanfarið hefur gruggað svolítið upp. Við erum vakandi fyrir því og bregðumst við því um leið. Við líðum ekki fordóma. Hér ber að sýna þessum fjölbreytta hópi virðingu. Mér þykir miður að kjörinn fulltrúi láti svona út úr sér og auðvitað er ólöglegt að kanna bakgrunn þessa fólks. Eitt af því sem við höfum lært í verkefninu Intercultural Cities sem Reykjavíkurborg á aðild að er að talsmenn verða að gæta hófs í orðavali. Það eru þeir sem gefa út orðræðuna. Um leið og kjörnir fulltrúar fara að taka sér slík ummæli í munn þá erum við að segja við allan almenning að þeir geti leyft sér slík ummæli.“Mikil vinna fram undan Verkefnið sem Anna vísar í styður borgir í að endurskoða stefnumótun út frá sjónarhorni fjölmenningar í þeim tilgangi að móta heildstæða fjölmenningarstefnu. Fjölmenningarstefnan á að gera íbúum borgarinnar auðvelt fyrir að njóta kosta þess að búa í fjölbreyttu samfélagi. Þátttökurétt í verkefninu hafa einungis borgir með að minnsta kosti 30 þúsund íbúa og þurfa minnst 5% íbúa að vera af erlendum uppruna. Hlutfall íbúa Reykjavíkur með erlent ríkisfang var 8,1% í árslok 2013. Anna segir alla þætti borgarinnar til skoðunar, ekki bara þá sem snúa að þjónustu borgarinnar heldur líka þá er snúa að daglegu lífi borgarbúa. „Þetta er mikil vinna sem er fram undan, við munum skoða þjónustu borgarinnar, félagsþjónustuna og skólana, skipulagið. En líka aðra þætti mannlífsins, svo sem fjölmiðla þar sem innflytjendur þurfa að vera sýnilegri.“ Flóttamenn Mest lesið „Mér finnst þetta bara ömurlegt“ Innlent Dómurinn sé vonbrigði og sendi röng skilaboð Innlent „Þetta er bara komið til að vera“ Innlent Bið eftir aðgerð vegna hálkuslyss óboðleg af hálfu kerfisins Innlent Tveir mánuðir fyrir brot gegn barni í búningsklefa Innlent Staðfesta dóm manns sem nauðgaði konu þremur dögum eftir afplánun Innlent Fyrrverandi þingmenn sækja um sendiherrastöðu Innlent Öllum starfsmönnum sagt upp og verkefnum úthýst til einkafyrirtækis Innlent Grautfúl að tapa forsetakosningunum Innlent Lögreglan lýsir eftir Áslaugu Innlent Fleiri fréttir Raunir ársins 2024 „Mér finnst þetta bara ömurlegt“ „Þetta er bara komið til að vera“ Dómurinn sé vonbrigði og sendi röng skilaboð Tveir mánuðir fyrir brot gegn barni í búningsklefa Bið eftir aðgerð vegna hálkuslyss óboðleg af hálfu kerfisins Fyrrverandi þingmenn sækja um sendiherrastöðu Grautfúl að tapa forsetakosningunum Dynjandisheiði boðin út með verklokum haustið 2026 Segir fréttir af pólitísku andláti sínu stórlega ýktar Grautfúl eftir að hafa tapað forsetakosningum Staðfesta dóm manns sem nauðgaði konu þremur dögum eftir afplánun Lögreglumanni ekki gerð refsing átta árum eftir að hann réðst á fanga Lögreglan lýsir eftir Áslaugu Öllum starfsmönnum sagt upp og verkefnum úthýst til einkafyrirtækis Máli Sigurlínar á hendur Ríkisútvarpinu vísað frá Síðasti séns að senda inn tilnefningar til manns ársins Upplifði djúpa sorg þegar Vinstri græn duttu af þingi Leggja til styttri tímafresti og minni flækjur í orkumálum Skammaður af nefndinni og kærður til lögreglu Fá milljarða frá ESB til að tryggja vatnsgæði á Íslandi Vilja að lyfjafræðingar geti ávísað lyfjum og apótek verði fyrsti viðkomustaður Framkoma SVEIT sé „svívirðileg atlaga að réttindum launafólks“ Rekja bilanir á Víkurstreng til efnistöku úr ám Mannleg mistök hafi valdið því að beiðni til borgarinnar týndist Vongóð um að íslenskir læknar erlendis muni snúa heim Seinagangur hjá borginni að mati Umboðsmanns Yfir átján prósent íbúa á Íslandi eru innflytjendur Fækkar í þjóðkirkjunni en Siðmennt bætir mest við sig Réttað yfir manni sem er ákærður fyrir að brjóta gegn fatlaðri konu og syni hennar Sjá meira
Konur eru virkar í trúarstarfi í þeim moskum sem eru starfandi hér á landi. 220 konur eru skráðar í Félag múslima og 151 í Menningarsetur múslima. Ingibjörg T. Sigurjónsdóttir, eiginkona Salmans Tamimi, er ein þeirra kvenna sem hafa verið ötular í trúarstarfi og verið múslimakonum innan handar. Þótt trúfélög múslima séu tvö hér á landi og aðskilin þá hittast konur úr sitt hvoru trúfélaginu oft á samkomum. „Við hittumst nokkrar saman, erum allt frá fjórum konum upp í tíu á hverri samkomu. Stundum erum við í moskunni í Ármúla en stundum í heimahúsi,“ segir Ingibjörg. Hún segir samkomur oftast byrja á spjalli um daginn og veginn. „Við hittumst og ræðum tilveruna, svo þegar kemur að því að biðja, þá gerum við það. Svo fáum við okkur kaffisopa og ræðum ýmislegt, oft eitthvað sem tengist trúnni.“ Ingibjörg segir múslimakonur oft verða fyrir ónæði og þær ræði það sín á milli. Þær hafi jákvæðni í fyrirrúmi og gefi hver annarri ráð til þess að takast á við ónæði og jafnvel fordóma. „Við ræðum oft um það þegar einhver okkar verður fyrir ónæði sökum trúar sinnar og hvernig er hægt að takast á við vandamálið. Við erum svo bjartsýnar og jákvæðar að við reynum að leysa allt slíkt.“Spurðar út í klæðaburðinn Hún nefnir dæmi um ónæði og fordóma sem konur verða fyrir. Margir amist við því að þær kjósi að hylja hár sitt með hijab. „Konur lenda í því að vera spurðar af hverju þær séu með hijab og eru þá gjarnan spurðar að því af hverju þær klæði sig ekki eins og Íslendingar. Sumar hafa svarað á þá leið að þeim líði vel þannig og það skapi þeim engin vandamál. Við útskýrum að klæðnaðurinn sé eitt af atriðum trúarinnar sem við kjósum sjálfar að fylgja. Þá eru konur oft spurðar hvort þær séu kúgaðar af eiginmanni sínum. Hvort þær ráði yfir sér sjálfar eða séu neyddar til einhvers af manni sínum.“ Anna Kristinsdóttir, mannréttindastjóri Reykjavíkurborgar, nefnir að í borginni búi og starfi fólk frá yfir 130 þjóðlöndum og með ólíka menningu í farteskinu. Múslimar skiptist í fjölda hópa sem geta verið jafn ólíkir og þeir eru margir. Nú hefur verið ákveðið að bæta arabískum ráðgjafa við starfslið borgarinnar til að mæta þörfum fólks frá arabískumælandi löndum. „Við tökum á móti fólki með ólíka menningu í farteskinu. Fólk sem starfar hér þarf að hafa kunnáttu til þess. Þessa dagana erum við að ráða inn arabískumælandi ráðgjafa í hálft starf sem mun reyna að mæta þörfum þessara ólíku hópa því þjóðarhóparnir eru misjafnir og einangrunin frá íslensku samfélagi er misjöfn. Ráðgjafar á okkar vegum sérhæfa sig í því að aðstoða fólk í því að glíma við kerfið og tala við það bæði um réttindi þess og skyldur. Þeir munu fara í moskurnar til að hitta fólk og upplýsa það um samfélagið.“ Anna tiltekur að þetta sé mikilvægt starf. Sé ekki unnið að því að mæta þörfum þjóðarhópanna sem og því að upplýsa fólk um skyldur þess stefni í óefni. „Þá gerist það að önnur og þriðja kynslóð sem hefur einangrast rís upp. Sú kynslóð á ekki föðurland. Við reynum að koma í veg fyrir þessi mistök,“ segir Anna.Kjörnir fulltrúar gæti hófs Hún segir það óhjákvæmilegt að íslenskt samfélag taki örum breytingum. Ekki boði gott að vinna á móti því. „Við erum bara hluti af þessum stóra heimi, það hafa ekki verið fleiri flóttamenn í heiminum frá því eftir seinni heimsstyrjöld. Það er hópur sem hingað mun sækja. Svo er sagt að árið 2022 verði atvinnumarkaðurinn á Íslandi ekki lengur sjálfbær. Við verðum því að fá fleira fólk hingað til að halda uppi samfélaginu, en þá verðum við líka að vera tilbúin til að taka á móti þessu fólki.“ Anna verður vör við fordóma og segir miklu máli skipta að kjörnir fulltrúar gæti hófs í orðavali en nýverið sagðist Ásmundur Friðriksson, þingmaður Sjálfstæðisflokksins, telja að kanna þurfi bakgrunn allra múslima á Íslandi og hvort þeir hafi farið í einhvers konar þjálfunarbúðir. „Auðvitað eru hér fordómar, þessi umræða um múslima undanfarið hefur gruggað svolítið upp. Við erum vakandi fyrir því og bregðumst við því um leið. Við líðum ekki fordóma. Hér ber að sýna þessum fjölbreytta hópi virðingu. Mér þykir miður að kjörinn fulltrúi láti svona út úr sér og auðvitað er ólöglegt að kanna bakgrunn þessa fólks. Eitt af því sem við höfum lært í verkefninu Intercultural Cities sem Reykjavíkurborg á aðild að er að talsmenn verða að gæta hófs í orðavali. Það eru þeir sem gefa út orðræðuna. Um leið og kjörnir fulltrúar fara að taka sér slík ummæli í munn þá erum við að segja við allan almenning að þeir geti leyft sér slík ummæli.“Mikil vinna fram undan Verkefnið sem Anna vísar í styður borgir í að endurskoða stefnumótun út frá sjónarhorni fjölmenningar í þeim tilgangi að móta heildstæða fjölmenningarstefnu. Fjölmenningarstefnan á að gera íbúum borgarinnar auðvelt fyrir að njóta kosta þess að búa í fjölbreyttu samfélagi. Þátttökurétt í verkefninu hafa einungis borgir með að minnsta kosti 30 þúsund íbúa og þurfa minnst 5% íbúa að vera af erlendum uppruna. Hlutfall íbúa Reykjavíkur með erlent ríkisfang var 8,1% í árslok 2013. Anna segir alla þætti borgarinnar til skoðunar, ekki bara þá sem snúa að þjónustu borgarinnar heldur líka þá er snúa að daglegu lífi borgarbúa. „Þetta er mikil vinna sem er fram undan, við munum skoða þjónustu borgarinnar, félagsþjónustuna og skólana, skipulagið. En líka aðra þætti mannlífsins, svo sem fjölmiðla þar sem innflytjendur þurfa að vera sýnilegri.“
Flóttamenn Mest lesið „Mér finnst þetta bara ömurlegt“ Innlent Dómurinn sé vonbrigði og sendi röng skilaboð Innlent „Þetta er bara komið til að vera“ Innlent Bið eftir aðgerð vegna hálkuslyss óboðleg af hálfu kerfisins Innlent Tveir mánuðir fyrir brot gegn barni í búningsklefa Innlent Staðfesta dóm manns sem nauðgaði konu þremur dögum eftir afplánun Innlent Fyrrverandi þingmenn sækja um sendiherrastöðu Innlent Öllum starfsmönnum sagt upp og verkefnum úthýst til einkafyrirtækis Innlent Grautfúl að tapa forsetakosningunum Innlent Lögreglan lýsir eftir Áslaugu Innlent Fleiri fréttir Raunir ársins 2024 „Mér finnst þetta bara ömurlegt“ „Þetta er bara komið til að vera“ Dómurinn sé vonbrigði og sendi röng skilaboð Tveir mánuðir fyrir brot gegn barni í búningsklefa Bið eftir aðgerð vegna hálkuslyss óboðleg af hálfu kerfisins Fyrrverandi þingmenn sækja um sendiherrastöðu Grautfúl að tapa forsetakosningunum Dynjandisheiði boðin út með verklokum haustið 2026 Segir fréttir af pólitísku andláti sínu stórlega ýktar Grautfúl eftir að hafa tapað forsetakosningum Staðfesta dóm manns sem nauðgaði konu þremur dögum eftir afplánun Lögreglumanni ekki gerð refsing átta árum eftir að hann réðst á fanga Lögreglan lýsir eftir Áslaugu Öllum starfsmönnum sagt upp og verkefnum úthýst til einkafyrirtækis Máli Sigurlínar á hendur Ríkisútvarpinu vísað frá Síðasti séns að senda inn tilnefningar til manns ársins Upplifði djúpa sorg þegar Vinstri græn duttu af þingi Leggja til styttri tímafresti og minni flækjur í orkumálum Skammaður af nefndinni og kærður til lögreglu Fá milljarða frá ESB til að tryggja vatnsgæði á Íslandi Vilja að lyfjafræðingar geti ávísað lyfjum og apótek verði fyrsti viðkomustaður Framkoma SVEIT sé „svívirðileg atlaga að réttindum launafólks“ Rekja bilanir á Víkurstreng til efnistöku úr ám Mannleg mistök hafi valdið því að beiðni til borgarinnar týndist Vongóð um að íslenskir læknar erlendis muni snúa heim Seinagangur hjá borginni að mati Umboðsmanns Yfir átján prósent íbúa á Íslandi eru innflytjendur Fækkar í þjóðkirkjunni en Siðmennt bætir mest við sig Réttað yfir manni sem er ákærður fyrir að brjóta gegn fatlaðri konu og syni hennar Sjá meira