Sagan var geymd í hugarfylgsninu

Það er mikið at fyrir frumsýninguna. Allt er að smella saman og bæði tilhlökkun og spenna í loftinu,“ segir Pálína Jónsdóttir, leikari og leikstjóri, sem í kvöld frumsýnir í New York eigin leikgerð og leikstjórn á Gestaboði Babette eftir samnefndri sögu hinnar dönsku skáldkonu Karen Blixen.

Pálína er að ljúka þriggja ára meistaranámi í leikstjórn frá Columbia-háskólanum í New York, fyrst Íslendinga, og útskrifast í maí. Sýningin í kvöld er meistara- og útskriftarverkefni hennar frá School of the Arts.

„Sagan Gestaboð Babette plantaði sér í hugarfylgsni mitt og hjarta fyrir löngu og nú ákvað ég að leysa þá þrá úr læðingi að búa til sviðsverk úr henni, nýta þetta tækifæri til fulls og ýta þannig sjálfri mér eins langt og ég kæmist,“ lýsir Pálína og segir söguna sameina mörg af hennar áhugamálum, þar á meðal matargerðarlist.

„Á sínum tíma, meðan ég var að safna fyrir náminu, stofnaði ég veitingastað að Lónkoti í Skagafirði og bjó til mat úr blómum. Það var dálítið villt hugmynd og þar leystist mikill sköpunarkraftur úr læðingi,“ rifjar hún upp. „Ég naut þess að vera í hlutverki kokksins og gestgjafans og leika við skynfæri gesta minna sem gáfu mér svo margt til baka svo sköpun mín þar varð víxlverkandi.

Matur er efnið sem Babette skapar listaverk sitt úr og ég hef kappkostað að búa til leikhúsalkemíu sem sýnir inn í dýrðarfyrirbæri heimsins. Fyrir utan hina listrænu áskorun sem ég hef sett sjálfri mér er ég með hápólitískt verk í höndunum sem mótmælir kreddutrú og íhaldsemi, hatri og útlendingafordómum.

Þegar ég lít til baka sé ég að ég vel mér ávallt forgengileg efni til að skapa úr, því bæði matargerðarlist og leiklist eru listform augnabliksins. Ég veit líka að innri upplifun og jafnvel uppljómum er stundarfyrirbæri sem þó hefur þann magnaða kraft að lifa með manni á vit nýrra uppgötvana og sýnar á lífið. Það er þessi kraftur sem knýr mig áfram í þjónustu minni við listina.“

Sýningin Gestaboð Babette verður í The Connelly Theater á 4. stræti í New York-borg fram til 11. mars. „Það er ekkert leikhús enn við skólann en það breytist á næsta ári því ný bygging er að rísa þar eftir Renzo Piano, einn af bestu arkitektum samtímans,“ segir Pálína. „En ég er líka mjög ánægð með að vera með sýningu í leikhúsi niðri í bæ á leikhússenunni sem þar er.“

Pálína flutti til New York árið 2004 með dóttur sína, Uglu Hauksdóttur, sem lauk þar námi í kvikmyndaleikstjórn síðasta vor. „Hún var ári á undan mömmu sinni,“ segir Pálína glaðlega. Sjálf kveðst hún hafa byrjað á að fara á krefjandi sumarnámskeið við Columbia-háskólann sumarið 2009 hjá leikstjóranum Anne Bogart og hennar kompaníi, þar sem áhersla var lögð á líkamlegar aðferðir í leiklistarsköpun.

 „Ég kom úr hreyfilist því ég var í listdansi bæði í Listdansskóla Þjóðleikhússins og í Listaháskóla Lyon í Frakklandi þar sem ég stundaði framhaldsnám áður en ég fór í leiklistarnám heima. Og þetta námskeið hjá Anne Bogart olli bara umpólun hjá mér. Það var eins og að ganga inn um réttar dyr inn í rétt herbergi. Mér fannst svo gott að hitta fólk sem bjó ekki til leiklist út frá orðinu einu saman heldur líkamanum öllum.“



Pálína kveðst hafa ákveðið að hella sér í meistaranámið þó dýrt væri. Fyrir utan að safna fyrir því og taka námslán hafi hún fengið góðan styrk frá skólanum og verið verðlaunuð á 2. ári fyrir frammistöðu sína sem kom í formi peningastyrks. „Svo fékk ég líka ríflegan stuðning frá sjóði Leifs Eiríkssonar svo þetta peningapúsl er nálægt því að komast saman,“ segir hún.

En ætlar hún að búa þarna úti eftir að námi lýkur? „Ég er með búsetu- og vinnuleyfi í Bandaríkjunum auk þess sem ég ætla að ganga inn í SDC leikstjórafélagið hér. Ég mun halda áfram að starfa á alþjóðlegum vettvangi.“

 

Greinin birtist fyrst í Fréttablaðinu 8. mars 2017