Innlent

Tugir jarð­vísinda­manna mættir í Mý­vatns­sveit að rann­saka Kröflu

Kristján Már Unnarsson skrifar
Frá Kröfluvirkjun. Fyrsta gossprungan í Kröflueldum opnaðist aðeins þrjá kílómetra frá stöðvarhúsinu.
Frá Kröfluvirkjun. Fyrsta gossprungan í Kröflueldum opnaðist aðeins þrjá kílómetra frá stöðvarhúsinu. Vilhelm Gunnarsson

Á fjórða tug vísindamanna vinna þessa dagana í Mývatnssveit að miklu mælingaverkefni í Kröflu, sem Jarðvísindastofnun Háskólans leiðir hérlendis í samvinnu við Landsvirkjun, erlendar rannsóknastofnanir og háskóla. Kanna á ítarlegar en áður hefur verið gert ýmis atriði í byggingu Kröflueldstöðvarinnar og varpa þannig frekara ljósi á samband jarðhita og kviku.

Í verkefninu er unnið að rannsóknum á tveimur lykileldstöðvum í Evrópu, Kröflu og Etnu á Sikiley. Eitt helsta markmið verkefnisins eru að varpa nýju ljósi á samband jarðhitasvæðisins við kviku í rótum Kröflu, að því er segir í fréttatilkynningu.

Verkefnið heitir Improve, er styrkt af Evrópusambandinu, og snýst um þjálfun fimmtán doktorsnema. Af þeim munu níu skrifa doktorsritgerðir sínar um Kröflu en sex um Etnu á Sikiley en Eldfjallastofnun Ítalíu er í forsvari fyrir verkefninu.

„Niðurstöðurnar í djúpborunarverkefninu í Kröflu árið 2009 hafa vakið heimsathygli, en þá var borað niður í kviku á 2,1 kílómetra dýpi. Er það ein ástæða þess hve mikill áhugi er á Kröflu í vísindaheiminum,“ segir Magnús Tumi Guðmundsson jarðeðlisfræðingur um verkefnið.

Flest Kröflugosin á árunum 1975 til 1984 komu upp við Leirhnjúk.Vilhelm Gunnarsson

Opið hús verður í Skjólbrekku í Mývatnssveit  á morgun, þriðjudag, milli klukkan 17 og 19, þar sem verkefnið verður kynnt. Fundurinn er öllum opinn og þar verða viðfangsefni Improve kynnt fyrir heimafólki og öðrum þeim sem áhuga hafa.

Mælingarnar í Kröflu munu standa fram í júlí en um þessar mundir vinna 30 til 40 manns að þeim. Mesta vinnan liggur í nákvæmum jarðskjálfta- og jarðviðnámsmælingum, að sögn forsvarsmanna verkefnisins.

Tilgangur mælinganna er að staðsetja betur hvar kviku er að finna undir Kröflu, skoða samspil jarðhita og kviku og rannsaka af meiri nákæmni en áður gerð og lagskiptingu bergs innan Kröfluöskjunnar. Einnig er unnið að mælingum á efnasamsetningu jarðhitavökva og eiginleikum og útbreiðslu jarðhita á yfirborði með eðlis- og efnfræðilegum mælingum.

Að Improve koma tólf háskólar og rannsóknastofnanir í Evrópu. Hér á landi er það Jarðvísindastofnun Háskólans sem leiðir doktorsnemaverkefnið en Landsvirkjun tekur einnig virkan þátt. Af fimmtán doktorsnemum eru tveir við Háskóla Íslands.

Kröflueldar stóðu yfir í um níu ára skeið á árunum 1975 til 1984. Þá fékkst í fyrsta sinn góð sýn á hvernig landið gliðnar þegar kvikugangar myndast.

Kröflueldar eins og þeir birtust heimamönnum voru árið 2015 rifjaðir upp á Stöð 2 í þættinum Um land allt, sem sjá má hér:

Eldstöðin Krafla er ein mest rannsakaða eldstöð í heiminum og áhugi vísindafólks á henni mikill. Þar er jafnframt eitt mest rannsakaða jarðhitasvæði jarðar en jarðhitavirkjun hefur verið rekin þar í nokkra áratugi þar sem fengist hefur mikil reynsla á tengsl virkjunar og jarðhitasvæðis .

Djúpborunarverkefni í Kröflu vakti mikla athygli á sínum tíma en þá endaði borinn niður á kviku á 2,1 kílómetra dýpi, en fá dæmi eru um slíkt annarstaðar.

„Áform eru um að bora sérstaka holu til að kanna kvikuna og koma fyrir rannsóknabúnaði svo hægt sé að rannsaka kvikuna í jarðskorpunni en að því stendur fjölþjóðlegur hópur,“ segir í fréttatilkynningunni.

Fjörutíu ára afmælis Kröfluelda var minnst í þessari frétt í desember 2015:


Tengdar fréttir

40 ár frá upphafi Kröfluelda

Fjörutíu ár eru í dag frá upphafi Kröfluelda, hrinu eldgosa sem stóð yfir í níu ár norðan við byggðina í Mývatnssveit.

Fágætar myndir af fyrsta Kröflugosinu

Fyrir fjörutíu árum náði verkfræðingur á vegum Kröflunefndar fágætum ljósmyndum af upphafi Kröfluelda, sem teknar voru í fyrsta fluginu yfir gosstöðvarnar.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×