Hvers vegna Evrópusinni? Einar Helgason skrifar 29. janúar 2025 14:30 „Hvers vegna í ósköpunum ert þú svona hlynntur því að við göngum í þetta samband?“ Ég var spurður þessarar spurningar ekki alls fyrir löngu af góðum kunningja sem furðaði sig á þeirri afstöðu minni að við Íslendingar ættum að ganga í Evrópusambandið. Reyndar bætti hann við áður, en ég gat svarað, hvort ég væri svona mikið barn að ég sæi það ekki að þetta samband væri ein rjúkandi rúst og aðeins tímaspursmál hvenær það liðaðist í sundur. Hann hvessti á mig augun eins og hann vildi bæta við spurningunni um það hverskonar hálfviti ég væri. Að fá svona spurningu frá manni sem hertist alltaf í andstöðu sinni við Evrópusambandið þess meira sem hann talaði um það, var ekki til þess að út úr því kæmu neinar vitrænar samræður. Enda fór það svo þegar ég ætlaði að reyna svara þessari spurningu, flæddu frá honum fleiri spurningar. Greinilegt var að þær voru ekki settar fram í því augnamiði að fá svör, heldur til þess að sýna fram á hverskonar auli ég væri. „Sérðu ekki að það er allt að hrynja í þessu Evrópusambandi?“ „Veistu ekki að það er búið að svifta þessar þjóðir sem þarna eru innanborðs sjálfstæði.“ „Viltu virkilega að við fáum þrjátíu til fjörutíu prósent atvinnuleysi á Íslandi.“ Í stuttu máli þá fóru þessar umræður um kosti og galla á því hvort Ísland væri betur eða ver sett með því að ganga í þetta samband eða spurninguna sem þessi ágæti maður varpaði til mín í upphafi til þess að ég lagðist í djúpar pælingar um það hvers vegna ég gerðist talsmaður þess að Ísland gengi í Evrópusambandið. Þegar ég heyrði fyrst af þessu ríkjasambandi og ástæðuna fyrir því að þau voru stofnuð, þá varð ég strax mjög hlynntur þeirri hugsjón sem þar lá að baki. Kannski var ástæðan sú að hér fyrr á árum hafði ég töluvert lagt mig eftir því að lesa um síðustu heimstyrjöld og allan þann viðbjóð sem henni fylgdi. Sá mannlegi harmleikur sem þar átti sér stað er nær ólýsanlegur og nægir að nefna helförina í því sambandi þar sem milljónir manna voru kerfisbundið teknar af lífi. Einnig er hægt að tína til þúsundir af einstökum hryllingssögum sem áttu sér stað á meðan stríðið geisaði. Sögur eins og um gyðingafjölskylduna sem reyndi að fela sig fyrir SS sveitum nasista í einhverjum húsarústum þar sem faðirinn hélt á kornabarni sínu í fanginu. Á ögurstundu brast barnið í grát og í trylltri örvæntingu reyndi faðirinn að kæfa grátinn með þeim afleiðingum að barnið kafnaði í fangi hans. Þetta er bara ein saga af þúsundum sem til eru af þeim mannlega harmleik sem áttu sér stað í seinni heimstyrjöldinni. Á Íslandi hafa umræður um aðild að Evrópusambandinu ekki snúist um þetta. Oftar hafa heyrst þær raddir að við myndum missa sjálfstæðið, eða, að við hefðum ekki fjárhagslegan gróða af því að vera fullgildir aðilar í sambandinu. Það hefur lítið farið fyrir umræðum um friðarhugsjónina eða þeirri staðreynd að friður hafi haldist í Evrópu frá lokum heimstyrjaldar. Þá er ég að tala um meðal þeirra þjóða sem mynda sambandið. Og mín skoðun er sú að þessi valdainnrás Rússa á Úkraínu hefði fullkomlega gengið upp ef samstaða Evrópuþjóða hefði ekki verið svona sterk. Og ég hef jafnvel trú á því að þessi klikkhaus þarna í Rússlandi sé með plan um hvaða land hann gæti tekið næst eftir að hafa sölsað undir sig Úkraínu. Það er þessi mikilsverði þáttur sem ég tel að sé sterkasta ástæðan fyrir því að Evrópusambandið varð til. Ég hef jafnvel fengið þau viðbrögð þegar ég hef minnst á þetta að ég sé barnalegur og okkur komi þetta ekki við, vegna þess að við Íslendingar höfum ekki átt í stríði við aðrar þjóðir. En og aftur heyrir maður þau viðhorf að við Íslendingar séum svo sérstakir að okkur komi ekki umheimurinn við. Nema auðvita þegar við getum grætt á honum. Kannski trúir stór hluti fólks hér á landi að við höfum lagt til okkar skerf með því að fleyta kertum á Reykjavíkurtjörn eða beina ljósgeisla til himins út í Viðey. Því miður hef ég ekki trú á að það bera árangur þótt kannski ég eigi ekki að gera lítið úr því, en mér finnst það þurfi eitthvað meira til að stuðla að friði í Evrópu. Nú held ég að það hafi ekki farið fram hjá neinum sem áhuga hafa á þessum málum skrif manna á þessum vettvangi sem eru á móti Evrópusambandinu. Þar ber hæst á pistlum sem Hjörtur J Guðmundsson skrifar reglulega hérna á Vísir þar sem hann varar sterklega við að við Íslendingar göngum alla leið inn í sambandið. Í mínum huga velkist ég ekki í vafa um að þessi ágæti maður sé launaður af græðgisöflum í Íslensku samfélagi sem sjái hag sínum best borgið með því að njóta alls þess besta sem EES samningurinn hefur upp á að bjóða. Á sama tíma eru þeir skíthræddir við að missa spón úr aski sínum við að ganga alla leið inn í sambandið eða að missa allt þetta góða sem EES samningurinn hefur fært þeim. Ég er auðvita að tala um útgerðarfélöginn eða sömu aðila og eyða hundruðum milljóna í að halda Morgunblaðinu úti með sinn áróður ár eftir ár. Það furðulega er að þeir virðast geta keypt leigupenna sem getur flaggað ótal lærðum titlum um Evrópusambandið þar sem hann sér ekkert nema dauða og djöful. Þetta er ekki ósvipað og einhver sem færi að læra stjórnmálafræði hjá Hannesi Hólmsteini til þess að auka víðsýni sína á stjórnmálum en kæmi svo út vel marineraður sem gegn heill Sjálfstæðismaður. Eða útskrifaður veðurfræðingur sem héldi því einarðlega fram að það væri alltaf slagveðursrigning á Selfossi vegna þess að honum væri persónulega illa við þann stað. Reyndar er til veðurfræðingur sem heitir Haraldur Ólafsson sem ég veit ekki betur sé bara ágætis veðurfræðingur en engan vegin hægt að taka mark á þegar hann talar um Evrópusambandið í nafni Heimsýnar, en það er önnur saga. Þessar hugleiðingar vöknuðu þegar þess var minnst að áttatíu ár eru liðinn frá seinni heimstyrjöld. Á sama tíma sér maður þennan viðbjóðslega hugsunarhátt læðast um allan hinn vestræna heim sem er hægri öfgahyggja þar sem fólk er flokkað sem æskilegt og óæskilegt eins og þeir gerðu í helförinni. Þar fremstur í flokki fer eitthvert furðufyrirbæri sem kosin var forseti Bandaríkjanna á dögunum og sumir halda ekki vatni yfir af hrifningu. Það jafnvel er svo nálægt manni að maður þekkir persónulega fólk sem er í þessum aðdáendaklúbbi og merkir sjálfan sig með tilheyrandi höfuðfati. Fyrir mér finnst mér það vera segja. Ég fæddist heimskur og er heimskur og ég mun vera heimskur til dauðadags. En ég er ekki í vafa um að þetta sama fólk álítur það sama um mig og ég sé eins og barn sem skilji ekki heiminn. Reyndar hef ég grun um að fólk á Íslandi sem haldið er þessari hugmyndafræði lesi ekki svona skrif eða sé jafnvel í þeim hópi sem getur ekki lesið sér til gagns, en það er önnur saga. Stundum hefur sú spurning vaknað eftir hryllinginn í Þýskalandi í síðustu heimstyrjöld því í ósköpunum gott fólk þar í landi hafi leift þessu að gerast, því auðvita er fullt af góðu fólki þar eins og allstaðar annars staðar. Ég hef ekki svar við því nema kannski að það sé svona svipað og er að gerast núna vegna þess að gott fólk sem hefur í hjarta sínu megnustu fyrirlitningu þessari hugmyndafræði lætur það ekki í ljós. Ég ætla svo sannarlega ekki að fylla þann hóp þótt ég eigi það á hættu að vera álitin heimskur krakki, því mér er bara alveg skítsama. Höfundur er fyrrverandi bílstjóri á eftirlaunum. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Utanríkismál Evrópusambandið Mest lesið Lummuleg áform heilbrigðisráðherra Ragnar Sigurður Kristjánsson Skoðun Áform um að eyðileggja Ísland! Jóna Imsland Skoðun Hver á að fá súrefnisgrímuna fyrst? Davíð Bergmann. Skoðun Rölt að botninum Smári McCarthy Skoðun Lýðskrum Skattfylkingarinnar Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun Tekur ný ríkisstjórn af skarið? Árni Einarsson Skoðun Krabbamein – reddast þetta? Halla Þorvaldsdóttir Skoðun Málþóf spillingar og græðgi á Alþingi Jón Frímann Jónsson Skoðun Valdið yfir sjávarútvegsmálunum Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Strandveiðar í gíslingu – Alþingi sveltir sjávarbyggðir Árni Björn Kristbjörnsson Skoðun Skoðun Skoðun Áform um að eyðileggja Ísland! Jóna Imsland skrifar Skoðun Í 1.129 daga hefur Alþingi hunsað jaðarsettasta hóp samfélagsins Grímur Atlason skrifar Skoðun Tekur ný ríkisstjórn af skarið? Árni Einarsson skrifar Skoðun Strandveiðar í gíslingu – Alþingi sveltir sjávarbyggðir Árni Björn Kristbjörnsson skrifar Skoðun Rölt að botninum Smári McCarthy skrifar Skoðun Að fortíð skal hyggja þegar framtíð skal byggja Einar G. Harðarson skrifar Skoðun Málþóf spillingar og græðgi á Alþingi Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Lýðskrum Skattfylkingarinnar Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Krabbamein – reddast þetta? Halla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Valdið yfir sjávarútvegsmálunum Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Lummuleg áform heilbrigðisráðherra Ragnar Sigurður Kristjánsson skrifar Skoðun Hver á að fá súrefnisgrímuna fyrst? Davíð Bergmann. skrifar Skoðun Baráttan um kjör eldra fólks Jónína Björk Óskarsdóttir skrifar Skoðun Menntamál íslenskra grunnskólabarna hafa verið til umfjöllunar – sem er vel. Miklu verra er tilefnið Karen Rúnarsdóttir skrifar Skoðun Elsku Íslendingar, styðjum saman Grindavík Dagmar Valsdóttir skrifar Skoðun Svigrúm Eydísar á fölskum grunni Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Betri vegur til Þorlákshafnar er samkeppnismál Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Óvirðing við lýðræðislegar hefðir, gegn stjórnarskrá, trúnaðarbrot gagnvart kjósendum Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Lík brennd í Grafarvogi Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Er handahlaup valdeflandi? Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Á jaðrinum með Jesú Daníel Ágúst Gautason skrifar Skoðun Þeir sem verja stórútgerðina – og heimsvaldastefnuna Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Gervigreindin beisluð Hanna Kristín Skaftadóttir,Helga Sigrún Harðardóttir skrifar Skoðun Kúnstin að vera ósammála sjálfum sér Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Óboðlegt ástand á Landspítala – okkar sjónarhorn Hildur Jónsdóttir,Einar Freyr Ingason,Þórir Bergsson skrifar Skoðun Geislameðferð sem lífsbjörg Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Þetta eru ekki eðlileg vinnubrögð Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Hversu mikið er nóg? Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Til þeirra sem fagna Sigurður Gísli Bond Snorrason skrifar Sjá meira
„Hvers vegna í ósköpunum ert þú svona hlynntur því að við göngum í þetta samband?“ Ég var spurður þessarar spurningar ekki alls fyrir löngu af góðum kunningja sem furðaði sig á þeirri afstöðu minni að við Íslendingar ættum að ganga í Evrópusambandið. Reyndar bætti hann við áður, en ég gat svarað, hvort ég væri svona mikið barn að ég sæi það ekki að þetta samband væri ein rjúkandi rúst og aðeins tímaspursmál hvenær það liðaðist í sundur. Hann hvessti á mig augun eins og hann vildi bæta við spurningunni um það hverskonar hálfviti ég væri. Að fá svona spurningu frá manni sem hertist alltaf í andstöðu sinni við Evrópusambandið þess meira sem hann talaði um það, var ekki til þess að út úr því kæmu neinar vitrænar samræður. Enda fór það svo þegar ég ætlaði að reyna svara þessari spurningu, flæddu frá honum fleiri spurningar. Greinilegt var að þær voru ekki settar fram í því augnamiði að fá svör, heldur til þess að sýna fram á hverskonar auli ég væri. „Sérðu ekki að það er allt að hrynja í þessu Evrópusambandi?“ „Veistu ekki að það er búið að svifta þessar þjóðir sem þarna eru innanborðs sjálfstæði.“ „Viltu virkilega að við fáum þrjátíu til fjörutíu prósent atvinnuleysi á Íslandi.“ Í stuttu máli þá fóru þessar umræður um kosti og galla á því hvort Ísland væri betur eða ver sett með því að ganga í þetta samband eða spurninguna sem þessi ágæti maður varpaði til mín í upphafi til þess að ég lagðist í djúpar pælingar um það hvers vegna ég gerðist talsmaður þess að Ísland gengi í Evrópusambandið. Þegar ég heyrði fyrst af þessu ríkjasambandi og ástæðuna fyrir því að þau voru stofnuð, þá varð ég strax mjög hlynntur þeirri hugsjón sem þar lá að baki. Kannski var ástæðan sú að hér fyrr á árum hafði ég töluvert lagt mig eftir því að lesa um síðustu heimstyrjöld og allan þann viðbjóð sem henni fylgdi. Sá mannlegi harmleikur sem þar átti sér stað er nær ólýsanlegur og nægir að nefna helförina í því sambandi þar sem milljónir manna voru kerfisbundið teknar af lífi. Einnig er hægt að tína til þúsundir af einstökum hryllingssögum sem áttu sér stað á meðan stríðið geisaði. Sögur eins og um gyðingafjölskylduna sem reyndi að fela sig fyrir SS sveitum nasista í einhverjum húsarústum þar sem faðirinn hélt á kornabarni sínu í fanginu. Á ögurstundu brast barnið í grát og í trylltri örvæntingu reyndi faðirinn að kæfa grátinn með þeim afleiðingum að barnið kafnaði í fangi hans. Þetta er bara ein saga af þúsundum sem til eru af þeim mannlega harmleik sem áttu sér stað í seinni heimstyrjöldinni. Á Íslandi hafa umræður um aðild að Evrópusambandinu ekki snúist um þetta. Oftar hafa heyrst þær raddir að við myndum missa sjálfstæðið, eða, að við hefðum ekki fjárhagslegan gróða af því að vera fullgildir aðilar í sambandinu. Það hefur lítið farið fyrir umræðum um friðarhugsjónina eða þeirri staðreynd að friður hafi haldist í Evrópu frá lokum heimstyrjaldar. Þá er ég að tala um meðal þeirra þjóða sem mynda sambandið. Og mín skoðun er sú að þessi valdainnrás Rússa á Úkraínu hefði fullkomlega gengið upp ef samstaða Evrópuþjóða hefði ekki verið svona sterk. Og ég hef jafnvel trú á því að þessi klikkhaus þarna í Rússlandi sé með plan um hvaða land hann gæti tekið næst eftir að hafa sölsað undir sig Úkraínu. Það er þessi mikilsverði þáttur sem ég tel að sé sterkasta ástæðan fyrir því að Evrópusambandið varð til. Ég hef jafnvel fengið þau viðbrögð þegar ég hef minnst á þetta að ég sé barnalegur og okkur komi þetta ekki við, vegna þess að við Íslendingar höfum ekki átt í stríði við aðrar þjóðir. En og aftur heyrir maður þau viðhorf að við Íslendingar séum svo sérstakir að okkur komi ekki umheimurinn við. Nema auðvita þegar við getum grætt á honum. Kannski trúir stór hluti fólks hér á landi að við höfum lagt til okkar skerf með því að fleyta kertum á Reykjavíkurtjörn eða beina ljósgeisla til himins út í Viðey. Því miður hef ég ekki trú á að það bera árangur þótt kannski ég eigi ekki að gera lítið úr því, en mér finnst það þurfi eitthvað meira til að stuðla að friði í Evrópu. Nú held ég að það hafi ekki farið fram hjá neinum sem áhuga hafa á þessum málum skrif manna á þessum vettvangi sem eru á móti Evrópusambandinu. Þar ber hæst á pistlum sem Hjörtur J Guðmundsson skrifar reglulega hérna á Vísir þar sem hann varar sterklega við að við Íslendingar göngum alla leið inn í sambandið. Í mínum huga velkist ég ekki í vafa um að þessi ágæti maður sé launaður af græðgisöflum í Íslensku samfélagi sem sjái hag sínum best borgið með því að njóta alls þess besta sem EES samningurinn hefur upp á að bjóða. Á sama tíma eru þeir skíthræddir við að missa spón úr aski sínum við að ganga alla leið inn í sambandið eða að missa allt þetta góða sem EES samningurinn hefur fært þeim. Ég er auðvita að tala um útgerðarfélöginn eða sömu aðila og eyða hundruðum milljóna í að halda Morgunblaðinu úti með sinn áróður ár eftir ár. Það furðulega er að þeir virðast geta keypt leigupenna sem getur flaggað ótal lærðum titlum um Evrópusambandið þar sem hann sér ekkert nema dauða og djöful. Þetta er ekki ósvipað og einhver sem færi að læra stjórnmálafræði hjá Hannesi Hólmsteini til þess að auka víðsýni sína á stjórnmálum en kæmi svo út vel marineraður sem gegn heill Sjálfstæðismaður. Eða útskrifaður veðurfræðingur sem héldi því einarðlega fram að það væri alltaf slagveðursrigning á Selfossi vegna þess að honum væri persónulega illa við þann stað. Reyndar er til veðurfræðingur sem heitir Haraldur Ólafsson sem ég veit ekki betur sé bara ágætis veðurfræðingur en engan vegin hægt að taka mark á þegar hann talar um Evrópusambandið í nafni Heimsýnar, en það er önnur saga. Þessar hugleiðingar vöknuðu þegar þess var minnst að áttatíu ár eru liðinn frá seinni heimstyrjöld. Á sama tíma sér maður þennan viðbjóðslega hugsunarhátt læðast um allan hinn vestræna heim sem er hægri öfgahyggja þar sem fólk er flokkað sem æskilegt og óæskilegt eins og þeir gerðu í helförinni. Þar fremstur í flokki fer eitthvert furðufyrirbæri sem kosin var forseti Bandaríkjanna á dögunum og sumir halda ekki vatni yfir af hrifningu. Það jafnvel er svo nálægt manni að maður þekkir persónulega fólk sem er í þessum aðdáendaklúbbi og merkir sjálfan sig með tilheyrandi höfuðfati. Fyrir mér finnst mér það vera segja. Ég fæddist heimskur og er heimskur og ég mun vera heimskur til dauðadags. En ég er ekki í vafa um að þetta sama fólk álítur það sama um mig og ég sé eins og barn sem skilji ekki heiminn. Reyndar hef ég grun um að fólk á Íslandi sem haldið er þessari hugmyndafræði lesi ekki svona skrif eða sé jafnvel í þeim hópi sem getur ekki lesið sér til gagns, en það er önnur saga. Stundum hefur sú spurning vaknað eftir hryllinginn í Þýskalandi í síðustu heimstyrjöld því í ósköpunum gott fólk þar í landi hafi leift þessu að gerast, því auðvita er fullt af góðu fólki þar eins og allstaðar annars staðar. Ég hef ekki svar við því nema kannski að það sé svona svipað og er að gerast núna vegna þess að gott fólk sem hefur í hjarta sínu megnustu fyrirlitningu þessari hugmyndafræði lætur það ekki í ljós. Ég ætla svo sannarlega ekki að fylla þann hóp þótt ég eigi það á hættu að vera álitin heimskur krakki, því mér er bara alveg skítsama. Höfundur er fyrrverandi bílstjóri á eftirlaunum.
Skoðun Menntamál íslenskra grunnskólabarna hafa verið til umfjöllunar – sem er vel. Miklu verra er tilefnið Karen Rúnarsdóttir skrifar
Skoðun Óvirðing við lýðræðislegar hefðir, gegn stjórnarskrá, trúnaðarbrot gagnvart kjósendum Arnar Þór Jónsson skrifar
Skoðun Óboðlegt ástand á Landspítala – okkar sjónarhorn Hildur Jónsdóttir,Einar Freyr Ingason,Þórir Bergsson skrifar
Skoðun Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar