Elítusjónarmiðin 7. apríl 2011 06:00 Því er gjarnan haldið fram í umræðum um Icesave-samninginn að það sé ósanngjarnt að skattgreiðendur þurfi að greiða skuldir sem einkaaðilar stofnuðu til. Þess vegna sé það prinsippmál að segja nei við samningnum í þjóðaratkvæðagreiðslunni á laugardag. Það er alveg rétt að lítil sanngirni er í því að almenningur skuli þurfa að taka á sig skuldbindingar vegna falls einkafyrirtækisins Landsbankans. En við höfum þegar axlað gífurlegar byrðar vegna falls hinna einkareknu banka. Í fréttaskýringu hér í blaðinu í gær voru bornar saman nokkrar stærðir. Samninganefnd Íslands telur að kostnaðurinn við Icesave-samninginn verði um 32 milljarðar. Hann gæti orðið minni, jafnvel enginn, og hann gæti orðið meiri. Endurfjármögnun hinna föllnu banka hefur hins vegar nú þegar kostað skattgreiðendur 210 milljarða króna. Endurfjármögnun Seðlabankans, til komin vegna gjaldþrots hans sem var afleiðing gífurlegra lánveitinga til bankanna gegn ótryggum veðum – sem rannsóknarnefnd Alþingis átaldi í skýrslu sinni – hefur kostað okkur 166 milljarða. Beinn kostnaður skattgreiðenda af bankahruninu er líklega um 468 milljarðar, fimmtánföld sú upphæð sem spáð er að Icesave-samningurinn kosti okkur. Að leggja þessar byrðar á skattgreiðendur getur seint talizt sanngjarnt en það hefur engu að síður verið talið nauðsynlegur þáttur í endurreisn fjármálakerfis og efnahagslífs landsins. Engin nei-hreyfing hefur orðið til gegn þessum skuldbindingum og engin víðtæk krafa um að þjóðin taki afstöðu til þeirra í almennri atkvæðagreiðslu. Með Icesave-samningnum næst friður við nágrannaríki okkar, greitt verður fyrir aðgangi Íslands að lánsfé og fjárfestingum og þar með áframhaldandi uppbyggingu. Er það prinsippmál að neita að standa við þann samning, af því að í Icesave-málinu var líka svínað á útlendingum, en ekki bara Íslendingum? Reikningurinn fyrir bankahrunið er tilkominn vegna athafna eigenda og stjórnenda bankanna en þó ekki þeirra einna. Rannsóknarnefnd Alþingis komst að þeirri niðurstöðu að íslenzkir stjórnmálamenn, embættismenn og eftirlitsstofnanir hefðu einnig brugðizt. Það átti við í Icesave-málinu eins og mörgum öðrum. Þannig var skortur á eftirliti með Landsbankanum vegna Icesave eitt af því sem rannsóknarnefndin tilgreindi sérstaklega sem vanrækslu bankastjóra Seðlabankans. Það var með öðrum orðum íslenzka viðskipta- og stjórnmálaelítan, sem brást hlutverki sínu og steypti þjóðinni í útgjöld og skuldir. Það tekur eiginlega út yfir allan þjófabálk þegar sumir af þeim sem þá héldu um valdataumana láta í það skína að annarleg sjónarmið "elítunnar“ í landinu liggi að baki málflutningi þeirra sem hvetja til að gengið verði frá litlu broti af reikningnum og bætt fyrir mistök þeirra sem klúðruðu íslenzka fjármálaundrinu svo herfilega. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Icesave Ólafur Stephensen Mest lesið Sleppum brúnni og förum betri leið framhjá Selfossi Elliði Vignisson Skoðun Spilling á Íslandi: Erum við að missa tökin? Ágústa Árnadóttir Skoðun Halldór 5.10.2024 Jón Þór Stefánsson Halldór Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur Skoðun Af ofurhetjum og störfum þeirra Kristín Björnsdóttir Skoðun Eignafólk græðir mikið á vaxtastefnu Seðlabankans Stefán Ólafsson Skoðun Er vitlaust gefið í stjórnmálum? Reynir Böðvarsson Skoðun Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun Foreldrar eru sérfræðingar í sínum börnum Valdimar Víðisson Skoðun Uppeldi frá gamla einmenningar eins-skin-litar viðhorfum Matthildur Björnsdóttir Skoðun
Því er gjarnan haldið fram í umræðum um Icesave-samninginn að það sé ósanngjarnt að skattgreiðendur þurfi að greiða skuldir sem einkaaðilar stofnuðu til. Þess vegna sé það prinsippmál að segja nei við samningnum í þjóðaratkvæðagreiðslunni á laugardag. Það er alveg rétt að lítil sanngirni er í því að almenningur skuli þurfa að taka á sig skuldbindingar vegna falls einkafyrirtækisins Landsbankans. En við höfum þegar axlað gífurlegar byrðar vegna falls hinna einkareknu banka. Í fréttaskýringu hér í blaðinu í gær voru bornar saman nokkrar stærðir. Samninganefnd Íslands telur að kostnaðurinn við Icesave-samninginn verði um 32 milljarðar. Hann gæti orðið minni, jafnvel enginn, og hann gæti orðið meiri. Endurfjármögnun hinna föllnu banka hefur hins vegar nú þegar kostað skattgreiðendur 210 milljarða króna. Endurfjármögnun Seðlabankans, til komin vegna gjaldþrots hans sem var afleiðing gífurlegra lánveitinga til bankanna gegn ótryggum veðum – sem rannsóknarnefnd Alþingis átaldi í skýrslu sinni – hefur kostað okkur 166 milljarða. Beinn kostnaður skattgreiðenda af bankahruninu er líklega um 468 milljarðar, fimmtánföld sú upphæð sem spáð er að Icesave-samningurinn kosti okkur. Að leggja þessar byrðar á skattgreiðendur getur seint talizt sanngjarnt en það hefur engu að síður verið talið nauðsynlegur þáttur í endurreisn fjármálakerfis og efnahagslífs landsins. Engin nei-hreyfing hefur orðið til gegn þessum skuldbindingum og engin víðtæk krafa um að þjóðin taki afstöðu til þeirra í almennri atkvæðagreiðslu. Með Icesave-samningnum næst friður við nágrannaríki okkar, greitt verður fyrir aðgangi Íslands að lánsfé og fjárfestingum og þar með áframhaldandi uppbyggingu. Er það prinsippmál að neita að standa við þann samning, af því að í Icesave-málinu var líka svínað á útlendingum, en ekki bara Íslendingum? Reikningurinn fyrir bankahrunið er tilkominn vegna athafna eigenda og stjórnenda bankanna en þó ekki þeirra einna. Rannsóknarnefnd Alþingis komst að þeirri niðurstöðu að íslenzkir stjórnmálamenn, embættismenn og eftirlitsstofnanir hefðu einnig brugðizt. Það átti við í Icesave-málinu eins og mörgum öðrum. Þannig var skortur á eftirliti með Landsbankanum vegna Icesave eitt af því sem rannsóknarnefndin tilgreindi sérstaklega sem vanrækslu bankastjóra Seðlabankans. Það var með öðrum orðum íslenzka viðskipta- og stjórnmálaelítan, sem brást hlutverki sínu og steypti þjóðinni í útgjöld og skuldir. Það tekur eiginlega út yfir allan þjófabálk þegar sumir af þeim sem þá héldu um valdataumana láta í það skína að annarleg sjónarmið "elítunnar“ í landinu liggi að baki málflutningi þeirra sem hvetja til að gengið verði frá litlu broti af reikningnum og bætt fyrir mistök þeirra sem klúðruðu íslenzka fjármálaundrinu svo herfilega.
Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur Skoðun
Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun
Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur Skoðun
Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun