Gervigreindarsvikarar reyna að hagnast á ís­lenskum stjörnum

Tónlistarmaðurinn Guðmundur Rafnkell Gíslason birti Facebook-færslu í gær þar sem hann vakti athygli á óvenjulegu fyrirbæri á Spotify.

„Stórtíðindi í íslenskri tónlist! Eftirarandi listamenn (og e.t.v. fleiri) hafa gefið út ný lög á Spotify: Sálin hans Jóns míns, GCD, Mannakorn og meira að segja Ragnar Bjarnason og Vilhjálmur Vilhjálmsson líka. Þetta væri stórfrétt ef rétt væri og í sjálfu sér stórfrétt að einhver geti gefið út instrumental froðu í nafni þessara listamanna. Vita einhverjir hvað er hér í gangi?“ spurði hann svo.

Vinir Guðmundar furðuðu sig margir á fyrirbærinu en stóðu flestir á gati. Bassaleikarinn Sigurður Geirdal, betur þekktur sem Silli Geirdal, í Dimmu sagði hins vegar að um „account hijacking“ eða reikningsrán væri að ræða.

Gervigreindartónlist væri þá hlaðið upp á aðganga hjá vinsælum tónlistarmönnum í þeirri von um að lögin fengju töluverða spilun sem myndi skila eigandanum hagnaði.

„Þetta er algjörlega óþolandi og sturlað að Spotify geri ekkert í þessu. Þetta er búið að aukast mikið á þessu ári og verður líklega enn verra mjög fljótlega,“ skrifaði Sigurður.

Lögin virðast eiga það sameiginlegt að bera hefðbundna íslenska titla á borð við „Reykjadalur“, „haust“ og „vetrarvertíð“ og eru umslög laganna ljósmyndir af náttúru eða mannvirkjum. Í tilfelli Sálarinnar ber gervigreindarlagið sama titil og þeirra frægasta lag: „Hjá þér“.

Greinilega markviss svik en ekki ruglingur

Fréttastofa hafði samband við tónlistarútgáfuna Öldu Music sem á réttinn að stórum hluta íslenskrar tónlistar á Spotify. Þar á bæ könnuðust menn við málið en höfðu ekki fengið skýr svör frá tónlistarveitunni um ástæðurnar að baki svikunum.

„Ég er að bíða eftir svari frá Spotify um þetta mál til að fá betri útskýringu á þessu,“ sagði Andri Þór Jónsson, markaðsstjóri Öldu Music, í viðtali við fréttastofu.

Lög sem lendi undir röngum aðgöngum séu ekki ný af nálinni. Hins vegar sé það í fyrsta skiptið sem ruglingurinn virðist markviss þar sem lögum er greinilega komið fyrir inni á stórum íslenskum aðgöngum til að græða á þeim.

„Þetta hefur svo sem verið vandamál með Spotify frá upphafi að fólk er að nota sömu nöfnin. Þá geta lög slysast inn á hina og þessa prófíla,“ sagði Andri.

Einn tónlistarmaður sem hefur lent ítrekað í því að fá lög annarra inn á sinn aðgang gegnum árin er tónlistarmaðurinn Kristján Kristjánsson, KK.

„Alls konar lög frá hinum og þessum hafa ratað inn á hans prófíl af því það eru þúsund aðrir KK í heiminum. En augljóslega ekki margir Sálin hans Jóns míns-aðgangar,“ segir Andri.

Þegar einhver annar notar sama listanafn þá þarf útgefandinn að senda póst á Spotify og biðja um að lagið sé aðskilið frá höfundarverki þess sem samdi það ekki. Við það verður til ný höfundarsíða sem hinn KK á þá.

Vandamál sem er ekki bundið við Ísland

„En þetta er í fyrsta skiptið sem lögin rata markvisst inn á nokkra vinsæla listamenn,“ segir Andri. Markmiðið með slíkum gjörningi sé þá að eigandi gervigreindarlagsins hagnist á nafni tónlistarmannsins með því að fá aðdáendur hans til að smella á falska lagið.

„Það er væntanlega markmiðið með þessu og þetta er ekki vandamál sem er bundið við Ísland, maður hefur heyrt af þessu síðustu ár,“ segir hann.

Lögin beri öll þess merki að vera smíðuð af gervigreind að sögn Andra. Sé það raunin stofnar Spotify þá ekki nýjan höfundaraðgang heldur eyðir tónlistinni alveg af veitunni og verða tekjurnar af þeirri tónlist ógildar.

„Þetta er tiltölulega nýtt vandamál þannig séð en hefur orðið mjög alvarlegt í ár. Hins vegar minnir mig að Spotify hafi nýlega fjarlægt yfir 50 milljón lög af Spotify sem voru augljóslega gervigreindarlög,“ segir Andri.

„Þetta er allt í vinnslu hjá þeim hvernig þeir ætla að tækla þetta. En eitthvað verður gert til að hafa stjórn á þessu,“ segir hann meðan hann bíður enn svara frá sænsku tónlistarveitunni.