Læknirinn, kýrin og kálfurinn Árni Stefán Árnason skrifar 23. nóvember 2017 13:28 Árlegt áreiti matvælaframleiðenda með afurðir úr búfjáreldi fyrir manneldi eykst nú í auglýsingum á sjónvarpsskjám og í öðrum miðlum. Jólahátíðin er handan við hornið og á þeim tíma t.d. þykir sá ósiður góður siður, að leggja sér til munns kjötbita af föllnu dýri. Síðan tekur Þorrabröltið við og svo koll af kolli. Alltaf kemur nýtt tilefni, nýjar kjötátshvattningar frá þeim, sem græða á kjötsölu. Öllum tólum til, að töfra fram löngun neytenda er beitt til að lokka hann að kjötborðinu. Fá að hann til að taka ákvörðun um að leggja dýrin sér til munns. Aðal galdrakarlinn nú er brosmildur og vinalegur læknir, sem ég lét síðast í gærkveldi pirra mig á skjánum. ,,Læknirinn í eldhúsinu“ en svo er þessi vinsæli læknir gjarnan nefndur, sem birtist reglulega á skjánum og lofar ágæti íslensks búfjáreldis. Í gær og oft áður með hvatningu um að landinn auki smjörneyslu sína. Í kjölfarið kom áróður frá SS um hamborgarhryggi, hryggi úr svínum sem alin eru við aðstæður, sem eru mjög gagnrýni verðar. Er farið illa með kýr í mjólkurframleiðsu? Fáir, en þó ætíð fleiri, eru meðvitaðir um þá sögu, sem hver dropi af mjólk hefur að geyma. Fyrir þá, sem ekki vita það upplýsist hér með að kýr eru sæddar ár eftir ár til þess að ala kálfa. Stuttu fyrir burð fer kýrin að framleiða mjólk, sem hana hlakkar eflaust til að leyfa kálfi sínum að sjúga af spenum sínum. Ég segi, að hana hlakki til og rökstyð það t.d. með því að staðfest er í dýravelferðarlögum að dýr séu skyni gæddir einstaklingar. Engum hefur tekist að sýna fram á að dýr kunni ekki að gleðjast eða hlakka til einhvers. Þvert á móti er hægt að færa sterk rök fyrir því að kýr bæði hlakki til einhvers og kunni að gleðjast. Þegar kýrin hefur fætt kálf sinn tekur bóndinn kálfinn frá móður sinni (illa gert). Margar frásagnir eru um að kýr og kálfur kalli eftir hvort öðru við aðskilnaðinn. Sumir hafa lýst því sem örvæntingarfullu öskri lýkt og búast mætti við frá móður hvers ungabarn er tekið af. Mjólk kálfsins er síðan notuð til smjörframleiðslunnar, sem læknirin hvetur til ,,meiri“ neyslu á og beinir vinsamlegu brosi sínu beint í augu þess sem á horfið. Auglýsingarnar eru úthugsaðar og mjög vandaðar. Dalaostaauglýsingin er mjög gott dæmi. Útkoman, osturinn er hins vegar óvönduð framkoma við mjólkurkýr. Að baki smjörsins er saga, sem ég held að fáir myndu vilja kenna sig við. Saga þjáningar kúar og kálfs. Það er ekki til eftirbreytni að leggja illri meðferð dýra lið. Mjólkurkú lifir að jafnaði miklu skemur en einstaklingar af sömu tegund, sem þurfa ekki að þola þetta linnulausa inngrip í líf þeirra. Okkur líður líka illa Mér og öðrum, sem hafna dýraáti líður illa þegar kjötauglýsingar birtast í landsmiðlunum því flest, sem valið hafa leið grænkerans eða veganismans vitum forsögu þeirra dýra, sem fallið hafa í sláturhúsinu. Verra er þó, að yfirgnæfandi líkur eru á því að dýrið sem gaf, óviljugt og óspurt, af sér kjötbitann leið öllu verr í langan tíma. Því er okkur ei vorkunn. Beinum orkunni í að tala rödd dýranna. Þessi pistill er slík viðleitni. Aðventuáróðurinn Kjötframleiðendur munu á næstu vikum leggja aukin þunga í að keppast um hylli kjötætunnar. Það er hennar að eiga samtal við samvisku sína: hvað sé rétt og hvað sé rangt í þessum efnum. Ég vil ekki hafa það á minni samvisku að dýr hafi þurft að ljúka ævi sinni svo ég geti glatt bragðlauka mína. Það er siðferðislega óverjandi fyrir mig. Maðurinn er auk þess ekki skapaður sem kjötæta. Auðvelt er að sýna fram á það með því að rannsaka meltingarveg hans og meltingarlíffæri. Gild röksemd úr ritningunum Gild röksemd úr ritningunum kristninni segir eftir að Guð hafði skapað manninn: Sjá, ég gef ykkur alls konar sáðberandi jurtir á allri jörðinni og alls konar tré, sem bera ávöxtu með sæði í. Það sé ykkur til fæðu. ( fyrsta Mósebók) – Ég er ekki bókstafstrúarmaður en hef mjög gaman af því að velta viðurkenndum texta fyrir mér. Ég get ekki leynt þeirri skoðun minni að framangreindur texti er sannfærandi. Þarna eru óumdeilanlega skýr skilaboð til kristinna. Verði þér að góðu kæri lesandi í hinum fagra heimi grænkerans/veganismans. Sá lífstíll stuðlar að sátt við umhverfið, vernd lýðheilsu og hefur áhrif á ógnandi loftslagsbreytingar til batnaðar svo eitthvað sé nefnt. Er þetta ekki eftirsóknarvert? Höfundur er dýraverndarlögfræðingur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Árni Stefán Árnason Mest lesið „Mér sýnist Inga Sæland fá talsvert út úr þessu“ Sigurjón Arnórsson Skoðun Eru stjórnarandstæðingar viljandi að misskilja samsköttun? Þórhallur Valur Benónýsson Skoðun Spilavíti er og verður spilavíti Tryggvi Rúnar Brynjarsson Skoðun Þjónusturof hefst í dag Hanna Birna Valdimarsdóttir Skoðun Verjum frelsið og mannréttindin Sigurjón Njarðarson Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir Skoðun Mótórhjólasamtök á Íslandi – hvers vegna öll þessi læti? Helgi Gunnlaugsson Skoðun Skortur á metnaði í loftslagsmálum Svandís Svavarsdóttir,Guðmundur Ingi Guðbrandsson Skoðun Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley Skoðun Árangur hefst hér. Með þér. Guðrún Högnadóttir Skoðun Skoðun Skoðun Tími til kominn að styðja öll framúrskarandi ungmenni Karólína Helga Símonardóttir skrifar Skoðun Hvað með dansinn? Lilja Björk Haraldsdóttir skrifar Skoðun Mótórhjólasamtök á Íslandi – hvers vegna öll þessi læti? Helgi Gunnlaugsson skrifar Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar Skoðun „Mér sýnist Inga Sæland fá talsvert út úr þessu“ Sigurjón Arnórsson skrifar Skoðun Árangur hefst hér. Með þér. Guðrún Högnadóttir skrifar Skoðun Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley skrifar Skoðun Þjónusturof hefst í dag Hanna Birna Valdimarsdóttir skrifar Skoðun Verjum frelsið og mannréttindin Sigurjón Njarðarson skrifar Skoðun Spilavíti er og verður spilavíti Tryggvi Rúnar Brynjarsson skrifar Skoðun Skortur á metnaði í loftslagsmálum Svandís Svavarsdóttir,Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Eru stjórnarandstæðingar viljandi að misskilja samsköttun? Þórhallur Valur Benónýsson skrifar Skoðun Orðræða mótar menningu – og menningin mótar okkur öll Jóhanna Bárðardóttir skrifar Skoðun Eitt spilakort, betri spilamenning – er skaðaminnkandi Ingvar Örn Ingvarsson skrifar Skoðun Sameining sem eflir íslenskan landbúnað Egill Gautason skrifar Skoðun Konur sem stinga hvor aðra í bakið Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Fjölbreytileiki er styrkleiki Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Það er list að lifa með krabbameini Hlíf Steingrímsdóttir skrifar Skoðun Um kynjafræði og pólítík Hanna Björg Vilhjálmsdóttir skrifar Skoðun Við fylgjum þér frá getnaði til grafar Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Ef þið bara hefðuð séð heiminn út frá mínum augum: Börn & ADHD Stefán Þorri Helgason skrifar Skoðun 112. liðurinn í aðgerðaáætlun í menntamálum? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson skrifar Skoðun Konur á örorku Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Drambið okkar Júlíus Valsson skrifar Skoðun Við vitum Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Ekki sama hvaðan gott kemur Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Börn í meðferð eiga rétt á fagfólki orð duga ekki lengur! Steindór Þórarinsson skrifar Skoðun Greindarskerðing eða ofurgáfur með gervigreind Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson skrifar Sjá meira
Árlegt áreiti matvælaframleiðenda með afurðir úr búfjáreldi fyrir manneldi eykst nú í auglýsingum á sjónvarpsskjám og í öðrum miðlum. Jólahátíðin er handan við hornið og á þeim tíma t.d. þykir sá ósiður góður siður, að leggja sér til munns kjötbita af föllnu dýri. Síðan tekur Þorrabröltið við og svo koll af kolli. Alltaf kemur nýtt tilefni, nýjar kjötátshvattningar frá þeim, sem græða á kjötsölu. Öllum tólum til, að töfra fram löngun neytenda er beitt til að lokka hann að kjötborðinu. Fá að hann til að taka ákvörðun um að leggja dýrin sér til munns. Aðal galdrakarlinn nú er brosmildur og vinalegur læknir, sem ég lét síðast í gærkveldi pirra mig á skjánum. ,,Læknirinn í eldhúsinu“ en svo er þessi vinsæli læknir gjarnan nefndur, sem birtist reglulega á skjánum og lofar ágæti íslensks búfjáreldis. Í gær og oft áður með hvatningu um að landinn auki smjörneyslu sína. Í kjölfarið kom áróður frá SS um hamborgarhryggi, hryggi úr svínum sem alin eru við aðstæður, sem eru mjög gagnrýni verðar. Er farið illa með kýr í mjólkurframleiðsu? Fáir, en þó ætíð fleiri, eru meðvitaðir um þá sögu, sem hver dropi af mjólk hefur að geyma. Fyrir þá, sem ekki vita það upplýsist hér með að kýr eru sæddar ár eftir ár til þess að ala kálfa. Stuttu fyrir burð fer kýrin að framleiða mjólk, sem hana hlakkar eflaust til að leyfa kálfi sínum að sjúga af spenum sínum. Ég segi, að hana hlakki til og rökstyð það t.d. með því að staðfest er í dýravelferðarlögum að dýr séu skyni gæddir einstaklingar. Engum hefur tekist að sýna fram á að dýr kunni ekki að gleðjast eða hlakka til einhvers. Þvert á móti er hægt að færa sterk rök fyrir því að kýr bæði hlakki til einhvers og kunni að gleðjast. Þegar kýrin hefur fætt kálf sinn tekur bóndinn kálfinn frá móður sinni (illa gert). Margar frásagnir eru um að kýr og kálfur kalli eftir hvort öðru við aðskilnaðinn. Sumir hafa lýst því sem örvæntingarfullu öskri lýkt og búast mætti við frá móður hvers ungabarn er tekið af. Mjólk kálfsins er síðan notuð til smjörframleiðslunnar, sem læknirin hvetur til ,,meiri“ neyslu á og beinir vinsamlegu brosi sínu beint í augu þess sem á horfið. Auglýsingarnar eru úthugsaðar og mjög vandaðar. Dalaostaauglýsingin er mjög gott dæmi. Útkoman, osturinn er hins vegar óvönduð framkoma við mjólkurkýr. Að baki smjörsins er saga, sem ég held að fáir myndu vilja kenna sig við. Saga þjáningar kúar og kálfs. Það er ekki til eftirbreytni að leggja illri meðferð dýra lið. Mjólkurkú lifir að jafnaði miklu skemur en einstaklingar af sömu tegund, sem þurfa ekki að þola þetta linnulausa inngrip í líf þeirra. Okkur líður líka illa Mér og öðrum, sem hafna dýraáti líður illa þegar kjötauglýsingar birtast í landsmiðlunum því flest, sem valið hafa leið grænkerans eða veganismans vitum forsögu þeirra dýra, sem fallið hafa í sláturhúsinu. Verra er þó, að yfirgnæfandi líkur eru á því að dýrið sem gaf, óviljugt og óspurt, af sér kjötbitann leið öllu verr í langan tíma. Því er okkur ei vorkunn. Beinum orkunni í að tala rödd dýranna. Þessi pistill er slík viðleitni. Aðventuáróðurinn Kjötframleiðendur munu á næstu vikum leggja aukin þunga í að keppast um hylli kjötætunnar. Það er hennar að eiga samtal við samvisku sína: hvað sé rétt og hvað sé rangt í þessum efnum. Ég vil ekki hafa það á minni samvisku að dýr hafi þurft að ljúka ævi sinni svo ég geti glatt bragðlauka mína. Það er siðferðislega óverjandi fyrir mig. Maðurinn er auk þess ekki skapaður sem kjötæta. Auðvelt er að sýna fram á það með því að rannsaka meltingarveg hans og meltingarlíffæri. Gild röksemd úr ritningunum Gild röksemd úr ritningunum kristninni segir eftir að Guð hafði skapað manninn: Sjá, ég gef ykkur alls konar sáðberandi jurtir á allri jörðinni og alls konar tré, sem bera ávöxtu með sæði í. Það sé ykkur til fæðu. ( fyrsta Mósebók) – Ég er ekki bókstafstrúarmaður en hef mjög gaman af því að velta viðurkenndum texta fyrir mér. Ég get ekki leynt þeirri skoðun minni að framangreindur texti er sannfærandi. Þarna eru óumdeilanlega skýr skilaboð til kristinna. Verði þér að góðu kæri lesandi í hinum fagra heimi grænkerans/veganismans. Sá lífstíll stuðlar að sátt við umhverfið, vernd lýðheilsu og hefur áhrif á ógnandi loftslagsbreytingar til batnaðar svo eitthvað sé nefnt. Er þetta ekki eftirsóknarvert? Höfundur er dýraverndarlögfræðingur.
Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley Skoðun
Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar
Skoðun Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley skrifar
Skoðun Eru stjórnarandstæðingar viljandi að misskilja samsköttun? Þórhallur Valur Benónýsson skrifar
Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar
Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson skrifar
Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley Skoðun