R-listinn í Stjórnarráðið? 21. apríl 2011 05:30 Í ríkisstjórn Símarnir áttu um stund hugi Ögmundar Jónassonar og Árna Páls Árnasonar þegar vantraust á ríkisstjórnina var rætt í þinginu á dögunum. fréttablaðið/anton Styrkur ríkisstjórnarinnar og hvort rétt og nauðsynlegt sé að fjölga í stjórnarliðinu er meðal umræðuefna á kaffistofum jafnt sem bakherbergjum stjórnmálanna þessa dagana. Íslendingar eiga því ekki að venjast í seinni tíð að hér starfi veik ríkisstjórn. Þrjár fyrstu ríkisstjórnir Davíðs Oddssonar höfðu mikinn þingstyrk (9 til 17 þingmanna meirihluta) en sú síðasta (sem síðar urðu ríkisstjórnir Halldórs Ásgrímssonar og Geirs H. Haarde) hafði fimm þingmanna meirihluta. Það er til marks um mikilvægi góðs þingstyrks stjórnar að meðal ástæðna sem gefnar voru fyrir því að Sjálfstæðisflokkur og Framsóknarflokkur endurnýjuðu ekki samstarf sitt eftir kosningarnar 2007 var að slík stjórn hefði aðeins notið eins manns meirihluta. Ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðardóttur hefur eins manns meirihluta. Þegar lagt var af stað vorið 2009 var meirihlutinn fimm menn. Síðan hafa þrír kvatt VG og stjórnina en einn komið í staðinn. Undantekningin JóhannaEkki er allt unnið með meirihluta. Það skiptir máli hvernig sá meirihluti er samansettur. Þótt þrír stjórnarandstæðingar í þingliði VG séu nú horfnir á braut eru enn innanbúðar menn sem styðja ekki öll áform stjórnarleiðtoganna. Þá er meira að segja að finna í sjálfri ríkisstjórninni, líkt og kunnugt er. Þótt ágreiningur hafi ríkt um einstök mál í ríkisstjórnum síðustu tuttugu ára birtist hann aldrei landsmönnum jafn ljóslifandi og nú. Á þessu er vitaskuld undantekningin sem var stjórnin 1991-1995, þegar Jóhanna Sigurðardóttir sagði af sér ráðherraembætti og gekk í framhaldinu úr Alþýðuflokknum. Vill vinna með FramsóknUm nokkurt skeið hefur verið rætt um að styrkja þurfi ríkisstjórnina og hafa Samfylkingarmenn verið þess nokkuð áfjáðir. Í flokknum hefur bæði verið horft til Sjálfstæðisflokksins og Framsóknarflokksins en í Samfylkingunni er jú fólk sem spannar býsna breitt róf stjórnmálanna. Ljóst er að Jóhanna Sigurðardóttir hefur ekki áhuga á að vinna með sjálfstæðismönnum. Í viðtali við DV í gær kvaðst hún helst horfa til Framsóknarflokksins í þeim efnum og hugsanlega Hreyfingarinnar. Þá má nefna að í umræðum um vantrauststillögu á ríkisstjórnina í síðustu viku gagnrýndi Jóhanna Sjálfstæðisflokkinn harðlega. Hún nefndi hann 22 sinnum á nafn og sagði hann meðal annars ekkert erindi eiga í ríkisstjórn. Hún minntist hins vegar ekki einu orði á Framsóknarflokkinn. Þolinmæðin þrotinÞingmenn Samfylkingarinnar sem vilja styrkja ríkisstjórnina eru margir hverjir orðnir langþreyttir á væringunum í VG, sem þeir segja hafa skaðað stjórnina. Flokknum sé ekki lengur treystandi til að hafa líf ríkisstjórnarinnar í höndum sér. Þá er sú skoðun útbreidd meðal Samfylkingarfólks að óbreytt komi ríkisstjórnin ekki mikilvægum málum í gegnum þingið. Setja þeir mál á borð við sameiningu ráðuneyta fyrir utan sviga en nefna sérstaklega stórvirka uppbyggingu í atvinnumálum, sem þeir telja alfarið stranda á VG. Þótt Jóhanna hafi nú í nokkra mánuði rætt í þröngum hópum að breiðara samstarf sé ýmist æskilegt eða nauðsynlegt var það ekki fyrr en í samtali við Fréttablaðið að afstaðinni þjóðaratkvæðagreiðslunni um Icesave sem hún viðraði þann möguleika opinberlega. Velta menn fyrir sér hvort henni sé virkilega alvara í þeim efnum. Vera megi að hún sé annað hvort að reyna að temja VG eða kaupa sér tíma í eigin þingflokki með því að segjast vera að skoða málið. Ótti við FramsóknInnan VG eru ólíkar skoðanir á málinu. Sumir líta alls ekki á það sem vandamál; vissulega sé meirihluti stjórnarinnar naumur en raðir þingflokksins hafi þést og innan hans sé nú eining um að láta samstarfið ganga vel. Aðrir eru á öðru máli og efast um að óbreytt ástand geti varað til lengdar. Í þeim röðum er áhugi á samstarfi við framsóknarmenn, ýmist einstaka eða flokk þeirra í heild. Vitaskuld er staðnæmst sérstaklega við þau Guðmund Steingrímsson og Siv Friðleifsdóttur. Í VG er hins vegar ekki að finna vott af áhuga á samstarfi við Sjálfstæðisflokkinn. Það eru einkum umhverfisverndarsinnar sem telja ógæfuspor að bjóða Framsóknarflokknum að koma að stjórn landsins. Þeir óttast – í ljósi sögunnar – að Framsókn setji virkjana- og stóriðjumál á oddinn. Nóg sé að eiga við þá Samfylkingarmenn sem aðhyllist slíka stefnu þótt ekki bætist við nýr þingflokkur í stjórnarliðið sem sjái ekki aðrar leiðir til fjölgunar starfa en vatnsaflsvirkjanir og álver. Ágæt reynsla, en…Að öllu samanteknu er í stjórnarflokkunum dágóður hópur fólks sem telur vitlegt að fá framsóknarmenn til samstarfs. Í þeim röðum fellst fólk á að vissulega séu áherslur flokkanna þriggja í ýmsum málaflokkum ólíkar en á hitt beri að líta að reynsla þeirra af samstarfinu í R-listanum til margra ára hafi verið góð. Vel megi hugsa sér að flokkarnir geti, í ljósi þess, komið sér saman um lausnir á brýnum viðfangsefnum. Komi Framsókn að ríkisstjórninni verði að skrifa nýjan stjórnarsáttmála. Á þessum vangaveltum fólks er þó sú snurða að forysta Framsóknarflokksins er ekki sérlega áfjáð í samstarf með stjórnarflokkunum, svo ekki sé nú fastar að orði kveðið. Þrjá þarf í þetta hjónaband og í það gengur enginn til málamynda. Fréttir Mest lesið Vaktin: Forsetakosningar í Bandaríkjunum Erlent Donald Trump forseti á nýjan leik Erlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Þungur dómur fyrir að drepa son sinn og reyna að drepa annan Innlent „Afskaplega slæmar fréttir fyrir heimshagkerfið“ Innlent Horfði upp á fimmtán mínútna dauðastríð í bakgarðinum Innlent Baráttan um Bandaríkin: Donald Trump verður forseti, og hvað svo? Erlent Íslenskir Trumpistar fylgjast spenntir með skammt frá Trump sjálfum Innlent Trump lýsir yfir sigri: Guð hafi bjargað honum svo hann gæti bjargað Ameríku Erlent Óttast verulegt bakslag á mörgum vígstöðvum Erlent Fleiri fréttir Trump áhrifameiri en nokkru sinni fyrr Foreldrar krefjast svara frá Kennarasambandinu Horfði upp á fimmtán mínútna dauðastríð í bakgarðinum Kosningapallborðið: Formenn Framsóknar, Flokks fólksins og Samfylkingar ræða málin „Afskaplega slæmar fréttir fyrir heimshagkerfið“ Trump snýr aftur með öruggum sigri Veðurviðvaranir í kortunum Þungur dómur fyrir að drepa son sinn og reyna að drepa annan Skrifa skilaboð með báðum og stýra með hnéi Íslenskir Trumpistar fylgjast spenntir með skammt frá Trump sjálfum Grátbiðja deiluaðila að finna lausn Rekstur borgarinnar allur að braggast segir borgarstjóri Fleiri tilkynningar um týnd ungmenni en allt árið í fyrra Eitt barn enn á gjörgæslu og líðan þess stöðug Afskipti af bifreið endaði með handtöku fjögurra manna Lausir hundar hafi drepið fleiri kindur Sögulegt spennustig týnd börn og bugaðir foreldrar Leggja til að stofna þjóðgarð í Dalabyggð Ástand skapaðist vegna skorts á armböndum Keyrði utan vegar og hafnaði á öðrum bíl sem valt Ógnaði barnsmóður sinni með haglabyssu Engar upplýsingar fást um tengsl konunnar við barnið Bein útsending: Frambjóðendur ræða málefni fatlaðs fólks Fjörutíu prósent kjósenda Miðflokks vilja Trump „Við erum ógeðslega sár fyrir hönd barnanna okkar“ Leikskólinn Mánagarður opinn á ný Bein útsending: Loftslagsmál rædd á Umhverfisþingi Frambjóðendur ræða áfengis- og vímuefnamál Perlan þurfi að seljast fyrir áramót svo dæmið gangi upp Hagnast um hálfan milljarð og reiknar með þrefalt meira á næsta ári Sjá meira
Styrkur ríkisstjórnarinnar og hvort rétt og nauðsynlegt sé að fjölga í stjórnarliðinu er meðal umræðuefna á kaffistofum jafnt sem bakherbergjum stjórnmálanna þessa dagana. Íslendingar eiga því ekki að venjast í seinni tíð að hér starfi veik ríkisstjórn. Þrjár fyrstu ríkisstjórnir Davíðs Oddssonar höfðu mikinn þingstyrk (9 til 17 þingmanna meirihluta) en sú síðasta (sem síðar urðu ríkisstjórnir Halldórs Ásgrímssonar og Geirs H. Haarde) hafði fimm þingmanna meirihluta. Það er til marks um mikilvægi góðs þingstyrks stjórnar að meðal ástæðna sem gefnar voru fyrir því að Sjálfstæðisflokkur og Framsóknarflokkur endurnýjuðu ekki samstarf sitt eftir kosningarnar 2007 var að slík stjórn hefði aðeins notið eins manns meirihluta. Ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðardóttur hefur eins manns meirihluta. Þegar lagt var af stað vorið 2009 var meirihlutinn fimm menn. Síðan hafa þrír kvatt VG og stjórnina en einn komið í staðinn. Undantekningin JóhannaEkki er allt unnið með meirihluta. Það skiptir máli hvernig sá meirihluti er samansettur. Þótt þrír stjórnarandstæðingar í þingliði VG séu nú horfnir á braut eru enn innanbúðar menn sem styðja ekki öll áform stjórnarleiðtoganna. Þá er meira að segja að finna í sjálfri ríkisstjórninni, líkt og kunnugt er. Þótt ágreiningur hafi ríkt um einstök mál í ríkisstjórnum síðustu tuttugu ára birtist hann aldrei landsmönnum jafn ljóslifandi og nú. Á þessu er vitaskuld undantekningin sem var stjórnin 1991-1995, þegar Jóhanna Sigurðardóttir sagði af sér ráðherraembætti og gekk í framhaldinu úr Alþýðuflokknum. Vill vinna með FramsóknUm nokkurt skeið hefur verið rætt um að styrkja þurfi ríkisstjórnina og hafa Samfylkingarmenn verið þess nokkuð áfjáðir. Í flokknum hefur bæði verið horft til Sjálfstæðisflokksins og Framsóknarflokksins en í Samfylkingunni er jú fólk sem spannar býsna breitt róf stjórnmálanna. Ljóst er að Jóhanna Sigurðardóttir hefur ekki áhuga á að vinna með sjálfstæðismönnum. Í viðtali við DV í gær kvaðst hún helst horfa til Framsóknarflokksins í þeim efnum og hugsanlega Hreyfingarinnar. Þá má nefna að í umræðum um vantrauststillögu á ríkisstjórnina í síðustu viku gagnrýndi Jóhanna Sjálfstæðisflokkinn harðlega. Hún nefndi hann 22 sinnum á nafn og sagði hann meðal annars ekkert erindi eiga í ríkisstjórn. Hún minntist hins vegar ekki einu orði á Framsóknarflokkinn. Þolinmæðin þrotinÞingmenn Samfylkingarinnar sem vilja styrkja ríkisstjórnina eru margir hverjir orðnir langþreyttir á væringunum í VG, sem þeir segja hafa skaðað stjórnina. Flokknum sé ekki lengur treystandi til að hafa líf ríkisstjórnarinnar í höndum sér. Þá er sú skoðun útbreidd meðal Samfylkingarfólks að óbreytt komi ríkisstjórnin ekki mikilvægum málum í gegnum þingið. Setja þeir mál á borð við sameiningu ráðuneyta fyrir utan sviga en nefna sérstaklega stórvirka uppbyggingu í atvinnumálum, sem þeir telja alfarið stranda á VG. Þótt Jóhanna hafi nú í nokkra mánuði rætt í þröngum hópum að breiðara samstarf sé ýmist æskilegt eða nauðsynlegt var það ekki fyrr en í samtali við Fréttablaðið að afstaðinni þjóðaratkvæðagreiðslunni um Icesave sem hún viðraði þann möguleika opinberlega. Velta menn fyrir sér hvort henni sé virkilega alvara í þeim efnum. Vera megi að hún sé annað hvort að reyna að temja VG eða kaupa sér tíma í eigin þingflokki með því að segjast vera að skoða málið. Ótti við FramsóknInnan VG eru ólíkar skoðanir á málinu. Sumir líta alls ekki á það sem vandamál; vissulega sé meirihluti stjórnarinnar naumur en raðir þingflokksins hafi þést og innan hans sé nú eining um að láta samstarfið ganga vel. Aðrir eru á öðru máli og efast um að óbreytt ástand geti varað til lengdar. Í þeim röðum er áhugi á samstarfi við framsóknarmenn, ýmist einstaka eða flokk þeirra í heild. Vitaskuld er staðnæmst sérstaklega við þau Guðmund Steingrímsson og Siv Friðleifsdóttur. Í VG er hins vegar ekki að finna vott af áhuga á samstarfi við Sjálfstæðisflokkinn. Það eru einkum umhverfisverndarsinnar sem telja ógæfuspor að bjóða Framsóknarflokknum að koma að stjórn landsins. Þeir óttast – í ljósi sögunnar – að Framsókn setji virkjana- og stóriðjumál á oddinn. Nóg sé að eiga við þá Samfylkingarmenn sem aðhyllist slíka stefnu þótt ekki bætist við nýr þingflokkur í stjórnarliðið sem sjái ekki aðrar leiðir til fjölgunar starfa en vatnsaflsvirkjanir og álver. Ágæt reynsla, en…Að öllu samanteknu er í stjórnarflokkunum dágóður hópur fólks sem telur vitlegt að fá framsóknarmenn til samstarfs. Í þeim röðum fellst fólk á að vissulega séu áherslur flokkanna þriggja í ýmsum málaflokkum ólíkar en á hitt beri að líta að reynsla þeirra af samstarfinu í R-listanum til margra ára hafi verið góð. Vel megi hugsa sér að flokkarnir geti, í ljósi þess, komið sér saman um lausnir á brýnum viðfangsefnum. Komi Framsókn að ríkisstjórninni verði að skrifa nýjan stjórnarsáttmála. Á þessum vangaveltum fólks er þó sú snurða að forysta Framsóknarflokksins er ekki sérlega áfjáð í samstarf með stjórnarflokkunum, svo ekki sé nú fastar að orði kveðið. Þrjá þarf í þetta hjónaband og í það gengur enginn til málamynda.
Fréttir Mest lesið Vaktin: Forsetakosningar í Bandaríkjunum Erlent Donald Trump forseti á nýjan leik Erlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Þungur dómur fyrir að drepa son sinn og reyna að drepa annan Innlent „Afskaplega slæmar fréttir fyrir heimshagkerfið“ Innlent Horfði upp á fimmtán mínútna dauðastríð í bakgarðinum Innlent Baráttan um Bandaríkin: Donald Trump verður forseti, og hvað svo? Erlent Íslenskir Trumpistar fylgjast spenntir með skammt frá Trump sjálfum Innlent Trump lýsir yfir sigri: Guð hafi bjargað honum svo hann gæti bjargað Ameríku Erlent Óttast verulegt bakslag á mörgum vígstöðvum Erlent Fleiri fréttir Trump áhrifameiri en nokkru sinni fyrr Foreldrar krefjast svara frá Kennarasambandinu Horfði upp á fimmtán mínútna dauðastríð í bakgarðinum Kosningapallborðið: Formenn Framsóknar, Flokks fólksins og Samfylkingar ræða málin „Afskaplega slæmar fréttir fyrir heimshagkerfið“ Trump snýr aftur með öruggum sigri Veðurviðvaranir í kortunum Þungur dómur fyrir að drepa son sinn og reyna að drepa annan Skrifa skilaboð með báðum og stýra með hnéi Íslenskir Trumpistar fylgjast spenntir með skammt frá Trump sjálfum Grátbiðja deiluaðila að finna lausn Rekstur borgarinnar allur að braggast segir borgarstjóri Fleiri tilkynningar um týnd ungmenni en allt árið í fyrra Eitt barn enn á gjörgæslu og líðan þess stöðug Afskipti af bifreið endaði með handtöku fjögurra manna Lausir hundar hafi drepið fleiri kindur Sögulegt spennustig týnd börn og bugaðir foreldrar Leggja til að stofna þjóðgarð í Dalabyggð Ástand skapaðist vegna skorts á armböndum Keyrði utan vegar og hafnaði á öðrum bíl sem valt Ógnaði barnsmóður sinni með haglabyssu Engar upplýsingar fást um tengsl konunnar við barnið Bein útsending: Frambjóðendur ræða málefni fatlaðs fólks Fjörutíu prósent kjósenda Miðflokks vilja Trump „Við erum ógeðslega sár fyrir hönd barnanna okkar“ Leikskólinn Mánagarður opinn á ný Bein útsending: Loftslagsmál rædd á Umhverfisþingi Frambjóðendur ræða áfengis- og vímuefnamál Perlan þurfi að seljast fyrir áramót svo dæmið gangi upp Hagnast um hálfan milljarð og reiknar með þrefalt meira á næsta ári Sjá meira